Κοντά στη θεϊκή όψη του Ολύμπου, στις απόκρημνες απολήξεις του θρόνου του Δία, αναδύεται ο ποταμίσιος θεός Ενιπέας. Ένας ζωντανός οργανισμός, πηγή ζωής για πλήθος ενδημικών ειδών, με φιδίσιους ελιγμούς και αδιάκοπη ροή όλο τον χρόνο, απλώνεται στον γυμνό κάμπο. Στις όχθες του, ψηλόκορμα δέντρα δημιουργούν έναν βοτανικό παράδεισο.
Διαδρομή Πριόνια-Λιτόχωρο
Σε ένα οδοιπορικό ανακάλυψης των «μυστικών» των θεών, στις ανατολικές πλαγιές του Ολύμπου, θα προσεγγίσουμε τις πηγές του ποταμού στη θέση Πριόνια. Το φαράγγι ξεκινά από εκεί, σε υψόμετρο 1.080 μ., και καταλήγει στο Λιτόχωρο, στους πρόποδες του βουνού, στα 350 μ., στη θέση Μύλοι. Οι δύο άκρες συνδέονται με ένα πεζοπορικό μονοπάτι μήκους περίπου 11 χιλιομέτρων, που αποτελεί τμήμα του διεθνούς μονοπατιού Ε4. Η προτεινόμενη διαδρομή είναι από τα Πριόνια προς το Λιτόχωρο και όχι το αντίστροφο, ώστε το μεγαλύτερο τμήμα της να είναι κατηφορικό – με υψομετρική κατάβαση περίπου 1.450 μ. και ανάβαση 750 μ. Η περιοχή έχει ανακηρυχθεί Εθνικός Δρυμός από το 1938, με σκοπό τη διατήρηση της άγριας χλωρίδας και πανίδας.
Στη θέση Πριόνια, λίγο πιο κάτω από τον χώρο στάθμευσης, βρίσκεται η ξύλινη είσοδος με το σήμα του Ε4, που σηματοδοτεί την έναρξη του καλοδιατηρημένου μονοπατιού, με σήμανση και κατατοπιστικές πινακίδες σε όλη τη διαδρομή. Μακριά από τα καταφύγια και την κορυφή του Μύτικα, η διάσχιση του φαραγγιού προσφέρει μια ολοκληρωμένη, πολύωρη εμπειρία σε ένα περιβάλλον άγριο, γεμάτο από ανέγγιχτη φύση, βάθρες με κρυστάλλινα νερά, τρεχούμενες πηγές και τον ήχο των 108 ενδημικών ειδών πουλιών που βρίσκουν καταφύγιο εδώ και πετούν στις ατελείωτες ορθοπλαγιές.
Λίγα μέτρα μετά την έναρξη, διαβαίνουμε το πρώτο από τα επτά ξύλινα γεφυράκια της διαδρομής. Έπειτα από 25 λεπτά φτάνουμε σε χωματόδρομο, στρίβουμε δεξιά και κατευθυνόμαστε προς ένα πλάτωμα, προτού επιστρέψουμε ξανά στο κατηφορικό μονοπάτι. Κοιτάζοντας προς το ποτάμι, φαίνονται οι καταρράκτες του Ενιπέα και η πολυσύχναστη βάθρα, όπου η θερμοκρασία του νερού παραμένει λίγο πάνω από τους 0°C.
Ο ποταμός, στο πέρασμά του, σχηματίζει μικρούς καταρράκτες που καταλήγουν σε λιμνούλες με διάφανα νερά. Τα ανηφορικά σκαλοπάτια μας οδηγούν στην έρημη Μονή Αγίου Διονυσίου, σε υψόμετρο 900 μ. Το μοναστήρι ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα από τον Άγιο Διονύσιο, ο οποίος έκτισε κελιά, παρεκκλήσια και μύλους, ενώ σύντομα τον ακολούθησαν πολλοί μοναχοί. Η μονή υπέστη καταστροφές, λεηλασίες και πολλές πυρκαγιές, καθώς αποτέλεσε επαναστατικό ορμητήριο σε διάφορες περιόδους. Ανάμεσα στα γκρεμισμένα τείχη και τα παλιά κελιά των μοναχών, θα δροσιστούμε πίνοντας λίγο νερό AQUA Carpatica.
Ακολουθώντας τα σημάδια, επιστρέφουμε στο καλά διαμορφωμένο μονοπάτι και, μετά από ένα χιλιόμετρο, φτάνουμε στο εκκλησάκι που είναι σφηνωμένο στον βράχο. Στο ιδιαίτερο σπήλαιο του Ολύμπου, σύμφωνα με την παράδοση, ασκήτεψε και μόνασε ο Άγιος Διονύσιος. Στις σχεδόν σκοτεινές γωνιές του δάσους, ξεπροβάλλουν ασυνήθιστα λευκά λουλούδια, που μας κάνουν πιο παρατηρητικούς, προσέχοντας κάθε άνθος που συναντάμε και ανακαλύπτοντας κάποιες κρυμμένες ορχιδέες στους βραχώδεις σχηματισμούς – στον Όλυμπο υπάρχουν συνολικά 36 είδη ορχιδέας.
Η εικόνα του δάσους εναλλάσσεται ανάμεσα σε δρυς, θεόρατα πεύκα και έλατα, φυλλοβόλες οξιές και αείφυλλα. Καθώς πεζοπορούμε υπό τη σκιά τους, μας περιβάλλει η ιδιαίτερη βιοποικιλότητά τους. Αρώματα αγριοβότανων του Ολύμπου συνοδεύουν κάθε βήμα αυτής της ανεπανάληπτης εμπειρίας. Σε ορισμένα σημεία, λόγω της συνεχούς ροής νερού, συναντάμε τρεχούμενα νερά πάνω στο μονοπάτι, όπου απαιτείται λίγη προσοχή, ενώ ακόμη περισσότερη χρειάζεται κατά τη διάσχιση του ποταμού, καθώς τα πετρώματα είναι ιδιαίτερα ολισθηρά.
Στις όχθες του ποταμού, που ουσιαστικά χωρίζει το βουνό στα δύο, αναζητούμε λίγη δροσιά και ξεκούραση, ακούγοντας τον χαλαρωτικό, γλυκό ήχο του νερού που μας προσπερνά, συνεχίζοντας το μοναχικό του ταξίδι. Επιλέξαμε ένα μικρό σνακ και νερό AQUA Carpatica για να προετοιμαστούμε για την υπόλοιπη πορεία. Καθώς διασχίζουμε την κοίτη του ποταμού αρκετές φορές – το νερό του είναι πόσιμο σχεδόν σε όλα τα σημεία- αρχίζει μια παρατεταμένη ανάβαση που μας απομακρύνει από την κοίτη. Φτάνοντας στον τελευταίο λόφο, στη θέση Πόρτες, με θέα προς τις κόκκινες στέγες των σπιτιών του Λιτόχωρου, ξεκινά η μεγάλη κατάβαση προς το χωριό.
Το Λιτόχωρο αποτελεί βάση για πολλές περιπατητικές, πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές στο μυθικό βουνό. Με τον Ενιπέα στα αριστερά μας και την ορθοπλαγιά της Ζιλνιάς απέναντί μας, διασχίζουμε αρκετά ανεβοκατεβάσματα μέχρι την έξοδο του φαραγγιού. Περνώντας από επιβλητικές χαράδρες, καταπράσινες ρεματιές και ορμητικά νερά, ολοκληρώνουμε την πιο εντυπωσιακή πεζοπορική διαδρομή της περιοχής, πλάι στον μοναδικό ποταμό του Ολύμπου με τις τρεις πηγές. Για άλλη μια φορά, η Φύση, με την απλότητά της, αποδεικνύει ότι είναι η πιο αυθεντική μορφή αναζωογόνησης.
Tips: Βεβαιωθείτε για τις καιρικές συνθήκες και αποφύγετε περιόδους με υψηλή στάθμη του ποταμού. Κατεβάστε τον χάρτη της διαδρομής στο κινητό σας και προετοιμαστείτε για έλλειψη τηλεφωνικού σήματος σε πολλά σημεία. Φορέστε άνετα ρούχα και εξοπλιστείτε με αρκετό νερό – εμείς επιλέξαμε φυσικό μεταλλικό νερό AQUA Carpatica που σχεδόν χωρίς Νιτρικά, ιδανική αναλογία σε μέταλλα και ισορροπημένο pH μας προσφέρει καθαρή γεύση, χωρίς επίγευση.
Όλυμπος: To βουνό των Θεών υποψήφιο για Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς
Οικογενειακή απόδραση στο Λιτόχωρο, τον Πλαταμώνα και τον Παλαιό Παντελεήμονα
Σαββατοκύριακο στους πρόποδες του Ολύμπου