Η Τήνος είναι ένα νησί φημισμένο για τη σχέση του με τις καλές τέχνες. Τόσο που αξίζει να αφιερώσετε ένα σημαντικό κομμάτι του ταξιδιού σας εκεί για να δείτε τα μουσεία της και τα πολιτιστικά της σημεία ενδιαφέροντος. Παρακάτω ακολουθούν τα κυριότερα από αυτά:
Οι Τήνιοι γλύπτες
Στην Τήνο γεννήθηκαν μερικοί από τους πιο χαρισματικούς καλλιτέχνες του μαρμάρου που έγιναν διάσημοι σε όλο τον κόσμο. Έτσι, το νησί μετά το 1830 πρωτοστάτησε στην ανοικοδόμηση και τον καλλωπισμό του ελεύθερου ελληνικού κράτους και αναδείχθηκε ως το μεγαλύτερο κέντρο μαρμαρογλυπτικής στην Ελλάδα. Ποιους να πρωτοαναφέρεις; Τον Γιαννούλη Χαλεπά, τους αδερφούς Φυτάλε, τον Δημήτρη Φιλιππότη, τον Ιωάννη και τον Γεώργιο Βιτάλη, τους Αντώνη και Λάζαρο Σώχο; Μαρμαράδες και τεχνίτες από διάφορα χωριά της Τήνου δημιούργησαν τα έργα που βλέπετε να στολίζουν κάθε οικισμό. Κάποιοι μαρμαροτεχνίτες συνεχίζουν να έχουν εργαστήρια στα Υστέρνια και στον Πύργο.
Ο Γιαννούλης Χαλεπάς
Ο πιο ξεχωριστός γλύπτης της Τήνου ήταν ταυτόχρονα και μια πολύ τραγική μορφή. Γεννήθηκε το 1851 στον Πύργο. Ο πατέρας του ήταν μαρμαράς. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και στη Βασιλική Ακαδημία του Μονάχου. Η δημιουργική του πορεία χωρίζεται σε δύο περιόδους: Πριν την νόσο του, που ήταν λόγος να κλειστεί επί 14 χρόνια στο ψυχιατρείο Κέρκυρας, και μετά. Στην πρώτη περίοδο, επηρεασμένος από το ρεύμα του νεοκλασικισμού και του ρομαντισμού, δημιούργησε τα έργα με τα οποία έμεινε στην ιστορία: «Σάτυρος και Έρως» (1877), «Μήδεια», «Κοιμωμένη» (1878). Στη δεύτερη περίοδο δημιούργησε έργα για να εκφράσει τη δική του εσωτερική παρόρμηση, τα οποία συνήθως κατέστρεφε μετά την ολοκλήρωσή τους. Πέθανε στις 15 Σεπτεμβρίου 1938.
Αρχαιολογικό Μουσείο
Κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Τα εκθέματα προέρχονται από τα δύο μεγάλα αρχαία ιερά: του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης στα Κιόνια και το Θεσμοφόριο της θεάς Δήμητρας (7ος π.Χ. αιώνας) στο Ξώμπουργο. Μην παραλείψετε να δείτε το μαρμάρινο ηλιακό ρολόι, έργο του Ανδρόνικου του Κυρρήστου (Τηλ. 22830 22670).
Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού
Σπουδαίο πολιτιστικό κέντρο του νησιού, ιδρύθηκε το 2001 και στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1925 στην πόλη της Τήνου. Περιλαμβάνει Συνεδριακό, Εκθεσιακό και Ερευνητικό Κέντρο, ενώ η βιβλιοθήκη και το ωραίο υπαίθριο καφέ είναι στη διάθεση των επισκεπτών. Υπάρχει μόνιμη συλλογή με έργα του Γιαννούλη Χαλεπά και τα καλοκαίρια φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις. (Τηλ.: 22830 29070, https://itip.gr).
Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών Πύργου και Σπίτι Χαλεπά
Στο Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών δείτε χαρακτηριστικά έργα καλλιτεχνών από τον Πύργο και τα Υστέρνια- όπως οι Γιαννούλης Χαλεπάς, Δημήτρης Φιλιππότης, Ιωάννης Βούλγαρης, Ιωάννης Λαμπαδίτης, Γεώργιος Βιτάλης κ.α. Στο σπίτι του Χαλεπά θα θαυμάσετε το εργαστήρι, το ασκητικό του υπνοδωμάτιο, προσωπικά αντικείμενα, σκίτσα και γλυπτά. (Τηλ.: 22830 31262).
Μουσείο Μαρμαροτεχνίας Πύργου
Το εξαιρετικό αυτό μουσείο δημιουργήθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Η μόνιμη έκθεση δίνει έμφαση στην προβιομηχανική και πρωτοβιομηχανική Τήνο. Μεταξύ άλλων θα δείτε πρωτότυπα έργα σε μάρμαρο, πήλινα προπλάσματα και γύψινα αντίγραφα, εργαλεία λατόμευσης και μαρμαροτεχνίας, αναπαραστάσεις λατομείου και εργαστηρίου μαρμαροτεχνίας, καθώς και την πλουσιότερη συλλογή σχεδίων παλαιών μαρμαρογλυπτών στην Ελλάδα. (www.piop.gr).
Τα Μουσεία της Ευαγγελιστρίας
Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών. Με έργα ζωγραφικής και γλυπτικής Τηνίων καλλιτεχνών.
Πινακοθήκη. Περιλαμβάνονται έργα και αντίγραφα μεγάλων ευρωπαίων ζωγράφων, αλλά και σημαντικών Ελλήνων.
Έκθεση εικόνων και κειμηλίων. Με εικόνες που συγκεντρώθηκαν από διάφορους ναούς και μοναστήρια της Τήνου και ανεκτίμητης αξίας ιστορικά κειμήλια.
Η αίθουσα έργων του ακαδημαϊκού Αντωνίου Σώχου.
Το Σκευοφυλάκιο. Εκτίθενται ασημένια τάματα, λατρευτικά σκεύη, χρυσοκέντητα άμφια και μίτρες, κοσμήματα κ.α.
