Το φυσικό σκίαστρο της παραλίας που έχει εμπνεύσει ποιητές είναι η τέλεια λύση για να απλώσουμε την πετσέτα μας από κάτω του και να απολαύσουμε ένα μπάνιο, διάβασμα, χαλάρωση στη θερινή φύση.
Στην αρχαία Ελλάδα το αρμυρίκι συμβόλιζε τη νιότη και την ομορφιά. Ήταν αφιερωμένο -σε ποια άλλη;- στη θεά Αφροδίτη. Ο μύθος συνδέει το αρμυρίκι με την Κύπρο, το νησί της Αφροδίτης, γιατί σε αρμυρίκι, λέει, μεταμορφώθηκε η Μυρίκη, που ήταν αδελφή του Άδωνη και κόρη του Κινύρα, βασιλιά της Κύπρου και ιερέα της Αφροδίτης. Ο Όμηρος αφηγείται στην Ιλιάδα του ότι ο Οδυσσέας κρεμά πάνω σε ένα δέντρο «μυρίκης» την πανοπλία του Δόλωνα, που τον σκότωσε ο Διομήδης, με σκοπό να περιποιηθεί τον νεαρό ήρωα με ιδιαίτερες τιμές.
«Κάτω απ’ τα αρμυρίκια, στ’ αμμουδερά μονοπάτια, διατηρούμε μια ψευδαίσθηση της ελευθερίας», γράφει ο Δημήτρης Καρπέτης και, σε αντίστοιχη εμπνευσμένη διάθεση, ο Στράτος Κιαπίδης: «Απέραντο πέπλο απλωμένο ο ήλιος -δέρμα της θάλασσας·/το φιλούν τ’ αρμυρίκια,/το μορφώνει το κύμα,/το τυλίγει η νυχτιά μες στου κόσμου τ’ αμπάρι,/κι από κει αναβαίνει λαμπρό,/στο ουράνιο βήμα,/το φεγγάρι». Ε, ναι, αν θες να γράψεις ένα ποίημα για το καλοκαίρι, ιδίως το μεσογειακό και συγκεκριμένα το ελληνικό καλοκαίρι, δεν μπορείς να μην έχεις μες στην φαρέτρα σου το αρμυρίκι με την ατίθαση, λιτή ομορφιά και χάρη του. Αλμυρό κι αυτό, όπως η φιλενάδα του η θάλασσα.
Με «ρ» ή με «λ», αρμυρίκι ή αλμυρίκι, και οι δύο εκδοχές σωστές είναι. Από την λέξη «αλς» που σημαίνει θάλασσα προκύπτει η ονομασία αυτού του αγαπημένου δέντρου που μας παραπέμπει απευθείας σε καλοκαίρι και ανακουφιστική δροσιά μες στην κάψα της μέρας. Τα αρμυρίκια αλλιώς ονομάζονται «βρέτζια» ή «ταμαρίδες» και στην Ελλάδα τέσσερα είδη ευδοκιμούν: η κρητική, η χαμπεανή της Αττικής, η σμυρναίικη και η γαλλική. Αυτή η τελευταία ποικιλία, η γαλλική, συναντάται στα περισσότερα ελληνικά νησιά. Πρόκειται για φυλλοβόλο φυτό, που περιλαμβάνει 54 περίπου είδη θάμνων και χαμηλών ή ψηλών δέντρων, τα οποία φύονται τη Δυτική Ευρώπη και τη Μεσόγειο, φθάνοντας μέχρι την Ανατολική Ασία, την Βόρεια Κίνα και την Ινδία.
Τα αρμυρίκια δεν φυτρώνουν μόνο στις ακροθαλασσιές, αλλά και σε όχθες ποταμών, ρυακιών και μικρών ή μεγαλύτερων ρεμάτων-όπου δηλαδή οι ρίζες τους μπορούν να βρουν νερό. Τα βρίσκουμε όμως, πολλά μαζεμένα και αυτοφυή σε πλήθος παραθαλάσσιων περιοχών της Ελλάδας και της Μεσογείου. Έχουν ρίζες δυνατές που διακλαδώνονται μες στο έδαφος σε μεγάλο βάθος, για να μπορούν να «πίνουν» το νερό που χρειάζονται.
Συχνά, ειδικά αν κάνουμε διακοπές φθινόπωρο (οπότε και η ανθοφορία!), συναντάμε ανθισμένα αρμυρίκια, με μικρότατα λευκά και ρόδινα ανθάκια στις άκρες των κλαδιών του. Πολλές φορές οι τοπικές κοινότητες τα καλλιεργούν κατά μήκος των παραλιών για καλλωπισμό, αλλά και για το όφελος της φυσικής σκιάς που δημιουργούν, έλκοντας λουόμενους που προτιμούν το αρμυρίκι από κάποια υπερκοστολογημένη, παράλογα ακριβή και πιθανά ακαλαίσθητη ξαπλώστρα -ομπρέλα.
Το καλό μας το αρμυρίκι χαρακτηρίζεται από σχετικά γρήγορη ανάπτυξη και μεγάλη ανθεκτικότητα σε συνθήκες ξηρασίας και δυνατών ανέμων και είναι ένα φυτό αρκετά έως πολύ εύκολης καλλιέργειας. Θέλει θέση που να την πιάνει ο ήλιος, αλλά και σε ημισκιά μια χαρά αντέχουν, χωρίς ίσως να αναπτυχθούν πλήρως, όπως θα αναπτύσσονταν σε προσήλια θέση. Συχνά, το επιλέγουν για καλλιέργεια σε σπίτια παραθαλάσσια, να ταιριάζουν με το τοπίο της παραθαλάσσιας, απέριττης αρμονίας.
Ένα αρμυρίκι και ένα σώμα από κάτω παραδομένο σε γλυκιά, μεσημεριανή σιέστα αποτελεί την απόλυτη καλοκαιρινή φαντασίωση, μια εικόνα που έχουμε δει ή στην οποία έχουμε πρωταγωνιστήσει σχεδόν όλες και όλοι. Η πολύτιμη σκιά του είναι ένα δώρο της φύσης, μια μικρή όαση κάτω από τον αδυσώπητο, συχνά, ήλιο της Μεσογείου με το εκτυφλωτικό φως και τη ζέστη του.
Εάν θέλουμε να «συγκατοικήσουμε» με ένα αρμυρίκι και να το φυτέψουμε στον κήπο μας, θα χρειαστεί να έχουμε τα εξής κατά νου: λόγω της παροιμιώδους ανθεκτικότητάς του, δεν χρειάζεται πολύ πότισμα, παρά μόνο στο στάδιό του ως νεαρού δενδρυλλίου. Στα αρμυρίκια του κήπου μας, μπορούμε να προσθέτουμε ένα πλήρες λίπασμα στις αρχές της άνοιξης για να τα ενδυναμώσουμε. Κλαδεύουμε, για διαμόρφωση σχήματος, στις αρχές της άνοιξης και, οπωσδήποτε, αφαιρούμε τυχόν ξερά κλαδιά.
Διαβάστε ακόμα:
Τα φυτά και τα βότανα του Εθνικού Κήπου της Αθήνας -Μια όαση στο κέντρο της πόλης
Λαλάδες: Οι άγριες τουλίπες πίσω από το μαγευτικό κόκκινο των λιβαδιών της Χίου
Νάξος: Στην εύφορη Γη των Κυκλάδων