Από τις ξαπλώστρες στη μεγάλη αμμουδιά της Μεθώνης, μαζί με τον καφέ σου και τη θάλασσα που αστράφτει, απολαμβάνεις κι ένα ακόμα μοναδικό προνόμιο: τη θέα σε ένα από τα ωραιότερα κάστρα της Ελλάδας. Το οποίο απλώνεται σαν παλιά καρτ ποστάλ, γερασμένο αλλά στιβαρό, μαρτυρώντας μια αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια για την κωμόπολη της Μεσσηνίας που προσελκύει όλο και περισσότερο τουρισμό κάθε καλοκαίρι.
Οικισμός-κάστρο-θάλασσα. Αυτή η εγγύτητα είναι που σε γοητεύει στη Μεθώνη. Παλιά, άλλωστε, τα δύο πρώτα ήταν ένα: η καστροπολιτεία της Μεθώνης, όπως την έλεγαν, που, μαζί με την Κορώνη, έγραψαν λαμπρή ιστορία επί Βενετοκρατίας.
Η ιστορία της έχει πολύ βαθύτερες ρίζες, πάντως. Σύμφωνα με τον Πέτρο Θέμελη, στον όρμο της Μεθώνης έχει εντοπιστεί καταποντισμένος οικισμός της Εποχής του Χαλκού, αν και δεν είναι σίγουρο ότι ταυτίζεται με τη μυκηναϊκή και κυρίως την «αμπελόεσσα» Πήδασο του Ομήρου –μία από τις 7 πόλεις της Μεσσηνίας που υποσχέθηκε να παραχωρήσει ο Αγαμέμνονας στον Αχιλλέα, επιστρέφοντάς του τη Βρισηίδα. Η ομηρική Πήδασος, πάντως, αναφέρεται τόσο από τον Θουκυδίδη, όσο και από τον γεωγράφο Στράβωνα, ως «Μεθώνη της Λακωνικής».
Επιστροφή στο σήμερα. Μέχρι να γείρει ο ήλιος, η ζωή στη μικρή πολιτεία περιστρέφεται γύρω από το μπάνιο και τη διασκέδαση στη θάλασσα. Η εικόνα αλλάζει αργότερα, όταν τα φώτα ανάβουν. Ο κόσμος κάνει βόλτα στα σοκάκια και στον κεντρικό δρόμο «της αγοράς», ο οποίος καταλήγει στην παραλία και στην πλατεία της, με τα εστιατόρια και τα καφέ. Στον δρόμο της αγοράς λειτουργούν μαγαζιά, ψητοπωλεία και ταβέρνες. Άξιες εξερεύνησης, βέβαια, είναι και οι εσωτερικές πλατείες με τα πλατάνια, όπως η Ανδρέα Συγγρού. Η οποία πήρε το όνομά της από το δημοτικό σχολείο με τα νεοκλασικά στοιχεία που χρονολογείται στο 1901 και κατασκευάστηκε με δωρεά του γνωστού ευεργέτη.
Εκεί βρίσκεται κι ένα πηγάδι, έργο της Β’ Ενετοκρατίας (1686-1715), κηρυγμένο ως ιστορικό, διατηρητέο μνημείο. Υπάρχουν τρία ακόμη παρόμοια, ένα από τα οποία βρίσκεται στην πλατεία του παλιού Καποδιστριακού Σχολείου, ενός από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία της Πελοποννήσου, το οποίο λειτούργησε για 108 χρόνια. Το 1951 κηρύχθηκε κι αυτό ιστορικό και διατηρητέο μνημείο και αποκαταστάθηκε το 2015, για να γίνει πολιτιστικό κέντρο. Άλλο ένα βενετσιάνικο πηγάδι βρίσκεται στην πλατεία Λιμαριζίου, στην είσοδο της πόλης. Ένα ακόμη ιστορικό μνημείο που θα δείτε στις διαδρομές σας είναι το γεφύρι στον παλαιό ποταμό που οι Γάλλοι ονόμαζαν Siloso, ανατολικά του καποδιστριακού κτιρίου. Θεωρείται έργο του 1862, είναι πέτρινο κι έχει ημικυκλικό τόξο.
Παραδοσιακός οικισμός με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία
Η σημερινή κωμόπολη χτίστηκε έξω από το κάστρο μετά το 1828, από τους Γάλλους που είχαν ως επικεφαλής τον στρατηγό Νικόλαο-Ιωσήφ Μαιζών. Είναι επίπεδη και αναπτύσσεται κατά μήκος δύο βασικών αξόνων, οι οποίοι ενώνονται μεταξύ τους με κάθετα σοκάκια, σχηματίζοντας ένα ορθογώνιο πολεοδομικό σύστημα. Τα μεγάλα αστικά σπίτια οικοδομήθηκαν κατά μήκος αυτών των αξόνων, ενώ στην περιφέρειά τους κατασκευάστηκαν τα λεγόμενα «λαϊκά», που ήταν μικρότερα. Αξίζει να περπατήσετε και να τα θαυμάσετε.
Οι αστικές οικείες με τις στενές προσόψεις είναι διώροφες, φτιαγμένες με πέτρα, ξύλο και σίδερο. Οι εξωτερικοί τοίχοι είναι από αργολιθοδομή και επιχρίσματα, που σχηματίζουν ενιαίο μέτωπο –κάτι που, συχνά, κάνει ασαφή τα όρια μεταξύ των σπιτιών. Το ισόγειο αξιοποιούνταν για διάφορες βοηθητικές χρήσεις, ως αποθηκευτικός χώρος ή για τη φύλαξη των ζώων. Εκεί ή στην αυλή υπήρχαν και οι εστίες για το μαγείρεμα.
Στον όροφο, πάλι, βρισκόταν η σάλα και στην εξωτερική πλευρά τα μπαλκόνια, το σπουδαιότερο μορφολογικό χαρακτηριστικό των σπιτιών αυτών. Είναι πολύ χαρακτηριστικά, καθώς είχαν (και διατηρούν) κιγκλιδώματα με περίτεχνα διακοσμητικά μοτίβα, συνήθως φυτικά ή γεωμετρικά. Η στέγη ήταν δίρριχτη ή τετράρριχτη, με κεραμίδια και ακροκέραμα.
Τα λαϊκά σπίτια είναι μικρά και γραφικά, έχουν χαμηλό ύψος, αυλές, χρωματιστά πορτοπαράθυρα. Θα τα δείτε σε διάφορα σημεία της Μεθώνης. Μάλιστα, κάποια από αυτά που βρίσκονται κοντά στην παραλία λειτουργούν πλέον ως μικρά ξενοδοχεία.
Τα «Μοθωκόρωνα» των Ενετών
Πριν ξεκινήσετε τη γνωριμία σας με το περίφημο κάστρο, καλό θα ήταν να έχετε υπόψη σας τα παρακάτω: ιστορικά, η μοίρα της Μεθώνης ήταν συνδεδεμένη με αυτήν της Κορώνης. Η μία είναι στραμμένη προς το Ιόνιο, η άλλη προς τον Μεσσηνιακό κόλπο, πάντως και οι δύο απέκτησαν τεράστια στρατηγική σημασία. Άκμασαν από τον 13ο μέχρι τον 16ο αιώνα, υπό την κυριαρχία της Βενετίας. Ως πόλεις-λιμάνια, δηλαδή, έγιναν σταθμοί ιστιοφόρων για το διαμετακομιστικό εμπόριο από την Ανατολή στη Δύση και θεωρούνταν ως «οφθαλμοί της Βενετίας» (oculi capitales communis).
Τα ισχυρά κάστρα προστάτευαν λοιπόν τους εντός τους οικισμούς, οι οποίοι αναπτύχθηκαν τόσο πολύ οικονομικά και κοινωνικά ώστε να θεωρούνται από τα πρώτα «αστικά κέντρα» στην Ελλάδα. Επιπλέον, η ανάπτυξη του εμπορίου είχε ως αποτέλεσμα να εγκατασταθούν εκεί άνθρωποι διαφόρων προελεύσεων, που δημιούργησαν μια πολυπολιτισμική κοινωνία με δικούς της νόμους. Από εδώ περνούσαν βέβαια και προσκυνητές προς τους Αγίους Τόπους, καθώς η Μεθώνη και η Κορώνη λειτούργησαν και ως σταθμοί ανεφοδιασμού και επισκευής πλοίων. Οι δύο καστροπολιτείες παρέμειναν σημαντικά κέντρα εμπορίου και βιοτεχνίας ακόμη και όταν πέρασαν στην κυριαρχία των Οθωμανών ή αργότερα των Γάλλων.
Η βασική περίοδος ακμής της Μεθώνης τελείωσε το 1500 όταν, μετά από αιματηρή πολιορκία, οι Οθωμανοί την κατέλαβαν και την κράτησαν ως το 1686 –τότε εκπορθήθηκε από τον Φραντσέσκο Μοροζίνι και επανήλθε στην κατοχή των Βενετών. Το 1715 οι Οθωμανοί την ανακατέλαβαν και ο πληθυσμός αυξήθηκε, μαζί με την εμπορική κίνηση στο λιμάνι. Στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 οι Έλληνες δεν κατάφεραν να πάρουν το κάστρο. Μάλιστα, το 1825 αποβιβάστηκε εκεί ο Ιμπραήμ, καθιστώντας το ορμητήριο των Αιγυπτίων στη διάρκεια της εκστρατείας τους στην Πελοπόννησο.
Τελικά οι Αιγύπτιοι παραδόθηκαν το 1828 στο γαλλικό εκστρατευτικό σώμα του οποίου ηγείτο ο προαναφερθείς στρατηγός Μαιζών. Με την έγκριση και την υπογραφή του Ιωάννη Καποδίστρια, έπειτα, οι Γάλλοι αυτοί έχτισαν τη νέα πόλη εκτός του κάστρου, καθιστώντας την έδρα του γαλλικού στρατηγείου και της ελληνικής διοίκησης. Επίσης, αντικατέστησαν την ξύλινη γέφυρα που οδηγούσε στην ενετική τάφρο του φρουρίου με την πέτρινη 14 τόξων που βλέπουμε στις μέρες μας.
Περιήγηση στο κάστρο της Μεθώνης
Το εντυπωσιακό φρούριο λούζεται ολημερίς στο φως του ήλιου, ενώ τα βράδια φωτίζεται κατά τρόπο υποβλητικό. Η συνολική του έκταση ανέρχεται σε 93 στρέμματα και καταλαμβάνει όλη την έκταση της νοτιοδυτικής χερσονήσου του Αγίου Νικολάου, μέχρι το οχυρωμένο νησάκι με τον περίφημο οκταγωνικό πύργο.
Μία από τις πιο ωραίες περιγραφές του κάστρου των Ενετών προέρχεται από τον Ισπανό Pedro Tafur, ο οποίος το 1436 βρήκε τους κήπους της Μεθώνης όμορφους σαν της Ανδαλουσίας. Ο Αμερικανός Stephen Luce, πάλι, έγραψε –καθ’ υπερβολή, φυσικά– ότι στη Μεθώνη μπορούσε κανείς να μελετήσει το μεγαλείο της Βενετίας καλύτερα από ότι κι αν πήγαινε στην ίδια.
Η βόρεια πλευρά του κάστρου, αυτή που βλέπει προς τη στεριά, διαθέτει διπλό, ισχυρό τείχος. Τάφρος με θαλασσινό νερό το απομόνωνε εντελώς και η επικοινωνία γινόταν με ξύλινη γέφυρα, η οποία έπεφτε (και αντικαταστάθηκε με την πέτρινη των 14 τόξων, που αναφέρθηκε προηγουμένως). Ένθεν κι ένθεν της εισόδου, τώρα, υψώνονται δύο μεγάλοι προμαχώνες: Ο ανατολικός χτίστηκε από τον στρατηγό Antonio Loredan κατά τη δεύτερη περίοδο της Βενετοκρατίας, ενώ ο δυτικός (γνωστός και ως «Bembo») είναι του 15ου αιώνα.
Μετά την κεντρική πύλη υπάρχει ένα καλντερίμι, που οδηγεί από μια δεύτερη πύλη σε μια τρίτη κι έπειτα στο εσωτερικό του κάστρου. Εκεί σώζονται ερείπια από σπίτια, ο πλακόστρωτος δρόμος που έβγαζε στη λεγόμενη Πύλη της Θάλασσας, δύο οθωμανικά λουτρά, τμήματα δωρικών κιόνων, ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και δίπλα μια πυριτιδαποθήκη. Ένας μεγάλος μονολιθικός κίονας από γρανίτη έχει στην κορυφή στημένο το φτερωτό λιοντάρι της Βενετίας και αποκαλείται «ανδριάντας του Μοροζίνι».
Στη νοτιότερη άκρη του περιβόλου δεσπόζει η αναστηλωμένη Πύλη της Θάλασσας, την οποία σχηματίζουν δύο τετράγωνοι πύργοι, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους με μια εξέδρα που στέφεται με επάλξεις. Από εκεί ξεκινά ένας πλακόστρωτος διάδρομος πάνω σε μια μικρή γέφυρα, που οδηγεί στη νησίδα με το Μπούρτζι.
Το μικρό οχυρό είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό στοιχείο του κάστρου της Μεθώνης. Άρχισε να χτίζεται λίγο πριν το 1500 από τους Βενετούς και ολοκληρώθηκε από τους Οθωμανούς, κατά τον 16ο αιώνα. Αποτελείται από έναν διώροφο, οκταγωνικό πύργο και σε κάθε όροφο υπάρχει στηθαίο με οδοντωτές επάλξεις.
Για μπάνιο
Εκτός από την παραλία μέσα στον οικισμό της Μεθώνης, υπάρχει η μικρή παραλία Κρητικά και στη συνέχεια οι Λάμπες, όπου βρίσκεται και το καλόγουστο εστιατόριο-beach bar «Zanzibar», με ξαπλώστρες, day beds και προσεγμένο beach service. Στην ίδια παραλία θα δείτε και το «Destino», με υποδομές για water sports.
Περνώντας με δικό σας σκάφος ή με καραβάκι (η διαδρομή διαρκεί 20 λεπτά) στο απέναντι νησάκι Σαπιέντζα των Μεσσηνιακών Οινουσσών, θα βγείτε στην καταπληκτική παραλία Άμμος. Είναι μικρή, με «εξωτικής» αίσθησης γαλαζοπράσινα νερά και δεν είναι οργανωμένη, οπότε πρέπει να φέρετε μαζί σας εξοπλισμό παραλίας.
Προτάσεις διαμονής
«La Sapienza»
Πολύ κοντά στην παραλία, με θαυμάσια θέα στη θάλασσα και στο κάστρο. Διαθέτει ευρύχωρα διαμερίσματα και στούντιο με μεγάλες βεράντες, πισίνα και pool bar.
Τηλέφωνο: 27230-31880
Ιστοσελίδα: www.lasapienza.gr
«Methoni Beach Hotel»
Ανακαινισμένο μικρό ξενοδοχείο, κοντά στο κάστρο, με θαυμάσια θέα και δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια απλά διακοσμημένα. Λειτουργεί και εστιατόριο και beach bar.
Τηλέφωνο: 27230-31555
Ιστοσελίδα: https://methonibeachhotel.gr
«Αchilles Hotel»
Οικογενειακό, καλοφτιαγμένο ξενοδοχείο, με 13 εξοπλισμένα και μοντέρνα διακοσμημένα δωμάτια, τα οποία έχουν μπαλκόνια. Υπάρχει κοινόχρηστο σαλόνι, ταράτσα και καφέ-μπαρ.
Τηλέφωνο: 27230-31819
Ιστοσελίδα: www.achilleshotel.com
«Ulysses Hotel»
Οίκημα με κήπο και απλά διακοσμημένα δωμάτια.
Τηλέφωνο: 27230-31600
Ιστοσελίδα: www.ulysseshotel.com
«Rodanthi Guest Rooms»
Η πολύ ευγενική Τίνα θα σας υποδεχθεί στον μικρό ξενώνα, σε απόσταση αναπνοής από την παραλία της Μεθώνης. Επιλέξτε τα δύο καινούρια και μεγάλα δωμάτια στον φροντισμένο κήπο, με τη μίνιμαλ, μοντέρνα διακόσμηση.
Τηλέφωνο: 6986 141 681
Προτάσεις φαγητού
«Zanzibar»
Μια έκπληξη μας περιμένει στην παραλία Λάμπες, όπου ανακαλύπτουμε αυτό το εξαιρετικά διακοσμημένο εστιατόριο-beach bar. Όπως λέει ο επί 13 χρόνια ιδιοκτήτης του, ο Ελληνοαμερικανός Χρήστος Χρονόπουλος, δεν έχουν ταμπέλα και το μότο τους είναι: «το καλύτερα κρυμμένο μυστικό της Μεσσηνίας».
Πάντως τα τελευταία χρόνια το έχει μάθει πολύς κόσμος και στο beach bar ξαπλώστρες και day beds γίνονται ρεζερβέ ήδη από νωρίς το πρωί. Οπότε η «συνταγή» του «Zanzibar», πέτυχε. Όπως θα μας πει κι ο Χρήστος, ο πατέρας του είχε το περίφημο «Zoom» στην Πλάκα, ωστόσο εκείνος επέμεινε να μην κάνει βραδινό μαγαζί αλλά «πρωινό, με μαγιό». Εξ ου και άνοιξε το συγκεκριμένο, στον τόπο καταγωγής τους.
Όσο για το μενού; «Κάνουμε κοπές κρεάτων, καπνίζουμε κρέατα, φτιάχνουμε δικές μας barbeque σως. Συνδυάζουμε τις ελληνικές πρώτες ύλες με συνταγές από το εξωτερικό. Έχουμε ένα στάνταρ μενού, μικρό και ευέλικτο, με ορεκτικά, σαλάτες και 6-7 κυρίως πιάτα. Και ανάλογα με το τι θα μας φέρουν οι ψαράδες ή τι εποχιακά λαχανικά υπάρχουν». Μερικά από τα πεντανόστιμα πιάτα που δοκιμάσαμε και ξεχωρίσαμε ήταν το chicken mojito, το amberjack ceviche, το καρπάτσιο τσιπούρας και το big boss burger.
Υπάρχει και ενημερωμένη λίστα κρασιών, ενώ το μπαρ σερβίρει και signature cocktails. Η κουζίνα κλείνει στις 18.00 και το beach bar μία ώρα αργότερα. Το «Zanzibar» μένει ανοιχτό από αρχές Μαΐου μέχρι αρχές Οκτωβρίου.
Διεύθυνση: Παραλία Λάμπες
Τηλέφωνο: 27230-23024
«Modon»
Οικογενειακό εστιατόριο με μακρόχρονη ιστορία (παλιά το έλεγαν «Μελτέμι»), στην πλατεία της παραλίας. Σερβίρει πιάτα ελληνικής κουζίνας, δίνοντας έμφαση στις τοπικές συνταγές, οι οποίες μαγειρεύονται με κάποιες δημιουργικές «πινελιές». Δοκιμάστε μπακαλιάρο σκορδαλιά με σάλτσα ντομάτας και σταφίδες, συνταγές με κρέας, αλλά και ποικιλίες θαλασσινών.
Διεύθυνση: Πλατεία Παραλίας, Μεθώνη
Τηλέφωνο: 27230-31996
«Ο Νίκος»
Παλιά ταβέρνα στην παραλία. που σερβίρει ψητά στη σχάρα και μαγειρευτά.
Διεύθυνση: Μιαούλη, Μεθώνη
Τηλέφωνο: 27230-31282
«Αλέκτωρ»
Στον κεντρικό δρόμο της Μεθώνης, με πιάτα ελληνικής κουζίνας και ψητά.
Διεύθυνση: Γρηγορίου Επισκόπου, Μεθώνη
Τηλέφωνο: 697 841 9048
Διαβάστε ακόμα:
Long weekend στην Κορώνη: Mεσαιωνική ατμόσφαιρα και μαγευτικά ηλιοβασιλέματα
