Αν είναι κάτι που χαρακτηρίζει τα νότια Τζουμέρκα και κατά κάποιο τρόπο τα διαφοροποιεί από το πιο τραχύ και άγριο βόρειο κομμάτι τους είναι το πράσινο -το πάρα πολύ πράσινο. Και, ίσως, το καλύτερο χωριό για όσους θέλουν να το απολαύσουν να είναι το Αθαμάνιο.
Το Αθαμάνιο είναι το μεγαλύτερο χωριό του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων. Χτισμένο αμφιθεατρικά σε ένα σημείο που ξεκινάει σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρα και κάτω από μία κορυφή με ύψος 2.393 μέτρα το συγκεκριμένο χωριό συνδυάζει τα καλύτερα της τοπικής φύσης και αρχιτεκτονικής.
Στην πλατεία του χωριού δεσπόζουν δύο πλάτανοι, ο μεγαλύτερος έχει εκτός από εντυπωσιακό μέγεθος και μια ενδιαφέρουσα συμβολική ιστορία. Φυτεύτηκε το 1898 ως σύμβολο της «ελευθερίας» του χωριού. Και αυτό γιατί η Λουψίστα, όπως ονομαζόταν τότε το Αθαμάνιο ήταν ιδιοκτησία ενός μεγαλογαιοκτήμονα (τσιφλικά) ο οποίος επέβαλλε υψηλή γαιοπρόσοδο στους κατοίκους, έως και το 50% της σοδειάς τους. Μετά από διαπραγματεύσεις και εγγυητή έναν συγχωριανό τους το 1898 οι κάτοικοι κατάφεραν να αγοράσουν το χωριό τους με δόσεις που θα εξοφλούνταν σε 33 χρόνια. Την υψηλή κυριότητα ανέλαβε το κράτος το οποίο παραχώρησε οριστικά τα περίπου 30.000 στρέμματα του χωριού στην κοινότητα το 1998. Σήμερα ο πλάτανος ο οποίος σκεπάζει σχεδόν τη μισή έκταση της πλατείας είναι μάλλον το ομορφότερο σύμβολο που θα μπορούσε να απεικονίσει αυτή την ιστορία.
Τα ιστορικά αυτά στοιχεία μάς αποκάλυψαν οι ντόπιοι, σήμερα στο χωριό ζουν περίπου 300-400 άνθρωποι. Ωστόσο δεν είναι αυτός ο κύριος λόγος που σας προτείνουμε να έρθετε στο Αθαμάνιο και γενικότερα στα Τζουμέρκα. Ο λόγος είναι πως τα Αθαμανικά Όρη (το επίσημο όνομα των Τζουμέρκων) είναι πραγματικά ένας προορισμός όπου μπορείτε να περάσετε ποιοτικό χρόνο με οικονομικό τρόπο σε έναν τόπο που ακόμα δεν έχει χάσει τον αυθεντικό του χαρακτήρα.
Το καταλάβαμε όσο περπατούσαμε στους οικισμούς -συνολικά 6- του Αθαμανίου και απολαμβάναμε τα πετρόκτιστα γεφύρια, τα έλατα, τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά, πολλά από τα οποία τρέχουν από πέτρινες βρύσες όπου ανά πάσα στιγμή μπορείτε να ξεδιψάσετε. Εμείς το κάναμε όταν επισκεφτήκαμε το τοπικό λαογραφικό μουσείο. Όταν θαυμάσαμε το μάλλον πιο όμορφο γεφύρι του χωριού, τη μονότοξη γέφυρά Τσαγκαράκη πάνω στο ομώνυμο ρέμα. Όταν είδαμε τη νεροτριβή και τον νερόμυλο. Πάνω από όλα όταν απολαύσαμε τον καφέ μας στην πλακόστρωτη πλατεία κάτω από τον προαναφερόμενο ιστορικό πλάτανο.
Τα τελευταία χρόνια, το Αθαμάνιο, όπως και η ευρύτερη περιοχή γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί τουριστικά με ήπιο τρόπο και έμφαση στις αγροτουριστικές δραστηριότητες. Σας προτείνουμε να το κάνετε και εσείς, γιατί οι κάτοικοι των χωριών των Τζουμέρκων ξεχωρίζουν για τον αυθόρμητο χαρακτήρα και την φυσική ευγένειά τους.
Πεζοπορία σε ένα πανέμορφο δάσος και μπάνιο στο ποτάμι
Αυτό που σίγουρα θα ευχαριστηθεί όποιος αποφασίσει να οργανώσει μία εκδρομή στα Τζουμέρκα είναι η πεζοπορία. Ειδικά αν η βάση σας είναι το Αθαμάνιο πολύ κοντά του βρίσκεται το πανέμορφο δάσος του Άη Γιάννη. Εκεί θα περπατήσετε σε όμορφα συντηρημένα μονοπάτια ανάμεσα σε πανύψηλα έλατα. Εννοείται ότι όσα αφορούν την πεζοπορία ισχύουν και για τους φίλους της ορεινής ποδηλασίας. Ίσως ακόμα περισσότερο δηλαδή, αν δεν είστε εξοικειωμένοι με το σπορ, οι βολικές διαδρομές στο συγκεκριμένο δάσος είναι ευκαιρία να το ξεκινήσετε.
Το καλοκαίρι, η δράση μεταφέρεται στην παραλία. Ναι, υπάρχει παραλία στα Τζουμέρκα και ας μην είναι παραθαλάσσιος προορισμός. Είναι η περίφημη παραλία του Αχελώου στην περιοχή Τερπνά η οποία από το Αθαμάνιο απέχει περίπου 15 λεπτά με το αυτοκίνητο. Τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει όλο και περισσότερο κόσμο που επιλέγει να κάνει μπάνιο στα πολύ δροσερά και πεντακάθαρα νερά.
Για το Αθαμάνιο, όπως και γενικά για τα Τζουμέρκα ισχύει ότι η καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους έχει όλα τα φόντα να μετατραπεί σε προνόμιο. Σε μια εποχή που το ταξίδι και γενικότερα οι διακοπές είναι όλο και περισσότερο ζήτημα ποιότητας, σεβασμού στο περιβάλλον και δραστηριοτήτων τα Αθαμανικά Όρη μπορούν και πρέπει να εξελιχθούν σε μια αγροτουριστική Μέκκα.
Διαμονή και φαγητό
Το Hotel Elatofilito προσφέρει στούντιο με δυνατότητα προετοιμασίας γευμάτων και μπαλκόνι με θέα στο βουνό. Διαθέτει κήπο και κοινόχρηστη ηλιόλουστη βεράντα, ενώ σε όλους τους χώρους παρέχεται δωρεάν Wi-Fi. Στις εγκαταστάσεις του Hotel Elatofito λειτουργεί ταβέρνα που σερβίρει παραδοσιακή κουζίνα,
Το Athamania Artas βρίσκεται στο Αθαμάνι και προσφέρει βεράντα, εστιατόριο και δωρεάν Wi-Fi σε όλους τους χώρους. Κάθε δωμάτιο περιλαμβάνει μπαλκόνι. Ορισμένες μονάδες του Athamania Artas έχουν θέα στο βουνό, ενώ όλες περιλαμβάνουν ιδιωτικό μπάνιο με μπανιέρα.
Στις ταβέρνες του χωριού, όπως και γενικότερα στην περιοχή κυριαρχεί το κρέας και οι ηπειρώτικες πίτες ενώ ανάλογα την εποχή και αν σας αρέσει τα πιάτα με κυνήγι τότε σίγουρα έχετε κάνει διάνα με τα Τζουμέρκα.
Κυψέλη: Ένα καταπράσινο χωριό-ησυχαστήριο στους πρόποδες των Τζουμέρκων
