Σε ένα νησί που πρωταγωνίστησε με την παρουσία του στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, στην Κρήτη της Μινωικής περιόδου, των Ελληνιστικών χρόνων και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά και στην Κρήτη της νεότερης ελληνικής ιστορίας αναπτύχθηκαν σημαντικοί οικισμοί και γεννήθηκαν σπουδαίες πτυχές της οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτικής πλευράς της χώρας μας.
Για τους λάτρεις της αρχαιολογίας και της ιστορίας, για εκείνους που αναζητούν τα πώς και τα γιατί του παρελθόντος μας, λίγοι τόποι παρουσιάζουν μέχρι τις μέρες μας τόσο μεγάλο ενδιαφέρον, διαθέτοντας μία σειρά από αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία ικανοί να αφηγηθούν με κάθε λεπτομέρεια το χθες και το σήμερα μίας ξεχωριστής πατρίδας.
Αρχαία Κυδωνία
Στη βορειοδυτική άκρη της Κρήτης συναντάμε την αρχαία Κυδωνία, η οποία βρίσκεται ακριβώς στη θέση που βρίσκεται σήμερα η νέα πόλη των Χανιών, και συγκεκριμένα στον λόφο Καστέλι. Μάλιστα, το μεγαλύτερο μέρος του αρχαίου οικισμού βρίσκεται σήμερα θαμμένος κάτω από τα σύγχρονα Χανιά. Ένας τόπος που γνώρισε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη κατά τα ρωμαϊκά χρόνια και εξελίχθηκε σε ένα από τα πλέον επιδραστικά, από εμπορικής άποψης, κέντρα ολόκληρης της Κρήτης.
Σήμερα, στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Κυδωνίας οι επισκέπτες θα δουν σημαντικά ευρήματα που εντοπίστηκαν στην περιοχή κατά τη διάρκεια των αρχαιολογικών ανασκαφών, ανάμεσα σε αυτά τάφοι, ερείπια μεγάρων που χρονολογούνται πίσω στη μινωική εποχή, κεραμικά είδη, επιγραφές με γραμμική Γραφή Β’, ψηφιδωτά, αγάλματα και γλυπτά και ένα σημαντικό δείγμα από τοιχογραφίες. Τα περισσότερα φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων και φανερώνουν πως στην περιοχή, εκεί που στις μέρες μας υπάρχουν τα πανέμορφα, πολύβουα Χανιά ήδη από τη Νεολιθική εποχή υπήρχε σημαντικός οικισμός με μεγάλη οικονομική και πολιτιστική εξέλιξη.
Αρχαία Απτέρα
Περίπου 15 χιλιόμετρα μακριά από τα Χανιά, απλώνεται η αρχαία Απτέρα η οποία υπήρξε μία από τις σημαντικότερες πόλεις-κράτη στην Κρήτη. Ένας πανέμορφος, ισχυρός και πλούσιος τόπος που ήταν χτισμένος σε υψόμετρο 200 μέτρων και απέκτησε τεράστια ναυτική και εμπορική δύναμη ήδη από τη Mινωική περίοδο. Ωστόσο, η αρχαία Απτέρα συνέχισε να υφίσταντο υφίσταται μέχρι και την Ελληνιστική περίοδο, την Ρωμαιοκρατία, ακόμα και τα βυζαντινά χρόνια αλλά σε παρακμή. Έχοντας εκπληκτική θέα προς τον κόλπο της Σούδας και δύο ισχυρότατους οικισμούς, τον Μίνωα και τον Κίσαμο λιμάνια, την Μινώα (σημερινό Μαράθι) και την Κίσσαμο, η πόλη -κράτος έφτασε στο απόγειο της δύναμης της στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια, με τους Απτεραίους, τους κατοίκους της αρχαίας Απτέρας, να είναι εξαιρετικοί τοξότες και να πολεμούν ως μισθοφόροι φέρνοντας πλούτο και δόξα στην πατρίδα τους.
Λισσός
Κοντά στο χωριό Ροδοβάνι των σημερινών Χανιών υπήρχε το λιμάνι της δωρικής πόλης Έλυρος, η οποία γνώρισε μεγάλη οικονομική και εμπορική ακμή κατά την Ελληνιστική, Ρωμαϊκή και Πρώτη Βυζαντινή περίοδο. Αξίζει να κάνετε μία στάση στο σημείο όπου κάποτε υπήρχε το περίφημο Ασκληπιείο της Λισσού όπου κατέφθαναν ασθενείς από κάθε γωνιά της Κρήτης για τα θεραπευτούν στα ιαματικά νερά της περιοχής. Το Ασκληπιείο της Λισσού καταστράφηκε από ισχυρότατο σεισμό, όμως, σήμερα μπορείτε να δείτε ακόμα το όμορφο ψηφιδωτό πάτωμα με τις απεικονίσεις ζώων και γεωμετρικών σχημάτων. Όσο βρίσκεστε στην περιοχή κάντε μία στάση και στην κοιλάδα της Λισσού για να δείτε από κοντά το νεκροταφείο που χρονολογείται πίσω στα ρωμαϊκά χρόνια και τα κιονόκρανα που μοιάζουν να ξεπετάγονται πίσω από τους πυκνούς θάμνους.
Αρχαία Φαλάσαρνα
Σημαντική εμπορική και ναυτική δύναμη της Κρήτης κατά τη διάρκεια των Ελληνιστικών Χρόνων, η αρχαία Φαλάσαρνα υπήρξε το λιμάνι της Πολυρρήνιας, γνωρίζοντας την περίοδο της μεγάλης ακμής της από τον 4ο μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ. Σήμερα, θα δείτε ακόμα σημάδια από τα αρχαία τείχη που κυκλώνουν τον λόφο πάνω στον οποίο υπήρξε χτισμένη η ακρόπολη της Φαλάσαρνας, ενώ σκαλισμένος πάνω στα βράχια, στην είσοδο του αρχαίου οικισμού σώζεται ένας θρόνος που προσελκύει έντονα την προσοχή των επισκεπτών. Το ίδιο ισχύει και για τους δύο πύργους που στέκονται στο βόρειο και το νότιο τμήμα του λιμανιού, αντίστοιχα, και χρονολογούνται πίσω στον 4ο αιώνα π.Χ.
Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων
Στην περιοχή της Χαλέπας βρίσκεται το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, μέσα σε ένα υπερσύγχρονο κτήριο που λειτουργεί βιοκλιματικά, με σεβασμό στο περιβάλλον και τις αρχές της βιωσιμότητας. Συνολικά, στο μουσείο φιλοξενούνται 3.500 αρχαιολογικά αντικείμενα τα οποία αποκαλύπτουν την υπέροχη, πλούσια, μακρά ιστορία της Κρήτης από την προϊστορική περίοδο μέχρι τα βυζαντινά χρόνια. Ξεχωρίζει η Προϊστορική και η Ιστορική περίοδος όπου παρουσιάζονται µέσα από τα ευρήµατα που εντοπίστηκαν στην περιοχή των Χανίων, καθώς και η ενότητα με την ονομασία «Σπήλαια στην αυγή του µινωικού κόσµου» η οποία εστιάζει στην τελευταία φάση κατοίκησης των σπηλαίων και στους στενούς δεσµούς που διατηρούσε η δυτική Κρήτη µε το νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων. Όπως επίσης και εκατοντάδες ακόμα εκθέματα τα οποία αποκαλύπτουν σημαντικές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των ντόπιων στις διάφορες πόλεις- κράτη της Κρήτης, των ψαράδων του αρχαίου Μινωικού κόσμου, των αγροτών, των γυναικών.
Ναυτικό Μουσείο
Στην είσοδο του λιμανιού των Χανίων θα επισκεφθείτε το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, το οποίο βρίσκεται ακριβώς στην είσοδο του Φρουρίου Φιρκά και στεγάζει σημαντικά εκθέματα από τη ναυτική ιστορία της Ελλάδας γενικότερα και της Κρήτης ειδικότερα, ένα νησί που έπαιξε καθοριστικότατο ρόλο στη ναυτική εξέλιξη και την πρόοδο της χώρας μας. Ένα μεγάλο μέρος των εκθεμάτων που θα δείτε εδώ ταξίδεψαν στο μουσείο μετά από δωρεά του Πολεμικού Ναυτικού. Στο Ναυτικό Μουσείο ανήκει κι ένας ιδιαίτερος χώρος, στα ανατολικά Νεώρια της πόλης, όπου στεγάζεται το Μουσείο του Μινωικού Πλοίου.
ΜΥΗΣ Αγυιάς
Πρόκειται για έναν εκθεσιακό χώρο αφιερωμένο στις ανανεώσιμες πηγές Ενέργειας και στην μεγάλη σπουδαιότητα τους για το περιβάλλον και τον πλανήτη μας. Η τεχνητή λίμνη της Αγυιάς και ο Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός (ΜΥΗΣ) παραχωρήθηκαν προς χρήση στην Περιφέρεια Κρήτης το 2011 γεγονός που οδήγησε σε μία σειρά από έργα ανάπλασης, πεζοδρομήσεις της περιμέτρου της λίμνης, καθώς και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου του ΜΥΗΣ με φυσικά υλικά, συμβατά με το χαρακτήρα και το τοπίο της περιοχής.
Μουσείο Τυπογραφίας
Λίγο έξω από την πόλη, το Βιοτεχνικό Πάρκο Σούδας βρίσκεται το πρώτο μουσείο στην Ελλάδα που είναι εξ’ ολοκλήρου αφιερωμένο στην Τυπογραφία. Πρόκειται για το προσωπικό στοίχημα του Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή της εφημερίδας «Χανιώτικα Νέα» και της συζύγου του, Ελένης, και αναπτύσσεται σε δύο κυρίως πτέρυγες και τρεις επιμέρους αίθουσες με συνολική επιφάνεια περίπου 1.500 τ.μ. Μέσα από μία σειρά από σπάνια και ενδιαφέροντα εκθέματα, αλλά και πολλές διαδραστικές δραστηριότητες θα ανακαλύψετε τη σύνδεση της τυπογραφίας με την τοπική ιστορία της Κρήτης και θα μάθετε τα μυστικά μιας εφεύρεσης που έπαιξε τον δικό της σημαντικό ρόλο στην πρόοδο του κόσμου μας.
Οικία – Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου
Ένα σπίτι -μουσείο που είναι πολλά περισσότερα από ένα χαρακτηριστικό δείγμα αρχοντικού του 19ου αιώνα, η οικία του Ελευθέριου Βενιζέλου κατατάσσεται στην κατηγορία των αυθεντικών (documentary) σπιτιών, αφού εξιστορεί τη ζωή μιας προσωπικότητας και διασώζονται εντός της αυθεντικά αντικείμενα, στην πλειονότητά τους στην αρχική τους θέση. Η οικία του πρώην πρωθυπουργού της Ελλάδας αποτελείται από τρεις ορόφους και έχει συνολικά 18 επισκέψιμα σημεία -σταθμούς στη μουσειακή της διαδρομή, τα οποία περιλαμβάνουν αυθεντικό μουσειακό υλικό. Μέσα στους χώρους αυτού του άκρως αποκαλυπτικού μουσείο ο επισκέπτης θα αποκομίσει γνώση και θα έρθει πραγματικά κοντά με το παρελθόν, όχι μόνο του ίδιου του Ελευθερίου Βενιζέλου, αλλά και της Κρήτης μέσα από ένα ταξίδι γνώσης και μνήμης στη νεότερη ελληνική ιστορία.
Διαβάστε ακόμα:
City Break στα Χανιά: Ατμοσφαιρικές βόλτες στο Ενετικό Λιμάνι και στα γραφικά στενά
Από τα Φαλάσαρνα στο Ελαφονήσι: Μία διαδρομή εκπληκτικής ομορφιάς στη δυτική Κρήτη
Λίμνη Κουρνά, Σηρικαριανό Φαράγγι, Κομολίθοι -3 τοπία μοναδικά τοπία στα Χανιά