Για τους λάτρεις της ιστορίας, αλλά και για όσους προσπαθούν διακαώς να ανακαλύψουν τους κρυφούς θησαυρούς σε όποια γωνιά του κόσμου κι αν ταξιδέψουν, τα μουσεία θα αποτελούν πάντα βασικό προορισμό, ικανό να αφηγηθεί την πραγματικότητα ενός άλλου κόσμου, αρκετές φορές παλαιότερου και άλλες φορές ακόμα πιο σύγχρονου από αυτόν μέσα στον οποίο κατοικούμε.
Η έννοια του μουσείου έχει «ξεφύγει» εδώ και αρκετές δεκαετίες από την κλασική έννοια του όρου, αποκτώντας νέα υπόσταση και ένα ολόφρεσκο ενδιαφέρον, περιλαμβάνοντας αμέτρητους πιθανούς τρόπους με τους οποίους μπορεί κανείς να διδαχθεί, να συγκινηθεί, να μάθει και να ταυτιστεί με τις ζωές και την ύπαρξη τόσων και τόσων ανθρώπων που πέρασαν από εδώ πολύ πιο από εμάς.
Αν η ιστορία είναι ένας κύκλος που επαναλαμβάνεται το πριν μάς αφορά όλους ξεκάθαρα και αδιαπραγμάτευτα, ενώ το μετά μπορεί να αποτελέσει τον καλύτερο λόγο για να εργαστούμε, να προσπαθήσουμε και να αγωνιστούμε, δίχως να ξεχνάμε όλα όσα προηγήθηκαν.
Μέσα σε αυτή τη λογική, η ιδέα της εξειδίκευσης φαντάζει αναπόφευκτη και έτσι τα μουσειακά ιδρύματα που εστιάζουν με όλες τις δυνάμεις και τα όπλα τους πάνω σε ένα πάρα πολύ συγκεκριμένο κομμάτι της διαδρομής μίας χώρας, της μοντέρνας τεχνολογίας ή της ανθρώπινης υπόστασης δεν θα μπορούσαν παρά να ανθίζουν, όπως, άλλωστε, ανθίζει και η μοναδικότητα γύρω μας.
Αν θέλετε, λοιπόν, να χαθείτε κι εσείς λίγο πιο βαθιά στον τεράστιο κόσμο της μουσειακές εξειδίκευσης αυτά είναι 8 ξεχωριστά και «άγνωστα» μουσεία που μπορεί να επισκεφθεί κανείς σε διάφορα σημεία της Ελλάδας
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Aπολιθωμένου Δάσους Λέσβου
Στον οικισμό Σίγρι της Δυτικής Λέσβου «γεννήθηκε» το 1994 ένα ξεχωριστό μουσείο για να στεγάσει ένα ξεχωριστό φυσικό μνημείο της χώρας μας, ένα μέρος πρωτόγνωρης ομορφιάς και σαγήνης.
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους για την προστασία, συντήρηση και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους του νησιού, το οποίο αποτελεί ένα διατηρητέο μνημείο που ξυπνά τον παγκόσμιο θαυμασμό εξαιτίας της μοναδικής σπανιότητας του.
Οι μόνιμες εκθέσεις του μουσείου παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο κοινό στις 2 Σεπτεμβρίου του 2001 και περιλαμβάνουν την ιστορία της εξέλιξης των φυτών στον πλανήτη γη, τα ευρήματα του απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, αλλά και τις γεωδυναμικές διεργασίες που συνδέονται με την ηφαιστειότητα και την γεωιστορική εξέλιξη της περιοχής του Αιγαίου.
Το μουσείο φιλοξενεί επίσης ερευνητικές δράσεις σχετικά με την προστασία και συντήρηση στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους, διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και ενδιαφέρουσες περιοδικές εκθέσεις που αφορούν στην ανάδειξη και προώθηση του φυσικού μας περιβάλλοντος.
Κατά τους χειμερινούς μήνες το ωράριο λειτουργίας είναι πιο περιορισμένο: Το μουσείο λειτουργεί από την Τρίτη έως και την Κυριακή από τις 8 το πρωί έως τις 4 το μεσημέρι, ενώ τις Δευτέρες είναι κλειστό. Στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου η είσοδος, κατά τη χειμερινή περίοδο, μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με το μουσείο.
Περισσότερες πληροφορίες στο lesvosmuseum.gr/ και στα τηλέφωνα 2253054434 – 2251047033
Σιδηροδρομικό Πάρκο Καλαμάτας
Στο κέντρο της Καλαμάτας, σε ένα όμορφο πάρκο συνολικής έκτασης 54 στρεμμάτων, λειτουργεί από το 1986 το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας, ένα ανοικτό μουσείο-εκθετήριο που αφηγείται την ιστορία του σιδηρόδρομου από την περίοδο των ατμαμαξών μέχρι τα νεότερα χρόνια.
Ένα ταξίδι με τρένο από το 1885 μέχρι το σήμερα ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια των επισκεπτών μέσα από εκθέματα όπως οι πλατφόρμες επιβίβασης, ένα περίπτερο εισόδου, ένας επιβλητικός υδατόπυργος, τρεις κρουνοί ατμαμαξών, τιμονιέρες και μία μεταλλική πεζογέφυρα μήκους 28μ. Παράλληλα θα μπορέσετε να χαζέψετε εντυπωσιακά μικροαντικείμενα που σχετίζονται με των σιδηροδρόμους όπως κλειδιά, φανοί και στάνζες.
Στο υπαίθριο πάρκο-μουσείο θα βρείτε ακόμα γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ καθώς και άλλες εγκαταστάσεις για την απασχόληση των παιδιών, σε έναν χώρο μοναδικό στο είδος του που κουβαλάει μία έντονη και ταυτόχρονα συγκινητική ιστορία: Το 1986, μετά τον μεγάλο σεισμό της Καλαμάτας, τα βαγόνια του μουσείο έγιναν καταφύγιο για τους σεισμόπληκτους της πόλης, προσφέροντας τους ασφάλεια και στέγη.
Ο χώρος είναι ανοικτός για το κοινό ολόκληρο το 24ώρο.
Μουσείο Αφής
Η καθηλωτική ομορφιά της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομίας ξεδιπλώνει τη γοητεία της σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να τη θαυμάσουν με το όπλο των ματιών τους, αλλά μπορούν σίγουρα να τη κοιτάξουν και να την αισθανθούν με το πιο διαπεραστικό βλέμμα στο σύμπαν, το βλέμμα της ψυχής.
Το Μουσείο Αφής που άνοιξε τις πόρτες του στην οδό Δοϊράνης 198 στην Καλλιθέα, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1984 (από το 2004 είναι προσβάσιμο για το ευρύ κοινό) με πρωτοβουλία του «Φάρου Τυφλών της Ελλάδος» σαν μία μεγάλη προσπάθεια να συστήσει σε άτομα με προβλήματα όρασης μερικά από τα σπουδαιότερα έργα της Κυκλαδικής, Μινωικής, Γεωμετρικής και Αρχαϊκής περιόδου. Παράλληλα, το μουσείο φιλοξενεί πιστά αντίγραφα γνωστών έργων των Ελληνιστικών, Ρωμαϊκών και Βυζαντινών χρόνων τα οποία οι επισκέπτες μπορούν να αγγίξουν και να νιώσουν προκειμένου να μπορέσουν να αντιληφθούν τη συγκλονιστική διαχρονικότητα και ομορφιά τους.
Η εμπειρία της αφής είναι κάτι που δεν επιτρέπεται σε άλλα μουσεία όπως το Αρχαιολογικό ή το Μουσείο Ακρόπολης, αλλά παραμένει η βασική λειτουργία που μπορεί να προσφέρει ουσιαστικά ίσα δικαιώματα πρόσβασης σε όλες τις απολαύσεις της ζωής σε συνανθρώπους μας με προβλήματα όρασης. Το Μουσείο Αφής της Αθήνας είναι ένα από τα πέντε μουσεία αυτού του είδους σε ολόκληρο τον κόσμο και στεγάζεται στο κτήριο του Φάρου Τυφλών Ελλάδος, το οποίο δώρισε στον σύλλογο ο Ανδρέας Εμπειρίκος τη δεκαετία του 1950.
Το μουσείο διοργανώνει συχνά εκπαιδευτικά προγράμματα με σκοπό την ενίσχυση της επαφής των ατόμων με προβλήματα όρασης με την ελληνική τέχνη των περασμένων αιώνων.
Περισσότερες πληροφορίες στο tactualmuseum.gr/
Μουσείο Μακρονήσου
Πιθανότατα ένα από τα πιο συγκινησιακά φορτισμένα μουσεία που μπορεί να επισκεφθεί κανείς στη χώρα μας, το Μουσείο Μακρονήσου στον αριθμό 31 της οδού Ασωμάτων στο Θησείο συγκλονίζει με την αληθινή ιστορία μίας από τις πιο σκοτεινές και άγριες περιόδους της ελληνικής ιστορίας.
Μοναδικά, σπάνια ντοκουμέντα από το μικρό ξερονήσι που βρίσκεται απέναντι από το Λαύριο και το οποίο μεταμορφώθηκε σε έναν αληθινό τρόπο μαρτυρίου για περίπου 10 χρόνια, ξεδιπλώνουν τη δραματική ζωή των ανθρώπων που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν φρικτά κατά την περίοδο του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου από το 1946 έως το 1957.
Ανάμεσα στους πρωτεργάτες πίσω από τη δημιουργία του μουσείου ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κρατούμενων Αγωνιστών Μακρονήσου, Λάζαρος Κυρίτσης, που πέρυσι συμπλήρωσε 100 χρόνια ζωής. Ο ίδιος συμμετείχε ενεργά στις ξεναγήσεις του μουσείου, μιλώντας στους επισκέπτες για τη δική του τραγική ιστορία όταν, σε ηλικία μόλις 19 ετών, βρέθηκε στη Μακρόνησο εξαιτίας της συμμετοχή του στον ΕΛΑΣ.
Ανάμεσα στους ανθρώπους που φυλακίστηκαν στη Μακρόνησο υπήρξαν σημαντικοί άνθρωποι των ελληνικών γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μάνος Κατράκης, ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Νίκος Κούνδουρος, ο Νίκος Καρούζος, ο Χρόνης Μίσιος και ο Θανάσης Βέγγος.
Το μουσείο είναι ανοικτό από Τρίτη έως Κυριακή από τις 10:30 το πρωί έως τη 1:30 το μεσημέρι.
Περισσότερες πληροφορίες στο 2103247820
Μουσείο Μπάσκετ ΧΑΝΘ
Την 14η ημέρα του Ιουνίου του 1987 θα τη θυμόμαστε για μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του αθλητισμού. Η εθνική ομάδα μπάσκετ της Ελλάδας επικράτησε της Σοβιετικής Ένωσης με σκορ 103-101 και αναδείχθηκε για πρώτη φορά Πρωταθλήτρια Ευρώπης μέσα στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στην Αθήνα. Μία ολόκληρη χώρα ξεχύθηκε τους δρόμους, ο Αργύρης Καμπούρης (που έβαλε τις δύο νικητήριες βολές) έγινε εθνικός ήρωας, ο Νίκος Πορτοκάλογλου έγραψε τους «Πρωταθλητές» και ο Νίκος Γραμματικός χρησιμοποίησε το ματς στην πρώτη σκηνή της εμβληματικής-πια- ταινίας του «Οι Απόντες». Ο αγώνας που έκανε έναν ολόκληρο λαό να λατρέψει το μπάσκετ, άλλαξε εντελώς τη σχέση μας με τον ομαδικό αθλητισμό, αλλά και τα όνειρα δεκάδων παιδιών που όρμησαν στα γήπεδα αγκαλιά με την πορτοκαλί θεά.
Το Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝΘ, το οποίο στεγάζεται ακριβώς στο σημείο όπου πρωτοχτύπησε μπάλα μπάσκετ στην Ελλάδα το 1919, είναι απλώς το επιστέγασμα της αγάπης μας γι’ αυτό το ωραίο άθλημα γεμάτα σασπένς και συγκινήσεις. Έχοντας ως αρχικό σκοπό την ανάδειξη και προβολή του σημαντικού ρόλου της ΧΑΝΘ στην εξέλιξη και διάδοση της αθλητικής παιδείας στην Ελλάδα το μουσείο, που ιδρύθηκε το 2013, ευελπιστεί να συστήσει στους επισκέπτες την ιστορία και τις σημαντικότερες στιγμές του αθλήματος στη χώρα μας.
Η συλλογή αποτελείται από προσωπικά αντικείμενα μεγάλων προσωπικοτήτων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διάδοση και ανάπτυξη του αθλήματος, ενθυμήματα με το σήμα της ΧΑΝΘ, μετάλλια και διπλώματα που κατέκτησαν οι ομάδες της ΧΑΝΘ, εξοπλισμό του παλιού ανοιχτού γηπέδου, αθλητικές ενδυμασίες και επιπλέον τεκμηριωτικό υλικό που αναδεικνύει την ιστορία του αθλήματος στη χώρα μας.
Παράλληλα, η νέα πτέρυγα του μουσείου είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στην Εθνική Ομάδα Μπάσκετ. Μέσα από εκθέματα όπως φανέλες σημαντικών παικτών της Εθνικής Ομάδας, μετάλλια, εισιτήρια, μπάλες ιστορικών αγώνων υπογεγραμμένες από τους παίκτες και συλλεκτικά αναμνηστικά αντικείμενα, ολόκληρη η ανοδική πορεία της καλαθοσφαίρισης στην Ελλάδα αποκαλύπτει τα αμέτρητα, αθλητικά μυστικά της.
Περισσότερες πληροφορίες στο ymca.gr/mouseio-basket/ 2316001000
Ιστορικό Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Βρέλλη
Από το 1983 έως το 1995 ο γλύπτης Παύλος Βρέλλης, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών, εργάστηκε ακατάπαυστα προκειμένου να μπορέσει να κάνει πραγματικότητα το μεγάλο του όνειρο. Να φτιάξει ένα μουσείου που θα τιμούσε τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης και το οποίο θα κρατούσε για πάντα ζωντανή στη μνήμη μας, όχι μόνο τη σημασία της γενναίας δράσης τους, αλλά και την ίδια τη μορφή τους.
Θέλοντας να αναπαραστήσει με ακρίβεια τα ιστορικά γεγονότα εκείνης της εποχής ο Παύλος Βρέλλης, ο οποίος πέρασε τη ζωή σκεπτόμενος ξανά και ξανά τις θυσίες και τα έργα των μεγάλων αγωνιστών του 1821, δούλεψε μόνος του για την κατασκευή περίπου 150 κέρινων ομοιωμάτων τα οποία βοηθούν τον επισκέπτη να βιώσει βαθιά μέσα του τα γεγονότα της Επανάστασης και να συνδεθεί με ένα πρωτότυπο και παράλληλα πρωτοφανή τρόπο με την ελληνική ιστορία.
Σαν μία αληθινή, ολοζώντανη χρονοκάψουλα το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Παύλου Βρέλλη, βρίσκεται περίπου 14χλμ νότια της πόλης των Ιωαννίνων, στον δήμο Μπιζανίου και φιλοξενεί γνωστές σκηνές της ελληνικής ιστορίας, όπως το μαρτύριο του Διονυσίου του Φιλόσοφου, τον Όρκο της Φιλικής Εταιρίας, τη σφαγή του Αλή Πασά στο νησάκι των Ιωαννίνων και τη Μάχη της Κρήτης.
Περισσότερες πληροφορίες στο vrellis.gr/en/home/
Nόησις-Κέντρο διάδοσης επιστημών και μουσείο τεχνολογίας
Ένας πολύχρωμος, διαδραστικός και εξαιρετικά επιμορφωτικός χώρος λειτουργεί τα τελευταία δέκα χρόνια στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης, στο σημείο όπου παλαιότερα στεγαζόταν το Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονικής.
Το κέντρο Noesis, που στοχεύει στη διάδοση των επιστημών και της τεχνολογίας με τρόπο που επιτρέπει τους επισκέπτες – και κυρίως στα παιδιά – να αντιληφθούν της δύο παραπάνω έννοιες παίζοντας και δημιουργώντας, περιλαμβάνει μεγάλο, ψηφιακό Πλανητάριο για την απόλυτη εμπειρία του αχανούς διαστήματος, αστροφωτογραφίες και πολλές πρωτότυπες μεταφορές των τεχνολογικών καινοτομιών της αρχαίας Ελλάδας στη σύγχρονη εποχή.
Από τη μοντέρνα εικονική πραγματικότητα μέχρι το τεχνοπάρκο που παρουσιάζει απτές εκδοχές του ηλεκτρισμού, του μαγνητισμού και των οπτικών φαινομένων αν υπάρχει ένα «άγνωστο» μουσείο της Ελλάδας που σας επιτρέπει να κατανοήσετε τις περίπλοκες, αλλά πολύ ενδιαφέρουσες, διαδρομές της επιστήμης τότε αυτός δεν είναι άλλος από το εντυπωσιακό Noesis.
Περισσότερες πληροφορίες στο noesis.edu.gr/?action=article_drastiriotites&pageTitle=enarxi
Εγκληματολογικό Μουσείο
Με διαφορά το πιο ανατριχιαστικό μουσειακό ίδρυμα που υπάρχει στον ελλαδικό χώρο, το Εγκληματολογικό Μουσείο του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου ανήκει στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και στεγάζεται από το 1932 σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας.
Εκεί η ιστορία του εγκλήματος στην Ελλάδα του 19ου και του 20ου αιώνα παίρνει σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια των τυχερών επισκεπτών (το μουσείο δεν είναι ανοικτό για το κοινό, αλλά μπορείτε να το επισκεφθείτε μόνο κατόπιν ειδικής συνεννόησης), αφού εκθέματα όπως η μοναδική γκιλοτίνα που υπήρξε ποτέ στη χώρα μας και το ταριχευμένο κεφάλι του λήσταρχου Φώτη Γιαγκούλα στέκουν ολοζώντανα στον χώρο, ανάμεσα σε εκατοντάδες ακόμα τεκμήρια άγριου, τρομακτικού εγκλήματος.
Έμβρυα στη φορμόλη, κομμένα μέλη από ανθρώπινα σώματα και όπλα στυγερών δολοφονιών έχουν αποτελέσει αντικείμενα χρήσιμης μελέτης για τους φοιτητές της Ιατρική Σχολής, οι οποίοι το επισκέπτονται αρκετά συχνά στο πλαίσιο των σπουδών τους. Αλλά μπορούν να εγείρουν εκ νέου και το ενδιαφέρον του κοινού καθώς λένε από μόνα τους μία ολόκληρη ιστορία, δυσάρεστης και σκληρής μα παρόλα αυτό μέρος της ελληνικής πραγματικότητας. Και για αυτόν τον λόγο χρήσιμης και σημαντικής.
Περισσότερες πληροφορίες στο uoa.gr/to_panepistimio/moyseia/egklimatologiko/