Η περιοχή του Σουνίου προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο εξαιτίας του Ναού του Ποσειδώνα αλλά και των παραλιών της που ανακαλύπτουν σταδιακά όλο και περισσότεροι. Αλλά μιας και εκείνη τη μέρα, αν και Αύγουστος, η θερμοκρασία στην Αθήνα ήταν αρκετά «φθινοπωρινή» αποφασίσαμε να επισκεφτούμε ένα λιγότερο γνωστό αλλά εξίσου γοητευτικό κομμάτι της περιοχής στο οποίο συνυπάρχουν εξαιρετικά δείγματα της φύσης και της τεχνολογικής ιστορίας.
Ο Εθνικός Δρυμός Λαυρίου – Σουνίου βρίσκεται στην ενδοχώρα της Λαυρεωτικής κι έχει έκταση 35.000 στρέμματα, από τα οποία 7.000 είναι ο πυρήνας του. Πρόκειται για τον μικρότερο Εθνικό Δρυμό της χώρας. Είχε την ατυχία το 1985, μόλις 11 χρόνια αφότου είχε κηρυχθεί ως Εθνικός Δρυμός, να πληγεί από μια μεγάλη πυρκαγιά. Από τότε και ενώ πυρκαγιές έχουν ξανασυμβεί σε γενικές γραμμές, η φύση έχει καταφέρει να αναγεννηθεί και να διατηρηθεί. Αλλά η βλάστηση, που είναι η κλασική μεσογειακή με πεύκα, πουρνάρια και κουμαριές, δεν είναι ο κύριος λόγος που σας προτείνουμε να κάνετε και εσείς αυτή την μικρή εκδρομή και να έρθετε εδώ, περίπου 50 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Αθήνας. Ο κύριος λόγος έχει να κάνει με την -παλαιά- ανθρώπινη δραστηριότητα.
Είναι ο τόπος στον οποίο λειτουργούσαν από το 3000 π.Χ. περίπου και έως και τη δεκαετία του 1970 (με μεγάλα διαλείμματα) τα ορυχεία και τα μεταλλεία του Λαυρίου. Το σημείο από το οποίο η Αρχαία Αθήνα έβγαζε μέταλλα, όπως μόλυβδο και κυρίως ασήμι στο οποίο όφειλε ένα σημαντικό κομμάτι της δύναμης της. Περισσότερο δηλαδή από δάσος, η περιοχή είναι ένα γεωλογικό πάρκο και ένα μουσείο αρχαίας τεχνολογίας.
Στον δρόμο για το Χάος
Η δική μας πεζοπορική εκδρομή είχε το αρχαιολογικό κομμάτι της, αλλά δεν ξεκίνησε έτσι. Με αφετηρία το ορεινό χωριό του Αγίου Κωνσταντίνου (Καμαρίζα) ξεκινήσαμε για το Χάος. Τί είναι το Χάος;
Ένα από τα εντυπωσιακότερα γεωλογικά δημιουργήματα στον ελληνικό χώρο. Το βάραθρο του Έγκοιλου Χάους, ένα όνομα που αντανακλά το εντυπωσιακό τοπίο που θα αντικρύσετε, έχει διάμετρο περίπου 150 μέτρα και βάθος κάτι παραπάνω από 50 μέτρα. Η πιθανότερη επιστημονική εξήγηση για τη δημιουργία του κάνει λόγο για κάποιο σπήλαιο η οροφή του οποίου κατέρρευσε από τη διάβρωση που προκάλεσε το νερό της βροχής ή κάποιος σεισμός. Όλα αυτά υπολογίζουν οι γεωλόγοι πως έγιναν πριν 2 εκατομμύρια χρόνια. Υπάρχει και η τοπική εξιστόρηση που αναφέρει πως το βάραθρο προέκυψε από πτώση μετεωρίτη στα τέλη του 18ου αιώνα, αλλά δεν επιβεβαιώνεται επιστημονικά. Το βέβαιο είναι πως στο παρελθόν μέσα στο βάραθρο λειτουργούσαν και μεταλλευτικές στοές, όπως φαίνεται από τις τρύπες στα βράχια. Το βάραθρο είναι από τα σημεία στα οποία σταματήσαμε, καθώς εδώ υπάρχουν παγκάκια. Δεν ήμασταν οι μόνοι, λίγο πιο εκεί δύο οικογένειες είχαν ξεκινήσει το πικ νικ τους.
Αφού είδαμε το Χάος, βρεθήκαμε ξανά στον ασφάλτινο δρόμο. Από αυτό το χαμηλό βουνό βλέπουμε μπροστά μας την πόλη του Λαυρίου και τη Μακρόνησο.
Επιλέξαμε να κινηθούμε αριστερά σε έναν χωματόδρομο ανάμεσα σε πεύκα και χαμηλή βλάστηση και είδαμε μεταλλευτικές εγκαταστάσεις της νεότερης εποχής. Περπατώντας βλέπαμε συνέχεια ορυκτά πετρώματα, υπολείμματα από την εποχή που η μεταλλευτική διαδικασία γινόταν με συνεχή ένταση. Άλλωστε στην περιοχή της Λαυρεωτικής έχουν καταγραφεί 750 είδη ορυκτών, καθιστώντας την ένα από τα πλουσιότερα σε ορυκτά υπεδάφη στη Γη.
Θαυμάζοντας τα αρχαία μεταλλεία
Το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας ήταν η επόμενη στάση μας. Και εδώ υπήρχαν παγκάκια και άνθρωποι που επέλεξαν αυτή τη μέρα και αυτό τον τόπο για να κάνουν πικνικ. Από εδώ ουσιαστικά ξεκινά ο κύριος χώρος των αρχαίων μεταλλείων με τις στοές και τα φρεάτια. Αλλά αυτο που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι οι δεξαμενές και τα μεταλλευτικά πλυντήρια της αρχαίας εποχής.
Με τον όρο πλυντήριο εννοείται το σύστημα του διαχωρισμού του αργύρου στην αρχαιότητα. Πρόκειται για ογκώδεις ορθογώνιες εγκαταστάσεις εν μέρει λαξευμένες εν μέρει χτιστές. Πολλά διατηρούνται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση. Όπως μας εξήγησαν Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου, τα μεταλλεύματα έβγαιναν από τις στοές αναμεμειγμένα. Στα πλυντήρια -στα οποία γινόταν χρήση του νερού της βροχής το οποίο ανακυκλωνόταν για λόγους οικονομίας- γινόταν ο καθαρισμός των μετάλλων από τα περιττά υλικά ώστε να ακολουθήσει μετά η τήξη του και η ολοκλήρωση της μεταλλευτικής διαδικασίας.
Η μικρή εκδρομή που μας ταξίδεψε στην αρχαία ελληνική τεχνολογία και στον πλούτο του ελληνικού υπεδάφους ολοκληρώθηκε με φαγητό, καφέ και βόλτα στο Λαύριο. Μια πόλη που έχει καταφέρει μετά την μαζική αποβιομηχάνιση των αρχών της δεκαετίας του 1990 να σταθεί ξανά στα πόδια της και να μετατραπεί σε έναν ιδιαίτερα ενδιαφέρον προορισμό στον οποίο συνυπάρχει η αρχαιότητα, η νεότερη εποχή με τα νεοκλασικά οικοδομήματα και το μοντέρνο στοιχείο.
Μερικά tips για την πεζοπορία στον Εθνικό Δρυμό Λαυρίου- Σουνίου
- Προτιμήστε να έρθετε εδώ μία μέρα που η θερμοκρασία δεν θα είναι πολύ υψηλή. Οι διαδρομές μέσα στον Εθνικό Δρυμό είναι αρκετά εκτεθειμένες στον ήλιο.
- Αν δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να κάνετε μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια, να ξέρετε πως η διαδρομή από το Έγκοιλο Χάος έως την Αγία Τριάδα καλύπτεται με ασφαλτόδρομο και μπορεί να γίνει με το αυτοκίνητο. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να έχετε περισσότερο χρόνο για να να δείτε πιο ξεκούραστοι τον αρχαιολογικό χώρο ή να κάνετε πικ νικ.
- Επειδή υπάρχουν αρκετά ανοιχτά φρεάτια, σπηλιές και είσοδοι στοών καλό είναι να δείξετε ιδιαίτερη προσοχή στο περπάτημα και να προσέχετε την προειδοποιητική ειδική σήμανση.
- Εντός του Εθνικού Δρυμού δεν ζουν ιδιαίτερα πολλά ζώα, αλλά αν είστε πολύ τυχεροί μπορεί να δείτε κάποια αλεπού.
- Μία κυκλική διαδρομή με αφετηρία το Χάος και πέρασμα από την Αγία Τριάδα και τον χώρο των αρχαίων μεταλλείων απαιτεί περπάτημα για περίπου 7 χιλιόμετρα εύκολου δρόμου (αν εξαιρέσουμε κάποια ανηφορικά σημεία). Υπολογίστε πως θα χρειαστείτε περίπου 2 ώρες χωρίς τις στάσεις.
Διαβάστε ακόμα:
Ανατολή και ηλιοβασίλεμα στο Σούνιο – Δυο από τις πιο απλές αλλά απίστευτα μαγικές εμπειρίες
Πάτροκλος: Το νησάκι του νότιου Σαρωνικού με την όμορφη, απάνεμη αμμουδιά
