Μιλάμε συχνά –και δικαίως– για το μεγαλείο της Φύσης και τις «καλλιτεχνικές» της δυνάμεις, οι οποίες διαμορφώνουν τοπία που μας αφήνουν άναυδους με την ομορφιά τους. Μερικές φορές, όμως, είναι και η δική μας παρέμβαση που οδηγεί σε ανάλογα αποτελέσματα, ως ελάχιστο αντίβαρο στη συνήθως ζημιογόνα δράση του Ανθρώπου, που πλέον έχει γίνει θέμα συζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή.
Ένα τέτοιο ελληνικό παράδειγμα ευεργετικής παρέμβασης στο περιβάλλον είναι η Λίμνη Πηγών Αώου (ή Λίμνη Αώου, πιο σύντομα), η οποία έχει χαρακτηριστεί κι επισήμως σαν τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Βρίσκεται στο οροπέδιο Πολιτσές, στο ανατολικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Ιωαννίνων (κοντά στο Μέτσοβο), σε υψόμετρο 1.350 μέτρων –κάτι που την καθιστά ως την πιο ορεινή λίμνη της χώρας μας.
Η Λίμνη Πηγών Αώου εντοπίζεται στην «καρδιά» της βόρειας Πίνδου, ανάμεσα στο εθνικό πάρκο Βάλια Κάλντα και στο εθνικό πάρκο Βίκου-Αώου. Η έκτασή της ανέρχεται σε 11,5 τ. χλμ., ενώ το βάθος της ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με το σημείο όπου βρίσκεται κανείς: σε κάποια μπορεί να είναι λιγότερο από 1 μέτρο, σε άλλα να φτάνει τα 7-8 μέτρα ή ακόμα και τα 80 μέτρα, κοντά στο φράγμα της Δ.Ε.Η. στον ποταμό Αώο. Αυτό θεωρείται και ως μέγιστο βάθος.
Μια τεχνητή λίμνη, που δημιούργησε ένα υπέροχο τοπίο
Το οροπέδιο Πολιτσές θεωρείται κομμάτι της βόρειας Πίνδου και είναι τόπος που πάντα είχε μεγάλη γεωγραφική (και όχι μόνο) σημασία. Στην αρχαιότητα, λ.χ., ήταν το σπουδαιότερο πέρασμα από την Ήπειρο προς τη Μακεδονία, ενώ στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αποτέλεσε «καραούλι» (στρατιωτικό σταθμό). Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι εδώ δημιουργήθηκε και η τεχνητή Λίμνη Πηγών Αώου το 1991, όταν η Δ.Ε.Η. αποφάσισε να κατασκευάσει φράγμα στον ποταμό Αώο, ώστε να εκμεταλλευτεί το νερό από τις πηγές του. Σχέδιο που στέφθηκε με επιτυχία, καθώς υπολογίζεται ότι το έργο έχει αυξήσει τη μέση παραγωγή υδροηλεκτρικού δυναμικού της Ελλάδας κατά 7%.
Από τότε δημιουργήθηκε ένα σύνολο με μικρές λιμνούλες, ρυάκια, περιμετρικά λιβάδια, αλλά και μια όμορφη, δαντελωτή ακτογραμμή, η οποία περιέκλεισε μικρά, καταπράσινα φιόρδ και νησάκια, αναβαθμίζοντας αισθητικά όλο το οροπέδιο. Συγκροτήθηκε έτσι ένα ειδυλλιακό τοπίο, το οποίο γοητεύει σταθερά τους επισκέπτες της περιοχής –ειδικά τα καλοκαίρια, όταν κορυφώνεται η τουριστική κίνηση– μα επέτρεψε συνάμα και την ιδιαίτερη ανάπτυξη χλωρίδας και πανίδας.
Στην ανατολική πλευρά της Λίμνης Πηγών Αώου βρίσκεται ένα δάσος με μαύρα πεύκα και ρόμπολα, ενώ στη δυτική της όχθη αναπτύσσεται δάσος με οξιές. Επιπλέον, η χλωρίδα περιλαμβάνει και κράταιγους, αγριοκορομηλιές, αλλά και σπάνιες ορχιδέες δίπλα στα ρυάκια ή άγριους νάρκισσους στα λιβάδια (όταν έρχεται η κατάλληλη εποχή, ασφαλώς).
Στην πανίδα, πάλι, πρωταγωνιστούν πουλιά που ζουν κοντά σε λίμνες, ποτάμια και δάση, όπως κούκοι, μαύροι πελαργοί, αλκυόνες, μπεκάτσες ή φάσες, ωστόσο βρίσκει κανείς και σαλαμάνδρες, βατράχους, αρκούδες, λύκους, λαγούς και αλεπούδες, ακόμα και ζαρκάδια. Πλούσια ζωή έχουν όμως και τα ίδια τα νερά, καθώς φιλοξενούν αλπικούς και μακεδονικούς τρίτωνες –τους οποίους ευνοεί το υποαλπικό κλίμα της τοποθεσίας– χέλια, ιονικές πέστροφες, γριβάδια και οξύρρυγχους του Δούναβη.
Πώς θα πάτε στη λίμνη
Η Λίμνη Πηγών Αώου εντοπίζεται 20 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Μετσόβου: στο βορινό της κομμάτι υψώνονται οι ορεινοί όγκοι της Φλέγκας, του Μαυροβουνίου και της Τσούκα Ρόζα, ενώ προς τα νότια απλώνονται οι δασωμένοι λόφοι που περιβάλλουν το Μέτσοβο και τη Χρυσοβίτσα. Γι’ αυτό και, ερχόμενοι, θα βρείτε πολλά σημεία με ωραία θέα, τόσο από τον περιμετρικό δρόμο, όσο και από τις γύρω βουνοκορφές. Επιπλέον, εάν σας αρέσουν οι πεζοπορίες, μπορείτε να κάνετε τον γύρο της λίμνης ή να βαδίσετε στα λιβάδια και στα περιποιημένα δασικά δρομάκια που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή.
Αν ξεκινήσετε από τη Θεσσαλονίκη, θα φτάσετε εδώ μέσω της Εγνατίας Οδού, διανύοντας 245 χιλιόμετρα. Από την Αθήνα, βέβαια, η απόσταση είναι πολύ μεγαλύτερη (431 χιλιόμετρα): ο καλύτερος τρόπος να έρθετε είναι μέσω Τρικάλων, οδεύοντας έπειτα προς το Μέτσοβο. Και στις δύο περιπτώσεις ο δρόμος είναι ασφαλτοστρωμένος. Το μόνο που πρέπει να έχετε κατά νου όταν θα προσεγγίζετε, είναι στα κοπάδια της περιοχής που ίσως βρείτε μπροστά σας (καθώς τριγύρω οι ντόπιοι διατηρούν αρκετές πρόχειρες σταβλικές εγκαταστάσεις) και ειδικά στα σκυλιά που τα φυλάνε. Κι αυτό γιατί είναι συνήθως μεγαλόσωμα κι έχουν εκπαιδευτεί να τα βάζουν ακόμα και με αρκούδες –οπότε δεν θα πρέπει να τα ανησυχήσετε ή να τα ερεθίσετε.
Διαβάστε ακόμα:
Καμάρια: Η πιο άγνωστη λίμνη της κεντρικής Ελλάδας
Κουρνάς: Η λίμνη της Κρήτης με τη λευκή αμμουδιά και το γλυκό νερό
Βιδρονήσι: Το καταφύγιο σπάνιας πανίδας των Πρεσπών, με το διατηρητέο εκκλησάκι
