Ο Παρνασσός, χάρη στους μυθικούς Δελφούς και το μαντείο τους, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του αρχαίου κόσμου. Ακολουθούν τα πολιτιστικά αξιοθέατα που σίγουρα αξίζει να δείτε, αν βρεθείτε σε αυτήν την πλευρά της κεντρικής Ελλάδας.
Ο αρχαιολογικός χώρος των Δελφών: Το πανελλήνιο ιερό των Δελφών με το ξακουστό μαντείο του ιδρύθηκε στους πρόποδες του Παρνασσού, του Ιερού Όρους των αρχαίων, μέσα στο υποβλητικό τοπίο που σχηματίζεται ανάμεσα στους δύο πανύψηλους βράχους των Φαιδριάδων.
Σύμφωνα με τον πασίγνωστο μύθο, δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από αντίθετες κατευθύνσεις για να βρει το κέντρο του κόσμου, συναντήθηκαν στους Δελφούς και από τότε ταυτίστηκαν με τον «ομφαλό της γης».
Για πολλούς αιώνες υπήρξαν πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο, αλλά και σύμβολο ενότητας του αρχαίου ελληνισμού. Με τον θεσμό των Αμφικτιονιών έδωσαν το σύνθημα της φιλίας και ειρηνικής συνύπαρξης που ήταν η θεμελιώδης επιδίωξη της Δελφικής Ιδέας. Το μαντείο των Δελφών άκμασε ανάμεσα στον 6ο και τον 4ο αι. π.Χ. και οι χρησμοί του θεωρούνταν οι πιο αξιόπιστοι. Τους εξέφραζε η Πυθία, που ερχόταν σε έκσταση χάρη στους καπνούς που αναδύονταν από ένα χάσμα μέσα στο άδυτο του ιερού του Απόλλωνα, και τους μετέφερε στους ενδιαφερόμενους το ιερατείο.
Αρχαίοι προσκυνητές, μεταξύ των οποίων πλούσιοι ιδιώτες, ηγεμόνες, πρεσβευτές πόλεων, εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους για τους χρησμούς που τους δίνονταν κατακλύζοντας το ιερό του Απόλλωνα με αφιερώματα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.
Το αρχαιολογικό μουσείο των Δελφών: Είναι από τα σημαντικότερα στην Ελλάδα. Το πρώτο μουσείο είχε δύο μόνο πτέρυγες. Σχεδιάστηκε από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Α. Tournaire και κτίστηκε το 1903 με δωρεά του ευεργέτη Α. Συγγρού, για να στεγάσει τα ευρήματα της «Μεγάλης Ανασκαφής» των Δελφών που ξεκίνησε το 1892.
Στη διάρκεια του χρόνου έχει γίνει πολλές φορές εκσυγχρονισμός και επεκτάσεις. Το 2004 εγκαινιάστηκε η επανέκθεση όλης της συλλογής του μουσείου. Τα εκθέματα αναδείχθηκαν, εμπλουτίσθηκαν και αναδιαρρυθμίστηκαν σύμφωνα με τη σύγχρονη μουσειογραφική αντίληψη. Περιλαμβάνοντας σπουδαία ανασκαφικά ευρήματα, η μόνιμη συλλογή «αφηγείται» την ιστορία του ξακουστού μαντικού ιερού των Δελφών από τη 2η χιλιετία π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα, και το εποπτικό υλικό θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα όσα θα δείτε
Το φημισμένο χάλκινο άγαλμα του Ηνίοχου που ήταν ένα από τα αφιερώματα στους Δελφούς, κατέχει περίοπτη θέση. Θεωρείται έργο μεγάλου καλλιτέχνη, ίσως του Πυθαγόρα από το Ρήγιο. Ο έφηβος φοράει τον μακρύ μανδύα των αρμοτοδρόμων, το κεφάλι του περιζώνει ταινία που είναι σύμβολο της νίκης και εντυπωσιάζει με το βλέμμα του.
Το Λαογραφικό Μουσείο Αράχωβας: Αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά της Αράχωβας και της γύρω περιοχής. Θα θαυμάσετε τα αραχωβίτικα υφαντά, των οποίων έχουν καταγραφεί εκατοντάδες σχέδια, μια μεγάλη συλλογή φωτογραφιών του 19ου και του 20ου αιώνα, παραδοσιακές φορεσιές κ.α. Πολύ σημαντική είναι η λειτουργία δωρεάν εργαστηρίων παραδοσιακών τεχνών. Το μουσείο φιλοξενεί συχνά και περιοδικές εκθέσεις. (www.arachovamuseum.gr).
Τα αραχωβίτικα υφαντά: Οι Αραχωβίτισες ασχολούνταν με την υφαντική και ο ήχος του αργαλειού αντηχούσε άλλοτε στα σοκάκια ακόμη και τις νύχτες. Οι γυναίκες έπαιρναν το μαλλί, το έπλεναν, το έξαιναν σε τουλούπες, το έγνεθαν με τη ρόκα, το έβαφαν, το ύφαιναν και έβγαζαν τα περίφημα καρπίτια (χαλιά) της Αράχωβας. Τα υφαντά αποτελούσαν την προίκα των κοριτσιών αλλά αν τους περίσσευε χρόνος οι υφάντρες έφτιαχνα καρπίτια και για τους εμπόρους, ώστε να πουληθούν στα παζάρια. Θα βρείτε υφαντά για να αγοράσετε στα τουριστικά μαγαζιά, ενώ τα αυθεντικά θα τα θαυμάσετε στο Λαογραφικό Μουσείο.
Ναυτικό και Αρχαιολογικό μουσείο Γαλαξιδίου: Στεγάζεται σε κτίριο του 1870. Θα θαυμάσετε τα γαλαξιδιώτικα ιστιοφόρα και τα ακρόπρωρα με τις ξυλόγλυπτες γυναικείες φιγούρες. Όπως πίστευαν οι ναυτικοί, αυτά αποτελούσαν την ψυχή του καραβιού, έδιωχναν το κακό και έδιναν δύναμη και προστασία στο πλήρωμα. Εκτίθενται επίσης όπλα και κειμήλια από την εποχή του 1821, μια συλλογή με αυθεντικούς πίνακες ιστιοφόρων που δημιούργησαν Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι, μια αρχαιολογική συλλογή και το περίφημο «Χρονικό του Γαλαξιδίου» (είναι ένα κείμενο του 1703 που δίνει σημαντικές πληροφορίες για τον οικισμό από τον 10ο αιώνα και μετά. (Τηλ. 22650 41558).
Τα Αλευρομουτζουρώματα: To έθιμο αυτό της Καθαρής Δευτέρας θεωρείται ότι κρατάει από την εποχή του Βυζαντίου, ή και από την αρχαιότητα. Ήταν πολύ διαδεδομένο πάντως την εποχή της ιστιοφόρου ναυτιλίας, όταν οι Γαλαξιδιώτες αποχαιρετούσαν με αυτό τον τρόπο τους ναυτικούς που σάλπαραν. Στη διάρκεια της παράξενης αυτής γιορτής, φούμο και αλεύρι εκτοξεύονται προς κάθε κατεύθυνση, γι’ αυτό και αν πάρετε μέρος καλό είναι να φοράτε, όπως οι ντόπιοι, πλαστικά αδιάβροχα και αντιασφυξιογόνες μάσκες.
Εθνολογικό και Λαογραφικό Μουσείο Χρισσού: Στο εντυπωσιακό κτίριο με τα νεοκλασικά στοιχεία θα δείτε μια συλλογή με 200 παραδοσιακές ελληνικές φορεσιές από την προεπαναστατική περίοδο μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, γκραβούρες, πίνακες, κεραμικά, όπλα της Επανάστασης, κοσμήματα, κεντήματα κ.α. (https://chrissomuseum.gr).
