Μπορούν τα δένδρα, οι ήχοι, οι μυρωδιές του δάσους και ο καθαρός αέρας, να γίνουν ο καλύτερος «θεραπευτής» για να απαλλαγούμε από την ένταση της καθημερινότητας και το αστικό στρες που κουβαλάμε; Είτε πρόκειται για πολυήμερα ταξιδιωτικά προγράμματα, είτε για μια πεζοπορική εμπειρία διάρκειας λίγων ωρών, είτε για μια ολιγόλεπτη διαδρομή 30΄ λεπτών μέσα σε ένα δάσος, εμπειρικά ο καθένας μας αντιλαμβάνεται την θετική επίδραση του φυσικού περιβάλλοντος πάνω του.
Η τάση αυτή δημιούργησε σταδιακά την αναγκαιότητα να αξιοποιηθούν τα δάση και οι χώροι πρασίνου για λόγους υγείας και ευημερίας. Αυτή ακριβώς είναι η βάση και η αφετηρία της πρακτικής του Forest Bathing, που αποδίδεται στα ελληνικά με τους όρους «Δασική Κολύμβηση» ή και «Δασοθεραπεία», ενώ στην παγκόσμια βιβλιογραφία η πρακτική αναφέρεται και με τους όρους Forest Therapy και Nature Therapy.
Πώς έγινε η αρχή
Η αρχή έγινε το 1983 από την Ιαπωνία, με την ονομασία του Shinrin-Yoku (μεταφρασμένο στα αγγλικά ως Forest Bathing) και συγκεκριμένα δομήθηκε από την Ιαπωνική Δασική Υπηρεσία, με στόχο να συνδυάσει τις δασικές επισκέψεις με τον τουρισμό, προσανατολισμένο στην υγεία και την ευημερία των Ιαπώνων. Από τη δεκαετία του 1970, η Ιαπωνία αντιμετώπισε μια έκρηξη της αστικοποίησης και της τεχνολογικής προόδου, με αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση των επιπέδων του άγχους και των ασθενειών που σχετίζονται με το στρες, οι οποίες αποδόθηκαν στην εργασία με πολλές υπερωρίες και στον καθημερινό τρόπο ζωής των κατοίκων της. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Ιάπωνες χρησιμοποίησαν τον όρο «Karoshi» που μπορεί να μεταφραστεί κυριολεκτικά ως «θάνατος από υπερβολική εργασία».
Το αποκαταστατικό αποτέλεσμα της πρακτικής με ήπιο περπάτημα, θέαση και αναπνοή στο δάσος, έγινε αποδεκτό ως θεραπευτική πρακτική ψυχολογικής αποσυμφόρησης. Το Shinrin -Yoku καθιερώθηκε έτσι ως ένα Εθνικό Πρόγραμμα Υγείας για να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να δραπετεύουν συχνότερα εκτός αστικών κέντρων και να «λούζονται» στον αέρα του δάσους. Σήμερα, η χώρα διαθέτει περισσότερα από 60 δασικά κέντρα που συνεργάζονται με τα μεγάλα κέντρα υγείας και πρωτοβάθμιας περίθαλψης μεγάλων ιαπωνικών μητροπόλεων.
Τι είναι όμως αυτό που διαφοροποιεί το Forest Bathing από μια απλή πεζοπορική διαδρομή μέσα στο δάσος;
Το Forest Bathing είναι μια συνειδητή επιλογή αυτού που συμμετέχει, όχι μόνο να έχει μια εμπειρία μέσα σε ένα δάσος, αλλά να αφουγκραστεί τη Φύση και να νιώσει τη θεραπευτική της δύναμη. Κατά τη διάρκεια της πρακτικής, συμμετέχουν και οι 5 αισθήσεις του ανθρώπου και κάθε κύτταρο του σώματος βυθίζεται στην ουσία του δάσους. Η ενσυνειδητότητα είναι βασική κατά τη διάρκεια του Forest Bathing και περιλαμβάνει την παρατήρηση του σώματος, των συναισθημάτων, του νου και του φυσικού περιβάλλοντος όπου λαμβάνει χώρα.
Η ποικιλομορφία του φυσικού περιβάλλοντος, οι ήχοι, τα χρώματα, οι υφές των δασικών στοιχείων (κορμοί δένδρων, φύλλα, πέτρες, χώμα κτλ.), οι μυρωδιές, η αίσθηση της ηλιοφάνειας, του αέρα, του νερού, εμπεριέχονται στο Forest Bathing. Κάθε στοιχείο από το τιτίβισμα ενός πουλιού, τον ήχο από το κοντινό ρυάκι, το θρόισμα και τα χρώματα των φύλλων, την υφή του φλοιού ενός δένδρου και την μυρωδιά του χώματος, συμμετέχουν στη θεραπευτική διαδικασία.
Τα δένδρα φέρνουν υγεία και ευτυχία
Ο Qing Li στο βιβλίο του «Forest Bathing: How Trees Can Help You Find Health and Happiness» δίνει μερικές συμβουλές ως βασικές αρχές της πρακτικής: «Δεν είναι απαραίτητο να πάτε σε κάποιο δάσος. Οποιοδήποτε σημείο στη φύση με πράσινο είναι κατάλληλο. Ακόμη και ο κήπος σας. Βεβαιωθείτε ότι έχετε αφήσει το τηλέφωνο στο σπίτι. Περπατήστε άσκοπα και αργά. Ακολουθήστε τη μύτη σας. Απολαύστε τους ήχους, τις μυρωδιές και τα χρώματα της φύσης και αφήστε το δάσος να «εισχωρήσει» μέσα σας. Αυτό θα γίνει μέσα από τις πέντε αισθήσεις. Ακούστε τα πουλιά να τραγουδούν. Κοιτάξτε τα διαφορετικά φύλλα των δέντρων και πώς το φως του ήλιου περνάει μέσα από τα κλαδιά. Μυρίστε τη φρεσκάδα του αέρα καθώς παίρνετε βαθιές αναπνοές. Αγγίξτε ή αγκαλιάστε τον κορμό ενός δέντρου. Βουτήξτε τα δάχτυλα των χεριών ή των ποδιών σας σε ένα ρυάκι. Ξαπλώστε στο έδαφος. Έτσι, θα συνδεθείτε με τη φύση. Εναλλακτικά, υπάρχουν πολλές δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε και θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε και να συνδεθείτε με τη φύση: γιόγκα, πικ νικ, Tai Chi, διαλογισμός, ασκήσεις αναπνοής, σκανδιναβικό περπάτημα και παρατήρηση φυτών».
Forest Bathing: Όσα προσφέρει σε ψυχή, νου και σώμα
Οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η συστηματική πρακτική στο Forest Bathing μπορεί να δώσει πολλά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία:
1. Μειώνει το άγχος και τις ορμόνες που σχετίζονται με το στρες.
2. Βελτιώνει το σθένος και τη ζωτικότητα ενός ατόμου.
3. Καταστέλλει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
4. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
5. Μειώνει την υψηλή αρτηριακή πίεση.
6. Επιταχύνει την ανάρρωση από ασθένειες.
7. Βελτιώνει τα συμπτώματα του σωματικού πόνου.
*Στεφανία Κοκοτίνη -MSc in Ecology and Management of the Environment
Διαβάστε ακόμα:
Τι είναι το «forest bathing» που αναζητούν ολοένα και περισσότεροι ταξιδιώτες το 2025
Silent Travel: Η ταξιδιωτική τάση που δείχνει ότι κάτι αλλάζει μέσα μας