Βρίσκεται στην είσοδο των Ζωνιανών, στις νότιες πλευρές του λόφου Χαλέπα, σε υψόµετρο 630 µ. Το Σπήλαιο Ζωνιανών ή αλλιώς Σπήλαιο Σφεντόνη αποτελεί βασικό αξιοθέατο του Μυλοποτάµου και ένα από τα πιο όµορφα επισκέψιµα σπήλαια της χώρας, το οποίο µάλιστα ανήκει στο Φυσικό Πάρκο του Ψηλορείτη, το οποίο είναι ενταγµένο στα Γεωπάρκα της UNESCO. ∆ιαθέτει πλούσιο διάκοσµο µε σταλαχτίτες και σταλαγµίτες και λεκάνες νερού και ο επισκέπτης κατά την επίσκεψή του έχει την ευκαιρία να ξεναγηθεί στον χώρο.

10

Στο σπήλαιο έχουν τοποθετηθεί µεταλλικοί διάδροµοι µε σχοινιά για περισσότερη ασφάλεια. Επίσης, είναι προσβάσιµο και από ΑΜΕΑ. Το σπήλαιο έχει µέγιστο µήκος 145 µέτρα και έκταση περίπου 3.000 τ.µ., αλλά οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να δουν περίπου τα 2/3 της συνολικής έκτασής του, περπατώντας σε διάδροµο 270 µέτρων. Υπάρχουν ογκώδεις κολώνες που δηµιουργούν δαιδαλώδη διαµερίσµατα µέσα στο σπήλαιο. Πολλοί σταλακτίτες και σταλαγµίτες µε διαφορετικά χρώµατα και σχήµα διακοσµούν τις 14 αίθουσες του σπηλαίου. Σε αρκετά σηµεία υπάρχουν λιθωµατικές λεκάνες νερού. Επίσης µπορείτε να δείτε και τα λεγόµενα «µαργαριτάρια των σπηλαίων», ασβεστιτικά συγκρίµατα συγκεντρικής ανάπτυξης που αναπτύσσονται σε ρηχές σπηλαιολίµνες. Τέλος, ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η λάµψη από τους µικροσκοπικούς κρυστάλλους από ανθρακικό ασβέστιο.

Μέσα στο σπήλαιο ζουν 4 είδη νυχτερίδων και δεκάδες είδη ασπονδύλων (µαλάκια, αράχνες, ψευδοσκορπιοί, ισόποδα, διπλόποδα, κολέµβολα, ορθόπτερα, κ.ά.) µερικά από τα οποία είναι άχρωµα, τυφλά, ενώ τουλάχιστον δύο είδη έχουν εντοπιστεί µόνο σε αυτό το σπήλαιο. Σε σχέση µε την αρχαιολογική του αξία, οι ανασκαφές έδειξαν ότι το σπήλαιο χρησιµοποιούνταν από βοσκούς περιστασιακά µεν, αλλά για χιλιάδες χρόνια. Η χρονολόγηση της κεραµικής έδειξε ότι υπήρξε µια διαρκής αλλά όχι έντονη χρήση του από τη νεολιθική εποχή µέχρι και σήµερα.

Πριν από πολλά χρόνια ανακαλύφτηκε στον τελευταίο θάλαµό του ένας σκελετός που ανήκει σε ένα µικρό παιδί, καλυµµένος από ασβεστολιθικό υλικό. Αυτό σηµαίνει ότι είχε µείνει εκεί για αρκετούς αιώνες. Είναι πολύ πιθανό αυτό το παιδί να µπήκε στο σπήλαιο και να έχασε την έξοδό του µέσα στους δαιδαλώδεις θαλάµους του.

Το όνοµα

Το Σπήλαιο των Ζωνιανών ονοµάζεται από τους ντόπιους ως «Του Σφεντόνη η Τρύπα». Η ονοµασία αυτή προέρχεται από έναν αντάρτη από τα Σφακιά, τον Σφεντόνη, ο οποίος κρυβόταν στο σπήλαιο. Πολλοί είναι οι µύθοι και οι παραδόσεις που συνδέονται µαζί του. Μια µέρα, λένε, εκεί που έψηνε κρέας στην είσοδο της σπηλιάς, ένα αγόρι τον πλησίασε για να του ζητήσει λίγο φαγητό. Ο Σφεντόνης, η κρυψώνα του οποίου αποκαλύφτηκε, νευρίασε και τον κλώτσησε µε την µπότα του τόσο δυνατά που το σκότωσε επιτόπου.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(126396)
      ["id"]=>
      int(126396)
      ["title"]=>
      string(36) "nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni (1)"
      ["filename"]=>
      string(45) "nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1227550)
      ["url"]=>
      string(94) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(119) "https://www.travel.gr/experiences/to-spilaio-sfendoni-sta-zoniana-ena-ap/attachment/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "11"
      ["description"]=>
      string(34) "Photo: Αμαλία Κωβαίου"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(34) "nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(126395)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-09-19 14:31:05"
      ["modified"]=>
      string(19) "2022-09-19 14:32:40"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1707)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(95) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(95) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(96) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(96) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(97) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(97) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/nomos_rethymnou_spilaio_sfendoni-1-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Αμαλία Κωβαίου
Photo: Αμαλία Κωβαίου

Σύµφωνα µε έναν άλλο µύθο, µια πανέµορφη νεράιδα ζούσε στο σπήλαιο. Κάθε µέρα, µια συγκεκριµένη ώρα, η νεράιδα έβγαινε από το σπήλαιο και πήγαινε να ξεδιψάσει σε µια κοντινή πηγή. Ένας βοσκός την είχε δει αρκετές φορές και την ερωτεύτηκε, αλλά αυτή του ξέφευγε και χανόταν στη σπηλιά. Αποφάσισε να την παρακολουθήσει και να την περιµένει. Όταν πέρασε από κοντά του, µε τη σφεντόνα του τη χτύπησε και την τραυµάτισε. Ωστόσο, η χτυπηµένη νεράιδα κατάφερε να τρέξει και να χαθεί µέσα στο σπήλαιο, αλλά το µατωµένο της µαντίλι έπεσε στην είσοδο του σπηλαίου. Ένας άλλος θρύλος αναφέρει ότι ο βοσκός πλησίασε την πληγωµένη νεράιδα και προσπάθησε να τη φιλήσει. Αυτή τον απέτρεψε και του έταξε ένα καλάµι µε µετάξι που δεν θα στέρευε ποτέ. Ωστόσο, ο ερωτευµένος βοσκός τη φίλησε και αυτή τον καταράστηκε να τρέµουν τα χέρια τα δικά του και της οικογένειάς του.

Διαβάστε ακόμα:

Μυρτιά Ηρακλείου: Στο χωριό του Καζαντζάκη ο πολιτισμός είναι παντού παρών

Αμάρι: Σε αυτή την περιοχή του Ρεθύμνου κυριαρχούν τα γραφικά χωριά και η υπέροχη φύση

Αργυρούπολη Ρεθύμνου: Ένα χωριό-σύμβολο ορθολογικής ανάπτυξης