Χτισμένο αμφιθεατρικά στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Λαρύσιου (ή Ακούμαρος όπως έχει επικρατήσει στη σύγχρονη εποχή) και κοντά στις εκβολές του ποταμού Ευρώτα, το Γύθειο βρίσκεται ξεκάθαρα σ’ ένα σημείο που το λατρεύεις από την πρώτη στιγμή. Η ιστορία που το ακολουθεί από την αρχαιότητα, το κάνει ακόμα πιο θελκτικό για να θέλει να ανακαλύψει κάποιος τις ομορφιές του.
Ο θρύλος λέει ότι η πόλη ιδρύθηκε από τον Ηρακλή και τον Απόλλωνα και γι’ αυτό και η ετυμολογία του ονόματος της πόλης κατά πάσα πιθανότητα σημαίνει «η γη των Θεών». Το σίγουρο είναι ότι υπήρξε το πιο σημαντικό επίνειο των Σπαρτιατών και γνώρισε στιγμές δόξας από το εμπόριο με τους Φοίνικες. Ο μύθος, μάλιστα, αναφέρει ότι εκεί ο Πάρις πέρασε το πρώτο βράδυ του με την ωραία Ελένη όταν την έκλεψε.
Ο σύγχρονος οικισμός ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα από τον Τζανέτο Γρηγοράκη, ο οποίος ήταν ο τρίτος Μπέης της Μάνης. Η ανάπτυξη ήρθε άμεσα λόγω της στρατηγικής θέσης που βρίσκεται. Κατά την επανάσταση ενώθηκε με τους άλλους οπλαρχηγούς της Μάνης, ενώ συχνά κατέφευγαν εκεί αρκετές οικογένειες για ασφάλεια.
Σήμερα μιλάμε για μια υπέροχη κωμόπολη, έδρα του ομώνυμου δήμου, η οποία έχει κρατήσει όλη τη γραφικότητά της. Τα έργα, μάλιστα, που γίνονται έχουν σαν στόχο να την κάνουν πιο φιλική στους ανθρώπους και όχι στα οχήματα, ενώ παράλληλα θα μπορέσουν να κρατήσουν τη θερμοκρασία και σε πιο χαμηλά επίπεδα, στην προσπάθεια για αναστροφή της κλιματικής αλλαγής που ζούμε.
Ο επισκέπτης θα μαγευτεί σίγουρα από τη γραφικότητα της τοποθεσίας, αλλά και των παραδοσιακών κτιρίων.
Σήμα κατατεθέν είναι το μικρό νησάκι που βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι και επικοινωνεί με τη στεριά μέσω ενός μόλου. Η αρχαία Κρανάη ή Μαραθονήσι όπως το ξέρουν πλέον όλοι, έχει παίξει το δικό του ρόλο στο πέρασμα των αιώνων. Το σίγουρο είναι ότι εκεί μπορείτε να απολαύσετε μία υπέροχη βόλτα μέσα στα δέντρα, να επισκεφτείτε τον πύργο του Τζανετάκη, ο οποίος χτίστηκε το 1829 και είχε ως κύριο σκοπό να υπερασπίζεται το λιμάνι.
Ένα άλλο εμβληματικό κτίσμα είναι ο φάρος ύψους 16 μέτρων, οκτάγωνος φτιαγμένος από μάρμαρο του Ακρωτηρίου Ταίναρου, ο οποίος πρωτολειτούργησε το 1859. Το 2004 ηλεκτροδοτήθηκε και λειτουργεί ως επιτηρούμενος. Το Μαραθονήσι είναι μέρος που μπορείτε να απολαύσετε τη βόλτα σας, αλλά και ένα σύντομο διάλειμμα με υπέροχη θέα, όταν κατά την καλοκαιρινή σεζόν είναι ανοιχτό το μπαρ – εστιατόριο που λειτουργεί εκεί.
Όπως κάθε παραδοσιακός οικισμός, έτσι και το Γύθειο προσφέρεται για βόλτες μέσα στα σοκάκια. Αλλά αυτό που τραβάει πραγματικά την ψυχή είναι μία βόλτα δίπλα στη θάλασσα. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο, μάλιστα, χωρίς τη βαβούρα και το άγχος της διέλευσης οχημάτων σ’ ένα μεγάλο κομμάτι της παραλίας.
Το νέο λιμάνι επιτρέπει την πρόσβαση πλέον και στα μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Μπορεί, λοιπόν, να γλιτώσει κάποιος από τη βαβούρα των οχημάτων, αλλά ορισμένες στιγμές θα νιώθει την πολυπολιτισμική παρουσία των χιλιάδων επισκεπτών που ήρθαν να γνωρίσουν κάτι διαφορετικό από τα ελληνικά νησιά.
Για τους λάτρεις της ιστορίας, όπως σας είπαμε το σήμα κατατεθέν είναι ο πύργος του Τζανετάκη. Αλλά αξίζει τον κόπο να ρίξετε μία ματιά στο αρχαίο θέατρο, αν και δεν έχει την αίγλη άλλων αντίστοιχων που γνωρίζουμε, όπως επίσης είναι και σχετικά παραμελημένο, ίσως επειδή βρίσκεται ακριβώς μπροστά από την είσοδο ενός στρατοπέδου. Οι πιο ψαγμένοι ίσως αναζητήσουν τα χαλάσματα ενός βυζαντινού ναού κι έναν ρωμαϊκό τάφο, χωρίς να περιμένουν να δουν κάτι εντυπωσιακό, αλλά να αναγνωρίσουν κάποια λιθαράκια που πρόσφεραν στη δημιουργία αυτού που βλέπουμε τώρα.
Όσοι θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους για το Γύθειο, αλλά και ολόκληρη την περιοχή, μπορούν να επισκεφτούν το κέντρο πολιτισμού του δήμου. Εκεί θα βρουν, χωρίς να αφιερώσουν πολύ χρόνο, όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να καταλάβουν τι έκανε και κάνει την πόλη αλλά και γενικότερα αυτόν τον τόπο τόσο ξεχωριστό.
Όταν βρίσκεσαι σ’ ένα μέρος σαν το Γύθειο, είναι σχεδόν αδύνατο να μην έχεις στο μυαλό σου τη θάλασσα. Οι κοντινές παραλίες είναι η Σελίνιτσα και το Μαυροβούνι. Αμφότερα τα μέρη θεωρούνται σαν προέκταση του Γυθείου. Αλλά αν ρωτάτε τη γνώμη μας, τότε σίγουρα αξίζει να φτάσετε μέχρι το Σκουτάρι που θα σας πάρει περίπου 20 λεπτά, ίσως και μέχρι τον υπέροχο Κότρωνα που θέλετε κάτι περισσότερο από μισή ώρα.
Για μία στάση δροσιάς, καφέ, αναψυκτικού ή για να τσιμπήσετε κάτι πρόχειρα τα μαγαζιά της παραλίας σίγουρα κερδίζουν το μάτι. Αλλά θα σας προτείναμε να δοκιμάστε και κάτι πιο παραδοσιακό. Το street food της περιοχής, την πίτα Μάνης, στην «Τριπλέτα» ή την «Τραβηχτή». Μπορεί να μην είναι για καφέ, αλλά θα σας θυμίσουν ίσως μια άλλη εποχή. Για κάποιους ίσως να είναι και πρόταση για γεύμα.
Γενικά είναι δύσκολο σ’ ένα μέρος σαν τη Μάνη να είστε άτυχοι στο φαγητό, αλλά εμείς θα πηγαίναμε σε κάποιο από τα μαγαζιά του οικισμού των Μικρασιατών. Ρωτήστε που ακριβώς είναι, κάντε τη βόλτα σας προς τα εκεί και διαλέξτε αυτό που σας αρέσει περισσότερο. Η σπεσιαλιτέ της περιοχής θεωρείται το ψητό χταπόδι.
Απολαύστε αυτόν τον τόπου που είναι σχεδόν εγγυημένο ότι θα σας κερδίσει με την αυθεντικότητά του και θα θέλετε να επιστρέψετε.
Διαβάστε ακόμα:
Οι παραλίες της Μέσα Μάνης: Λαλούδες και κρυστάλλινα νερά