Με τη σημερινή υπερπροσφορά πληροφορίας και εικόνας, η έννοια του «άγνωστου τόπου» είναι μάλλον σχετική. Ακόμα και έτσι όμως, υπάρχουν μέρη στη χώρα μας που έχουν καταφέρει να μείνουν under the radar. Ένα τέτοιο είναι η μονή του Αγίου Μηνά στη Θεσπρωτία, οικοδόμημα ιδιαίτερης ομορφιάς σε ένα αντίστοιχο περιβάλλον. Κατά καιρούς αναφέρεται ως «το Μετέωρο της Ηπείρου» και πράγματι η εικόνα του μοναστηριού που είναι χτισμένο πάνω σε βράχο παραπέμπει αρκετά σε μικρογραφία του πολύ διασημότερου μοναστικού συγκροτήματος της Θεσσαλίας.
Η μονή, που βρίσκεται στο μικρό χωριό Κοκκινολιθάρι, ιδρύθηκε πιθανότατα τον 17ο αιώνα και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Μηνά, προστάτη των στρατιωτών και των καλλιεργητών. Κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, χρησιμοποιήθηκε από τους ντόπιους τόσο ως χώρος προσευχής όσο και ως καταφύγιο. Παρόλο που είναι λιγότερο γνωστή από άλλα μοναστήρια της Ελλάδας, η Μονή του Αγίου Μηνά ξεχωρίζει ως ένα ιδιαίτερο μνημείο, το οποίο αναδεικνύει την πλούσια βυζαντινή και μεταβυζαντινή παράδοση.
Η ιστορία της μονής χάνεται στα βάθη των αιώνων και περιβάλλεται από θρύλους και παραδόσεις. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η αρχική ονομασία του τόπου ήταν «Εικονολιθάρι», καθώς εκεί βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Μηνά. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην ανέγερση του ναού προς τιμήν του Αγίου. Από τότε, το σημείο θεωρείται ιερό, και οι ντόπιοι ίδρυσαν τη μονή για να τον τιμήσουν.
Το μοναστήρι έχει παραδοσιακή ηπειρώτικη αρχιτεκτονική, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχουν τοιχογραφίες και εικόνες που αφηγούνται τη ζωή του Αγίου Μηνά και άλλων αγίων. Οι τοιχογραφίες είναι χαρακτηριστικές της μεταβυζαντινής τέχνης, ενώ η λιτότητα του χώρου ενισχύει την αίσθηση πνευματικής γαλήνης.
Η θέα από τα 420 μέτρα ύψος είναι καθηλωτική, προσφέροντας έναν πανοραμικό καμβά των γύρω βουνών και κοιλάδων, που κόβει την ανάσα σε κάθε επισκέπτη. Κάτω από τη μονή λειτουργεί καφετέρια -ψησταριά στην οποία μπορείτε να χαλαρώσετε και να απολαύσετε θέα και φύση.
Η περιοχή γύρω από τη μονή, κοντά στον οικισμό των Φιλιατών, χαρακτηρίζεται από καταπράσινα τοπία, παραδοσιακά χωριά και ποτάμια με καθαρά νερά, που συνθέτουν έναν προορισμό ιδανικό για ήρεμες εξορμήσεις, περιπάτους στη φύση και εναλλακτικές δραστηριότητες.
Οι Φιλιάτες, ο κεντρικός οικισμός της περιοχής, προσφέρουν μια αυθεντική ηπειρώτικη εμπειρία με τα πέτρινα κτίρια, τα γραφικά δρομάκια και τη φιλόξενη ατμόσφαιρα. Στην πόλη θα βρείτε καφέ και ταβέρνες που προσφέρουν τοπικά εδέσματα, όπως πίτες και κρέατα. Από τους Φιλιάτες μπορείτε να ακολουθήσετε διαδρομές προς διάφορα χωριά και φυσικά αξιοθέατα της περιοχής.
Ο ποταμός Καλαμάς, ένας από τους σημαντικότερους της Ηπείρου, περνά κοντά από την περιοχή της μονής. Το τοπίο γύρω από τον ποταμό χαρακτηρίζεται από πλούσια βλάστηση και προσφέρει σημεία για πεζοπορία και πικ νικ. Αν αγαπάτε τη φύση, μπορείτε να περπατήσετε δίπλα στο ποτάμι ή ακόμα και να δοκιμάσετε να κάνετε κανόε-καγιάκ σε συγκεκριμένα σημεία. Κατά μήκος του Καλαμά βρίσκονται και σημαντικοί υδροβιότοποι, οι οποίοι φιλοξενούν πλούσια πανίδα, όπως πουλιά, αμφίβια και ψάρια, κάνοντας την περιοχή ιδανική για παρατήρηση της άγριας ζωής.
Τα χωριά γύρω από τους Φιλιάτες είναι χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής, με πέτρινα σπίτια. Τους καλοκαιρινούς μήνες αξίζει μία επίσκεψη στη Σαγιάδα, ένα γραφικό ψαροχώρι κοντά στα παράλια, με φανταστική θέα προς το Ιόνιο Πέλαγος. Όμορφες ταβέρνες που σερβίρουν φρέσκο ψάρι και η παραλία κάνουν τη Σαγιάδα ιδανική για χαλάρωση.
Η περιοχή φιλοξενεί επίσης έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο, την αρχαία πόλη Γιτάνη ή Γήτανα, που υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Θεσπρωτίας κατά την αρχαιότητα. Η πόλη ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. και οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν τα ερείπια των τειχών της, το θέατρο και άλλα σημαντικά κτίσματα που φανερώνουν την ιστορική σημασία της.
Μερικά tips και πληροφορίες για μια εκδρομή στην περιοχή
Η Θεσπρωτία είναι ιδανική για περιπατητές και φυσιολάτρες. Να φοράτε κατάλληλα παπούτσια και να έχετε μαζί σας νερό, ειδικά αν σκοπεύετε να εξερευνήσετε μονοπάτια κοντά στον ποταμό Καλαμά.
Το φθινόπωρο και η άνοιξη είναι οι καλύτερες εποχές για επίσκεψη καθώς η φύση γύρω από τη μονή και τον ποταμό Καλαμά βρίσκεται στο απόγειό της.
Η Μονή απέχει περίπου 60 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα, 15 χιλιόμετρα από τους Φιλιάτες και 26 χιλιόμετρα από την πόλη της Ηγουμενίτσας.
Διαβάστε ακόμα:
Το Φαράγγι της Αγάλης: Ένα μοναδικό φυσικό τοπίο 1,5 ώρα από την Αθήνα
