Τα Ζαγοροχώρια είναι ένας τόπος εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς, αρχιτεκτονικής παράδοσης και ιδιαίτερης τοπικής ιστορίας. Οι περισσότεροι ξέρουμε (ή έχουμε επισκεφτεί) το πανέμορφο και διάσημο πλέον Μεγάλο Πάπιγκο ή την Αρίστη με την πλειάδα των πολυτελών καταλυμάτων. Αλλά -αυτό βέβαια είναι πάντα μία υποκειμενική άποψη- ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσετε αυτή την ξεχωριστή περιοχή της Ελλάδας είναι να επισκεφθείτε, ακόμα καλύτερα να επιλέξετε για τη διαμονή σας κάποια από τα λιγότερο τουριστικά χωριά.

27

Ο Ελαφότοπος είναι μια τέτοια περίπτωση. Καταρχάς μιλάμε για ένα πραγματικά ορεινό χωριό, χτισμένο στα 1.150 μέτρα στην οροσειρά της Τύρφης. Σε απόστασή περίπου 40 χιλιομέτρων από τα Ιωάννινα θα περάσετε τα Άνω Πεδινά και θα βρεθείτε στον Eλαφότοπο.

Το ιδιαίτερα παραμυθένιο όνομά του αποτελεί απόδειξη της παρουσίας πολλών ελαφιών παλαιότερα στην περιοχή και είναι -μάλλον- μετάφραση της παλιότερης ονομασίας του χωριού, δηλαδή Τσερβάρι.

Η συγκεκριμένη εκδοχή αναφέρει πως το τοπωνύμιο προέρχεται από το βλάχικο (terbu) που σημαίνει ελάφι (cervus στα λατινικά). Τη σημερινή του ονομασία το χωριό την πήρε το 1928. Τότε βέβαια ήταν πολύ μεγαλύτερο από ό,τι σήμερα. 

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(123302)
      ["id"]=>
      int(123302)
      ["title"]=>
      string(12) "elafotopos-6"
      ["filename"]=>
      string(16) "elafotopos-6.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(301381)
      ["url"]=>
      string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6.jpg"
      ["link"]=>
      string(105) "https://www.travel.gr/experiences/elafotopos-ena-panemorfo-low-profile-zagorocho/attachment/elafotopos-6/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "11"
      ["description"]=>
      string(35) "Photo: Δήμος Ζαγορίου "
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(12) "elafotopos-6"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(123192)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-09-06 14:26:10"
      ["modified"]=>
      string(19) "2022-09-07 07:57:06"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(711)
      ["height"]=>
      int(948)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6-225x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(225)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(711)
        ["medium_large-height"]=>
        int(948)
        ["large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(711)
        ["large-height"]=>
        int(948)
        ["1536x1536"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(711)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(948)
        ["2048x2048"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elafotopos-6.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(711)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(948)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Δήμος Ζαγορίου
Photo: Δήμος Ζαγορίου

Στα μέσα του 19ου αιώνα το Τσερβάρι είχε 1.330 κατοίκους και ήταν το μεγαλύτερο χωριό του κεντρικού Ζαγορίου. Σταδιακά με όλες τις συνέπειες που προκάλεσαν οι πόλεμοι, η έλλειψη επαγγελματικών ευκαιριών, η μαζική μετανάστευση, όπως και άλλα χωριά της Ηπείρου, ο Ελαφότοπος μίκρυνε. Το 1951 με βάση τα στοιχεία της απογραφής το χωριό, είχε 210 μόνιμους κατοίκους, το 2011 88, σήμερα μόνιμοι κάτοικοι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν πάνω από 20-25 άτομα.

Όμως τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες ήπιας τουριστικής ανάπτυξης ενώ και όσοι άνθρωποι διαθέτουν κατοικίες εδώ φροντίζουν όλο και πιο συχνά να τις αποκαταστήσουν και να το επισκέπτονται όποτε μπορούν.

Εμείς βρεθήκαμε εδώ μία μέρα του Ιουλίου που με βάση όσα μαθαίναμε από τα ΜΜΕ στην Αθήνα είχε σχεδόν καύσωνα. Προφανώς σε υψόμετρο άνω των 1000 μέτρων η θερμοκρασία ήταν αρκετά χαμηλότερη. Ακόμα περισσότερο όταν καθόμασταν στην κεντρική πλατεία του χωριού, το μεσοχώρι. Υπάρχει πολύ κοντά μια παραδοσιακή εκκλησία, στο καφενείο φάγαμε εξαιρετικούς μεζέδες, αλλά το highlight σίγουρα είναι ο υπέροχος και θεόρατος πλάτανος με την ηλικία του να πιστεύεται πως προσεγγίζει τα 800 χρόνια.

Το κλίμα είναι γενικά από τα πλεονεκτήματα του Ελαφότοπου καθώς ακόμα και τις κρύες μέρες του χειμώνα η γεωγραφική του θέση είναι τέτοια που το βλέπουν οι ακτίνες του ηλίου ενώ δεν έχει καθόλου υγρασία. Κάτι που το κάνει ιδανικό τόπο για εξερεύνηση με τα πόδια.

Μετά την παραμονή μας στην πλατεία περιπλανηθήκαμε στα όμορφα πέτρινα καλντερίμια του χωριού. Αρκετά από τα αρχοντικά είναι σε καλή κατάσταση, είπαμε τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση «ανακάλυψης» εκ νέου του τόπου από τους ανθρώπους που κατάγονται από εδώ. Κάποια εγκαταλελειμμένα πέτρινα σπίτια και εγκαταστάσεις στάβλων θυμίζουν το κτηνοτροφικό κυρίως παρελθόν του χωριού. Ένα άλλο πράγμα που εντυπωσιάζει είναι οι πολλές εκκλησίες, σε διάφορες συνοικίες πράγμα που μαρτυρά ακριβώς πόσο πιο σημαντικό ήταν το χωριό στο παρελθόν.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(124719)
      ["id"]=>
      int(124719)
      ["title"]=>
      string(34) "1662986236609 - Αντιγραφή"
      ["filename"]=>
      string(36) "1662986236609-Αντιγραφή.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(3767220)
      ["url"]=>
      string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή.jpg"
      ["link"]=>
      string(116) "https://www.travel.gr/experiences/elafotopos-ena-panemorfo-low-profile-zagorocho/attachment/1662986236609-antigrafi/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "11"
      ["description"]=>
      string(41) "Photo: Σπύρος Ντιναλέξης "
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(23) "1662986236609-antigrafi"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(123192)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-09-13 07:30:12"
      ["modified"]=>
      string(19) "2022-09-13 07:40:10"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(2048)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(93) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(93) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-240x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(240)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(93) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-768x960.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(960)
        ["large"]=>
        string(94) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-819x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(819)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(95) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-1229x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1229)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(95) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/1662986236609-Αντιγραφή-1638x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1638)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Σπύρος Ντιναλέξης
Το σημείο όπου δίδαξε ο Κοσμός ο Αιτωλός/ Photo: Photo: Προκόπιος Ιωσήφ Γκογιάννος

Ο Άγιος Νικόλαος στο κέντρο του χωριού ξεχωρίζει για το ξυλόγλυπτο τέμπλο. Ο Άγιος Γεώργιος, στην είσοδο του χωριού διαθέτει όμορφες τοιχογραφίες παραδοσιακής τεχνοτροπίας της περιοχής ενώ η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου η οποία χρονολογείται από τον 17ο αιώνα διαθέτει και αυτή ένα όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο όπως και εικόνες ηλικίας αιώνων.

Ένα άλλο σημείο ενδιαφέροντος είναι το Κάστρο, στο βορειοδυτικό κομμάτι του χωριού. Πρόκειται για τα απομεινάρια ενός οχυρωμένου οικισμού του 4ου-3ου π.Χ αιώνα.

Το Μουσείο Παραδοσιακών Επαγγελμάτων

Το 1993, εκεί που κάποτε ήταν το δημοτικό σχολείο δημιουργήθηκε ένα από τα σπουδαιότερα μουσεία της Ηπείρου. Εμπνευστής του ο γλύπτης και καθηγητής καλλιτεχνικών από τον Ελαφότοπο, Μιχάλης Οικονομίδης. Το Μουσείο Παραδοσιακών Επαγγελμάτων διαθέτει περίπου 1000 αντικείμενα χωρισμένα σε 24 επαγγελματικές κατηγορίες. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει πως λειτουργούσαν οι τεχνίτες και ειδικοί σε επαγγέλματα που δεν υπάρχουν πια, όπως κηροχύτες, γανωτήδες και πεταλωτές μέσα από μία συλλογή περίπου 1.000 αντικειμένων. Δυστυχώς αυτή την περίοδο το μουσείο παραμένει κλειστό λόγω έργων.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(69089)
      ["id"]=>
      int(69089)
      ["title"]=>
      string(13) "petrino-dasos"
      ["filename"]=>
      string(17) "petrino-dasos.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1345013)
      ["url"]=>
      string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos.jpg"
      ["link"]=>
      string(111) "https://www.travel.gr/how_to_travel/travel-news/to-zagori-ypopsifio-gia-politistiko-t/attachment/petrino-dasos/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "8"
      ["description"]=>
      string(72) "Πέτρινο δάσος/Photo: Αλεξάνδρος Αβραμίδης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(13) "petrino-dasos"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(69011)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-02-03 14:08:58"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-11-10 13:52:41"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(2000)
      ["height"]=>
      int(1335)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos-300x200.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(300)
        ["medium-height"]=>
        int(200)
        ["medium_large"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos-768x513.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(513)
        ["large"]=>
        string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos-1024x684.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(1024)
        ["large-height"]=>
        int(684)
        ["1536x1536"]=>
        string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos-1536x1025.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1536)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1025)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/02/petrino-dasos.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(2000)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1335)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Πέτρινο δάσος/Photo: Αλεξάνδρος Αβραμίδης
Πέτρινο Δάσος/ Photo: Aλέξανδρος Αβραμίδης

Στο Πέτρινο Δάσος

Από τον Ελαφότοπο, σε απόσταση κάτι λιγότερο από μισή ώρα με το αυτοκίνητο, μετά το χωριό Μονοδένδρι, βρίσκεται ένα από τα εντυπωσιακότερα γλυπτά της φύσης στον ελληνικό χώρο. Πρόκειται για μεγάλους βραχώδεις σχηματισμούς που μοιάζουν με μεγάλους κορμούς δέντρων ή πέτρινους πύργους που βρίσκονται ανάμεσα σε πραγματικά δέντρα όπως βελανιδιές. Κοιτώντας τους γεωλογικούς σχηματισμούς από κοντά νομίζει κανείς πως κάποιο ανθρώπινο χέρι τοποθέτησε την μία πλάκα πάνω στην άλλη. Στην πραγματικότητα για να δημιουργηθούν οι «κορμοί» χρειάστηκαν διαδοχικές διαβρώσεις και αποσαθρώσεις των ασβεστολιθικών πλακών που ξεκίνησαν πριν χιλιάδες χρόνια.

Από το Πέτρινο Δάσος περνάω ο δρόμος που οδηγεί στη θέση Οξυά που θεωρείται κατά γενική ομολογία ένα από τα ομορφότερα σημεία για να απολαύσει κανείς τη θέα στο φαράγγι του Βίκου. Το ελληνικό «Γκραν Κάνυον» με το μήκος των έντεκα χιλιομέτρων και το βάθος να ξεπερνά σε πολλά σημεία τα 1.000 μέτρα. Από την Οξυά η θέα στη χαράδρα ήταν συγκλονιστική και μας έκανε ξανά να σκεφτούμε την τεράστια ποικιλία προορισμών για όλα τα γούστα που διαθέτει η χώρα μας. Τα Ζαγοροχώρια ήταν υπέροχα και το γεγονός πως επιλέξαμε να περάσουμε αρκετό χρόνο στον low profile Ελαφότοπο μάς έκανε να εκτιμήσουμε περισσότερο την ομορφιά τους.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(123346)
      ["id"]=>
      int(123346)
      ["title"]=>
      string(4) "elfa"
      ["filename"]=>
      string(8) "elfa.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(81667)
      ["url"]=>
      string(57) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa.jpg"
      ["link"]=>
      string(97) "https://www.travel.gr/experiences/elafotopos-ena-panemorfo-low-profile-zagorocho/attachment/elfa/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "11"
      ["description"]=>
      string(35) "Ξενώνας Ελαφότοπος"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(4) "elfa"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(123192)
      ["date"]=>
      string(19) "2022-09-07 08:05:56"
      ["modified"]=>
      string(19) "2022-09-07 08:06:17"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(831)
      ["height"]=>
      int(623)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa-300x225.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(300)
        ["medium-height"]=>
        int(225)
        ["medium_large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa-768x576.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(576)
        ["large"]=>
        string(57) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(831)
        ["large-height"]=>
        int(623)
        ["1536x1536"]=>
        string(57) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(831)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(623)
        ["2048x2048"]=>
        string(57) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2022/09/elfa.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(831)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(623)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Ξενώνας Ελαφότοπος
Ξενώνας Ρόκκα

Διαμονή

Στον Ελαφότοπο υπάρχουν δύο ξενώνες οι οποίοι λειτουργούν καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. O ξενώνας Ελαφότοπος λειτουργεί σε ένα νεόδμητο κτίριο χτισμένο σε παραδοσιακό στυλ και ξεχωρίζει για τη φιλόξενη ατμόσφαιρα και τις εξαιρετικές γεύσεις της κουζίνας του. Ο ξενώνας Ρόκκα στεγάζεται σε ένα κτίριο του 1873 και είναι μια υποδειγματική αγροτουριστική μονάδα στην οποία μπορεί να συνδυάσει κανείς τη διαμονή του με διάφορες δραστηριότητες, όπως μαθήματα παραδοσιακής υφαντικής στον αργαλειό, συμμετοχή σε κτηνοτροφικές δραστηριότητες και μάζεμα άγριων μανιταριών.

Διαβάστε ακόμα:

Ζαγοροχώρια: Προορισμός και για το καλοκαίρι, χάρη στα κρυστάλλινα νερά της περιοχής

Μια ξενοδόχος περιγράφει τη ζωή στην καρδιά των Ζαγοροχωρίων

Πέτρινα, συννεφιασμένα χωριά στην άκρη των κορυφογραμμών: 4 αγαπημένες στάσεις στα Τζουμέρκα