Η ασυναγώνιστη ομορφιά των Κυθήρων –Εκεί όπου το Αιγαίο συναντά το Ιόνιο

Η πρωτεύουσα των Κυθήρων

Η Χώρα, η πρωτεύουσα των Κυθήρων, βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού και αρθρώνεται γύρω από το κάστρο που έχτισαν οι Βενετοί το 1503, πάνω σε βραχώδες ύψωμα, που εκείνα τα χρόνια θεωρούνταν ως το πιο στρατηγικό σημείο σε όλο το νότιο Αιγαίο. Αν και δεν είναι παραθαλάσσια δεν απέχει πολύ από την ακτή, με την υπερυψωμένη της θέση να εξασφαλίζει φανταστική θέα στο πέλαγος –ειδικά αν σταθείτε στη θέση που οι ντόπιοι ξέρουν ως «Μπελβεντέρε».

Αξίζει να περπατήσετε τη Χώρα, για να γνωρίσετε από κοντά τα άσπρα, γραφικά της σοκάκια, τα παλιά, δίπατα αρχοντικά με τις ανθοστολισμένες αυλές, αλλά και το πλήθος των μικρών, βυζαντινών εκκλησιών: αναζητήστε π.χ. την Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα στο εσωτερικό του καλοδιατηρημένου ενετικού κάστρου –που τις νύχτες φωτίζεται κατά τρόπο επιβλητικό– ή το Παλάτι των Προβλεπτών, το οποίο στεγάζει πλέον το Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων (με ιστορία από το 1560). Κανονίστε, όμως, να πιείτε και τον πρώτο καφέ της ημέρας στην ήσυχη κεντρική πλατεία.

Ειδυλλιακές παραλίες, κόκκινα βότσαλα και κρυστάλλινα νερά

Ως 15ο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, το νησί έχει έναν εντυπωσιακό αριθμό ακτών, που εγγυώνται να γοητεύσουν τους επισκέπτες του, όποιες κι αν είναι οι παραθεριστικές τους προτιμήσεις όσον αφορά την οργάνωση (ή μη) των παραλιών. Η θάλασσα, άλλωστε, είναι πεντακάθαρη, με νερά πραγματικά κρυστάλλινα, που μερικές φορές αφήνουν και μια πιο «εξωτική» αίσθηση. Συναρπαστικά, όμως, θεωρούνται και τα ηλιοβασιλέματα που μπορείτε να απολαύσετε, ειδικά αν μείνετε για μπάνιο μέχρι αργά το απόγευμα σε μέρη σαν τον Λιμιώνα ή τον Λυκόδημο.

Οι επιλογές, λοιπόν, είναι και πολλές, μα και καλές. Σίγουρα, πάντως, δεν πρέπει να χάσετε τη Φυρή Άμμο στο Λιβάδι, με χαρακτηριστική κόκκινη άμμο και βότσαλα, αλλά και μια φυσική σπηλιά στο δεξί της άκρο. Πολλοί, επίσης, πιστεύουν ότι δεν γίνεται να φύγετε από τα Κύθηρα δίχως να έχετε κολυμπήσει στο Καλαδί, παρά τον κόπο που χρειάζεται για να ανεβοκατέβετε τα 162 σκαλοπάτια τα οποία εξασφαλίζουν την πρόσβαση στην ακτή. Ο Χαλκός, επίσης, θεωρείται ως ιδιαιτέρως γραφική παραλία (με κόκκινα βότσαλα, στην απόληξη ενός μικρού λαγκαδιού), ενώ το Διακόφτι είναι φημισμένο για την εντύπωση την που αφήνει η λευκή του αμμουδιά.

Η Παλαιόπολη, κοντά στον Αβλέμωνα, έχει κι αυτή κόκκινα βότσαλα, αλλά και τάφους της μινωικής εποχής στο κέντρο της, στη θέση που είναι γνωστή ως «Μονόπετρο». Ο Κουφός Γιαλός, από την άλλη, απευθύνεται στους λάτρεις της περιπέτειας, καθώς προσεγγίζεται από δύσκολο πεζοπορικό μονοπάτι, το οποίο ξεκινά από τον οικισμό Ντουριάνικα. Πανέμορφη παραλία στα νότια του νησιού είναι όμως και το Μελιδόνι: έχει άμμο και ψιλό, κόκκινο βοτσαλάκι και δεν έχει ποτέ κύματα, καθώς είναι φυσικώς προστατευμένη από τους ανέμους.

Μια ξεχωριστή αναφορά, τέλος, αξίζει και στο Καψάλι με τους τόσο ιδιαίτερους, δίδυμους κόλπους του, το οποίο λειτουργεί σαν λιμάνι της Χώρας των Κυθήρων, αλλά και σαν επίκεντρο της νυχτερινής ζωής του νησιού. Είναι άλλωστε και το πιο κοσμοπολίτικο σημείο του, ειδικά κατά τη θερινή σεζόν, έχει ανάκατη άμμο με βότσαλο, αλλά και υπηρεσίες για άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑμεΑ). Μπροστά της, σε μικρή απόσταση, βρίσκεται εντωμεταξύ και η βραχονησίδα Χύτρα, που φιλοξενεί σπάνιους μαυροπετρίτες στα απόκρημνα βράχια της, καταφύγιο για φώκιες στη σπηλιά της νότιας πλευράς, αλλά και το καλοκαιρινό λουλούδι που είναι γνωστό στους Κυθηριώτες ως «σεμπρεβίβα». Μπορείτε να έρθετε με σκάφος, ωστόσο χρειάζεται προσοχή αν θέλετε να την περπατήσετε, γιατί το έδαφος είναι δύσβατο.

Βόλτα στα χωριά και σε μοναδικά αξιοθέατα

Από την άποψη του πληθυσμού, μεγαλύτερο χωριό στα Κύθηρα θεωρείται ο Ποταμός στο βόρειο τμήμα, που συνδυάζει παλιά αρχοντικά σπίτια και ζωηρή νυχτερινή ζωή, ενώ σημαντικοί οικισμοί είναι και το Άνω Λιβάδι, ο Κάλαμος, τα Λογοθετιάνικα και η Αγία Πελαγία.

Από την άποψη των αξιοθέατων, ωστόσο, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε τον Μυλοπόταμο, στο δυτικό τμήμα του νησιού. Τόπος επίσημα χαρακτηρισμένος ως «παραδοσιακός», σώζει διατηρητέο οικισμό (Κάτω Χώρα) με δικό του βενετσιάνικο κάστρο, αλλά και Αγγλικό Σχολείο –από την εποχή της βρετανικής κατοχής των Επτανήσων– ενώ διαθέτει και τον Άγιο Πέτρο: μία από τις σημαντικότερες εκκλησίες στα Κύθηρα, χτισμένη στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Πέραν αυτών, θα δείτε και τη Μονή Παναγία Ορφανή, σκαρφαλωμένη πάνω σε έναν γκρεμό, ενώ υπάρχουν και εκπληκτικά φυσικά αξιοθέατα. Σαν τον Καταρράκτη της Φόνισσας (ή αλλιώς Νεράιδα), για παράδειγμα, τους νερόμυλους που αρδεύουν τα εύφορα εδάφη και το σπήλαιο Αγία Σοφία, το οποίο παραμένει ανεξερεύνητο πέρα από τα 550 μέτρα μήκος. Διαθέτει πάντως τουριστική διαδρομή 200 μέτρων με σταλακτίτες, ενώ στην είσοδό του θα δείτε το εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, καθώς και τοιχογραφίες από τον 13ο αιώνα.

Αξίζει ασφαλώς να περάσετε και από το ήσυχο ψαροχώρι Αβλέμονας. Κι εδώ θα βρείτε ενετικό καστέλο στην είσοδο του λιμανιού, αλλά και τη χαρακτηριστική Οικία Καβαλλίνι με το ηλιακό ρολόι στο ανώφλι, όπου στεγαζόταν κάποτε προξενικό πρακτορείο της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Στον οικισμό Κατούνι, πάλι, θα δείτε τη φημισμένη Αγγλική Γέφυρα, που ολοκληρώθηκε το 1826 από τον μηχανικό και τοποτηρητή Τζων Μακφέιλ και θεωρήθηκε ως το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι σε όλη την Ελλάδα. Στα βορειοανατολικά, επίσης, θα εντοπίσετε την Παλαιόχωρα –τον παλιό Άγιο Δημήτριο των βυζαντινών χρόνων– που χτίστηκε τον 12ο αιώνα πάνω από έναν επιβλητικό γκρεμό, μπροστά στο φαράγγι Κακό Λαγκάδι. Λειτούργησε ως πρωτεύουσα του νησιού ως το 1537, όταν καταστράφηκε ολοσχερώς από πειρατές.

Περάστε, όμως, και από το φημισμένο πανηγύρι στα Μητάτα, από τα μεσαιωνικά Αρωνιάδικα στην «καρδιά» των Κυθήρων, αλλά και από τον καταπράσινο, γεμάτο με πλατάνια Καραβά: εδώ θα δείτε και τις Πηγές του Αμίρ Αλή, ενώ στο ακρωτήρι Σπαθί, στο βορειότερο σημείο του νησιού, θα θαυμάσετε τον Αγγλικό Φάρο, ύψους 25 μέτρων. Στο μικρό Πούρκο, τέλος, με τους μόλις 10 κατοίκους, βρίσκεται ο Άγιος Δημήτριος: ένα σύμπλεγμα 4 ναών, που όμοιό του σε όλη την Ελλάδα υπάρχει μόνο ένα ακόμα (στη Νάξο). Θεωρείται κτίσμα των βυζαντινών χρόνων, χρονολογούμενο στον 13ο αιώνα. Η μοναδική είσοδος είναι στα δυτικά, με αποτέλεσμα οι 4 ναοί να επικοινωνούν μεταξύ τους διαδοχικά.

Ένας προορισμός ιδανικός για εναλλακτικές διακοπές

Τα Κύθηρα κερδίζουν διαρκώς νέους φίλους ανάμεσα σε αυτούς που αγαπούν τον λεγόμενο εναλλακτικό τουρισμό. Προσελκύουν, λοιπόν, όσους φαντάζονται τις καλοκαιρινές τους διακοπές ήρεμες και χαλαρές, μακριά από την κοσμοσυρροή άλλων νησιών, καθώς και όσους αγαπούν τις αθλητικές δραστηριότητες στη φύση.

Τα Κύθηρα προσφέρουν υπέροχες πεζοπορικές διαδρομές (το δίκτυο μονοπατιών είναι εκτεταμένο και καλά σηματοδοτημένο), ευκαιρίες για γιόγκα, για ποδηλασία και για αναρρίχηση (υπάρχουν μικρά, μα πολύ ενδιαφέροντα πεδία στο Σπαραγγαρίο, στα Μητάτα και αλλού), καθώς και δυνατότητες για θαλάσσιο kayak, για ιστιοπλοΐα, μα και για canyoning σε καταπράσινα φαράγγια σαν αυτό των Νερόμυλων ή του Κουφουγιαλού.

Ο βυθός τους, επίσης, θεωρείται εκπληκτικός από τους λάτρεις των καταδύσεων και του scuba diving, αφού συνδυάζει βραχώδεις σχηματισμούς με αφθονία υποβρύχιας ζωής (π.χ. ροφούς, χταπόδια, αστακούς), κοράλλια, θαλασσοσπηλιές κάτω από την επιφάνεια των νερών, ακόμα και ναυάγια παλιών καραβιών ή κατεστραμμένων αεροσκαφών από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μέρος της όλης ταξιδιωτικής εμπειρίας, ασφαλώς, είναι και τα μοναδικά προϊόντα των Κυθήρων, τα οποία φημίζονται για την ποιότητά τους και συγκροτούν μια ιδιαίτερη γαστρονομική παράδοση. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο Σαρλ Μπωντλαίρ τα αποκάλεσε κάποτε ως «νησί των γλυκών μυστικών και των γιορτών της καρδιάς». Το θυμαρίσιο μέλι, λ.χ., έχει αποσπάσει ακόμα και διεθνείς διακρίσεις, ενώ διάσημα έχουν γίνει και τα χαρακτηριστικά λαδοπαξίμαδα. Δοκιμάστε, επίσης, το ηδύποτο που λέγεται φατουράδα –ντόπιο τσίπουρο με ζάχαρη και κανελογαρύφαλλα– τις τοπικές ποικιλίες κρασιών (Πετρολανός, Αρικαράς), αλλά και τα νόστιμα γλυκά που είναι γνωστά ως «ροζέδες» (από κυθηραϊκό μέλι, αμύγδαλα και ζάχαρη) και «παστιτσέτο» (από κυδώνι, βανίλια και φρέσκο βούτυρο).

Πώς θα πάτε στα Κύθηρα

Τα Κύθηρα είναι εύκολα προσβάσιμα, μπορείτε μάλιστα να έρθετε εδώ τόσο αεροπορικώς, όσο και ακτοπλοϊκώς. Πτήσεις εκτελούνται από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας, αλλά και από το «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης (τα καλοκαίρια), οι οποίες προσγειώνονται απευθείας στο νησί, στον Κρατικό Αερολιμένα «Αλέξανδρος Αριστοτέλους Ωνάσης», που δέχεται και ιδιωτικά αεροσκάφη.

Πλοία για το νησί αναχωρούν τακτικά τόσο από το λιμάνι του Πειραιά, όσο και από το Γύθειο, τον Κίσσαμο της Κρήτης και την Νεάπολη Βοιών, στην απέναντι ακτή της Λακωνίας. Το νέο λιμάνι των Κυθήρων λειτουργεί από το 1995 στο Διακόφτι, που έχει φυσική προστασία από τους ισχυρούς, πελαγίσιους ανέμους. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να κάνετε τμήμα της διαδρομής και με λεωφορείο, αφού τα ΚΤΕΛ Λακωνίας έχουν δρομολόγια και προς τη Νεάπολη Βοιών και προς το Γύθειο. Από εκεί, βέβαια, θα πρέπει να πάρετε καράβι. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την ιστοσελίδα του Δήμου Κυθήρων ή επικοινωνήστε τηλεφωνικά (27360 31213).

Διαβάστε ακόμα:

Καλαδί: Η ονειρική παραλία των Κυθήρων με τα 162 σκαλοπάτια

Κύθηρα: Διασχίζοντας έναν από τους καλύτερους πεζοπορικούς προορισμούς στην Ελλάδα

Μυλοπόταμος Κυθήρων: Το νησιωτικό χωριό των νερόμυλων και του πράσινου