Ποιο ήταν το πρώτο wine bar της Αθήνας; Οι ελληνικές σαμπάνιες κατέκλυζαν τη Γαλλία; Τι έπιναν στα αθηναϊκά ανάκτορα οι Βαυαροί ευγενείς; Εν τέλη, μπορούσε η Πελοπόννησος να γίνει η Καμπανία της Ανατολής;

17

Ένα βιβλίο για το οινικό παρελθόν της Ελλάδας, για τα στοιχήματα που χάθηκαν και ίσως για όλα όσα μπορούν σήμερα να κερδηθούν. Ένα βιβλίο, συγκλονιστική κατάδυση στην οινική ιστορία της Πελοποννήσου κατά τον 19ο και αρχές του 20ου αιώνα.

Ο Κώστας Σπυρόπουλος, συγγραφέας του βιβλίου και ερευνητής, ανέσυρε κυριολεκτικά, από μπαούλα και σκονισμένες βιβλιοθήκες την ιστορία τριών πρωτοπόρων του κρασιού που έγραψαν μία συγκλονιστική, αλλά εν πολλοίς ξεχασμένη ιστορία.

Ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, ο πρωτοπόρος Ανδρέας Γεωργιάδης, επιστρέφοντας από σπουδές στη Γαλλία, διαπιστώνει ότι το οροπέδιο της Μαντινείας και της Τεγέας, έχουν μεγάλες ομοιότητες με την Γαλλική επαρχία της Καμπανίας, ως προς τη σύσταση του εδάφους, το μικροκλίμα, το υψόμετρο και ιδίως την καλλιέργεια της αρωματικής ποικιλίας φιλέρι, του σύγχρονου δηλαδή Μοσχοφίλερου. Και αρχίζει τις πρώτες συστηματικές προσπάθειες για την παραγωγή του «καμπανίτη Μαντινείας». Τη σκυτάλη παίρνουν λίγο αργότερα οι αδελφοί Παπανικολάου, με το αφρώδες κρασί τους να βραβεύεται και να πωλείται ακόμη και στην καρδιά της Γαλλίας.

Το βιβλίο διηγείται καταπληκτικές ιστορίες για το πρώτο wine bar της Αθήνας, για άλογα και άμαξες που μετέφεραν μέσα από τα βουνά, εκλεκτούς αφρώδεις οίνους στα παράλια της Πελοποννήσου ώστε, από τους θαλάσσιους δρόμους, να ταξιδέψουν στις μεγάλες αγορές της Μεσογείου. Μιλάει ακόμη για πρωτοποριακές διαφημιστικές καμπάνιες, για πολιτικές αγκυλώσεις για ένα κράτος που προσπαθούσε συχνά χωρίς αποτέλεσμα να βρει το βηματισμό του.

Ταυτόχρονα, το βιβλίο θέτει στο τραπέζι μία σειρά από ερωτήματα που αφορούν αλλά και συναρπάζουν κάθε άνθρωπο που ασχολείται με το κρασί, με το χώρο της γαστρονομίας, με την ελληνική επιχειρηματικότητα, αλλά και την ιστορία και την τύχη αυτού του τόπου.

Μεταξύ άλλων ντοκουμέντων, «Οι πρωτοπόροι του Μοσχοφίλερου», περιλαμβάνουν ένας πλήρες κατάλογο του 1904, όλων των οινοπαραγωγικών περιοχών, των επώνυμων παραγωγών, καθώς και εργαστηριακή ανάλυση των οίνων τους, στην αυγή του 20ου αιώνα. Ο κατάλογος συντάχθηκε από το θεμελιωτή της επιστήμης της Χημείας στην Ελλάδα, τον σπουδαίο καθηγητή Αναστάσιο Χρηστομάνο, ο οποίος στη εισαγωγή της μελέτης του σημειώνει «…η αμπελουργία αποτελεί την κυριωδέστάτην αγροτικήν ενασχόλησιν της χώρας, καθώς και η παραγωγή οίνου είνε η σημαντικωτάτη των παραγωγών των φυσικών προϊόντων…».

Στην αυγή της νέας χρονιάς, το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί μέσα από δύο συναισθηματικά πρίσματα. Το πρώτο είναι το αίσθημα της ματαίωσης για ένα μεγάλο οικονομικό αλλά και πολιτιστικό στοίχημα που χάθηκε. Ταυτόχρονα όμως, μπορεί να διαβαστεί με αισιοδοξία, γιατί το οινικό παρόν της Μαντινείας είναι πραγματικά ελπιδοφόρο. Τα αμπέλια πρασινίζουν τους λόφους αυτής της μυθικής γης, στα κελάρια των σύγχρονων οινοποιείων ξεκουράζονται πραγματικά μεγάλα κρασιά και μερακλήδες οινοποιοί τολμούν καθημερινά μεγάλα οινικά βήματα. Το βιβλίο καταδεικνύει ακριβώς αυτή την ιστορική συνέχεια, που υπάρχει ανάμεσα στους πρωτοπόρους του Μοσχοφίλερου και τους οινοποιούς που δραστηριοποιούνται σήμερα, στην περιοχή. Ακάματοι, πείσμωνες και με τα μάτια στραμμένα στο μέλλον, μετατρέπουν ένα αγροτικό προϊόν σε μία μεγάλη δύναμη, χαρίζοντας προστιθέμενη αξία στον ίδιο τον τόπο.

Το βιβλίο υλοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία του Κτήματος Τσέλεπου.

Οι πρωτοπόροι του Μοσχοφίλερου, του Κώστα Σπυρόπουλου.

Κείμενα & ντοκουμέντα οινοποιών από το 1859 έως το 1934

Τεγέα – Τρίπολη – Μαντινεία,

Εκδόσεις Ιωλκός

Διαβάστε ακόμα:

Η Ελλάδα του Κρασιού: Ανατολική Θεσσαλία – Το Κλίμα, τα Οινοποιεία, οι Ποικιλίες, οι Ετικέτες

Η Ελλάδα του Κρασιού: Τρίκαλα-Καρδίτσα: Το Κλίμα, τα Οινοποιεία, οι Ποικιλίες, οι Ετικέτες

Η Ελλάδα του Κρασιού – Δράμα: Το Κλίμα, τα Οινοποιεία, οι Ποικιλίες, οι Ετικέτες