Αν και βρίσκεται στην ηπειρωτική Αργολίδα, το Κρανίδι είναι πολιτιστικά προσανατολισμένο προς την Ύδρα, τις Σπέτσες και τον Σαρωνικό κόλπο. Κι αυτό έχει επηρεάσει έντονα την παραδοσιακή του αρχιτεκτονική, κάνοντας τους επισκέπτες του να νιώθουν πως βρίσκονται σε κάποιο από τα νησιά της περιοχής.
Το Κρανίδι είναι κωμόπολη 4.006 κατοίκων (σύμφωνα με την απογραφή του 2011), η οποία βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της περιφερειακής ενότητας Αργολίδας. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στους λόφους της Αγίας Άννας και της Μπαρδούνιας, σε υψόμετρο 92 μέτρων, με τα ψηλότερα σημεία του να διαθέτουν καταπληκτική θέα προς το Πόρτο Χέλι και τις παραλίες της Ερμιονίδας. Απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από το Ναύπλιο, ενώ από την Αθήνα η απόσταση ανέρχεται στα 180 χιλιόμετρα.
Οι ρίζες της κωμόπολης ανάγονται στον Μεσαίωνα, στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η τοπική παράδοση τη θέλει να προέκυψε από τη συνένωση 4 διαφορετικών οικισμών (Άη-Γιάννης, Μιλίνδρα, Βίλια & Μπιές), ενώ το όνομα Κρανίδι θεωρείται ότι προήλθε από τη λέξη «κραναός» (τραχύς), με την οποία περιγραφόταν η περιοχή: όντως, ακόμα και σήμερα μπορεί κανείς να δει ότι δυτικά και ανατολικά των σύγχρονων ορίων το τοπίο είναι πετρώδες, με χαμηλή βλάστηση.
Το βέβαιο είναι ότι το Κρανίδι είχε συγκροτηθεί ως το 1300, καθώς το όνομα εντοπίζεται σε βυζαντινό έγγραφο της εποχής. Αργότερα πέρασε στην κυριαρχία των Οθωμανών, πήρε όμως μέρος στην Επανάσταση του 1821 ήδη από το ξεκίνημά της σχεδόν, ακολουθώντας το παράδειγμα των Σπετσών, με τις οποίες διατηρούσε στενές σχέσεις. Λόγω μάλιστα της φυσικής του οχύρωσης υπήρξε και έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης το 1824.
Επί ανεξάρτητης Ελλάδας άκμασε ως εμπορικό κέντρο, με τους Κρανιδιώτες να διαθέτουν αξιοσημείωτο στόλο μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα. Όταν όμως άλλαξε η τεχνολογία και επικράτησαν τα ατμόπλοια, οι ντόπιοι δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν. Με τον καιρό η πόλη γνώρισε σημαντική μείωση πληθυσμού, ενώ απόκτησε γεωργικό-κτηνοτροφικό προφίλ. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, αρκετοί κάτοικοι στράφηκαν και προς τα τουριστικά επαγγέλματα, καθώς η ευρύτερη περιοχή άρχισε να έχει έντονη επισκεψιμότητα.
Πού να μείνετε
Πολλοί διαλέγουν να επισκεφθούν το Κρανίδι σαν ημερήσια εκδρομή από το Ναύπλιο ή το Πόρτο Χέλι (απέχει μόλις 6 χιλιόμετρα), πάντως η κωμόπολη διαθέτει ευκαιρίες σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και βίλες για όσους επιθυμούν να μείνουν κάποιες μέρες εκεί. Σε κεντρικό σημείο θα βρείτε επίσης το ξενοδοχείο τριών αστέρων «Ερμιονίδα», που το καλοκαίρι διοργανώνει και ημερήσιες εκδρομές για Ύδρα, Σπέτσες, Ναύπλιο και Μονεμβασιά.
Επιπλέον, στα περίχωρα του Κρανιδίου (στη θέση Άγιος Παντελεήμονας) εδρεύει κι ένα από τα πλέον πολυτελή ξενοδοχεία που υπάρχουν στην Ελλάδα, το «Amanzoe» -και μόνο οι φωτογραφίες θα σας πείσουν ότι πρόκειται για κάτι πολύ ξεχωριστό. Για την ώρα είναι κλειστό, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις θα ανοίξει για τη φετινή σεζόν στις 1 Απριλίου.
Πού θα κάτσετε για καφέ και ποτό
Στο κέντρο του Κρανιδίου υπάρχουν κάποιες πολύ καλές επιλογές για καφέ, στις οποίες μπορείτε να απολαύσετε και το ποτό σας κατά τις βραδινές ώρες. Απαραίτητη στάση θεωρείστε το ζαχαροπλαστείο «Παραδοσιακό»: μια οικογενειακή επιχείρηση στην οποία θα βρείτε μεγάλη ποικιλία ροφημάτων και αναψυκτικών, συνοδεία εξαιρετικών γλυκών και παγωτών.
Το «π Vintage Coffee & Drinks» έχει ρετρό χαρακτήρα και σερβίρει καλό καφέ, μα και κρέπες. Δημοφιλές στέκι είναι και το «Επ’ Αυλής Πλατεία Κύπρου», όπως και το «Na Soy Kanw Kafedaki». Για βράδυ συστήνονται το μπαρ «Έντεχνο», ο «Σκαραβαίος», το «Draft», καθώς και το «Zordi».
Πού να πάτε για φαγητό
Το ψητοπωλείο «Η Γεύση» είναι απαραίτητος προορισμός για τους φίλους του κρέατος. Λειτουργεί από το 1999 στην Πλατεία Ηρώων και φημίζεται για το κοτόπουλο σούβλας του και το χειροποίητο μπιφτέκι.
Πολύ καλά μαγειρευτά παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας θα βρείτε στο «Καλλιδρόμι», ενώ ωραία ταβερνάκια είναι και τα «Κάτω Πλατεία» και «Το Περιβολάκι Του Τορβά». Κι αν πεθυμήσετε πίτσα, το «Amo la Pizza» θα σας ικανοποιήσει πλήρως.
4 πράγματα που αξίζει να κάνετε, αν βρεθείτε στο Κρανίδι
Σε αντίθεση με το γειτονικό θέρετρο Πόρτο Χέλι και τη γραφική Ερμιονίδα με τις παραθαλάσσιες ομορφιές, το Κρανίδι δεν έχει εξερευνηθεί όσο του αξίζει. Ο επισκέπτης του, όμως, θα διαπιστώσει ότι είναι μια κωμόπολη με σημαντικό παρελθόν και μπόλικα δικά της αξιοθέατα –με την ιδιαίτερη, νησιωτικού τύπου αρχιτεκτονική των παραδοσιακών οικιών να δίνει τον τόνο.
Περιηγηθείτε στο Κάτω Κρανίδι
Το κάτω τμήμα της σημερινής κωμόπολης είναι αυτό που έχει μαζεμένα τα πιο παραδοσιακά σπίτια. Τα περισσότερα ανάμεσά τους χρονολογούνται στο διάστημα 1840-1890, όταν το Κρανίδι πλούτισε λόγω της ιστιοφόρου ναυτιλίας, η οποία βρισκόταν τότε στο ζενίθ της.
Τα λεγόμενα «καπεταναίικα» ήταν λοιπόν τα σπίτια των καραβοκύρηδων, τα οποία είχαν μεγαλύτερες επιφάνειες σε σύγκριση με τα παλιότερα οικοδομήματα και ήταν φτιαγμένα βάσει ρυμοτομίας, με μη ευτελή υλικά (π.χ. πελεκητή πέτρα). Γύρω από τα παράθυρα διακρίνονται κορνίζες, ενώ χαρακτηρίζονται επίσης από περίτεχνα μπαλκόνια και νεοκλασικά ακροκέραμα.
Ο νησιωτικός αέρας που αποπνέουν τέτοιες οικίες δεν είναι βέβαια τυχαίος, αφού η ενασχόληση των ιδιοκτητών τους με το θαλάσσιο εμπόριο είχε συσφίξει ακόμα περισσότερο τις ήδη υφιστάμενες σχέσεις της πόλης με την Ύδρα, τις Σπέτσες και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, που άσκησαν ιδιαίτερη επιρροή στις αρχιτεκτονικές προτιμήσεις των εύπορων Κρανιδιωτών.
Δείτε τους ανεμόμυλους
Πάνω σε έναν καταπράσινο λοφίσκο λίγο έξω από το σημερινό Κρανίδι σώζονται τρεις παραδοσιακοί ανεμόμυλοι, οι οποίοι έχουν πλήρως ανακαινιστεί και λειτουργούν ως τουριστικό αξιοθέατο, απηχώντας μια προβιομηχανική εποχή.
Οι ανεμόμυλοι είναι πυργόσχημοι, κατασκευασμένοι από ασβεστωμένα τούβλα και μεταλλικές, κωνικές στέγες. Ο επισκέπτης μπορεί να μπει στο εσωτερικό τους, όπου δεσπόζουν δύο πελώριες πελεκημένες μυλόπετρες, τις οποίες χρησιμοποιούσαν παλιά για το άλεσμα του σιταριού. Τα καλοκαίρια ο δήμος τους φωταγωγεί και στήνει εκδηλώσεις πολιτισμικού χαρακτήρα.
Περάστε από τα βυζαντινά αξιοθέατα
Βγαίνοντας έξω από το Κρανίδι, στον δρόμο για Ερμιόνη, υπάρχει η περιοχή Πικροδάφνη, όπου στέκεται ο μικρός ναός της Αγίας Τριάδας –ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Αργολίδας. Χρονολογείται στο 1240, κάτι που τον καθιστά την παλιότερη γνωστή σταυρεπίστεγη εκκλησία στην Ελλάδα. Στην αρχιτεκτονική δομή σώζονται ενσωματωμένα αρχαία υπολείμματα, ενώ διαθέτει και θαυμάσιες αγιογραφίες.
Στο κέντρο της κωμόπολης δεσπόζει ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, ο οποίος χτίστηκε το 1852 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Ιάκωβο Σεμπαστίνο, στη θέση παλιότερης εκκλησίας, που βρισκόταν εκεί ήδη από τα βυζαντινά χρόνια και ως το 1800 αποτελούσε περιουσία της οικογένειας Μονοχάρτζη. Η εικόνα του Ιωάννη του Προδρόμου είναι πολύ παλιότερη: ανάγεται στο 1646 και είναι έργο του επιφανούς αγιογράφου Εμμανουήλ Τζάνε.
Οδεύοντας προς τον λόφο της Αγίας Άννας θα βρείτε και το ομώνυμο μοναστήρι, που χτίστηκε κατά τον 13ο αιώνα. Η τοποθεσία είναι πευκόφυτη και διαθέτει καταπληκτική θέα προς την Ερμιονίδα και τις παραλίες της.
Επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο
Ιδρύθηκε το 2000 σε διώροφο κτήριο που δώρισε η Μαρία Τοδώρη και λειτουργεί υπό την αιγίδα της τοπικής αυτοδιοίκησης, με τη φροντίδα της Εθελοντικής Ομάδας Κυριών Κρανιδίου. Έχει αποκτήσει σημαντική φήμη στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα κάθε καλοκαίρι να δέχεται επισκέψεις από καθηγητές και φοιτητές του περίφημου Πανεπιστημίου του Harvard.
Στο ισόγειο θα βρείτε μια πλούσια έκθεση με αντικείμενα της καθημερινής ζωής των παλιότερων εποχών (ταγάρια, αργαλειοί, σκεύη μαγειρικής, φωτογραφίες κ.ά.), ενώ στον πρώτο όροφο υπάρχουν παραδοσιακές στολές και παλιές ενδυμασίες. Το μουσείο συνδέεται με το Λαογραφικό Κέντρο Κρανιδίου, το οποίο διατηρεί χορωδία, η οποία τον Σεπτέμβριο του 2017 έστησε μια πολύ ιδιαίτερη εκδήλωση στην κωμόπολη, παρουσιάζοντας παραδοσιακές κρανιδιώτικες καντάδες.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη, σημειώστε όμως ότι το μουσείο δεν ανοίγει Κυριακές και Δευτέρες.
Διαβάστε ακόμα:
Ναύπλιο, μία ελληνική πόλη στη λίστα του Booking με τις «10 πιο φιλόξενες στον κόσμο»
Λίμνες Αργολίδας: Ένας γαλακτοπαραγωγός παράγει καθημερινά γευστικό και θρεπτικό κατσικίσιο γάλα
