Πόσες φορές δεν έχουμε επιλέξει και βρεθεί σε μέρη που σε ταξιδεύουν στο παρελθόν, σε τόπους που η ιστορία ξεπροβάλλει από παντού για να σε μεταφέρει πίσω, σε άλλες εποχές. Κι αν, λίγο-πολύ, κάθε προορισμός έχει τον τρόπο του να αφηγηθεί και να μυήσει τον ταξιδιώτη στη μοναδική ιστορία του, υπάρχουν και κάποιοι τόσο ξεχωριστοί και σπάνιοι, που το ιστορικό τους παρελθόν όχι απλά συντηρείται αλλά ζει στο σήμερα, κάνοντάς μας να νιώθουμε ότι μπήκαμε σε μια σωστή χρονοκάψουλα.

25

Όπως ακριβώς συμβαίνει μόλις περάσεις τη θολωτή πύλη της μαγευτικής καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς και βρίσκεσαι αποκομμένος όχι μόνο από την απέναντι πόλη και τη γέφυρα που τη συνδέει με αυτή –αποτελώντας την «μόνη έμβαση» στη μικρή νησίδα όπως φανερώνει και το όνομά της– αλλά και σχεδόν από κάθε εικόνα της σύγχρονης εποχής. Το «Γιβραλτάρ της Ανατολής» όπως αποκαλείται λόγω της ομοιότητας με τη βραχώδη χερσόνησο της Ανδαλουσίας, το «Πέτρινο Καράβι» του Γιάννη Ρίτσου όπως είχε αποκαλέσει ο μεγάλος ποιητής τη γενέτειρά του, η «Μαλβαζία των Φράγκων» που δίνει το όνομά της στον φημισμένο τοπικό οίνο, η ονειρική βυζαντινή καστροπολιτεία με τη συνεχόμενη ιστορία 15 αιώνων, αν και μοιάζει με μεσαιωνικό παραμύθι ή σκηνικό ταινίας, είναι ένας τόπος πέρα για πέρα αληθινός, που όμοιό του δύσκολα συναντάς όπου κι αν ταξιδέψεις.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315817)
      ["id"]=>
      int(315817)
      ["title"]=>
      string(10) "_DSF3551 a"
      ["filename"]=>
      string(13) "DSF3551-a.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1729361)
      ["url"]=>
      string(62) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a.jpg"
      ["link"]=>
      string(93) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/_dsf3551-a/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(30) "Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(10) "_dsf3551-a"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:23:01"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:23:10"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSF3551-a-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Νίκος Κόκκας
Photo: Νίκος Κόκκας

Η γοητεία της νικά το χρόνο και τις εποχές γι’ αυτό κι ένα ταξίδι στον αγέρωχο βράχο της νοτιοανατολικής Λακωνικής γης, συγκινεί και συνεπαίρνει ακόμη κι εν μέσω του χειμώνα, όταν οι χαμηλοί τόνοι και τα μουντά χρώματα εντείνουν την υποβλητική ατμόσφαιρα του μυθικού αυτού τόπου. Η απόκοσμη μάλιστα ησυχία που τυλίγει το μεγαλύτερο μέρος της χειμερινής περιόδου τη Μονεμβασιά, κάνει ακόμη πιο αληθινό το ταξίδι στο χρόνο και την ιστορία και ιδιαίτερα ρομαντική την περιήγηση ανάμεσα σε τείχη και λιθόστρωτα καλντερίμια, βυζαντινές εκκλησίες και παλιά αρχοντικά, χαμηλές καμάρες και αψίδες, από την Κάτω στην Άνω Πόλη κι από κει στη μοναδική θέα στο Μυρτώο Πέλαγος.

Διαδρομές σαν αυτές που ακολουθούν, όχι μόνο αποκαλύπτουν τα σημάδια της κυριαρχίας Βυζαντινών, Φράγκων, Ενετών κι Οθωμανών, αλλά επίσης αποδεικνύουν ότι η μυστηριώδης Μονεμβασιά και η γύρω, απλόχερα προικισμένη από τη φύση περιοχή, αποτελούν μια εντελώς ξεχωριστή ταξιδιωτική εμπειρία.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315821)
      ["id"]=>
      int(315821)
      ["title"]=>
      string(10) "_M9A7644 b"
      ["filename"]=>
      string(13) "M9A7644-b.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1821098)
      ["url"]=>
      string(62) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b.jpg"
      ["link"]=>
      string(93) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/_m9a7644-b/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(30) "Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(10) "_m9a7644-b"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:23:50"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:24:21"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/M9A7644-b-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "bottom"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Νίκος Κόκκας
Photo: Νίκος Κόκκας
		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315827)
      ["id"]=>
      int(315827)
      ["title"]=>
      string(25) "Naos Elkoménou Christoú"
      ["filename"]=>
      string(27) "Naos-Elkomenou-Christou.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1398439)
      ["url"]=>
      string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou.jpg"
      ["link"]=>
      string(108) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/naos-elkomenou-christou-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(108) "Η τρίκλιτη βασιλική του Ελκόμενου Χριστού/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(25) "naos-elkomenou-christou-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:25:59"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:26:29"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2508)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-199x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(199)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-768x1155.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1155)
        ["large"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-681x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(681)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(86) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-1021x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1021)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(86) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Naos-Elkomenou-Christou-1361x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1361)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Η τρίκλιτη βασιλική του Ελκόμενου Χριστού/Photo: Νίκος Κόκκας
Photo: Νίκος Κόκκας

Η Κάτω Πόλη, τα καστρόσπιτα και ο εντυπωσιακός αριθμός εκκλησιών

Με ή χωρίς χάρτη, οι αισθήσεις σας είναι η καλύτερη πυξίδα και η άσκοπη περιπλάνηση στα φιδωτά δρομάκια ανταμείβει με ένα πανέμορφο οπτικό παιχνίδι ανάμεσα στα γήινα χρώματα της λαξευμένης πέτρας και το αναζωογονητικό μπλε της θάλασσας που σε κυκλώνει από παντού. Περνώντας την κεντρική πύλη και μοναδική είσοδο, βρισκόμαστε αμέσως στην περιοχή που αποτελούσε το εμπορικό κέντρο της Μονεμβασιάς.

Εδώ, στην πυκνοδομημένη Κάτω Πόλη που αναπτύχθηκε στη νοτιοανατολική πλευρά του βράχου, βρίσκονταν σπίτια ναυτικών κι εμπόρων. Σήμερα, κατά μήκος του κεντρικού της δρόμου, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τις τριώροφες οικίες με τη στενή πρόσοψη και τις θολωτές κινστέρνες για τη συλλογή του βρόχινου νερού, τα καταστήματα στο ισόγειο και τους κατοικήσιμους χώρους στους ορόφους, τη συνύπαρξη ενετικών και οθωμανικών μορφολογικών στοιχείων με εκείνα της Βυζαντινής περιόδου, ακόμη και νεοκλασικά χαρακτηριστικά σε σπίτια του 19ου και 20ού αιώνα.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315839)
      ["id"]=>
      int(315839)
      ["title"]=>
      string(19) "To spiti tou Ritsou"
      ["filename"]=>
      string(23) "To-spiti-tou-Ritsou.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1208544)
      ["url"]=>
      string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou.jpg"
      ["link"]=>
      string(104) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/to-spiti-tou-ritsou-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(79) "Το σπίτι του Γιάννη Ρίτσου/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(21) "to-spiti-tou-ritsou-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:30:16"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:30:34"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(80) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(80) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-spiti-tou-Ritsou-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Το σπίτι του Γιάννη Ρίτσου/Photo: Νίκος Κόκκας
Προς το σπίτι του Γιάννη Ρίτσου/Photo: Νίκος Κόκκας

Απαραίτητη η στάση στο σπίτι του σπουδαίου υμνητή της παγκόσμιας ειρήνης Γιάννη Ρίτσου, σε κοντινή απόσταση από την άλλοτε προστατευμένη από πύργους, κεντρική πύλη. Η χάλκινη προτομή του μεγάλου ποιητή που ύμνησε τη μοναδικότητα του τόπου του, λαμπυρίζει με φόντο το Μυρτώο Πέλαγος στην ταράτσα της οικίας, η οποία προετοιμάζεται για τη μετατροπή της σε μουσείο.

Ακολουθώντας τη Μέση Οδό, όπως ήταν γνωστός κατά τη Βυζαντινή περίοδο, ο κεντρικός δρόμος της Κάτω Πόλης, δεν θα αργήσετε να συναντήσετε την πλατεία του Ελκόμενου Χριστού, με σημαντικά μνημεία και αξιοθέατα τον μητροπολιτικό ναό, το Μουσουλμανικό τζαμί και το επισκοπικό μέγαρο με τον λέοντα της Βενετίας. Η τρίκλιτη βασιλική του Ελκόμενου Χριστού είναι σχεδόν τόσο παλιά όσο και η ίδια η καστροπολιτεία, καθώς χτίστηκε κατά την εγκατάσταση των πρώτων κατοίκων και αποτελεί τον τόπο φύλαξης ενός εκκλησιαστικού κειμηλίου ανεκτίμητης αξίας, της εικόνας της Σταύρωσης του 14ου αιώνα. Η εντυπωσιακή εικόνα που κλάπηκε από αρχαιοκάπηλους και μετέπειτα εκτίθονταν στο Βυζαντινό Μουσείο, φυλάσσεται στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη με το αξιοπρόσεκτο μαρμάρινο τέμπλο που φιλοτεχνήθηκε στην Τήνο.

Έτερο σημαντικό οικοδόμημα της πλατείας, το πρώην Μουσουλμανικό τέμενος του 16ου αιώνα, με τον πολυποίκιλο ρόλο στην πορεία της ιστορίας του. Βυζαντινός ναός αρχικά, τζαμί αργότερα και ίδρυμα Καπουτσίνων μοναχών κατά τη Β΄ Ενετοκρατία, φυλακή μετά την επανάσταση του 1821, καφενείο στις αρχές του 20ού αιώνα, φιλοξενεί πλέον την Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασιάς, ένα ξεχωριστό μουσείο μέσα στο ανοιχτό μουσείο της καστροπολιτείας. Κατά την επίσκεψή σας, θα δείτε αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφές στο Κάστρο, αλλά και ιστορικές μαρτυρίες για όλων των ειδών τις δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν εδώ ως τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Η περιπλάνηση στα γραφικά σοκάκια της περιτειχισμένης από ανατολή, νότο και δύση Κάτω Πόλης, θα σας φέρει και στις Μεγάλη και Μικρή Τάπια, τις πλατείες που σχεδιάστηκαν τον 19ο αιώνα, αλλά και στις πολυάριθμες, σημαντικές εκκλησίες που κυριαρχούν και ξεχωρίζουν στο μεσαιωνικό σκηνικό. Αξίζει μια στάση στον Άγιο Νικόλαο με την εντοιχισμένη επιγραφή στο αέτωμα της εισόδου και το οικόσημο με το δικέφαλο αετό, που επί Καποδίστρια στέγασε το αλληλοδιδακτικό σχολείο και αργότερα το δημοτικό όπου μαθήτευσε και ο Γιάννης Ρίτσος. Αναζητήστε ακόμη την Παναγία της Μάλτας, την Αγία Άννα την Καθολική, τον Άγιο Αντώνιο, την Παναγία Χρυσαφίτισσα με τη θαυματουργή εικόνα που βρέθηκε σε παρακείμενο πηγάδι και την Παναγία Μυρτιδιώτισσα που αποκαλείται και Κρητικιά, μνημονεύοντας την εγκατάσταση στη Μονεμβασιά προσφύγων από την Κρήτη και εντυπωσιάζει με το αναγεννησιακό ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315845)
      ["id"]=>
      int(315845)
      ["title"]=>
      string(22) "Plateia Chrysafitissas"
      ["filename"]=>
      string(26) "Plateia-Chrysafitissas.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1318227)
      ["url"]=>
      string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas.jpg"
      ["link"]=>
      string(107) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/plateia-chrysafitissas-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(72) "Πλατεία Χρυσαφίτισσας/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(24) "plateia-chrysafitissas-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:32:40"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:32:57"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/Plateia-Chrysafitissas-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Πλατεία Χρυσαφίτισσας/Photo: Νίκος Κόκκας
Photo: Χρήστος Βρεττός

Η Άνω Πόλη, ο Γουλάς, η Αγία Σοφία και η εκπληκτική θέα

Ένα στριφογυριστό καλντερίμι που διέρχεται από την πλατεία του Ελκόμενου Χριστού και δύο ενδιάμεσες πύλες οδηγούν από την Κάτω στην Επάνω Πόλη, το πάλαι ποτέ διοικητικό κέντρο της καστροπολιτείας και τόπο κατοικίας των αριστοκρατικών οικογενειών. Εδώ, η φαντασία θα μας βοηθήσει να σχηματίσουμε την εικόνα των πύργων και των οχυρωματικών έργων που προστάτευαν αυτό το ψηλότερο σημείο του βράχου: από τον τετράγωνο βυζαντινό πύργο πάνω από την θολωτή πύλη εισόδου, τον μικρό προμαχώνα και το δυτικό τείχος που επιτηρούσε την κύρια πύλη της Κάτω Πόλης, ως την «Ακρόπολη» ή «Γούλα», τη βυζαντινή οχύρωση της πόλης με τα τείχη που προσέθεσαν Ενετοί και Τούρκοι, σε υψόμετρο 300 μέτρων.

Αν και ακατοίκητη πλέον, η Άνω Πόλη μαγεύει, με την ατμοσφαιρική εικόνα ενός καλά οχυρωμένου κάστρου να συμπληρώνουν ερειπωμένες εκκλησίες, ένα λουτρό και τρεις δημόσιες υδατοδεξαμενές μεγάλων διαστάσεων. Το πιο καλοδιατηρημένο μνημείο βρίσκεται στην άκρη του γκρεμού, εκεί που είχε κατασκευαστεί περιμετρικά δρόμος με πολεμίστριες και σκοπιές προκείμενου να αποφευχθεί ο κίνδυνος πτώσης, και είναι η πρόσφατα ανακαινισμένη εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Χτισμένη τον 12ο αιώνα ως αντίγραφο ομώνυμου ναού της Κωνσταντινούπολης, σώθηκε χάρη στη μετατροπή της σε τζαμί και διαθέτει εξαιρετικές τοιχογραφίες.

Ωστόσο, πρωταγωνίστρια στην Άνω Πόλη δεν είναι άλλη από τη συγκλονιστική θέα, που με καθαρό ουρανό μπορεί να φτάσει ως τις οροσειρές της Κρήτης. Ιδανική ώρα για να την απολαύσετε, η ώρα της ανατολής, ακριβώς όταν ο ήλιος ξεπροβάλλει λούζοντας σε χρυσαφένιο φως το Μυρτώο Πέλαγος.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315856)
      ["id"]=>
      int(315856)
      ["title"]=>
      string(13) "To _Portello_"
      ["filename"]=>
      string(17) "To-_Portello_.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1990235)
      ["url"]=>
      string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_.jpg"
      ["link"]=>
      string(96) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/to-_portello_/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(44) "Το Portello/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(13) "to-_portello_"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:36:44"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:36:59"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/To-_Portello_-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Το Portello/Photo: Νίκος Κόκκας
Photo: Νίκος Κόκκας

Το Πορτέλλο, ο φάρος και το «μυστικό» μονοπάτι

Συναρπαστική δεν είναι μόνο η θέα από ψηλά, αλλά και από το ύψος των τειχών που προστάτευαν την Κάτω Πόλη. Στη νότια πλευρά τους, μια σχεδόν κρυμμένη καμάρα, ένα μικρό άνοιγμα, το Πορτέλλο, οδηγεί στο σημείο που λειτουργούσε ως λιμάνι ανεφοδιασμού του κάστρου, αλλά και ως ο μόνος χώρος όπου μπορούσαν να κάνουν μπάνιο οι κάτοικοι της Μονεμβασιάς. Το καλοκαίρι αποτελεί δημοφιλές σημείο για μια αναζωογονητική βουτιά, αλλά και το χειμώνα αν ο άνεμος το επιτρέπει, γίνεται το ιδανικό ησυχαστήριο για να ρεμβάσετε και να αδειάσετε για λίγο τις σκέψεις σας.

Μαγευτικό σημείο και η θέση Λειψώνα στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου, όπου θα φθάσετε περπατώντας λίγο περισσότερο από μισό χιλιόμετρο από την είσοδο της καστροπολιτείας. Εδώ, θα βρείτε τον φάρο της Μονεμβασιάς που λειτουργεί από το 1897 και δεν αποτελείται μόνο από τον ύψους 7 μέτρων πύργο, αλλά και την παλιά, πέτρινη κατοικία του φαροφύλακα, μικρότερα βοηθητικά κτήρια, ένα πέτρινο φούρνο και τη δική του στέρνα για τη συλλογή νερού. Σε ένα παρακείμενο μικρό κτίσμα λειτουργεί καθημερινά εκθετήριο με θέμα το ελληνικό δίκτυο φάρων.

Από το σημείο αυτό, τον ακοίμητο φάρο που φωλιάζει κάτω από τον αγέρωχο βράχο, ξεκινά μια συναρπαστική πεζοπορική διαδρομή, ένα «μυστικό» μονοπάτι που διατρέχει περιμετρικά το κάστρο της Μονεμβασιάς. Την απόσταση των 2 περίπου χιλιομέτρων σηματοδοτούν κόκκινα βέλη και εκτός από την ολισθηρότητα κοντά στην άκρη του βράχου του φάρου, η διαδρομή δεν παρουσιάζει άλλη δυσκολία, απαιτώντας μόνο κατάλληλα παπούτσια. Και εδώ, η θέα καθόλη τη διάρκεια του περιπάτου θα σας χαρίσει μερικές από τις ωραιότερες εικόνες του ταξιδιού σας.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315803)
      ["id"]=>
      int(315803)
      ["title"]=>
      string(8) "DSC_0174"
      ["filename"]=>
      string(19) "DSC_0174-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(446422)
      ["url"]=>
      string(68) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(91) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/dsc_0174/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(36) "Photo: Αριέττα Πούλιου"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(8) "dsc_0174"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:03:30"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:04:24"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1707)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(69) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(69) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(70) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/DSC_0174-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Αριέττα Πούλιου
Photo: Αριέττα Πούλιου

Ο μύθος του θρυλικού, γλυκόπιοτου κρασιού

Στην όπερα «La Principessa di Trebizonda» του 1869, ο περίφημος Μαλβαζίας οίνος που ξεκίνησε από τη Μονεμβασιά και κατέκτησε Ανατολή και Δύση, αναφέρεται ως το «ελληνικό κρασί με το ρόδινο χρώμα που αποκαλείται κρασί της αγάπης». Σχεδόν τρεις αιώνες νωρίτερα, ο Σαίξπηρ έγραφε στο «Ριχάρδο Γ΄» για τη δολοφονία του Δούκα του Κλάρενς: «Θα σε μαχαιρώσω και θα σε πνίξω σε ένα βαρέλι Μαλβαζία», ενώ ο Γερμανός νομπελίστας Τόμας Μαν στο έργο του «Buddenbrooks» βάζει τον πρωταγωνιστή να φέρνει από το κελάρι «δύο φιάλες με γλυκό, χρυσοκίτρινο Μαλβαζία». Είναι εμφανές ότι –όπως και η ίδια η Μονεμβασιά– η ΠΟΠ τοπική οινική ποικιλία έχει ξεχωριστή ιστορία και μοναδικό χαρακτήρα.

Πραγματικά δεν υπάρχει γευστικότερη συντροφιά από το γλυκό, αρωματικό κρασί που όπως ταξίδευε από τον 13ο αιώνα από τη βυζαντινή Μονεμβασιά αρχικά στη Βενετία και κατόπιν σε όλη την Ευρώπη, έτσι ταξιδεύει κι όποιον απολαμβάνει σήμερα τη μοναδική του γεύση, σε ιστορίες γεμάτες μυστήριο, μύθους, παράδοση και γοητεία. Διάσημος ήδη από τον 12ο αιώνα, με στοιχεία να δείχνουν την προέλευσή του από την περιοχή της καστροπολιτείας και τους πρόποδες του Πάρνωνα και με την οινοποίησή του -αν και σταμάτησε για αιώνες- να αναβιώνει στις αρχές του 21ου αιώνα χάρη στο μεράκι, την αγάπη και την ακούραστη δουλεία των ντόπιων οινοποιών και φορέων, ο οίνος Μαλβαζίας είναι πλέον ένας σύγχρονος μύθος ηλικίας 1.000 ετών αλλά και το όχημα να εντρυφήσουμε στην πλούσια ιστορία του μοναδικού αυτού τόπου.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(315867)
      ["id"]=>
      int(315867)
      ["title"]=>
      string(10) "sto kelari"
      ["filename"]=>
      string(14) "sto-kelari.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1210313)
      ["url"]=>
      string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari.jpg"
      ["link"]=>
      string(95) "https://www.travel.gr/experiences/i-mystikistiki-cheimoniatiki-goiteia/attachment/sto-kelari-2/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(50) "Στο κελάρι/Photo: Νίκος Κόκκας"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(12) "sto-kelari-2"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(315779)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:40:17"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-12-28 08:40:36"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1667)
      ["height"]=>
      int(2501)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-1024x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/12/sto-kelari-1365x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1365)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Στο κελάρι/Photo: Νίκος Κόκκας
Εμφιαλωμένα κρασιά του οινοποιείου/Photo: Νίκος Κόκκας

Τα περί μύθων και θρύλων, χαρακτηριστικών που διακρίνουν το εξαιρετικό αυτό κρασί και των τρόπων καλλιέργειάς του, μπορείτε να τα πληροφορηθείτε σε μια άλλου είδους περιπλάνηση, οινική αυτή τη φορά, στους βιολογικούς αμπελώνες και το οινοποιείο της Έλλης και του Γιώργου Τσιμπίδη, των ανθρώπων που κυριολεκτικά έχουν ταχθεί στην αναβίωση και ανάδειξη του οίνου Malvasia. Στους φροντισμένους χώρους της «Οινοποιητικής Μονεμβασίας» που ίδρυσαν το 1997, στους κήπους που ευωδιάζουν λεβάντα, στους ζεστούς χώρους οινογνωσίας και στα κελάρια με το πολύτιμο νέκταρ, οι ευγενικοί, φιλόξενοι ιδιοκτήτες θα σας μιλήσουν με μεταδοτικό ενθουσιασμό για το πώς κατάφεραν να αναγνωριστεί από το 2010 ως ΠΟΠ ο λευκός γλυκός οίνος από λιαστά σταφύλια και ο οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια, όσο θα δοκιμάζετε τοπικές ποικιλίες όπως το Ασπρούδι, το Μαυρούδι, την ολοένα ανερχόμενη Κυδωνίτσα και βέβαια το καμάρι της περιοχής, τον Malvasia οίνο. Με τον ίδιο ενθουσιασμό, θα σας ενημερώσει και ο κ. Μαρίνος Μπερέτσος, Διευθυντής της Αναπτυξιακής Πάρνωνας Α.Ε για το σχέδιο «Μαλβαζίας Mύθος».

Το σχέδιο Μαλβαζίας Μύθος αποτελεί μια διακρατική συνεργασία που στοχεύει στην αξιοποίηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του φημισμένου οίνου, μέσα από την καταγραφή ιστοριών και παραδόσεων από όλες τις περιοχές παραγωγής του. Η συνεργασία αυτή σχεδιάζεται, συντονίζεται και υλοποιείται από την Αναπτυξιακή Πάρνωνα Α.Ε.

Μάλιστα, ο συνολικός μύθος και η τόσο ξεχωριστή ιστορική διαδρομή του Μαλβαζία όπως και ο αμπελοοινικός πολιτισμός της περιοχής γενικότερα, βρίσκουν ιδανικό τρόπο έκφρασης και προβολής σ΄ έναν νέο θεσμό που γεννήθηκε το καλοκαίρι, το «Malvasia Festival Monemvasia», το πρώτο διεθνές φεστιβάλ για τον Μαλβαζία στην Μονεμβασιά, που σηματοδότησε την επιστροφή του περιώνυμου οίνου στη γενέτειρά του. Οι γευσιγνωσίες εγχώριου και διεθνούς Μαλβαζία, αλλά και τοπικών προϊόντων και εδεσμάτων, οι ξεναγήσεις στην καστροπολιτεία, τα πλούσια πολιτιστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα και οι εκδηλώσεις που τον περασμένο Ιούνιο άφησαν θαυμάσιες εντυπώσεις στους επισκέπτες, είναι η καλύτερη αφορμή για να επιστρέψουμε για την επόμενη, ακόμη πλουσιότερη διοργάνωση. Ως τότε, θα απολαμβάνουμε την υποβλητική, χειμερινή αλλά πάντα παραμυθένια ατμόσφαιρα, της πέτρινης αγκαλιάς της Μονεμβασιάς.

Διαβάστε ακόμα:

Τριήμερο στη Μονεμβασιά, το «Γιβραλτάρ της Ανατολής»

Μονεμβασιά: Προτάσεις διαμονής, φαγητού και βόλτας στο πιο ονειρεμένο σημείο της Ελλάδας

Μια ημέρα γεμάτη καλοπέραση στο νομό Κορινθίας -Στάσεις για κρασί και φαγητό