Ο Ορχομενός είναι μία πόλη της Βοιωτίας, περίπου 40 λεπτά μακριά από τη Θήβα και περίπου 125 χιλιόμετρα και μιάμιση ώρα από το κέντρο της Αθήνας. Όπως σχεδόν όλες οι πόλεις και τα χωριά της πεδιάδας της Κωπαΐδας είναι ένας αγροτικός οικισμός, σε μια περιοχή που οι περισσότεροι έχουμε συνηθίσει απλά να διασχίζουμε ταξιδεύοντας στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών- Λαμίας ή εκδράμοντας προς Αράχωβα χωρίς να θεωρούμε πως υπάρχει ιδιαίτερος λόγος για στάση. Όμως, ειδικά ο Ορχομενός έχει μερικά σημαντικά μνημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Μάλλον το σημαντικότερο από αυτά είναι ο Θολωτός Τάφος του Μινύα. Πρόκειται για μία κατασκευή της Μυκηναϊκής Περιόδου, υπολογίζεται γύρω στο 1.250 π.Χ. Το όνομα «τάφος του Μινύα» είναι μια σύμβαση, ανάλογη με εκείνη του τάφου του Αγαμέμνονα (ή του Ατρέα) στις Μυκήνες. Ο Μινύας ήταν ο μυθικός βασιλιάς του Ορχομενού και η «βάφτιση» του τάφου πιθανότατα έγινε από τον άνθρωπο που πρώτος τον ανέσκαψε συστηματικά, όπως και τις Μυκήνες, ο Ερρίκος Σλήμαν.
Αυτό έγινε την περίοδο 1881-1885. Ο Σλήμαν δεν ήταν ο πρώτος που επιχείρησε να ανασκάψει το συγκεκριμένο σημείο, καθώς όπως είναι γνωστό στις αρχές του 19ου αιώνα το ίδιο επιχείρησε και ο Λόρδος Έλγιν αλλά χωρίς επιτυχία.
Μετά τον Σλήμαν ο τάφος ανεσκάφη από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και στη συνέχεια από τη Βαυαρική Ακαδημία Επιστημών. Όλη αυτή η προσπάθεια αποκάλυψε έναν μαρμάρινο τάφο που αποτελείται από 4 μέρη, το δρόμο, δηλαδή μία τάφρο, το στόμιο (είσοδο), τον θάλαμο (ένα ορθογώνιο πλευρικό μικρό δώμα) και τη θολό, δηλαδή ένα πελώριο οικοδόμημα με κωνική στέγη.
Εκεί, πρέπει αρχικά να είχαν ταφεί μέλη της βασιλικής οικογένειας του Ορχομενού και πιθανότατα στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε και ως τόπος φύλαξης θησαυρών. Πάντως, όταν ο Σλήμαν και οι άλλες ανασκαφικές ομάδες αποκάλυψαν τον μεγαλειώδη τάφο δεν βρήκαν πολύτιμα αντικείμενα, ασημένια, χάλκινα ή χρυσά όπως συνέβη σε άλλους μυκηναϊκούς τάφους. Οι τυμβωρύχοι είχαν προλάβει να κάνουν τη δουλειά τους, πιθανότατα πολύ καιρό πριν.
Το βέβαιο είναι πως ο τάφος ήταν άθικτος και εντυπωσιακός 15 αιώνες μετά την κατασκευή του, όταν επισκέφθηκε την περιοχή ο Παυσανίας, τον 2ο αιώνα π.Χ. Περιέγραψε με θαυμασμό την κατασκευή της θολού συγκρίνοντάς τον με τα κυκλώπεια τείχη της Τίρυνθας και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Φαίνεται πως ο τάφος (ή θησαυρός όπως τον αποκαλεί ο Παυσανίας) λειτουργούσε ως αξιοθέατο για διερχόμενους και επισκέπτες της πόλης της Βοιωτίας ή οποία στην ελληνική αρχαιότητα ήταν σαφώς σημαντικότερη σε σχέση με τώρα.
Το σίγουρο είναι πως μία στάση στον Ορχομενό όποτε βρεθείτε στην ευρύτερη περιοχή κρίνεται απαραίτητη για όσους αγαπούν την αρχαιότητα. Όμως, ακόμα και να μην έχετε τέτοια ενδιαφέροντα θα εντυπωσιαστείτε από το μεγαλειώδες αυτό οικοδόμημα, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως όλα αυτά τα βαριά υλικά μεταφέρθηκαν και έγιναν αντικείμενο επεξεργασίας από τεχνίτες και εργάτες με τα μέσα που υπήρχαν σχεδόν 3.300 χρόνια πριν.
Ο τάφος του Μινύα δεν είναι το μόνο σημαντικό πολιτιστικό αξιοθέατο του Ορχομενού. Πολύ κοντά του βρίσκεται το αρχαίο θέατρο έργο του 4ου π.Χ. αιώνα, το οποίο δυστυχώς ανήκει στην κατηγορία των μη καλοδιατηρημένων αρχαίων μνημείων. Η εύκολη πρόσβαση εκεί και η έντονη δραστηριότητα στα μεσαιωνικά χρόνια είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή και αρπαγή μεγάλου μέρους του μνημείου. Επίσης, πολύ κοντά βρίσκεται ακόμα ένα σημαντικό οικοδόμημα, βυζαντινό αυτή τη φορά, η Μονή Παναγίας Σκριπούς, έργο του 9ου-10ου αιώνα, η οποία επίσης έχει συνδεθεί με ένα πολύ σημαντικό γεγονός της νεότερης ιστορίας του Ορχομενού. Περισσότερα για αυτό το σημαντικό θρησκευτικό μνημείο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Μερικές εκδρομικές ιδέες στην περιοχή
Ο Ορχομενός και τα μνημεία του μπορούν να αποτελέσουν ενδιάμεση στάση μιας ημερήσιας εκδρομής που ξεκινά από την Αθήνα και καταλήγει στη Λιβαδειά και τις υπέροχες πηγές της Κρύας.
Ο Ορχομενός απέχει επίσης 45 λεπτά από την Αράχωβα και 55 λεπτά από τους Δελφούς.
Ένα γαστρονομικό στολίδι του Ορχομενού είναι το ιχθυοτροφείο πέστροφας στις πηγές των Χαρίτων, τα οποία αξιοποιούν τα νερά του Μέλανα. Αξίζει μια βόλτα για να αγοράσετε ψάρια, να δείτε τις εγκαταστάσεις αλλά και να απολαύσετε τον καφέ σας με θέα τα νερά.
Ένα άλλο μυκηναϊκό αξιοθέατο στην περιοχή είναι η ακρόπολη του Γλα, περίπου 20 λεπτά μακριά από τον Ορχομενό.
Αν θέλετε να πειραματιστείτε με τα σπορ αδρεναλίνης να ξέρετε ότι σε απόσταση λιγότερο από 20 λεπτά από τον Ορχομενό βρίσκεται και το κέντρο αλεξιπτωτισμού ελεύθερης πτώσης Skydive Athens.
Διαβάστε ακόμα:
Βασκίνα: Ένα ρουστίκ Τσακωνοχώρι στις πλαγιές του Πάρνωνα
Τενάγη Φιλίππων: Ένα σπάνιο κλιματικό αρχείο, με παγκόσμια αξία
Σταθμός Αγγίστας: Ένα χωριό 150 κατοίκων χτισμένο στο «Grand Canyon» της Μακεδονίας
