Το μαγευτικό τοπίο του Ιονίου κάθε άλλο παρά άγνωστο είναι τόσο σε εμάς όσο και στους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες που προτιμούν σταθερά τα πανέμορφα, καταπράσινα νησιά και τις δαντελένιες ακτές του. Την Αδριατική Θάλασσα, είτε με αεροπλάνο είτε με πλοίο, την έχουμε διασχίσει για να βρεθούμε στη διαχρονικά αγαπημένη Ιταλία. Για το παραμυθένιο Ντουμπρόβνικ έχουμε διαβάσει πολλά, ενώ σχεδόν δίπλα του το Μαυροβούνιο διεκδικεί δυναμικά το δικό του τουριστικό μερίδιο. Και κάπου εκεί ανάμεσα, η γεμάτη εκπλήξεις Αλβανία, μοιάζει με το κρυμμένο μαργαριτάρι των Βαλκανίων, που λίγοι έχουν υποψιαστεί να ανακαλύψουν.
Με τόσους θεαματικούς προορισμούς να την περιβάλλουν, περνούσε χρόνια απαρατήρητη, τελευταία όμως φαίνεται να προσελκύει ένα σταθερά αυξανόμενο αριθμό επισκεπτών, χάρη στο πληθωρικό μείγμα εμπειριών που προσφέρει, συνδυάζοντας σαγηνευτικά τοπία, εξαιρετική κουζίνα και σκηνικά που σε παρασύρουν σε ένα ταξίδι στο χρόνο. Όσοι επισκέπτες είναι πρόθυμοι να την ανακαλύψουν, αποζημιώνονται με ένα μωσαϊκό φυσικής ομορφιάς και πολιτιστικού πλούτου: μια πρωτεύουσα που δεν παύει να εξελίσσεται, ανέγγιχτες αμμουδερές παραλίες, βραχώδεις ακτές με άγρια ομορφιά, λιμάνια και πετρόκτιστες πόλεις, ιστορικά μνημεία και μεσαιωνικά χωριά, εθνικά πάρκα και αρχαιολογικοί χώροι, εντυπωσιακά φαράγγια, οι Αλβανικές Άλπεις και στον αντίποδα η Αλβανική Ριβιέρα. Εμπειρίες σαν τις παρακάτω δίνουν έμπνευση για ένα ταξίδι γνωριμίας με τον τόσο κοντινό μας προορισμό, πριν γίνει τάση.
Τίρανα, η σχετικά νεαρή πρωτεύουσα
Tίρανα. Η δυναμικά αναπτυσσόμενη καρδιά της Αλβανίας έχει αρχίσει να εδραιώνεται ως αντισυμβατικός αστικός προορισμός. Πρόκειται για μια πόλη όπου η πλούσια και συχνά ταραχώδης ιστορία συμπορεύεται με μια έντονη, νεανική ενέργεια: πολεμικά οχυρά που έχουν μετατραπεί σε μουσεία, όπως τα Bunk’art 1 και 2 ή το Μουσείο Μυστικής Παρακολούθησης, η Εθνική Πινακοθήκη Καλών Τεχνών, το Αρχαιολογικό Μουσείο, τοπόσημα όπως η πλατεία Sheshi Skënderbej, το απέναντι τζαμί Et’hem Bey, ο 35 μ. ύψους πύργος Kulla e Sahatit και ευρήματα των ρωμαϊκών χρόνων, σκιαγραφούν μια σαφή εικόνα της πορείας της πόλης, όσο τα ολοζώντανα καφέ και τα κομψά καταστήματα της περιοχής Blloku εκπέμπουν τον παλμό του σήμερα. Η ανάβαση με το Dajti Ekspres -το μακρύτερο τελεφερίκ της Ευρώπης- στο κοντινό όρος Dajti ξεδιπλώνει μπροστά σας την εντυπωσιακή τοπογραφία της πόλης από ψηλά, ενώ το εστιατόριο-γαστρονομικός προορισμός Mullixhiu, στην άκρη της καταπράσινης έκτασης του Μεγάλου Πάρκου, συγκαταλέγεται στα 50 καλύτερα στον κόσμο και επιδεικνύει τις κορυφαίες γεύσεις της αλβανικής κουζίνας.
Εξερευνώντας τα «Ευρωπαϊκά Γκαλαπάγκος»
Δύο χώρες αντί για μία, σας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσετε μια χαλαρωτική εκδρομή στο γαλήνιο σκηνικό της Λίμνης Οχρίδας, ενός από τους παλαιότερους και βαθύτερους φυσικούς υδάτινους σχηματισμούς της Ευρώπης. Συνδέοντας την Αλβανία με τη FYROM, συχνά αναφέρεται ως τα «Galapagos της Ευρώπης» χάρη στην εντυπωσιακή και σπάνια βιοποικιλότητά της, ενώ στα πεντακάθαρα νερά της φιλοξενούνται οικοσυστήματα ψαριών, αμφίβιων και άλλων υδάτων οργανισμών, πολλά είδη μάλιστα είναι ενδημικά. Η βόλτα στις όχθες της γαληνεύει το νου, η βαρκάδα παρέα με κύκνους και πάπιες στο Εθνικό Πάρκο Driloni θα σας χαρίσει μαγευτικές εικόνες, ενώ καιρού επιτρέποντος, μπορείτε να απολαύσετε μια βουτιά στην πόλη Pogradec, που χτισμένη στις όχθες της Οχρίδας θυμίζει παραλιακό θέρετρο.
Τα νόστιμα πιάτα της αλβανικής κουζίνας
Ευνοούμενη από την αφθονία των προϊόντων, των τόσο διαφορετικών γεωγραφικά περιοχών της και από τις επιρροές διαφόρων αυτοκρατοριών –πιο χαρακτηριστικά της Οθωμανικής-, η γαστρονομική κουλτούρα της Αλβανίας εκπλήσσει και ενθουσιάζει με κάθε μεστό σε γεύση πιάτο. Ρουστίκ, πλούσια μαγειρική από τα βόρεια ορεινά συνυπάρχει με όλα τα στοιχεία που αποτελούν την πεμπτουσία της μεσογειακής κουζίνας, σε συνταγές οικείες αλλά και αναπάντεχα νόστιμες. Τιμήστε το εθνικό πιάτο «tave kosi», αρνί με ρύζι στο φούρνο με μια πλούσια στρώση γιαουρτιού, τη νοστιμότατη τάρτα «pispili» από καλαμποκόψωμο με πράσα και το πιο χαρακτηριστικό φαγητό κατσαρόλας, το κοκκινιστό «fergese» με ντομάτες, κόκκινες πιπεριές, κρεμμύδια και μια γενναιόδωρη δόση φέτας και γιαουρτιού. Μην παραλείψετε να συνδυάσετε με κάποια ετικέτα από τις άφθονες και ανερχόμενες επιλογές του αλβανικού αμπελώνα ή ακόμη και να ακολουθήσετε κάποια ξενάγηση σε οινοποιείο, όπως το οικογενειακό Alpeta Agrotourism & Winery, που συνδυάζει διαμονή, οινικές δοκιμές και farm-to-table γευστικές εμπειρίες.
Αδρεναλίνη στο φαράγγι Osumi και στον ποταμό Vjosa
Σε παράδεισο για όσους αναζητούν την περιπέτεια αποκαλύπτεται η Αλβανία, κι όχι μόνο των υδάτινων σπορ που τους περιμένουν στις πεντακάθαρες παραλίες της λεγόμενης Αλβανικής Ριβιέρας ή των ορειβατών των Αλβανικών Άλπεων. Από το κεντρικό κομμάτι της χώρας και νότια, οι ευκαιρίες για πεζοπορίες και rafting σε συναρπαστικά τοπία αφθονούν, ειδικά στο Φαράγγι Osumi, τόσο εντυπωσιακό που αποκαλείται και αλβανικό Grand Canyon. Μεταξύ των Εθνικών Πάρκων Tomorri και Hotovë-Dangëlli, με μικρά, γραφικά χωριά όπως τα Poliçan και Bogovë να γαντζώνονται στους απότομους βράχους του, με μήκος 26 χλμ., ηλικία 3 εκατομμυρίων ετών και διάστικτο από θεαματικούς καταρράκτες, κόβει την ανάσα με το θέαμα και προσφέρει έξτρα δόσεις αδρεναλίνης σε όσους κάνουν καγιάκ στον ποταμό Vjosa, τον τελευταίο εναπομείναντα άγριο ποταμό της Ευρώπης. Οι λιγότερο τολμηροί θα εξερευνήσουν τα καταγάλανα νερά του ποταμού με βάρκα μεταξύ Ιουλίου και Οκτωβρίου ή θα απολαύσουν το μαγευτικό θέαμα στα πλαίσια οργανωμένων πεζοποριών, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μάθουν για τη μοιραία ερωτική διαμάχη που σύμφωνα με το θρύλο έδωσε στο Osumi το όνομά του.
Συνδυάζοντας αρχαιολογικά μνημεία και παραθαλάσσια χαλάρωση
Οι διακοπές στην άκρη του αλβανικού νότου μεταφράζονται σε συνδυασμό ενός ταξιδιού στο παρελθόν και ξεγνοιασιάς στην ακροθαλασσιά. Ιδανική αφετηρία το Butrint, ο πιο εκτεταμένος αρχαιολογικός χώρος της Αλβανίας, που αντικατοπτρίζει με τον πιο ενδεικτικό τρόπο την οικιστική εξέλιξη της περιοχής, καθώς νέοι έποικοι άφηναν το δικό τους σημάδι σε ένα τόπο που κατοικούνταν από την προϊστορική εποχή. Ελληνική επαρχία, ρωμαϊκή πόλη και επισκοπή μεταγενέστερα, γνωρίζοντας ανάπτυξη και πλούτο υπό τη διοίκηση του Βυζαντίου, ενετική κτήση για ένα σύντομο διάστημα πριν περάσει στα χέρια των Οθωμανών κι εγκαταλειφθεί τελικά τον Μεσαίωνα, το Butrint θεωρείται ένα μικρόκοσμος της μεσογειακής ιστορίας.
Η απόσταση που χωρίζει το αμφιθέατρο και τα απομεινάρια της αρχαίας αγοράς από τα παραδεισένια νησιά Ksamil είναι μικρή, και αντικρίζοντας τα διάφανα, σχεδόν εξωτικά νερά τους εύκολα αντιλαμβάνεσαι γιατί για όσους τα επισκέπτονται αποτελούν την απάντηση της Αλβανίας στις Μαλδίβες. Παρότι τα τέσσερα βραχώδη νησιά είναι ο άσος στο μανίκι της Αλβανικής Ριβιέρας, με τις αμμώδεις παραλίες, την εκπληκτική θέα στο Ιόνιο και το δραματικό φόντο των επιβλητικών βουνοκορφών, παραμένουν χαμηλών τόνων, ιδεώδης προορισμός για αποσύνδεση ή ρομαντικό ταξίδι και με τιμές σε οικονομικά πλαίσια. Ενδεικτικά, η διαμονή σε δίκλινο δωμάτιο στο ξενοδοχείο Blue Eye Ksamil ξεκινά από 50€.
Δυο πόλεις αρχιτεκτονικά διαμάντια και ζωντανά μουσεία
Κατά την περίοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος, μεγάλο μέρος της αλβανικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς καταστράφηκε στο όνομα μιας πιο λειτουργικής, αποστειρωμένης αισθητικής. Οι υπό την προστασία της UNESCO πόλεις Berat και Gjirokastër ευτυχώς γλίτωσαν από τη μοίρα των υπολοίπων: το Berat είναι γνωστό ως «πόλη των χιλίων παραθύρων» χάρη στα καλοδιατηρημένα σπίτια της οθωμανικής περιόδου που σκαρφαλώνουν τον λόφο κολλητά το ένα στο άλλο, ενώ το Gjirokastër που στεφανώνεται από ένα μεσαιωνικό κάστρο είναι η λεγόμενη «πόλη από πέτρα», αφού τα δικά του σπίτια χαρακτηρίζονται από στέγες φτιαγμένες από λαξευμένη πέτρα. Καθώς η οδική απόσταση ανάμεσα στις δύο ιστορικές πόλεις καλύπτεται με τα τοπικά λεωφορεία σε μόλις τρεις ώρες, αξίζει να τις εξερευνήσετε και τις δύο.
Προσεγγίζοντας το 2.413 ετών Berat που κι αυτό έχει το δικό του κάστρο του 4ου αιώνα, το πρώτο πράγμα που εντυπωσιάζει είναι η μαγευτική φύση που το περιβάλλει –τα βουνά Tomorri και ο ποταμός Osum που ελίσσεται στην κοιλάδα κάτω τους, ενώ τα δύο διακριτά τμήματα -η παλιά πόλη Kala και η νέα πόλη Mangalem- συναρπάζουν με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και τη φιλόξενη ατμόσφαιρά τους. Ως οχύρωση, ξεκίνησε τον 4ο αιώνα και το Gjirokastër, που μοιάζει αγκιστρωμένο στην ανατολική πλαγιά του ορεινού όγκου Mali i Gjerë και πλέον αποτελεί το μεγαλύτερο κάστρο της Αλβανίας. Ανηφορίζοντας τα απότομα σοκάκια του, επιβεβαιώνεται το άλλο προσωνύμιό του ως «πόλη των χιλίων σκαλοπατιών» και αποκαλύπτεται σπίτι προς σπίτι η λαξευμένη σε πέτρα ιστορία του. Μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Μουσείο Όπλων, που φιλοξενεί μια εντυπωσιακή συλλογή στρατιωτικού εξοπλισμού ως τον Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Βουτιές στην Αλβανική Ριβιέρα
Η νοτιοδυτική αλβανική Ριβιέρα διαθέτει τη δική της μαγεία, που σχηματίζεται από μια φαινομενικά ατελείωτη σειρά πανέμορφων κόλπων ανάμεσα στην ιστορική πόλη και δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι Vlorë και το πρώην ψαροχώρι Ksamil. Μεταξύ των κορυφαίων παραλιών της Αλβανίας, συγκαταλέγονται οι Dhermi και Gjipe, ειδυλλιακές για βουτιές στα τιρκουάζ νησιά του Ιονίου, η μεν πρώτη πιο δημοφιλής, πλήρως οργανωμένη με άνετες ξαπλώστρες και παραθαλάσσια εστιατόρια με ολόφρεσκα θαλασσινά, η δεύτερη προσφέροντας μια πιο αυθεντική εικόνα της άγριας ομορφιάς του αλβανικού τοπίου.
Όσο θα βρίσκεστε στην περιοχή αυτή -επαρχία των Αγίων Σαράντα-, κατευθυνθείτε οπωσδήποτε στην ενδοχώρα, για να ανακαλύψετε σε απόσταση μόλις μισής ώρας από το Ksamil, το χωριό Muzinë και την απόκοσμη ομορφιά της πηγής «Μπλε Μάτι». Το πραγματικά μοναδικό θέαμα του φυσικού φαινομένου με τα εκτυφλωτικά, πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία νερά που οι αποχρώσεις τους κυμαίνονται από το μπλε στο πράσινο, έχει συνδεθεί με μυστηριώδεις θρύλους λόγω κυρίως του βάθους των υπόγειων πηγών, θα δείτε όμως αρκετούς να τολμούν μια τονωτική, ευεργετική βουτιά.
Η ζωηρή πύλη στις Αλβανικές Άλπεις
Θρύλων συνέχεια, αυτή τη φορά στα βόρεια της χώρας και στο κάστρο Rozafa, το αξιοθέατο-μαγνήτη της ιστορικής πόλης Shkodra, με τη γεωστρατηγική της θέση να την καθιστά πύλη προς το Μαυροβούνιο και τις αλβανικές Άλπεις. Στη Shkodra η ζωή κυλά σε ανάλαφρους ρυθμούς κι εσείς θα απολαύσετε βόλτες σε δρόμους με διαδοχικά παστέλ ενετικά σπίτια, την πολύ μεσογειακή κουλτούρα ενός χαλαρού καφέ στη γοητευτική οδό Kolë Idromeno που διατρέχει το ιστορικό κέντρο και τις σπάνιες συλλογές του Εθνικού Μουσείου Φωτογραφίας Marubi, που αποτυπώνουν και αφηγούνται την ιστορία της χώρας.
Ο διάστικτος από μιναρέδες τζαμιών και κωδωνοστάσια εκκλησιών ορίζοντας της πόλης, φανερώνει την αρμονική συνύπαρξη πολιτισμών και θρησκειών, δύο εξαίρετα δείγματα αποτελούν ο Καθεδρικός του Αγίου Στεφάνου του 19ου αιώνα και το μοντέρνου ύφους τζαμί Ebu Beker. Ως κοντινή εκδρομή το χωριό Shiroka προσελκύει όσους κατευθύνονται για βαρκάδα και kayak στην ομώνυμη λίμνη ή θέλουν απλά να απολαύσουν φρέσκο ψάρι στις όχθες της. Ολόκληρη, όμως, η περιοχή γύρω από τη Shkodra προσφέρει μαγευτικές εικόνες παρθένας φύσης, από το Εθνικό Αλπικό Πάρκο ως τη λίμνη Buni Jezercë και τις 13 κορυφές των Άλπεων, ένα ακόμη θεαματικό σκηνικό δυνατών συγκινήσεων, από αυτές που επιφυλάσσει τη γειτονική μας χώρα σε όσους αποφασίζουν να την εξερευνήσουν.
Διαβάστε ακόμα:
Ταξιδεύοντας στην Αλβανική Ριβιέρα: Ένας παράδεισος κρυμμένος στην Αδριατική