Γορτυνία: Γραφικά χωριά, παράδοση ελιάς και πίτας

Σχεδόν ανέγγιχτη, με τη φύση να κυβερνά και, κάποιες φορές, να επιβάλλεται του ανθρώπου. Ανάμεσα σε ορεινούς όγκους, ακατάστατη βλάστηση, διαρκή ροή νερών και έντονη την αίσθηση της απομόνωσης, στην καρδιά της Πελοποννήσου, βρίσκεται η Γορτυνία.

Τα χωριά

Το ταξίδι αλλάζει εμφανώς μορφή αφήνοντας πίσω τα Λαγκάδια Αρκαδίας, τα οποία μαζί με τη Βυτίνα, το Λεβίδι, τη Δημητσάνα και τη Στεμνίτσα ανήκουν σε μια από τις πιο αγαπητές και επισκέψιμες περιοχές της ορεινής Πελοποννήσου όλους τους μήνες του χρόνου. Οδηγώντας με κατεύθυνση προς τα Τρόπαια όμως, ο δρόμος αλλάζει και μοιάζει να έχει γεννήσει επιπλέον στροφές, υψομετρικές διαφορές και ποικιλία εικόνων. Ο ήλιος, όπως κινείται χαμηλά και ελλειπτικά, τονίζει το ανάγλυφο των γύρω βουνών, φωτίζοντας τα χωριά που αντανακλούν λευκά και κεραμιδί μέσα στα πλούσια χρώματα της φύσης.

Μικρές, οπτικά και χιλιομετρικά, αποστάσεις μεταξύ των όμορφων, διάσπαρτων ιστορικών οικισμών, μεγαλώνουν σημαντικά με τις δαιδαλώδεις στροφές. Η χάραξη των δρόμων πρέπει να ήταν μια μεγάλη σπαζοκεφαλιά για τους μηχανικούς της εποχής, προσδίδοντας όμως μια αίσθηση εξερεύνησης καθώς ξετυλίγεται κυριολεκτικά αυτός ο τόπος σε χρόνους αργούς και απολαυστικούς.

Το χωριό Τρόπαια/Photo: Νίκος Κόκκας

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(306062)
      ["id"]=>
      int(306062)
      ["title"]=>
      string(8) "Tròpaia"
      ["filename"]=>
      string(15) "Tropaia-1-1.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1296691)
      ["url"]=>
      string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1.jpg"
      ["link"]=>
      string(94) "https://www.travel.gr/experiences/gortynia-grafika-choria-i-paradosi-tis/attachment/tropaia-3/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(45) "Τρόπαια/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(9) "tropaia-3"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(305913)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-04 10:40:22"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-10-25 07:41:30"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Tropaia-1-1-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}

Τρόπαια/Photo: Νίκος Κόκκας

Ο Άγιος Γεώργιος στα Τρόπαια/Photo: Νίκος Κόκκας

Σύμφωνα με τη μυθολογία, στη Γορτυνία γεννήθηκε ο Θεός Πάνας, γιος του Ερμή. Σύμφωνα με την ιστορία πάλι, εδώ γεννήθηκαν πολλοί αγωνιστές και ελευθερωτές του έθνους οι οποίοι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον αγώνα της επανάστασης του 1821. Λόγω, ή χάριν στο δύσκολο ανάγλυφο του τόπου όπου η παραγωγικότητα σε πρωτογενή προϊόντα ήταν χαμηλή, ώθησε τους κατοίκους στην παιδεία και τη μόρφωση, στις τέχνες και τα γράμματα. Χειρονάκτες επαγγελματίες, τεχνίτες πέτρας, κτίστες, καμπανάδες, κωδωνοποιοί, χρυσοχόοι αναπτύχθηκαν, διέπρεψαν και κληροδότησαν την τέχνη τους στις επόμενες γενεές αλλά και στη φήμη του τόπου τους.

Τα πολλά διάσπαρτα χωριά, το Βελημάχι Γορτυνίας, το Καρδαρίτσι, το Βιδιάκι, οι Ράχες, η Χώρα, το Καστράκι, το Φαναράκι, το Καλιάνι, η ιστορική Δόξα, το Σταυροδρόμι, το Βυζίκι, τα Τρόπαια, η Βάχλια, η Δήμητρα, η Κοντοβάζαινα, δημιουργούν έναν κύκλο στο χάρτη που εμπεριέχει και άλλα χωριά και οικισμούς, κάθε ένα σημαντικό ως τόπος καταγωγής, κάθε ένα μοναδικό στην ιστορία του. Η σχεδόν παρθένα φύση, η ησυχία, το καλό φαγητό και η αίσθηση του εναλλακτικού προορισμού, οδηγούν σταδιακά σε μια ήπια ανάπτυξη του τουρισμού. Ταβέρνες με τοπικά προϊόντα, σπιτικές συνταγές και θαλπωρή στη φιλοξενία τους, βρίσκονται σχεδόν σε κάθε χωριό και οι ξενώνες, μικροί, ζεστοί, οικογενειακοί και όμορφα σουλουπωμένοι αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται.

Το Γεφύρι της Κυράς/Photo: Νίκος Κόκκας

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(306072)
      ["id"]=>
      int(306072)
      ["title"]=>
      string(24) "Vyzìki - Agios Nikolaos"
      ["filename"]=>
      string(26) "Vyziki-Agios-Nikolaos-.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1348153)
      ["url"]=>
      string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos-.jpg"
      ["link"]=>
      string(106) "https://www.travel.gr/experiences/gortynia-grafika-choria-i-paradosi-tis/attachment/vyziki-agios-nikolaos/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(81) "Ο Άγιος Νικόλαος στο Βυζίκι/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(21) "vyziki-agios-nikolaos"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(305913)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-04 10:42:28"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-04 10:42:50"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Vyziki-Agios-Nikolaos--1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}

Ο Άγιος Νικόλαος στο Βυζίκι/Photo: Νίκος Κόκκας