Ο φημισμένος κοσμικός προορισμός, με έμβλημά του τον Βράχο της Ώρας, ξεδιπλώνεται στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού πάνω από τον ποταμό Πλείστο. Χάρη στο χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού, η αλλοτινή Ράχωβα, που έπαιξε τον δικό της ρόλο στη διάρκεια της Επανάστασης του ’21, φωτίστηκε από τους δυνατούς προβολείς της δημοσιότητας. Έγινε in, trendy και glamorous καθώς πρωταγωνίστησε σε όλα τα περιοδικά των δεκαετιών ’80-’90.
Μερικοί προορισμοί έχουν χάρισμα και η Αράχωβα, αντίστοιχα με τη Μύκονο, το αποδεικνύει συνεχίζοντας να πρωταγωνιστεί στη λίστα των κοσμοπολίτικων προορισμών της ορεινής Ελλάδας -έστω κι αν οι VIPs είναι πολύ λιγότεροι. Στις γιορτές και τα Σαββατοκύριακα του χειμώνα βρέξει-χιονίσει, ο στενός κεντρικός της δρόμος είναι γεμάτος αυτοκίνητα και κόσμο, στην πλατεία της Λάκκας γίνεται το αδιαχώρητο, στα εστιατόρια και τα party-restaurants χρειάζεται κράτηση. Χρόνο με το χρόνο ανοίγουν νέα και πιο εξειδικευμένα μαγαζιά με εντυπωσιακό ντιζάιν –cocktail bars, τεϊοποτεία, wine bars, specialty καφέ, street food στέκια, μικρά ζαχαροπλαστεία, καλόγουστα μαγαζιά με τοπικά προϊόντα. Τραπεζάκια, καναπέδες με γούνινες μαξιλάρες και σόμπες γεμίζουν τους υπαίθριους χώρους. Και οι γνωστές παλιές ταβέρνες παραμένουν σταθερή αξία.
Τα τελευταία χρόνια η σεζόν επεκτείνεται και η Αράχωβα μαζί με το γειτονικό Λιβάδι γίνονται προορισμός για όλο το χρόνο.
Γνωριμία με το χωριό
Στην Αράχωβα το παραδοσιακό χρώμα περιορίζεται πλέον σε λίγες γειτονιές και σε κάποια κτίρια του κεντρικού δρόμου. Τα έκτισαν στις αρχές του 1900 Αραχωβίτες μάστορες. Ο βράχος της Ώρας, με τον κομψό πύργο και το ρολόι, ξεχωρίζει στην είσοδο της Αράχωβας και όταν ανεβείτε επάνω θα χαρείτε πανοραμική θέα. Ο αρχικός πύργος γκρεμίστηκε στον σεισμό του 1870 και σύντομα πήρε τη θέση του ο σημερινός. Πλάι του βρίσκεται το νεοκλασικό κτίριο του πρώην δημοτικού σχολείου, που κτίστηκε με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού μεταξύ 1909-1911 για να γίνει δημοτικό σχολείο. Πλήρως ανακαινισμένο, από το 2009 στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο.
Ένα σημαντικό θρησκευτικό μνημείο της Αράχωβας είναι η εκκλησία της Θεοτόκου που θεωρείται ότι χτίστηκε τον 17ο αιώνα. Άλλες δυο, λιγότερο γνωστές, παλιές εκκλησίες είναι του Ευαγγελισμού και λίγο πιο κάτω του Αι Γιάννη -αν τη βρείτε ανοιχτή θα δείτε τις περίτεχνες τοιχογραφίες που την στολίζουν.
Ανεβαίνοντας τα απότομα σκαλιά που ξεκινούν από τον κεντρικό δρόμο, θα φτάσετε στον Αη Γιώργη. Στα μισά της ανάβασης, θα βρείτε κάθετη την οδό Πανουργιά, όπου ήταν η παλιά Αγορά -το εμπορικό κέντρο του χωριού μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’30. Το μεγάλο προαύλιο της εμβληματικής εκκλησίας της Αράχωβας προσφέρει εξαιρετική θέα μέχρι τον κόλπο της Ιτέας. Το στολίζουν δυο κανόνια από τον πόλεμο του ’40 και η προτομή του Καραϊσκάκη. Αναφορές για τον ναό που είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, υπήρξαν από το 1676. Ο σημερινός είναι κτισμένος το 1833. Έχει τεράστιες καμπάνες και εντυπωσιακά καμπαναριά. Μαζί με το παρεκκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα έχει χαρακτηριστεί Παραδοσιακό Διατηρητέο Μνημείο. Ο Αη Γιώργης γιορτάζει στις 23 Απριλίου οπότε γίνεται το διάσημο Πανηγυράκι. Η τριήμερη γιορτή οργανώνεται με αφορμή τη νικηφόρα μάχη του Καραϊσκάκη εναντίον των Τούρκων το 1826, τα δρώμενα είναι πολλά και ως έθιμο παραμένει αναλλοίωτο στο χρόνο (www.panigiraki.gr).
Το Λιβάδι
Η θέα στο μεγάλο οροπέδιο από το διάσελο του Σταυρού (7 χλμ. από την Αράχοβα) είναι εντυπωσιακή -ωστόσο η ανθρώπινη παρέμβαση στο τοπίο είναι πλέον πολύ έντονη. Η γειτνίαση με το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού και την Αράχωβα και οι μεγάλες διαθέσιμες εκτάσεις έκαναν το Λιβάδι ήδη από τη δεκαετία του ’80 οικιστικό «φιλέτο». Πλέον είναι ένας αυτόνομος τουριστικός προορισμός.
Η κανονική ονομασία του οροπεδίου που βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 είναι Καλύβια Αράχοβας, γιατί εκεί υπήρχαν άλλοτε τα καλύβια των τσοπάνηδων. Το περιβάλλει η εντυπωσιακή φύση του Παρνασσού και, χάρη στα νερά που έρχονται από το βουνό στα νοτιοδυτικά, σχηματίζονται μικρές λίμνες. Στον οικισμό εκτός από βίλες, σαλέ και ξενοδοχεία, υπάρχουν καταστήματα με εξοπλισμό για σκι και mountain bike, οικογενειακές παραδοσιακές ταβέρνες, café-restaurants που θυμίζουν αλπικά σαλέ, μαγαζιά κ.α.
Εκεί έχουν την έδρα τους εταιρείες που οργανώνουν δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή -και οι λάτρεις των σπορ έρχονται πλέον όλο το χρόνο για να κάνουν trekking στα μονοπάτια του Παρνασσού, ορεινή ποδηλασία, ιππασία, τοξοβολία, εκτός δρόμου διαδρομές με 4X4 και ATV.