Το καλοκαιρινό μπάνιο στα δροσερά νερά μιας λίμνης, αποτελεί από μόνο του μια ξεχωριστή εμπειρία. Πόσο μάλλον όταν αυτό συμβαίνει σε υψόμετρο 850 μ. και σε μια λίμνη που μοιράζονται τρεις χώρες όπως η Μεγάλη Πρέσπα στο Β.Δ. άκρο της Ελλάδας.
Το μπάνιο και η βαρκάδα στα παγωμένα νερά της λίμνης, μέσα σ’ έναν σημαντικό υγρότοπο με πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, καθώς και η θέα του ηλιοβασιλέματος από τους Ψαράδες και τον Άγιο Γερμανό, αποτελούν μια ξεχωριστή εμπειρία για τον επισκέπτη της περιοχής τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η Μεγάλη Πρέσπα είναι η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη στα Βαλκάνια (έκταση 273 τ.χλμ) μετά την Σκόδρα (Αλβανία, Μαυροβούνιο) και την Οχρίδα (Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία). Το 60% της λίμνης ανήκει στη Βόρεια Μακεδονία, το 22% στην Ελλάδα (39,4 τ.χλμ.) και το 18% στην Αλβανία.
Κάποια στιγμή στο μακρινό παρελθόν, Μεγάλη και Μικρή Πρέσπα ήταν ενωμένες. Σήμερα και οι δυο λίμνες καλύπτουν μια τεράστια έκταση 300 τ.χλμ στο δυτικό τμήμα της Φλώρινας, στη σκιά των μεγάλων ορεινών όγκων του Βαρνούντα, του Βροντερού και του Τρικλάριου και εκεί που σμίγουν τα σύνορα τριών χωρών.
Οι Πρέσπες σαγηνεύουν όλες τις εποχές του χρόνου, αφού πρόκειται για έναν τόπο με ιδιαίτερη αύρα για τον οποίον έχουν γραφτεί πολλά και θα γράφονται συνεχώς, γιατί απλά είναι ανεξάντλητος. Σε αυτό το άκρο της Ελλάδας ο χρόνος κυλάει διαφορετικά και σε άλλους ρυθμούς, σε σχέση με τα συνηθισμένα για τους περισσότερους, και αυτό είναι που τον κάνει να ξεχωρίζει ακόμη και το καλοκαίρι που το θερμόμετρο «χτυπάει» κόκκινο.
Όταν οι Πρέσπες ήταν «Μύκονος»
Στην Ελλάδα η κουλτούρα του καλοκαιρινού μπάνιου στις λίμνες μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη, αλλά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αποτελεί μια συνηθισμένη αγαπημένη πρακτική, απουσία θάλασσας και μεσογειακού ήλιου. Στη γειτονική Βόρεια Μακεδονία, «κληρονομιά» της πάλαι ποτέ ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, οι οργανωμένες παραλίες στις τρεις λίμνες που η χώρα μοιράζεται με Ελλάδα και Αλβανία -την Μεγάλη Πρέσπα και την Οχρίδα δυτικά και την Δοϊράνη ανατολικά- αποτελούν διαχρονικά δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς.
Αυτό συνέβαινε και έως τη δεκαετία του 1990 όπου η Μεγάλη Πρέσπα κατακλυζόταν κάθε καλοκαίρι από επισκέπτες, που απολάμβαναν το καλοκαιρινό τους μπάνιο στα κρυστάλλινα και δροσερά νερά της. Όσον αφορά τους ντόπιους, το μπάνιο στη λίμνη, αποτελούσε αγαπημένη συνήθεια της καθημερινότητάς τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Μάλιστα τις δεκαετίες του 1970 – 1980 στην επάνω πλευρά της λωρίδας γης που χωρίζει τη Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, στον δρόμο Λαιμού – Βροντερού, εκτεινόταν η πλέον δημοφιλής παραλία της Κούλας η οποία αποτελούσε must. Η αμμώδης παραλία και οι οργανωμένες εγκαταστάσεις, που δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από άλλα δημοφιλή τουριστικά θέρετρα της χώρας, είχαν μετατρέψει τις Πρέσπες σε «Μύκονο» της Δυτικής Μακεδονίας.
Το τουριστικό περίπτερο, σε σχέδια του αείμνηστου αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, οι ιστιοπλοϊκές εγκαταστάσεις και οι χώροι αναψυχής που σήμερα στέκουν εγκαταλειμμένες παραπέμπουν σε σκηνή ταινίας της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου. Οι ντόπιοι αναπολούν εκείνες τις εποχές και το καθημερινό μπάνιο στα νερά της λίμνης, της «θάλασσάς» τους όπως την αποκαλούσαν, κάθε καλοκαίρι.
Δυστυχώς η υποχώρηση της στάθμης του νερού της Μεγάλης Πρέσπας, τα χρόνια που ακολούθησαν, είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η γραφική αμμώδη παραλία και να δώσει τη θέση του σε μια έκταση με καλάμια και χαμηλή βλάστηση. Όταν το νερό άρχισε να απομακρύνεται και να θολώνει, η λίμνη σταμάτησε να αποτελεί λύση δροσιάς με τις υποδομές να εγκαταλείπονται και να λεηλατούνται.
Υπολογίζεται πως -από τη δεκαετία του 1990 έως σήμερα- η στάθμη των νερών έχει υποχωρήσει 8 μέτρα, με το πρόβλημα να συνεχίζεται χρόνο με το χρόνο. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει πως για το πρόβλημα οφείλεται τόσο η κλιματική αλλαγή, λίγα χιόνια τον χειμώνα σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια, όσο και στις υπόγειες καταβόθρες που οδηγούν τα νερά της λίμνης προς την γειτονική Οχρίδα, που εκτείνεται Β.Δ. σε χαμηλότερο υψόμετρο.
Για μπάνιο στην Μεγάλη Πρέσπα
Μπορεί η παλιά γραφική παραλία της Κούλας να αποτελεί ανάμνηση, ωστόσο υπάρχουν ακόμη σημεία στην Μεγάλη Πρέσπα που μπορείτε να απολαύσετε και σήμερα την εμπειρία ενός τονωτικού μπάνιου στα νερά της λίμνης σαν βρεθείτε στην περιοχή. Στην αρχή θα νιώσετε την «δροσιά» του νερού, αλλά γρήγορα θα συνηθίσετε, απολαμβάνοντας τις βουτιές σας. Αποφύγετε να κολυμπάτε δίπλα σε καλαμιές και βλάστηση και μην ξαφνιαστείτε εάν δείτε δίπλα σας ξαφνικά κάποια πάπια, χήνα ή άλλο πουλί.
Το πρώτο σημείο είναι στις εκβολές του ποταμού Λαιμού-Αγίου Γερμανού, δυτικά του Αγίου Γερμανού, όπου υπάρχει αμμώδης παραλία. Στο σημείο θα φτάσετε μέσα από αγροτικούς δρόμους που διασχίζουν τα παραλίμνια χωράφια που οι ντόπιοι καλλιεργούν τα φημισμένα φασόλια Πρεσπών.
Λίγο παραπάνω, στις ανατολικές όχθες της λίμνης, η «πυραμίδα» ορίζει τη συνοριακή γραμμή με τη γειτονική Βόρεια Μακεδονία. Ο παραλίμνιος δρόμος οδηγεί στην κλειστή συνοριακή διάβαση Λαιμού – Μάρκοβα Νόγα (Το πόδι του Μάρκου) που έως την δικτατορία του 1967 λειτουργούσε με ειδικό καθεστώς. Αν και υπάρχει συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες για την επαναλειτουργία της διάβασης, αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη απουσία των αναγκαίων υποδομών. Σχεδόν 500 μ. μετά τη συνοριακή διάβαση, υπάρχει η πρώτη οργανωμένη παραλία του χωριού Ντούπενι που αποτελεί δημοφιλή προορισμό στη γειτονική χώρα.
Δεύτερο σημείο για μπάνιο στο ελληνικό κομμάτι της Πρέσπας, είναι το γραφικό λιμανάκι του χωριού Ψαράδες, σ’ ένα τοπίο που θυμίζει νορβηγικό φιόρδ με τον ορίζοντα να σμίγει με τα νερά της λίμνης. Οι Ψαράδες είναι το μοναδικό ελληνικό χωριό στην Μεγάλη Πρέσπα, Επειδή ωστόσο εδώ δεν υπάρχει αμμώδη παραλία, αλλά βράχια και πέτρες θα πρέπει να είστε προσεκτικοί. Ωστόσο το μπάνιο στην «πινέζα» του χάρτη, θα σας αποζημιώσει.
Συνδυάστε το μπάνιο σας στην Μεγάλη Πρέσπα με βαρκάδα στα καθαρά νερά της. Θα έχετε την ευκαιρία γνωρίσετε τον πλούσιο υδάτινο κόσμο της εκ των «έσω», αλλά και τα καλά κρυμμένα μυστικά που κρύβουν οι απότομες βραχώδεις ακτές της με τα βυζαντινά ασκηταριά. Περιηγήσεις ξεκινούν από το χωριό Ψαράδες και το γραφικό λιμανάκι.
Το ηλιοβασίλεμα στις Πρέσπες δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από αυτό των νησιών των Κυκλάδων. Αφιερώστε χρόνο και διάθεση, από το χωριό Ψαράδες ή από τα υψώματα του Αγίου Γερμανού, απολαμβάνοντας το θέαμα και τα υπέροχα χρώματα του ουρανού που αντανακλώνται στα νερά της λίμνης δημιουργώντας εντυπωσιακές αποχρώσεις
Αν πάλι βρεθείτε στις Πρέσπες καλοκαίρι και θέλετε να δροσιστείτε αλλά διστάζετε να βουτήξετε στα νερά της λίμνης, υπάρχει η λύση της μοναδικής οργανωμένης πισίνας που λειτουργεί στην περιοχή. Πρόκειται για την πισίνα (διαστάσεων 7Χ12 με βάθος που αγγίζει τα 3 μ.) του ξενοδοχείου «Prespa Resort & Spa» στο χωριό Πλατύ, που εκτός από το μπάνιο σας μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ, το ποτό και το παγωτό σας. Λειτουργεί επίσης και παιδική πισίνα, ενώ στο Spa του συγκροτήματος η κλειστή πισίνα με σύστημα αντίθετης κολύμβησης, προσφέρει επίσης μια μοναδική εμπειρία (Τηλ. 2385051400, 6977659860).
Δραστηριότητες στις Πρέσπες
Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να δείτε και να κάνετε στις Πρέσπες. Μην ξεχνάτε πως βρίσκεστε σε έναν τόπο με πλούσια και σπάνια χλωρίδα και πανίδα, που προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες ενώ είναι χαρακτηρισμένος και ως Εθνικός Δρυμός.
- Επισκεφθείτε στο χωριό Γερμανός, το Κέντρο Πληροφόρησης του παραρτήματος Πρεσπών του ΟΦΥΠΕΚΑ, όπου μπορείτε να ενημερωθείτε για τον σπάνιο υγρότοπο (www.fdepap.gr/23850 51870).
- Περιηγηθείτε στα γραφικά χωριά της περιοχής, που ξεχωρίζουν από την ντόπια αρχιτεκτονική που σας μεταφέρει πίσω στο χρόνο.
- Περπατήστε την 700 μ. πεζογέφυρα για να φτάσετε στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου όπου διασώζεται το σημαντικό μνημείο της Βασιλικής του Αγίου Αχίλλειου (10ος αιώνας).
- Νιώστε πνευματική κατάνυξη περνώντας την πόρτα των πολλών μικρών βυζαντινών εκκλησιών και των ασκηταριών γύρω από την λίμνη.
- Ακολουθήστε οργανωμένες διαδρομές, γνωρίζοντας τα όμορφα «μυστικά» της περιοχής. Εάν πάλι είστε των πιο έντονων δραστηριοτήτων στη φύση, τολμήστε μια πτήση με αλεξίπτωτο πλαγιάς, θαυμάζοντας το μεγαλείο των Πρεσπών από ψηλά.
- Ζήστε τη νεότερη τραγική ιστορία του τόπου, και της χώρας ουσιαστικά, αφού εδώ διαδραματίστηκαν γεγονότα που σχετίζονται με τον καταστροφικό Εμφύλιο Πόλεμο το καλοκαίρι το 1949 (σπηλιά – στρατηγείο Νίκου Ζαχαριάδη, νοσοκομείο των ανδρών του Δ.Σ.Ε.).
- Απολαύστε στις γραφικές ταβέρνες και τα εστιατόρια στις Πρέσπες, συνταγές και πιάτα από τοπικά προϊόντα (Φασόλια Πρεσπών (γίγαντες ελέφαντες και πλακέ), πιπεριές Φλωρίνης, παστά, τουρσιά κ.α.)
- Χαλαρώστε σε ξενοδοχεία και ζεστούς φιλόξενους ξενώνες, που θα ικανοποιήσουν κάθε απαίτηση.
Στην ιστοσελίδα της «Ένωσης Τουριστικών και Συναφών Δραστηριοτήτων Δ. Πρεσπών» (www.prespatourismassociation.com) θα βρείτε έναν πλήρη οδηγό, με κορυφαίες επιλογές διαμονής, εστίασης και δραστηριοτήτων στην περιοχή των Πρεσπών.
Οι Πρέσπες στον χάρτη
Στις Πρέσπες θα φτάσετε μέσω Φλώρινας ή Καστοριάς. Απέχουν 655 χλμ (7 ω 37 λεπτ) από Αθήνα και 230 χλμ 93 ω 39 λεπτ) από Θεσσαλονίκη. Το κοντινότερο αεροδρόμιο είναι το «Αριστοτέλης» της Καστοριάς (75 χλμ – 1 ω 9 λεπτ).
Πληροφορίες
Διαβάστε ακόμα:
Πρέσπες: Ανακαλύπτοντας τον μεγάλο βοτανόκηπο της Ελλάδας
Οι «άλλες» Πρέσπες: Περιήγηση σε έναν σαγηνευτικό τόπο, στα χωριά του Βαρνούντα και των Κορεστείων
Λασίθι: Ένα μοναδικό οδοιπορικό στη λίμνη Μπραμιανών και στα γραφικά γύρω χωριά
