Ένα από τα πιο απολαυστικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε ως επισκέπτες στην Κέρκυρα, είναι οι βόλτες στα καντούνια της παλιάς πόλης: ακολουθώντας τα πέτρινα σοκάκια που οδηγούν από το ένα φρούριο στο άλλο ή από τις παράκτιες οδούς στον πυκνό λαβύρινθο από δρομάκια, εκκλησίες και πλατείες, θα αντιληφθείτε το σχήμα μα και τον μοναδικό χαρακτήρα αυτού του γοητευτικού προορισμού.
Το σημείο βέβαια της παλιάς πόλης που δρα σαν μαγνήτης για τα πλήθη είναι το Λιστόν με τις κομψές του αψίδες, καθώς και η Σπιανάδα –η μεγαλύτερη πλατεία των Βαλκανίων. Δεν θα πρέπει όμως να παραλείψει κανείς και μια βόλτα στο γραφικό σκηνικό της Πλατείας του Παλαιού Δημαρχείου. Είναι μια πανέμορφη περιοχή, πλαισιωμένη από κτήρια που στέκουν μάρτυρες του Ενετικού παρελθόντος της Κέρκυρας.
Με ιστορία πλούσια, που την τοποθετεί στο κέντρο της κοινωνικής ζωής της Ενετικής περιόδου του νησιού, η πλατεία παραμένει αγαπημένο σημείο συνάντησης και στις μέρες μας, τόσο για τους ντόπιους που την προτιμούν για ένα βραδινό ποτό σε κομψή και ταυτόχρονα χαλαρή ατμόσφαιρα, όσο και για τους επισκέπτες, οι οποίοι γοητεύονται από την αυθεντικότητα και τη γοητεία που αποπνέουν τα παλιά κτήρια και τα στενά δρομάκια που την περιβάλλουν.
Η καθοδική κλίση της πλατείας, εντωμεταξύ, εντείνει την εντύπωση που προκαλεί το Παλαιό Δημαρχείο, ως επίκεντρο της ευρύτερης περιοχής. Πρόκειται για ένα από τα πιο επιβλητικά και κομψά κτήρια της περιόδου της Ενετικής κυριαρχίας, το οποίο στέκει εκεί για πάνω από 3 αιώνες. Από το 1691 που ολοκληρώθηκε, έγινε αμέσως το πιο γνωστό σημείο συνάντησης των Ενετών ευγενών και της τοπικής κοινωνίας, λειτουργώντας σαν μια ιταλική Loggia di Nobili.
Αργότερα, το 1720, το Παλαιό Δημαρχείο στέγασε το Λυρικό Θέατρο San Giacomo, το οποίο υιοθέτησε το όνομα του Καθολικού καθεδρικού που βρίσκεται στην ίδια πλατεία. Επρόκειτο για το πρώτο κέντρο της ελληνικής λυρικής σκηνής και για ένα από τα σημαντικότερα θέατρα της Ευρώπης, που προσέλκυε φημισμένους Ιταλούς συνθέτες και καλλιτέχνες για σχεδόν 2 αιώνες. Στη σκηνή του ανέβηκαν λ.χ. σημαντικές όπερες του Antonio Vivaldi –μάλιστα το έργο του «Juditha Triumphans» έκανε πρεμιέρα εδώ, πριν παρουσιαστεί στη φημισμένη Σκάλα του Μιλάνο. Η αποδοχή μιας παράστασης στη σκηνή του San Giacomo θεωρούνταν βαρόμετρο της πορείας που θα είχε σε άλλους χώρους, όπως χαρακτηριστικά υποδείκνυε η έκφραση «Aplausitto a Corfu».
Αναμφίβολα, η συνεισφορά της λυρικής σκηνής στη διαμόρφωση της Επτανησιακής μουσικής κουλτούρας ως μείγμα της ιταλικής και της κερκυραϊκής παράδοσης, υπήρξε πολύ μεγάλη. Το 1903, όταν το θέατρο μεταφέρθηκε σε άλλη τοποθεσία, προστέθηκε ένας δεύτερος όροφος στο κτήριο και επαναλειτούργησε ως Δημαρχείο της πόλης. Ο περίτεχνος εξωτερικός διάκοσμος με τις σκαλιστές μάσκες και τις ανάγλυφες ιστορικές σκηνές παραμένει αναλλοίωτος ως τις μέρες μας, μαζί με το έμβλημα της Κέρκυρας πάνω από την κύρια πύλη του κτηρίου.
Στο κομψό εσωτερικό υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδηλώνουν το λαμπρό παρελθόν: το γραφείο του δημάρχου με το κόκκινο χαλί, οι νωπογραφίες στο ταβάνι, τα επιμελώς διατηρημένα παλιά έπιπλα. Είναι επίσης γεμάτο πορτραίτα σημαντικών προσωπικοτήτων, που άφησαν το σημάδι τους στην Κέρκυρα και συνέβαλαν στην πολιτιστική μα και πολιτική της άνθιση.
Θα δείτε λοιπόν τον Νικόλαο Μάντζαρο, συνθέτη του Εθνικού μας Ύμνου, μα και διακεκριμένες μορφές σαν την Πριγκίπισσα Σίσσυ της Αυστρίας ή τον κόμη Ιωάννη Καποδίστρια, πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας. Ο χώρος κοσμείται όμως και με πολλά διπλωματικά δώρα και σύμβολα της φιλίας και συνεργασίας της Κέρκυρας με άλλες πόλεις, αν κι εκείνο που ξεχωρίζει περήφανα είναι η πράξη του 1864 με την οποία η Ιόνιος Βουλή επικύρωσε την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα. Τέλος, μια μαρμάρινη πλάκα στον κεντρικό διάδρομο εξιστορεί τις διάφορες χρήσεις του Δημαρχείου στην πορεία της ιστορίας.
Το έτερο εντυπωσιακό κτήριο της πλατείας είναι ο Καθολικός ναός, το Duomo ή San Giacomo (όπως είναι γνωστός), ο οποίος πήρε τη θέση του παλιού καθεδρικού των Καθολικών, που βρισκόταν μέσα στο Παλιό Φρούριο. Παρ’ όλο που δεν είναι σαφές πότε χτίστηκε, ιστορικές πηγές καταγράφουν ότι υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια της δεύτερης Οθωμανικής πολιορκίας της Κέρκυρας (1571) και ξαναχτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα. Η κατασκευή που βλέπουμε σήμερα, στον χαρακτηριστικό ύστερο μπαρόκ ρυθμό πολλών βενετσιάνικων εκκλησιών, είναι αποτέλεσμα της εξωτερικής ανακαίνισης που έλαβε χώρα τον 20ο αιώνα.
Στην τωρινή της μορφή, η εκκλησία ξεχωρίζει με τη συμμετρική της πρόσοψη, τον προσαρτημένο πύργο και το όμορφο καμπαναριό της, που είναι σχεδόν τόσο αναγνωρίσιμο όσο κι αυτό του πολιούχου του νησιού, του Αγίου Σπυρίδωνα. Το λιτό εσωτερικό της μονόκλιτης βασιλικής με τα τρία εκατέρωθεν πλαϊνά παρεκκλήσια ανακαινίστηκε μετά την ολοκληρωτική καταστροφή που προκάλεσαν οι γερμανικοί βομβαρδισμοί του 1943. Αν τύχει να βρεθείτε εδώ κατά την περίοδο του Πάσχα, αξίζει να παρακολουθήσετε την Αναστάσιμη λειτουργία των Καθολικών το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, στην οποία συμμετέχει και το εκκλησιαστικό όργανο του Duomo.
Το τρίτο εντυπωσιακό κτήριο που οριοθετεί το βόρειο άκρο της πλατείας, είναι η πρώην Κατοικία του Ρωμαιοκαθολικού Αρχιεπισκόπου. Χτίστηκε τον 17ο αιώνα, περίπου την ίδια εποχή με το γειτονικό Duomo και, αφού χρησιμοποιήθηκε και ως δικαστήριο, στεγάζει σήμερα την Τράπεζα της Ελλάδος. Για να θαυμάσετε την αρχιτεκτονική του σταθείτε στο κέντρο της πλατείας, δίπλα στην προτομή του Κερκυραίου συγγραφέα και πολιτικού Ιάκωβου Πολυλά. Επιπλέον, αν ανεβείτε τη φαρδιά σκάλα του οικοδομήματος, θα απολαύσετε μια πανοραμική εικόνα του Ενετικού παρελθόντος της Κέρκυρας να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σας.
Αν και ο ιστορικός χαρακτήρας της Πλατείας του Παλαιού Δημαρχείου καθορίζεται από τα υπέροχα βενετσιάνικα κτήρια, το μοναδικό της ύφος διαμορφώνεται και από ένα πλήθος άλλων γοητευτικών στοιχείων. Πρόκειται για μια μίξη από ενδιαφέροντα καταστήματα με μοναδικά είδη, εστιατόρια, καφέ και μπαρ, στην οποία συμμετέχουν φυσικά τα ψηλά, στενά σπίτια με τα παστέλ χρώματα και τις ζωηρόχρωμες βουκαμβίλιες, οι οποίες ξεχύνονται από μπαλκόνια με σκαλιστά, σιδερένια κιγκλιδώματα.
Αγαπημένη πρωινή στάση των ντόπιων είναι ο μικρός φούρνος-καφέ Σταρένιο, στη βόρεια άκρη της πλατείας, επί της οδού Γκίλφορδ. Εδώ και χρόνια, ο πάντα χαμογελαστός ιδιοκτήτης και το εξυπηρετικό προσωπικό σερβίρουν μια μεγάλη ποικιλία από πεντανόστιμες, σπιτικές πίτες στα μικρά τραπεζάκια που απλώνονται πάνω στον κατηφορικό πεζόδρομο: βρίσκει κανείς και κλασικές επιλογές, μα και άλλες, με πρωτότυπους συνδυασμούς υλικών στη γέμιση. Το μικρό και φροντισμένο μαγαζάκι είναι λοιπόν ένα πολύ γραφικό σημείο για να πάρετε το πρωινό σας, όταν η ατμόσφαιρα στην πλατεία και τα γύρω δρομάκια είναι ακόμη ήσυχη. Μαζί δε με τον καφέ ή τον χυμό σας μπορείτε να δοκιμάσετε και τα χειροποίητα μπισκότα ή κάποιο από τα δελεαστικά γλυκά ημέρας, όπως την εξαιρετική μηλόπιτα. Η δε τοποθεσία το καθιστά ιδανικό για μια πανοραμική άποψη της πλατείας, αλλά και για χάζι των περαστικών ή των εμπόρων της περιοχής που ανοίγουν εκείνη την ώρα τα μαγαζιά τους.
Ανάμεσα στα γύρω καταστήματα, εκείνο που θα τραβήξει την προσοχή σας βρίσκεται σχεδόν δίπλα στο Σταρένιο και είναι το ανθοπωλείο Lily Fleur: ένα γουστόζικο μαγαζί, με τα πανέμορφα μπουκέτα του από φρέσκα και αποξηραμένα λουλούδια να στέκουν παρατεταγμένα σ’ έναν εξωτερικό, ξύλινο πάγκο, που πραγματικά στολίζει τον δρόμο. Γενικά η οδός Γκίλφορδ είναι ένας από τους ωραιότερους πεζόδρομους στην παλιά πόλη της Κέρκυρας, με κισσούς και κληματαριές να περνούν από το ένα μπαλκόνι στο άλλο, σαν γιρλάντες. Υπάρχουν επίσης πολλές επιλογές για φαγητό, καθώς και ατελιέ ντόπιων καλλιτεχνών και σχεδιαστών, όπου θα βρείτε μοναδικά ρούχα, χειροποίητα αξεσουάρ και ιδιαίτερα διακοσμητικά είδη.
Προχωρώντας πίσω προς την πλατεία, θα βρείτε ένα μικρό μαγαζάκι που με τους γλυκούς του πειρασμούς θα σας κάνει σίγουρα να πεινάσετε. Το Στάζει Μέλι κάνει ακριβώς αυτό που λέει το όνομά του. Είναι ένα μικρό καφέ που ειδικεύεται στους λουκουμάδες, οι οποίοι στην Κέρκυρα έχουν μακρά παράδοση σας κέρασμα για τους εορτασμούς του πολιούχου Αγίου Σπυρίδωνα (συνήθως τρώγονται πριν την αγρυπνία της παραμονής της γιορτής του Αγίου). Εκτός φυσικά από την παραδοσιακή εκδοχή με πλούσιο μέλι, κανέλα και καρύδια, στο Στάζει Μέλι θα βρείτε ολόκληρο μενού με διάφορες επιλογές για ένα πραγματικά απολαυστικό διάλειμμα. Μπορείτε λοιπόν να ξεκινήσετε με μία από τις αλμυρές προτάσεις και να συνεχίσετε με μια γενναιόδωρη μερίδα από απλούς ή γεμιστούς λουκουμάδες με σοκολάτα, κρέμα, μαρμελάδα, φρέσκα φρούτα και ξηρούς καρπούς, σε όποιον συνδυασμό τραβάει η όρεξή σας.
Καθώς δύει ο ήλιος και πέφτει η νύχτα, η πλατεία αποκτά άλλη λάμψη, με τα κομψά φωτισμένα κτήρια και τα δημοφιλή μπαρ που απλώνουν τραπεζάκια και πολύχρωμα καθίσματα μπροστά από το επιβλητικό κτήριο του Παλαιού Δημαρχείου. Ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι, όταν οι νεαροί θαμώνες πλημμυρίζουν ακόμη και τα γεμάτα λουλούδια σκαλιά της πλατείας –απολαμβάνοντας το ποτό τους και την ανάλαφρη ατμόσφαιρα– αυτό το γεμάτο βενετσιάνικη χάρη σκηνικό γίνεται ένας από τους καλύτερους τρόπους για να κλείσετε τη μέρα σας στην πανέμορφη παλιά πόλη της Κέρκυρας.
