Πάει καιρός από τότε που τα Τζουμέρκα θα μπορούσαν να θεωρηθούν ένας ανεξερεύνητος προορισμός. Η δημιουργία αυτοκινητόδρομων όπως η Ιόνια Οδός και οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο έχουν συμβάλει στην (ήπια) τουριστική τους ανάπτυξη. Ακόμα και έτσι όμως, εδώ θα συναντήσετε χωριά που πραγματικά διατηρούν τον παραδοσιακό χαρακτήρα τους, όσο δύσκολο και να είναι αυτό σε εποχές αστυφιλίας και τεχνολογικής υπερανάπτυξης. Ένα τέτοιο χωριό είναι οι Κτιστάδες, 6 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το κεφαλοχώρι των Βόρειων Τζουμέρκων, τα Πράμαντα.
Παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Κουσοβίστα, όνομα σλαβικής προέλευσης που πιθανότατα μεταφράζεται σε «Καλή Θέα». Τη σημερινή του ονομασία την πήρε το 1927 και οφείλεται στο ανθρώπινο δυναμικό του οικισμού. Από τους Κτιστάδες, κατάγονταν πολλοί εξαιρετικοί τεχνίτες της πέτρας. Ταξίδευαν σε όλη τη χώρα για να χτίσουν σπίτια και άλλα κτήρια αλλά έχουν αφήσει το στίγμα τους φυσικά και στον τόπο τους. Το κτίσμα που ξεχωρίζει είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Παρότι το χωριό δεν έχει τη ζωή του παρελθόντος η φροντισμένη εκκλησία δείχνει πόσο αγαπούν τους Κτιστάδες όσοι ζουν ή κατάγονται από εκεί.
Εκεί κοντά, στην κεντρική πλατεία του χωριού, βρίσκεται και το πνευματικό κέντρο του χωριού το οποίο στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο με εκθέματα που προσέφεραν οι ντόπιοι ενώ υπάρχει και δανειστική βιβλιοθήκη. Λίγο πιο μακριά, θα δείτε μια πέτρινη βρύση, ένα καφενείο και μία ταβέρνα. Όπως και σε πολλά χωριά της ορεινής Ελλάδας, τον χειμώνα εδώ ζουν ελάχιστοι άνθρωποι αλλά το καλοκαίρι οι Κτιστάδες γεμίζουν από κόσμο που αναζητά δροσιά κάτω από τα δύο τεράστια πλατάνια της πλατείας.
Οι Κτιστάδες απέχουν μόλις 3 χιλιόμετρα από ένα από τα γνωστότερα αξιοθέατα στα Τζουμέρκα, το Σπήλαιο της Ανεμότρυπας, το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μέτρων και στο εσωτερικό του ξετυλίγεται η ομορφιά της φύσης μέσα σε ένα ονειρικό περιβάλλον. Έχει τρία επίπεδα, εντός του διέρχεται ο ποταμός Άραχθος, η ροή του οποίου θα σας συνοδεύσει σε μεγάλο τμήμα της επισκέψιμης διαδρομής που βρίσκεται στο μεσαίο επίπεδο και έχει μήκος 250 μέτρα. Το πάνω επίπεδο έχει ουσιαστικά καταρρεύσει ενώ το τρίτο επίπεδο είναι η κοίτη του ποταμού, τον οποίο θα βλέπετε από το μονοπάτι, και ο οποίος δημιουργεί έναν καταρράκτη ύψους περίπου 2 μέτρων. Καθώς διασχίζετε το σπήλαιο, θα δείτε υπέροχους γεωλογικούς σχηματισμούς και λίμνες ροζ, άσπρες και γκρι.
Το χρώμα πετρωμάτων αντανακλάται στα νερά και παιχνιδίζει με υπέροχο τρόπο. Ογκόλιθοι, σταλακτικά στολίδια, πετρώματα γλειμμένα για εκατομμύρια χρόνια από τα νερά, συμπληρώνουν τις εικόνες. Άλλη μια απόδειξη ότι όταν η φύση έχει κέφια, ξεπερνά και τον πιο ταλαντούχο αρχιτέκτονα.
Εξαιρετικά και ιδιαίτερα καταλύματα
Οι Κτιστάδες μπορεί να είναι ένα μικρό χωριό άλλα έχουν την τύχη να φιλοξενούν μερικά από τα πιο ιδιαίτερα καταλύματα της ορεινής Ελλάδας. Το Tzoumerka Chalet Καλύβας (Τηλ: 6930 797829)είναι ένα κατάλυμα με τριγωνικό σχήμα και cosy ξύλινη επένδυση, ιδανική επιλογή για ζευγάρια ή μια μικρή παρέα που θέλει να περάσει χρόνο στη μέση ενός παρθένου φυσικού τοπίου. Δεν είναι τυχαίο ότι το ίδιο το Airbnb, το χαρακτηρίζει ως ένα κρυφό διαμάντι. Από την άλλη, το Theasis Igloo προσφέρει καταλύματα που έχουν σχεδιαστεί με βάση τις αρχές της οικοδυναμικής και για την κατασκευή τους έχουν χρησιμοποιηθεί τα υλικά που βρίσκονται σε αφθονία στην περιοχή, η πέτρα και το ξύλο.
Οι κατοικίες έχουν γυάλινη οροφή που προσφέρει θέα του έναστρου ουρανού σε μια περιοχή με μηδενική φωτορύπανση. Στην παρατήρηση των άστρων και του φεγγαριού θα σας βοηθήσει και το τηλεσκόπιο skywatcher των δέκα ιντσών.
Μερικά tips και πληροφορίες για μια εκδρομή στους Κτιστάδες
Οι Κτιστάδες απέχουν 419 χιλιόμετρα από την Αθήνα, 319 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και 65 χιλιόμετρα από την Άρτα.
Κατά τη γνώμη μας, η καλύτερη εποχή για να επισκεφθείτε τα Τζουμέρκα είναι η άνοιξη και οι αρχές του φθινοπώρου. Όμως, κάθε εποχή έχει τη δική της ομορφιά.
Την άνοιξη και το καλοκαίρι αξίζει να επισκεφθείτε τα Τζουμέρκα με ένα τετρακίνητο όχημα, καθώς η περιοχή προσφέρεται για off roading.
Τα Τζουμέρκα προσφέρονται και για δραστηριότητες όπως rafting, κανό, πεζοπορία και ορεινή ποδηλασία.
Εκτός από το Σπήλαιο της Ανεμότρυπας άλλα αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφθείτε είναι η Μονή Κηπίνας, το γεφύρι της Πλάκας και τα «δίδυμα» βλαχοχώρια Συρράκο και Καλαρρύτες. Περισσότερα για αυτά και άλλα πολλά που μπορείτε να δείτε και να κάνετε στα Τζουμέρκα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Διαβάστε ακόμα:
Άνω Βλασία: Το καταπράσινο, ορεινό χωριό της Αχαΐας με τα πέτρινα σπίτια
Βλόγγος: Το άγνωστο «μπαλκόνι» της κεντρικής Πελοποννήσου, με το δάσος των αιωνόβιων καρυδιών
Πηγές Χαρίτων: Ένα υδάτινο μνημείο με ένα γαστρονομικό highlight
