Ανηφορίζοντας το δρόμο για να φτάσεις στο κέντρο της Βυρώνειας Σερρών, ένα μικρό χωριό δίπλα στη λίμνη και τον σπάνιο υγρότοπο της Κερκίνης, η ματιά σου πέφτει σε ένα μικρό αγροτόσπιτο με μία περίτεχνη επιγραφή δίπλα να γράφει: «Ίδρυμα Πολιτισμού Πέτρου Κοσμίδη».
Πρόκειται για τον χώρο τέχνης που δημιούργησε με μεράκι και αγάπη ο ντόπιος καλλιτέχνης κ. Πέτρος Κοσμίδης, για να στεγάσει τα έργα μιας ζωής. Γλυπτά, πίνακες ζωγραφικής και κατασκευές που εντυπωσιάζουν από την πρώτη ματιά.
Αυτοδίδακτος και μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνων Ελλάδας, επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του -συνταξιούχος πλέον- για να συγκεντρώσει όλα τα έργα του σε έναν χώρο, δημιουργώντας μια στέγη τέχνης που αποτελεί σημείο αναφοράς στο βόρειο τμήμα των Σερρών.
Σαν περνάς την γαλάζια δίφυλλή πόρτα, εντυπωσιάζεσαι από την ποικιλία των έργων και της τεχνικής του δημιουργού, που ξέρει να σμιλεύει την πέτρα και να χειρίζεται αριστοτεχνικά το πινέλο. Μέσα στους τέσσερις τοίχους, η καλλιτεχνική πορεία μιας ολόκληρης ζωής. Και βέβαια είναι συγκινητικό, πως μέσα εδώ ξεκίνησε μικρό παιδί να ζωγραφίζει στα σχολικά του τετράδια και να σκαλίζει πέτρες. Κάποια από εκείνα τα πρώτα του έργα, εκθέτει με αγάπη και νοσταλγία στον χώρο του.
«Εδώ μέσα κατάλαβα την κλίση μου μου στην τέχνη, που με ακολούθησε σε όλη μου τη ζωή και με σημάδεψε. Αυτός ήταν και ένας βασικός λόγος που δημιούργησα τον χώρο αυτόν, εδώ στο πατρικό μου όπου επέστρεψα μόνιμα μετά από πολλές δεκαετίες» μας λέει ο κ. Κοσμίδης, συμπληρώνοντας πως επιθυμία του ήταν να δημιουργηθεί -εδώ στο άκρο της Ελλάδας- ένας χώρος πολιτισμού, που συνήθως είναι ανύπαρκτοι.
Θαυμάζοντας και παρατηρώντας τα πολύπλευρα έργα του, διακρίνεις εύκολα πως έχει πειραματιστεί σε πολλές γνωστές τεχνικές, βάζοντας ωστόσο την δική του πινελιά που κάνει κάθε έργο ξεχωριστό. Μπορεί να μην σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών και ουσιαστικά να είναι αυτοδίδακτος, ωστόσο έχει έναν μοναδικό τρόπο να αντιλαμβάνεται τρόπους, τεχνικές, ρεύματα.
Το έργο του είναι επηρεασμένο από τον Τζόρτζιο ντε Κίρικο και από τον κυβισμό, που τον έχει φέρει στα μέτρα του με τα ελεύθερα γεωμετρικά σχήματα να μονοπωλούν το ενδιαφέρον του.
Η περίοδος των περιορισμών λόγω της πανδημίας ήταν ιδιαίτερα δημιουργική για τον Πέτρο, με νέα έργα που προκαλούν θαυμασμό. «Αυτά τα έργα με εκφράζουν απόλυτα. Είναι τέχνη και η τέχνη δεν είναι εύκολη υπόθεση» μας λέει.
Σε μια προθήκη υπάρχουν μικρά και μεγάλα γλυπτά από πέτρα, ειδώλια τα περισσότερα. Όταν ήταν μικρός είχε κατασκευάσει μια βουκέντρα για να χτυπάει με τη μύτη της πέτρες δίπλα στα ρέματα για να βρει μαλακές και να μπορεί στη συνέχεια να τις σκαλίσει. Και μια και εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν εργαλεία, οι πέτρες έπαιρναν τη μορφή που επιθυμούσε με ένα μικρό μαχαίρι.
Η μικρογλυπτική σε πέτρα είναι ιδιαίτερη και υπήρχαν περίοδοι της καλλιτεχνικής του πορείας που ασχολήθηκε μόνο με αυτό. Εκτός από τα έργα ζωγραφικής, ξεχωρίζουν και οι κατασκευές. Γλυπτά ουσιαστικά από σίδερο και άλλα αντικείμενα, όπως «Της Κορώνας ο υιός» επηρεασμένο από την πανδημία που στέκει επιβλητικό σε μία γωνία. Κάποιες από τις κατασκευές αυτές, υπάρχουν φορές που μετατρέπονται εκ νέου μετά από καιρό από τον δημιουργό. Μια κατασκευή του, με τίτλο: «Η επίθεση της γνώσης», βρίσκεται στο προαύλιο χώρο του Διοικητηρίου Σερρών στο κέντρο της πόλης.
Ο χώρος τέχνης βρίσκεται στον ίσκιο της οροσειράς της Κερκίνης ή Μπέλλες που αποτελεί φυσικό σύνορο με τη γειτονική Βουλγαρία. «Εδώ στο σύνορο, στην άκρη της Ελλάδας, δημιουργώ τα όνειρα πετυχαίνοντας μέσα από την τέχνη μου την απόλυτη ισορροπία, ανάμεσα στο όριο, τον κόπο, την σκέψη και την προσπάθεια» μας λέει ο κ,Κοσμίδης παρουσιάζοντας μας ένα προς ένα τα έργα του, πολλά από τα οποία είναι εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία και ιστορία.
Αγαπημένο του θέμα οι «Υπερβόρειοι». Ένας μυθικός λαός που ο Πίνδαρος αναφέρει πως δεν γνώριζε από γηρατειά και ασθένειες αλλά ήταν αφοσιωμένος ολοκλήρου στην υπηρεσία των Μουσών με χορό, τραγούδι, φλάουτο και λύρα. «Μονομαχία Έκτορα και Αίαντα», ο «Μινώταυρος», η «Τροφός», οι «Υπερβόρειοι», η «Στοργή», «Στον αστερισμό της Ανδρομέδας» κ.α.
Αφήνοντας πίσω μας το «Ίδρυμα Πολιτισμού Πέτρου Κοσμίδη» διαβάζουμε τα όσα γράφει το φυλλάδιο που μας έδωσε ο δημιουργός που -σύμφωνα με τον ίδιο- αντιπροσωπεύει απόλυτα την καλλιτεχνική του πορεία και το έργο του: «Σε ένα εργαστήρι στην Βυρώνεια Σερρών βροτός, τα κύματα εντός ημερεύει με ασκητική πραότητα ο δημιουργός. Ποσειδωνιάτης σε μια λεκάνη απορροής, στην πηγή της ζωής, στην ορμή ενός Στρυμόνα. «Ένας Στρυμόνας και βουλιάζω στα νερά όπως ψαράς μέσα στη λάσπη της Κερκίνης οιωνοσκόπος με σημάδια φανερά χάθηκα πάλι μες στο πρόσωπο εκείνης» της μάνας, της φύσης, της πλάσης που επανέρχεται επίμονα θεματολογικά στο έργο του.
Μια μήτρα από την οποία η ανθρωπότητα εργάζεται πεισματικά να αποχωριστεί. Την μητρική κλείδα, την μητρική κνήμη, προσκολλημένο στην οποία έζησε τα πρώτα του χρόνια το απογάλακτο παιδί. Τέτοια, είναι τα μάτια των επισκεπτών αυτού του χώρου. Ενός παιδιού – έμψυχης διαδρομής πάνω στην συνοριακή γραμμή μιας μεταφυσικής πραγματικότητας. Έτσι επικοινωνεί το έργο. Μέσω του άλλου και όλων εμάς, συντάσσεται υπερβατικά κάθε φορά μια ιστορία που επισφραγίζεται ενσώματα ως αισθητηριακή οντολογία».
Εάν βρεθείτε στην περιοχή της Κερκίνης, βάλτε στο πρόγραμμά σας μια επίσκεψη στο «Ίδρυμα Πολιτισμού Πέτρου Κοσμίδη». Ο δημιουργός, φιλόξενος και χαμογελαστός, θα σας ενημερώσει για τα έργα του και θα σας μιλήσει για την δική του οπτική γύρω από την τέχνη. Ο χώρος δέχεται και εκπαιδευτικές εκδρομές.
Χωριό με ιστορία
Η Βυρώνεια είναι ένα μικρό χωριό 500 κατοίκων. Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός του χωριού, υπήρξε το καλοκαίρι του 1913 έδρα του Ελληνικού Στρατηγείου. Εδώ βουλγαρική αντιπροσωπεία αιτήθηκε ανακωχή και τερματισμό των εχθροπραξιών και κάτω από τους ίσκιους των αιωνόβιων πλατανιών η τότε ηγεσία της χώρας πραγματοποίησε συσκέψεις για τις «κόκκινες γραμμές» στη διάσκεψη Ειρήνης που ακολούθησε στο Βουκουρέστι και οδήγησε στο διπλασιασμό, της έως τότε μικρής, Ελλάδας. Σήμερα ο σταθμός, στεγάζει το παραδοσιακό ταβερνείο – μεζεδοπωλείον «Μεθοριακός Σταθμός».
Πληροφορίες:
Ίδρυμα Πολιτισμού Πέτρου Κοσμίδη
Bυρώνεια Σερρών
• Tηλ. : 6944947869
• www.facebook.com/KosmidisPetrosFoundation
• www.facebook.com/PetrosKosmidisArt
• www.instagram.com/kosmidispetros
Διαβάστε ακόμα:
Πίτες με γεύσεις ανατολής, δίπλα στην Κερκίνη
Θερμοπηγή Σερρών: Το χωριό των 80 κατοίκων που έγινε θέμα στο Νational Geographic
Μια μικρή οικοτεχνία δίπλα στην Κερκίνη φτιάχνει χειροποίητες κούκλες από άλλη εποχή