Ξανοίγουν προς τα πίσω διακόσια, τριακόσια χρόνια οι εικόνες που επιβάλλονται στη Μέσα Μάνη. Η ενιαία ισχυρή της ταυτότητα ακουμπάει από τη μία στη φρουριακή δομή των οικισμών και από την άλλη στην απεραντοσύνη του αναλλοίωτου σχεδόν, φυσικού τοπίου.
Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη φωτιά
Σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια
Σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ’ αμπέλια του
Σφίγγει τα δόντια!
Η γλαφυρή περιγραφή του ποιητή της Ρωμιοσύνης, Γιάννη Ρίτσου, διαπερνά τον κάθε επισκέπτη που θα διασχίσει αυτή την εσχατιά της Πελοποννήσου. Η άνυδρη γη με την ελάχιστη βλάστηση και τον αδυσώπητο ήλιο, σμίλεψε επί αιώνες τους Μανιάτες που την τιθάσευσαν, φτιάχνοντας αναβαθμίδες, καλλιεργώντας τα απαραίτητα, συλλέγοντας το νερό στις τρύπες των βράχων, εκμεταλλευόμενοι την κάθε ευκαιρία για ζωή. «Να κι οι Μανιάτες! Κι είν’ όπως είναι οι βράχοι τους: και σουβλεροί κι ολόρθοι, και ολόγυμνοι και απάτητοι και ξεμοναχιασμένοι», δίνει σε δυο γραμμές το στίγμα τους ο Κωστής Παλαμάς.
Η ιστορία μοιάζει με μόνιμο συνοδό στο οδοιπορικό μας. Καθώς περιηγούμαστε σε χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς όπως η Αρεόπολη με τα μοναδικά της πλακόστρωτα και τις ολάνθιστες αυλές, ορθώνεται στην πλατεία ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης για να μας υπενθυμίσει τον ξεσηκωμό του έθνους στις 17 Μαρτίου 1821. Υψώνοντας το κεφάλι για να θαυμάσουμε τους περίφημους μανιάτικους πύργους στην υπέροχη Βάθεια, αλλά και σε όλη τη ραχοκοκαλιά της χερσονήσου, το σφύριγμα του ανέμου ψιθυρίζει ιστορίες ανδραγαθίας, συνομωσίας αλλά και επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας μεταξύ των Μανιατών, των Τούρκων και των Ενετών.
Όσο για την πειρατεία, από το Οίτυλο και το Λιμένι ως τον Γερολιμένα στα ανατολικά και από το Πόρτο Κάγιο έως το Γύθειο στα δυτικά, όρεξη να έχετε να ακούτε ιστορίες σε κάποιου λιμανιού την άκρη. Εκεί θα δοκιμάσετε την ψαριά της ημέρας από κάποιο καΐκι που θα έχει πιάσει στα δίχτυα του σαργούς, μπαρμπούνια, στείρες, σκαθάρια.
Βουτήξτε σε κρυστάλλινα βαθυγάλανα νερά, σε παραλίες όπως η Αλύπα, τα Χαλίκια, ο Μάραθος. Αφεθείτε στη μαγεία μιας βαρκάδας στο σπήλαιο του Διρού, ένα από τα πιο όμορφα σπήλαια σε όλη την Ελλάδα. Δοκιμάστε τις δυνάμεις σας στην ιππασία μέσω οργανωμένων περιηγήσεων ανάμεσα σε πύργους και στενά σοκάκια με καμάρες στη Χαριά, βιώνοντας μια εμπειρία που θα σας συνδέσει δυνατά με το παρελθόν.
Γευθείτε τα μοναδικά προϊόντα του τόπου, όπως μέλι, λαλάγγια, σύγκλινο και αναζητήστε στα ορεινά και όχι μόνο, χωριά, εξαιρετικής ποιότητας τυριά από πρόβατα και κατσίκια ελευθέρας βοσκής. Αναζητήστε στον Πύργο Διρού, τον μοναδικό αγγειοπλάστη σε όλη τη Μέσα Μάνη, με τις ιδιαίτερα καλαίσθητες δημιουργίες του και αν του πείτε ότι τον βρήκατε μέσω αυτού του άρθρου, μάλλον θα σας περιμένει μια ευχάριστη έκπληξη.
Στο υπέροχο Λιμένι, επισκεφθείτε το εντυπωσιακό αρχοντικό του Μαυρομιχάλη και κωπηλατήστε με ένα κανό στον δρόμο του ήλιου, που γεμίζει το σούρουπο με πορφύρα τον ουρανό. Αναγεννηθείτε με την πρωινή πεζοπορία, ως το ακρωτήριο Ταίναρο, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης. Φωνάξτε δυνατά για να σας ακούσει ο Ποσειδώνας, που λατρεύτηκε εδώ. Η αέναη κίνηση της θάλασσας, θα σας απαντήσει.
