Η Άρβη είναι τόπος ευλογημένος. Χτισμένη στις ακτές του Λιβυκού πελάγους, στο παράλιο τμήμα του Ηρακλείου που υπάγεται στον σημερινό Δήμο Βιάννου, είναι φυσικώς προστατευμένη από τους ανέμους της περιοχής, ενώ διαθέτει κι ένα μικροκλίμα που διακρίνεται από υψηλά ποσοστά ηλιοφάνειας.
Η πραγματική πηγή του πλούτου της, όμως, είναι το επιβλητικό φαράγγι στο βάθος της κοιλάδας της, αφού είναι χάρη στα δικά του νερά που αρδεύονται οι ανθηρές φυτείες μπανανιών του χωριού. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι η Άρβη υπήρξε το πρώτο μέρος της Κρήτης όπου δοκιμάστηκε η (υπαίθρια) καλλιέργεια μπανάνας.
Το φαράγγι της Άρβης, με τη σειρά του, προβάλλει ως τόπος μεγάλης φυσικής ομορφιάς, με συνολικό μήκος 2 χιλιομέτρων. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η ευρύτερη περιοχή του κατοικείται ήδη από τα προϊστορικά χρόνια (2.600 π.Χ.), όπως μαρτυρούν ευρήματα από τις κατά καιρούς αρχαιολογικές ανασκαφές. Οι ιστορικές πηγές, επίσης, κάνουν λόγο και για ένα ιερό του Άρβειου Δία που υπήρχε εδώ στην αρχαιότητα, πάνω στο οποίο ίσως να έχει θεμελιωθεί η νεότερη εκκλησία του Αγίου Αντωνίου. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, αν και τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο γνωστό ως καταρριχητικός προορισμός, το φαράγγι παραμένει εξαιρετικά δύσβατο.
Ευρισκόμενος στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας της Άρβης, ο πετρώδης σχηματισμός κόβει στα δύο το Άρβιον όρος (ή «Πλευρά», όπως το λένε συχνά στην καθομιλουμένη), το οποίο λειτουργεί σαν φυσικός φραγμός για τους ανέμους, προσφέροντας στο χωριό το ξεχωριστό του μικροκλίμα. Παράλληλα, όμως, τα πλούσια ύδατα από την οροσειρά της Δίκτης βρίσκουν διέξοδο μέσω του φαραγγιού, χαρίζοντάς του τα πηγαία νερά του Κεφαλόβρυσου, που αποδεικνύονται τόσο πολύτιμα για την άρδευση του σύγχρονου οικισμού.
Στο φαράγγι μπορεί να μπει κανείς από τη βόρεια πλευρά, πίσω από το βουνό, σε μια περιοχή κατάφυτη με πεύκα, την οποία οι ντόπιοι αποκαλούν Λύδι. Η έξοδος, έπειτα –το λεγόμενο «Ποροφάραγγο»– βρίσκεται στη νότια πλευρά, μόλις 1 χιλιόμετρο από τη θάλασσα. Όπως ήδη αναφέρθηκε, ωστόσο, ο τόπος είναι δυσπροσπέλαστος: με εξαίρεση ένα μικρό τμήμα γύρω από την είσοδο και ένα αντίστοιχο γύρω από την έξοδο, για να διαβείτε την κυρίως έκταση χρειάζεστε ειδικό εξοπλισμό για καταρριχήσεις και μεγάλη ορειβατική εμπειρία.
Οι ορθοπλαγιές κόβουν την ανάσα, ενώ υπολογίζεται ότι εδώ σχηματίζονται τουλάχιστον 13 καταρράκτες διαφόρων μεγεθών –με τον μεγαλύτερο από αυτούς να γκρεμίζεται επιβλητικά από ύψος 83 μέτρων. Μάλιστα, κάθε χειμώνα, καθώς τα πλούσια νερά του πέφτουν με δύναμη, προξενούν σύννεφο υδρατμών, που αναδύεται εντυπωσιακά από το φαράγγι, προσφέροντας ένα μοναδικό οπτικό θέαμα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι κάτοικοι της Άρβης αποκαλούν τον συγκεκριμένο καταρράκτη «Καπνιστή».
Χάρη στα νερά του, το φαράγγι είναι κατάφυτο με πλατάνια, σφάκες και μυρτιές, ενώ το δύσβατο της τοποθεσίας το έχει μετατρέψει σε τόπο κατοικίας αρπακτικών πτηνών, αγριοπερίστερων, ενίοτε όμως και χελιδονιών, τα οποία συνηθίζουν να περνούν εδώ τους χειμώνες τους. Επιπλέον, πρόκειται για το μοναδικό φαράγγι σε όλη την Κρήτη που περιλαμβάνει και υπόγειο τμήμα 150 μέτρων, μέσα στο οποίο βρίσκονται 3 μικροί καταρράκτες.
Πώς θα πάτε
Ξεκινώντας από το Ηράκλειο με αυτοκίνητο θα βρείτε την Άρβη στα νότια της περιφερειακή ενότητας, στα παράλια του Λιβυκού πελάγους, σε απόσταση 78,5 χιλιομέτρων. Η διαδρομή είναι όμορφη και δεν θα σας πάρει πάνω από 1 ώρα για να φτάσετε στον προορισμό σας.
Από το χωριό θα χρειαστεί να περπατήσετε 20 λεπτά προς τα βόρεια για να εντοπίσετε την είσοδο του φαραγγιού. Η έξοδος, πάλι, όπως είπαμε, βρίσκεται μόλις 1 χιλιόμετρο από την ακτή –δυστυχώς, όμως, η πηγή που ανέβλυζε εκεί έχει καταργηθεί για αρδευτικούς λόγους.
Αξίζει να χαζέψετε το τοπίο στο ευκολοδιάβατο τμήμα στην είσοδο του φαραγγιού, αλλά, από το σημείο που αρχίζει να στενεύει και μετά, μη δοκιμάσετε να προχωρήσετε αν δεν έχετε σημαντική ορειβατική εμπειρία και καλή φυσική κατάσταση. Όσοι έχουν, πάλι, θα πρέπει να έρθουν καλά εξοπλισμένοι για μια πορεία 2,5 κοπιαστικών ωρών, στην οποία θα χρειαστούν συνολικά 26 καταβάσεις με σχοινιά. Οι 2 δε από αυτές θα λάβουν χώρα στο προαναφερθέν υπόγειο τμήμα του φαραγγιού, όπου η διάβαση είναι αδύνατη δίχως έναν καλό φακό, καθώς επικρατεί πλήρες σκοτάδι.
Διαβάστε ακόμα:
Άγιος Παύλος: Η απομονωμένη παραλία με τα υπέροχα νερά και το βυζαντινό εκκλησάκι
Αγιοφάραγγο: Ψιλό βοτσαλάκι και καταπληκτικά νερά, στην έξοδο του «Φαραγγιού των Αγίων»
Δύο παραλίες σε μία -Στα Δώματα, την απομονωμένη παραλία των Σφακίων
