Η διαδρομή από τον Χελμό στον Πάρνωνα διατρέχει ένα μεγάλο μέρος της ενδοχώρας της Πελοποννήσου πάνω στην οποία μπορείτε να κάνετε πολύ ενδιαφέρουσες και όμορφες στάσεις πριν τον τελικό προορισμό. Έχοντας ως αφετηρία το Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων και τελικό προορισμό το χωριό Κοσμάς στις νοτιοανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα, σημειώνουμε τις πιο αξιόλογες στάσεις.

17

Σπήλαιο Λιμνών

Το Σπήλαιο των Λιμνών βρίσκεται σκαρφαλωμένο στα 800 μ. υψόμετρο και είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και ατμοσφαιρικά σπήλαια της Ελλάδας. Έχει συνολικό μήκος περίπου 2 χλμ. και το εσωτερικό του είναι χωρισμένο σε κλιμακωτά επίπεδα με εντυπωσιακές διαδοχικές λίμνες από τις οποίες πήρε και το όνομά του. Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν γίνει το σπήλαιο χρησιμοποιούταν από την Τελική Νεολιθική περίοδο δηλαδή από το τέλος 5ης χιλιετίας π.Χ. Μάλιστα έχουν βρεθεί και διάφορα εργαλεία και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Επίσης, στο εσωτερικό του έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά ανθρώπου και διαφόρων ζώων, μεταξύ των οποίων και ιπποπόταμου. Εντυπωσιάζουν οι τεράστιοι σταλαγμίτες και σταλακτίτες και οι χρωματισμοί τους.

Πλανητέρο

Αξίζει να κάνετε μια παράκαμψη περίπου 3 χλμ. από το δρόμο σας προς το χωριό Πλανητέρο και συγκεκριμένα εκεί όπου βρίσκονται οι πηγές το Αροάνιου ποταμού. Ένα παραμυθένιο μέρος όπου νερά αναβλύζουν μέσα από τους βράχους και διατρέχουν ένα πυκνό πλατανόδασος. Η περιοχή είναι είναι ενταγμένη στο Natura 2000 «Όρος Χελμός και Ύδατα Στυγός». Στις όχθες του ποταμού βρίσκονται παλιοί νερόμυλοι και νεροτριβές ενώ υπάρχουν ταβερνάκια καθώς και ένα ιχθυοτροφείο. Είναι από τα πιο όμορφα μέρη που έχετε δει και μπορείτε να ξοδέψετε λίγο από το χρόνο σας τριγυρνώντας στο πλατανόδασος πλάι στα τρεχούμενα νερά, περπατώντας στα γεφυράκια και βγάζοντας φωτογραφίες τους πανέμορφους κύκνους.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(61438)
      ["id"]=>
      int(61438)
      ["title"]=>
      string(55) "Κυκλική Διαδρομή Καλαβρύτων-51"
      ["filename"]=>
      string(66) "Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1380612)
      ["url"]=>
      string(115) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(117) "https://www.travel.gr/experiences/i-avastachti-goiteia-toy-planiteroy-ai/attachment/kykliki-diadromi-kalavryton-51-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "7"
      ["description"]=>
      string(74) "Το Σπήλαιο των Λιμνών/Photo: Αμαλία Κωβαίου"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(32) "kykliki-diadromi-kalavryton-51-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(47822)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-01-05 13:40:44"
      ["modified"]=>
      string(19) "2022-01-05 13:42:01"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1707)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(116) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(116) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(117) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(117) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(118) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(118) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/01/Κυκλική-Διαδρομή-Καλαβρύτων-51-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Το Σπήλαιο των Λιμνών/Photo: Αμαλία Κωβαίου
Το Σπήλαιο των Λιμνών/Photo: Αμαλία Κωβαίου

Κλειτορία

Επόμενη στάση, χωρίς να κάνετε παράκαμψη αυτή τη φορά το χωριό Κλειτορία. Ένα περιποιημένο χωριό χτισμένο σε υψομετρο 535 μ. που βλέπει στον κάμπο της Κατσάνας, ο οποίος περιβάλλεται από αγέρωχες βουνοκορφές. Παλιά πέτρινα σπίτια βρίσκονται δίπλα δίπλα με νεότερα και περιβάλλονται από μπόλικο πράσινο όπως καρυδιές, μουριές, συκιές, κυπαρίσσια και πλατάνια. Δεν λείπουν οι πέτρινες βρύσες στην πλατεία του χωριού και όχι μόνο.

Πηγές Λάδωνα

Ένα ακόμα μικρό ξεστράτισμα είναι αυτό προς τις πηγές του Λάδωνα. Το σημείο δεν είναι πολύ περιποιημένο αλλά έχει μπόλικο πράσινο και είναι εντυπωσιακό πως το νερό πηγάζει από το έδαφος όπου δημιουργεί μια λίμνη. Εξάλλου είναι μόλις 3 χλμ. εκτός του δρόμου σας και είναι ό,τι πρέπει για μια μικρή στάση. Η περιοχή είναι επίσης μέρος του Γεωπάρκου «Χελμού-Βουραϊκού» που είναι μέλος των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της Unesco.

Βλαχέρνα

Συνεχίζοντας τον δρόμο 111 προς Τρίπολη θα φτάσετε σε ένα σημείο όπου θα πρέπει να επιλέξετε εάν θα κυκλώσετε το Μαίναλο από τα ανατολικά ή από τα δυτικά, προς Βυτίνα. Εμείς επιλέγουμε την κάπως πιο σύντομη διαδρομή από τα ανατολικά που περνά από την πρωτεύουσα της Αρκαδίας την Τρίπολη. Αν έχετε χρόνο, στο ύψος του χωριού Βλαχέρνα, κάντε δεξιά, όχι μόνο για να ρίξετε μια ματιά στο χωριό που είναι σκαρφαλωμένο στα 940 μ. αλλά για να επισκεφθείτε την πολύ ιδιαίτερη εκκλησία της Παναγίας Καταφυγιώτισσας αλλά και τη μονή της Αγίας Ελεούσης παραδίπλα, χτισμένες και οι δυο μέσα στον βράχο.

Λεβίδι

Προφανώς και θα κάνετε μια στάση στο όμορφο αρκαδοχώρι του Λεβιδίου που βρίσκεται χτισμένο στα οχτακόσια κάτι μέτρα υψόμετρο στην ανατολική πλευρά του ελατοσκέπαστου Μαινάλου. Εντός και εκτός χωριού η φύση έχει κέφια και μια στάση για να χαζέψετε τα πέτρινα δίπατα αρχοντικά, να τσιμπήσετε μεζεδάκια για να πάρετε δυνάμεις αλλά και να ψωνίσετε παραδοσιακά προϊόντα σχεδόν επιβάλλεται.

Σπήλαιο Κάψιας

Αν σας αρέσουν τα σπήλαια, στο δρόμο σας υπάρχει ακόμα ένα. Για να είμαστε ειλικρινείς όχι ακριβώς πάνω στο δρόμο σας αλλά αν κάνετε μια μικρή παράκαμψη μόλις 2,5 χλμ. θα έχετε την ευκαιρία να δείτε ένα ακόμα θαύμα της φύσης. Το σπήλαιο διαθέτει πλούσιο σταλαγμιτικό διάκοσμο με σπάνιους χρωματισμούς ενώ και σε αυτή την περίπτωση ευρήματα δείχνουν πως είχε χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπό κατά τη Νεολιθική περίοδο δηλαδή την 4η χιλιετία π.Χ. καθώς και πολύ αργότερα κατά την Ελληνιστική. Στο χωριό τώρα υπάρχουν και πολλές επιλογές για διαμονή και φαγητό.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(420952)
      ["id"]=>
      int(420952)
      ["title"]=>
      string(67) "Thousands,Of,Stalactites,In,The,Cave,Kapsia,,In,Peloponnese,Region,"
      ["filename"]=>
      string(37) "cave-kapsia-scaled-e1733137414778.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(740798)
      ["url"]=>
      string(86) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778.jpg"
      ["link"]=>
      string(153) "https://www.travel.gr/experiences/apo-ton-chelmo-ston-parnona-piges-potam/attachment/thousands-of-stalactites-in-the-cave-kapsia-in-peloponnese-region-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(47) "Σπήλαιο Κάψιας/Photo: Shutterstock"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(67) "thousands-of-stalactites-in-the-cave-kapsia-in-peloponnese-region-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(420933)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-12-02 11:02:48"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-12-02 11:03:06"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1378)
      ["height"]=>
      int(1707)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(94) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(94) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778-242x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(242)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(94) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778-768x951.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(951)
        ["large"]=>
        string(95) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778-827x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(827)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(96) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-scaled-e1733137414778-1240x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1240)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/12/cave-kapsia-2048x1365.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(2048)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1365)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Σπήλαιο Κάψιας/Photo: Shutterstock
Σπήλαιο Κάψιας/Photo: Shutterstock

Λεοντάρι

Ένα χωριό της Αρκαδίας που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αλλά είναι όμορφο είναι το Λεοντάρι, σε υψόμετρο 548 μ. στις βορειοανατολικές πλαγιές του Ταϋγέτου. Θα χρειαστεί και σε αυτή την περίπτωση να βγείτε λίγο εκτός του κεντρικού δρόμου για να ανακαλύψετε αυτό το μικρό διαμαντάκι. Το χωριό είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός και διαθέτει πλούσιο πράσινο. Στον λόφο στα βόρεια του Λεονταρίου υπάρχουν κατάλοιπα μεσαιωνικού κάστρου αλλά και ένα εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, από εκεί μπορείτε να αγναντέψετε όλο τον κάμπο. Μέσα στο χωριό θα κάνετε σίγουρα μια στάση στο ναό των Αγίων Αποστόλων του 14ου αιώνα αλλά και στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό που κατασκευάστηκε το 1901.

Πηγές Ευρώτα

Άλλο ένα σημείο που αξίζει την προσοχή σας είναι οι πηγές του Ευρώτα, ένα καταπράσινο σημείο με γάργαρα νερά όπου μπορείτε να κάνετε μια σύντομη στάση για να ξεμουδιάσετε ή μια λίγο πιο μεγάλη για ένα πικ νικ. Φύλακες των πηγών μια χούφτα χήνες και πάπιες που όταν δεν έχουν τα κέφια τους μπορεί να σας προγκήξουν.

Γεράκι

Πριν τον τελικό προορισμό θα περάσετε από το παραδοσιακό χωριό Γκοριτσά όπου αν σας το επιτρέπει ο χρόνος κάντε μια βόλτα στα δρομάκια του και καθίστε στην πλατεία του για έναν γρήγορο καφέ με τους ντόπιους. Από εκεί θα τραβήξετε για το Γεράκι, στα 15 χλμ. μακριά. Ένα πανέμορφο πέτρινο χωριό στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του Πάρνωνα. Αφήστε κατά μέρος το αυτοκίνητο και περπατήστε στα δρομάκια του για να θαυμάσετε τα πέτρινα αρχοντικά, με τα περίτεχνα κάγκελα και τα ξύλινα πορτοπαράθυρα. Εντός και εκτός χωριού υπάρχουν πολλές βυζαντινές εκκλησίες, από αυτές βάλτε στη λίστα σας την πετρόκτιστη Κοίμηση της Θεοτόκου του 18ου αιώνα και συγκεκριμένα, τη μικρή Ευαγγελίστρια με τοιχογραφίες του 12ου και 13ου αιώνα, τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο και τους Άγιους Αθανάσιο, Σώζοντα και Νικόλαο, που διαθέτουν ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του 13ου αιώνα. Θα ανεβείτε και μέχρι το Κάστρο ή «Παλαιόκαστρο» που βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από το χωριό και απλώνεται στις δύο κορυφές ενός λόφου. Χτίστηκε πιθανότατα τον 13ο αιώνα και αποτέλεσε αργότερα στήριγμα του Δεσποτάτου του Μυστρά (1262-1460). Θα περπατήσετε επίσης μέχρι την αρχαία ακρόπολη των Γερονθρών και θα γυρίσετε στην πλατεία του χωριού για να απολαύσετε τη συντροφιά των ντόπιων και να μάθετε την ιστορία του τόπου.

Κοσμάς

Από το Γεράκι, ο Κοσμάς, ο τελικός προορισμός είναι μόλις 20 λεπτά μακριά. Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στη νοτιοανατολική πλευρά του Πάρνωνα σε υψόμετρο 1.127 μ. με θέα που φτάνει θάλασσα. Είναι επίσης χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός και αυτό το καταλαβαίνετε εύκολα από τα πρώτα κιόλας μέτρα αφού μπείτε στο χωριό. Πέτρινα δίπατα σπίτια, στενά δρομάκια, φουλ πράσινο, τρεχούμενα νερά και μια πλακόστρωτη πλατεία με 7 θεόρατα πλατάνια που φυτεύτηκαν το 1883 δικαιολογούν τον τίτλο του ως «παραδοσιακός οικισμός».

Στην πλατεία δεσπόζει επιβλητικός και ο πέτρινος ναός των Αγίων Αναργύρων στην πίσω πλευρά του οποίου θα βρείτε και τα «Λιοντάρια» τη μεγάλη βρύση με τις τρεις μαρμάρινες λεοντοκεφαλές από όπου τρέχει κρυστάλλινο νερό. Για ησυχία θα ανέβετε οδικώς μέχρι το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία που περιτριγυρίζεται από έλατα. Περπατήστε μέσα στο καστανοδάσος που περιβάλλει το χωριό και εάν σας αρέσει γενικά η πεζοπορία σημειώστε πως υπάρχουν μονοπάτια για να οργανώστε μια εξόρμηση στη φύση του Κοσμά. Τέλος, ρωτήστε στις ταβέρνες στην πλατεία πως θα επισκεφθείτε το μικρό Λαογραφικό Μουσείο του χωριού.

Διαβάστε ακόμα:

Γεράκι Λακωνίας: Ένας προορισμός για το φθινόπωρο

Κοσμάς: Το καταπράσινο, παραδοσιακό χωριό που «ζωντανεύει» κάθε άνοιξη

Γορτυνία: Γραφικά χωριά, η παράδοση της ελιάς και χειροποίητες πίτες