Σε μια πλαγιά του Πάρνωνα και σε υψόμετρο 1.000 μέτρων, βρίσκονται τα καταπράσινα Άνω Δολιανά: ένας υπέροχος, παραδοσιακός οικισμός, ο οποίος έχει παραμείνει low profile στο πέρασμα του χρόνου.

18

Τα λίγα παραδοσιακά καταστήματα, τα γραφικά σοκάκια και φυσικά, η θέα και η ομορφιά της ευρύτερης περιοχής προκαλούν για μία επίσκεψη σε αυτό, ειδικά τα Σαββατοκύριακα του φθινοπώρου και της άνοιξης.

Αυτή την εβδομάδα, η γιορτή του κάστανου στα Άνω Δολιανά σας περιμένει το Σάββατο 4 Νοέμβριου. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν καστανογλυκά και φαγητά με βάση τον φθινοπωρινό καρπό σε κλασικές γεύσεις αλλά και πιο «πειραγμένες» συνταγές. Το τσίπουρο και το κρασί θα ρέουν άφθονα. Ακόμα και να μην τα καταφέρετε αυτή την εβδομάδα, τα Άνω Δολιανά με τα πέτρινα γεφύρια, τις πηγές, τα πλατάνια, τις καρυδιές, τις βελανιδιές αλλά και τη θέα που μαγεύει στο οροπέδιο της Τρίπολης και τα απέναντι βουνά, είναι ένας τόπος που αξίζει να γνωρίσετε από κοντά, ειδικά το φθινόπωρο. Να περπατήσετε στις ρεματιές στο πολύ μεγάλο καστανοδάσος ή να δείτε τον μικρό καταρράκτη στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη.

Ένα επιπλέον πλεονέκτημα του παραδοσιακού χωριού της βόρειας Κυνουρίας, είναι ότι παρέχει όλα τα πλεονεκτήματα της ελληνικής ορεινής φύσης χωρίς να χρειάζεστε πολύ κόπο, χρόνο και χρήμα για να τα απολαύσετε από κοντά. Από την Αθήνα μετά από οδήγηση μόλις δύο ωρών, θα βρίσκεστε στα Άνω Δολιανά ενώ το κομμάτι του ορεινού δρόμου που θα οδηγήσετε μετά την Τρίπολη, δεν παρουσιάζει τις δυσκολίες και τις ατελείωτες στροφές άλλων ορεινών διαδρομών.

Tα Άνω και τα Κάτω

Προφανώς για να υπάρχουν Άνω Δολιανά υπάρχουν και Κάτω τα οποία υπολείπονται μεν σε γραφικότητα αλλά έχουν πολύ περισσότερους μόνιμους κατοίκους καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς.

Μέχρι και κάποιες δεκαετίες πριν η κυριότερη δραστηριότητα των κατοίκων του χωριού ήταν η κτηνοτροφία. Λίγο πριν την έναρξη του χειμώνα, με χρονικό ορόσημο τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου, στις 26 Οκτωβρίου ξεκινούσε η κάθοδος των βοσκών, των κοπαδιών αλλά και των οικογενειών τους στα χειμαδιό των Κάτω Δολιανών, σε απόσταση περίπου μισής ώρας σήμερα με το αυτοκίνητο. Εκεί, ήταν προστατευμένοι από τις καιρικές συνθήκες ενώ παράλληλα τα ορεινά βοσκοτόπια «ξεκουράζονταν».

Η γενικότερη ατόνηση της κτηνοτροφίας, η αστυφιλία, ακόμα και η αντικατάσταση της κτηνοτροφίας από την καλλιέργεια της ελιάς για όσους παρέμειναν στον πρωτογενή τομέα, σταμάτησαν την εποχική διαβίωση και πλέον τα Άνω Δολιανά έχουν ελάχιστους μόνιμους κατοίκους. Ειδικά, τις καθημερινές του χειμώνα μπορεί να μη συναντήσετε ούτε έναν άνθρωπο και γι’ αυτό κατάφεραν να διατηρήσουν σχεδόν άθικτο τον γραφικό χαρακτήρα τους. Οι παρεμβάσεις της σύγχρονης εποχής, τουριστικές και άλλες, είναι ήπιες και σίγουρα σέβονται την παράδοση και τον χαρακτήρα του χωριού. 

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(291994)
      ["id"]=>
      int(291994)
      ["title"]=>
      string(37) "Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana,_Greece"
      ["filename"]=>
      string(40) "Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(287951)
      ["url"]=>
      string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece.jpg"
      ["link"]=>
      string(178) "https://www.travel.gr/experiences/i-agnosti-ellada/poiotiko-weekend-sta-ano-doliana-arkadias-ena-kataprasino-kai-istoriko-chorio/attachment/nikitaras_bust_in_ano_doliana-_greece/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(72) "Προτομή του Νικηταρά/Photo: Wikipedia Creative Commons"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(37) "nikitaras_bust_in_ano_doliana-_greece"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(290713)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-10-30 10:43:22"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-10-30 10:43:40"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(800)
      ["height"]=>
      int(1200)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(97) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(97) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(98) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(98) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(800)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1200)
        ["2048x2048"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/10/Nikitaras_bust_in_Ano_Doliana_Greece.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(800)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1200)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Προτομή του Νικηταρά/Photo: Wikipedia Creative Commons
Photo: Wikipedia Creative Commons

Το ταμπούρι του Νικηταρά

Οι πρώτες αναφορές γραπτές αναφορές για τα Δολιανά είναι στις αρχές του 17ου αιώνα. Eνώ, εδώ, διεξήχθη μια από τις σημαντικές μάχες της Ελληνικής Επανάστασης. Στις 18 Μάϊου του 1821 ο Νικηταράς με περίπου 300 άντρες κατάφερε να αποκρούσει επίθεση των υπερδεκαπλάσιων Τούρκων. Είναι η μάχη για την οποία ο Έλληνας στρατιωτικός απέκτησε το προσωνύμιο Τουρκοφάγος. Σήμερα, μπορείτε να επισκεφθείτε το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Δολιανών και να ενημερωθείτε για τη μάχη. Στεγάζεται στην οικία των αδελφών Χριστοφίλη, η οποία είναι γνωστή και ως «Το ταμπούρι του Νικηταρά», καθώς στο συγκεκριμένο κτίσμα οχυρώθηκε ο Νικηταράς με ομάδα συμπολεμιστών του κατά τη νικηφόρα Μάχη. 

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(23455)
      ["id"]=>
      int(23455)
      ["title"]=>
      string(124) "Γλυκό του κουταλιού πετροκέρασο στα Άνω Δολιανά, Καφενείο της Βούλη"
      ["filename"]=>
      string(134) "Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(428977)
      ["url"]=>
      string(183) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(162) "https://www.travel.gr/food_and_drink/nemea-kai-mantineia-to-oiniko-terroir-mias-tax/attachment/glyko-toy-koytalioy-petrokeraso-sta-ano-doliana-kafeneio-tis-voyli/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "2"
      ["description"]=>
      string(103) "Γλυκό του κουταλιού πετροκέρασο στο καφενείο της Βούλης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(66) "glyko-toy-koytalioy-petrokeraso-sta-ano-doliana-kafeneio-tis-voyli"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(23409)
      ["date"]=>
      string(19) "2021-09-08 09:52:43"
      ["modified"]=>
      string(19) "2021-09-08 10:38:04"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1920)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(184) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(184) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-225x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(225)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(185) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-768x1024.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1024)
        ["large"]=>
        string(185) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-768x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(768)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(186) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-1152x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1152)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(186) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2021/09/Γλυκό-του-Κουταλιού-Πετροκέρασο-στα-Άνω-Δολιανά-Καφενείο-της-Βούλη-1536x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Γλυκό του κουταλιού πετροκέρασο στο καφενείο της Βούλης
Θέα από τα Άνω Δολιανά προς το οροπέδιο της Μαντινείας

Διαμονή, φαγητό, καφές

Tα Άνω Δολιανά είναι μια εξαιρετική επιλογή, αν αναζητάτε έναν προορισμό πράσινο και ήσυχο σε όχι μεγάλη απόσταση από το Λεκανοπέδιο και σε αυτό έχουν συμβάλει και οι ποιοτικές υποδομές. To 1821 Boutique Hotel προσφέρει δωμάτια και σουίτες από υλικά όπως πέτρα, ξύλο και άσπρη μαρμάρινη πέτρα που βρίσκουν τη φυσική τους προέκταση στο εξίσου επιβλητικό και ζεστό εσωτερικό, που κυριαρχείται από παραδοσιακά έπιπλα, ξύλινες οροφές, χειροποίητα χαλιά και όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Ο Ξενώνας Εράσμιον αποτελεί επίσης μια επιλογή που συνδυάζει τις ομορφιές της παράδοσης με τον μοντέρνο εξοπλισμό.

Ο Θόλος (Τηλ. 271 022 7635) είναι παραδοσιακή ταβέρνα με εξαιρετικό φαγητό, ξεχωρίσαμε τα τυροπιτάκια και τα λουκάνικα ενώ διαθέτει και δωμάτια για διαμονή. Στον Πλάτανο (Τηλ. 271 024 3178) φάγαμε ωραία κρεατικά όπως και ολόφρεσκες σαλάτες. Το Ονειρολόγιο (Τηλ. 271 024 1749) είναι ένα καφενείο-πολυχώρος, δημιούργημα δύο ανθρώπων της πόλης που επέστρεψαν στο χωριό για να κάνουν ένα μαγαζί που θα τους άρεσε να πηγαίνουν. Σε έναν ζεστό χώρο, προέκταση του σαλονιού ενός σπιτιού, σερβίρεται καφές, τσίπουρο και ρακόμελο. Η Κυρά Βούλη (Τηλ. 697 701 8255) είναι ένα καφενείο που μετράει έναν αιώνα παρουσίας και σερβίρει εξαιρετικά χειροποίητα γλυκά και λικέρ.

Μερικά tips και πληροφορίες για μια εκδρομή στην περιοχή

Ο Πάρνωνας είναι ένα πράσινο βουνό χωρίς πάρα πολλές καθαρά χειμωνιάτικες επιλογές. Η καλύτερη εποχή για να τον επισκεφθείτε είναι το φθινόπωρο και άνοιξη.

Φροντίστε να έχετε μαζί σας παπούτσια κατάλληλα για πεζοπορία. Ακόμα και να μην είναι από τα χόμπι σας, το συγκεκριμένο μέρος είναι κατάλληλο για να το ξεκινήσετε.

Αξίζει να επισκεφθείτε και την ιστορική Μονή Μαλεβής στην οποία φυλάσσεται και η μία εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς.

Τα Δολιανά απέχουν 177 χιλιόμετρα από την Αθήνα, 21 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, 65 χιλιόμετρα από την Σπάρτη και 38 χιλιόμετρα από το Παράλιο Άστρος.

Διαβάστε ακόμα:

Η Νάντια Παπαδοπούλου αγιογραφεί μέσα σε ένα ελατόδασος

Δάφνη: Το ορεινό χωριό μεταξύ Αχαΐας και Αρκαδίας με το «Τρικάμαρο» γεφύρι

Παναγία: Το άγνωστο χωριό της Αρκαδίας με την πανοραμική θέα στον κάμπο του Αλφειού