Πολύ κοντά στην Αθήνα και την Ακρόπολη, με πολύ σημαντικά ευρήματα, αλλά και με λιγότερους επισκέπτες. Οι αρχαιολογικοί χώροι της ανατολικής Αττικής είναι δίπλα μας και περιμένουν να τους ανακαλύψουμε. Σε λιγότερο από μία ώρα από την Αθήνα, μπορεί κανείς να έχει πραγματικά την αίσθηση της ζωής στην αρχαία Ελλάδα, απολαμβάνοντας τη φύση. Αξίζει να αφιερώσετε μία μέρα για να επισκεφθείτε έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω αρχαιολογικούς χώρους.

27

Αρχαιολογικός χώρος Αμφιαρείου, Ωρωπός

Όσοι τύχει να οδηγούν προς Κάλαμο -σε απόσταση περίπου 45 χιλιομέτρων από την Αθήνα-, θα δουν κάποια στιγμή στο αριστερό τους χέρι μία περίφραξη. Ο αρχαιολογικός χώρος του Αμφιαρείου δεν φαίνεται από τον δρόμο. Όμως αν σταματήσετε και κοιτάξετε από ψηλά θα δείτε μια καταπράσινη πευκόφυτη μικρή κοιλάδα.

Το Αμφιάρειο (ή Αμφιαράειο) βρίσκεται στις όχθες ενός χειμάρρου. Λειτουργούσε ως μαντείο από τα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. Δεν είναι αφιερωμένο σε κάποιον από τους θεούς του δωδεκάθεου αλλά στον Αμφιάραο. Ο Αμφιάραος ήταν ήρωας της ελληνικής μυθολογίας ο οποίος πήρε μέρος -με εξαπάτηση και χωρίς να το θέλει- στην εκστρατεία των Επτά Επί Θήβας.

Σύμφωνα με τον μύθο, γλίτωσε από τον θάνατο, με τον Δία να ρίχνει έναν κεραυνό που άνοιξε μία χαράδρα και κατάπιε τον Αμφιάραο και το άρμα του. Στη συνέχεια ο Αμφιάραος έγινε αθάνατος από τον Δία. Υποχθόνιος θεός και πέρα από μάντης, λατρευόταν και ως ιατρός, «δεύτερος Ασκληπιός». Γι’ αυτό και το ιερό του στον Ωρωπό πέρα από μαντείο είχε και θεραπευτήριο.

Αμφιάρειο/ Photo: Shutterstock

Το ιερό χτίστηκε όταν την περιοχή του Ωρωπού διοικούσαν οι Αθηναίοι. Η αρχαιολογική ανασκαφή του χώρου έγινε μεταξύ 1884 και 1929 και αποκάλυψε τους κίονες του εξάστυλου δωρικού ναού, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου δεν βρέθηκε. Φαίνεται ότι παρασύρθηκε στο παρελθόν από τον χείμαρρο. Εντυπωσιάζει η μεγάλη στοά, μήκους 110 μέτρων και πλάτους περίπου 11 μέτρων, η οποία έχει συνολικά 39 δωρικούς κίονες. Εκεί κοιμούνταν και ξεκουράζονταν οι πολλοί επισκέπτες, καθώς το Αμφιάρειο ήταν από τα κέντρα του θρησκευτικού και ιατρικού τουρισμού της αρχαιότητας.

Επίσης σε πολύ καλή κατάσταση διατηρείται το θέατρο, το οποίο είναι μεταγενέστο κτίσμα του 2ου π.χ. αιώνα. Ήταν πέτρινο με ξύλινα καθίσματα και χωρητικότητα 300 θέσεων. Αν βρεθείτε στο Αμφιάρειο από νωρίς αξίζει να περάσετε όλο το πρωϊνό σας εκεί. Είναι πραγματικά μοναδική η αρμονία των ερειπίων με τη φύση.

Με τι να το συνδυάσετε: Mε φαγητό σε μία από τις πολλές καλές ταβέρνες του Ωρωπού και με μπάνιο στις παραλίες του Ωωπού και του Καλάμου.

Ώρες λειτουργίας αρχαιολογικού χώρου: 8:30-15:30 κάθε μέρα.

Αρχαιολογικός χώρος Ραμνούντα

Από τους καλύτερα διατηρημένους αλλά και από τους πιο απομονωμένους αρχαιολογικούς χώρους.

Η περιοχή παραμένει σχεδόν αναλλοίωτη ακόμα και από άποψη βλάστησης από την εποχή της αρχαιότητας, καθώς μετά τον αρχαίο οικισμό η περιοχή δεν ξανακατοικήθηκε και διατήρησε τον αγροτικό και κτηνοτροφικό χαρακτήρα της.

Βρίσκεστε στην κοιλάδα του Λιμικού, με υπέροχη θέα στον Ευβοϊκό κόλπο. Εδώ βρίσκονται τα απομεινάρια του αρχαίου δήμου Ραμνούντος. Εδώ βρίσκονται και τα απομεινάρια του ιερού της Νεμέσεως το οποίο ιδρύθηκε στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ. Και, βέβαια, εδώ βρίσκεται το σημαντικό φρούριο του οικισμού. Στην αρχαιότητα, η περιοχή είχε πολύ σημαντική στρατηγική σημασία για τους Αθηναίους. Από το φρούριο αυτό εξασφάλιζαν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον Ευβοϊκό και μετέφεραν σιτηρά στην Αθήνα.

Όπως αναφέρθηκε, αφού η περιοχή δεν είχε ποτέ νέα οικιστική ανάπτυξη, ένα μέρος των αρχαίων ερειπίων ήταν πάντα ορατό. Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν στις αρχές του 19ου αιώνα και το ιερό και το φρούριο ανακαλύφθηκαν σε ανασκαφές που έγιναν μεταξύ 1880 και 1892. Τη περασμένη δεκαετία, ο χώρος σε μεγάλο βαθμό είχε εγκαταλειφθεί και δεν ήταν επισκέψιμος εξ ολοκλήρου. Πλέον,όμως, είναι.

Όσοι περπατήσουν εντός του αρχαίου οικισμού θα διανύσουν 1,5 χιλιόμετρο υπέροχης βόλτας μέχρι να βρεθούν στο φρούριο. Συνδυάζει τη μαγευτική θέα στον Ευβοϊκό με τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, ανάμεσά τους τάφοι και θρόνοι.

Με τι να το συνδυάσετε: Όσο οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλές με μπάνιο σε μία από τις παραλίες του Σχοινά ή στο Γραμματικό. Επίσης μπορείτε να επισκεφθείτε τη Λίμνη του Μαραθώνα για πεζοπορία και άλλες φυσιολατρικές δραστηριότητες.

Ώρες λειτουργίας αρχαιολογικού χώρου: 8:30-15:30 Κάθε μέρα πλην Τρίτης. Τελευταία είσοδος για το φρούριο, 14:00.

Ναός Αρτέμιδας και αρχαιολογικό μουσείο Βραυρώνας

Η Βραυρώνα είναι γνωστή για τον ναό της Αρτέμιδος, που έχει δώσει το όνομα της και στον σημερινό δήμο, αλλά και το επίσημο όνομα στον οικισμό της Λούτσας. Απέχει 35 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, λιγότερο από μία ώρα με το αυτοκίνητο.

Σύμφωνα με το μύθο η θεά Άρτεμις ζήτησε την θυσία της Ιφιγένειας, της κόρης του Αγαμέμνονα για να μπορέσει ο στόλος των Αχαιών να αποπλεύσει στην Τροία. Τελικά η Άρτεμις έσωσε την Ιφιγένεια η οποία μετά έγινε ιέρεια της θεάς στην περιοχή της Βραβρώνας.

Ο ναός της Αρτέμιδος χτίστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. και είναι δωρικού ρυθμού. Οι κύριες ανασκαφές στην περιοχή έγιναν τη δεκαετία του 1950 και του 1960. Αν και δεν έχει σωθεί σημαντικό μέρος του ναού, η διαμόρφωση του χώρου δίνει απόλυτα την αίσθηση που υπήρχε εκεί στην αρχαιότητα. Και αυτό γιατί διασώθηκε η Στοά, ένα οικοδόμημα δωρικού ρυθμού, σε σχήμα ανισοσκελούς Π, το οποίο περιβάλλει τον χώρο. Επισκεφθείτε οπωσδήποτε, το μουσείο. Aν και μικρό, είναι ένα από τα σημαντικά αρχαιολογικά μουσεία στην Ελλάδα, με ευρήματα ιδιαίτερης αξίας. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν τα πολυάριθμα αγαλμάτια μικρών αγοριών και κοριτσιών. Η θέα Άρτεμις πέρα από θεά του κυνηγιού ήταν και θεά του τοκετού και των παιδιών.

Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η φύση της περιοχής. Ο χείμαρρος Ερασίνος δημιούργησε έναν ιδιαίτερο υγρότοπο. Καλάμια, αρμυρίκια αλλά και δίπλα τους καλλιεργούμενες εκτάσεις. Αμπέλια και μποστάνια με κηπευτικά. Στην περιοχή ζουν δεκάδες είδη πουλιών, ερπετά αμφίβια.

Με τι να το συνδυάσετε: Με μπάνιο στην παραλία της Χαμολιάς, εξίσου ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς και η ίδια. Με μία βόλτα και φαγητό στο λιμανάκι στο Πόρτο Ράφτι  

Ώρες λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου: 08:30- 15:30, κάθε μέρα πλην Τρίτης

Ιερό των Αιγυπτίων Θεών στη Νέα Μάκρη (Μπρεξίζα)

Και όμως στην Αττική υπάρχει και ένας ναός αφιερωμένος στους θεούς των Αρχαίων Αιγυπτίων. Συγκεκριμένα στο Μικρό Έλος της Μπρεξίζας στη Νέα Μάκρη. Τον έχτισε ο Ηρώδης Αττικός τον 2ο αιώνα μ.Χ. ο οποίος υπήρξε ένας από τους πλουσιότερους άνδρες της εποχής του και μεγαλοϊδιοκτήτης γης στην περιοχή. Ο ναός είχε τετράγωνο σχήμα 50 επί 50 μέτρα. Το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του ναού πρέπει να ήταν τα αγάλματα υπερφυσικού μεγέθους που υπήρχαν μέσα (ορισμένα κομμάτια από τα οποία βρίσκονται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο του Μαραθώνα)

Στον χώρο που βρισκόταν ο ναός, έχουν στηθεί αντίγραφα των αγαλμάτων, η θέα Ίσις και ο θεός Όσιρις. Από τα μεγέθη των αγαλμάτων-αντιγράφων μπορεί να καταλάβει κανείς το μέγεθος του ναού και την επιβλητική παρουσία του στην περιοχή. Φαίνεται πως όταν ιδρύθηκε το ιερό βρισκόταν πάνω σε ένα μικρό νησάκι του έλους το οποίο επικοινωνούσε με τη στεριά με διώρυγες. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν καλάμια που ενισχύουν την «αιγυπτιακή» αίσθηση του τοπίου.

Με τι να το συνδυάσετε: Με μπάνιο στην παραλία της Νέας Μάκρης και ίσως και επίσκεψη στο αρχαιολογικό μουσείο του Μαραθώνα.

Ώρες λειτουργίας αρχαιολογικού χώρου: 08:30-15:30 πλην Τρίτης