Πάει πια πολύς καιρός που το Λιμποβίσι δεν κατοικείται. Αλλά το γεγονός ότι ήταν το χωριό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη του χάρισε μοναδική αίγλη, χάρη στην οποία μπόρεσε και κρατήθηκε ζωντανό στο διάβα των καιρών.
Κάπως έτσι, το Λιμποβίσι (ή Λιμποβίτσι, κατ’ άλλους) έχει να προσφέρει μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία στον σύγχρονο επισκέπτη της ορεινής Αρκαδίας, που έχει αναδειχθεί σε δημοφιλέστατο προορισμό χάρη στην τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών. Μια εκδρομή εδώ, δηλαδή, συνδυάζει ένα σημαντικό ιστορικό αξιοθέατο με το πανέμορφο τοπίο της περιοχής. Το οποίο είναι βεβαίως επιβλητικό και κατά τη χειμερινή περίοδο, μα αποκτά νέο χαρακτήρα κατά τη διάρκεια της άνοιξης, όταν τα πάντα πρασινίζουν, γεμίζοντας με λουλούδια.
Ο οικισμός έστεκε σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στο Μαίναλο, ανάμεσα σε μεγαλειώδεις χαράδρες, ενώ περιστοιχιζόταν από πυκνό δάσος με έλατα, που είναι ακόμα εκεί. Η τοποθεσία απέχει 30 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, έχοντας ως κοντινότερο χωριό το Χρυσοβίτσι (στα 8 χιλιόμετρα). Από εκεί είναι εύκολα προσβάσιμη μέρες μας, καθώς ο δρόμος έχει ασφαλτοστρωθεί. Υπάρχουν ωστόσο κι άλλες διαδρομές για να έρθετε, μέσα π.χ. από διακλαδώσεις των επαρχιακών οδών Πιάνας-Αλωνίσταινας και Ελάτης-Χρυσοβιτσίου.
Το ένδοξο παρελθόν
Οι ιστορικές ρίζες του χωριού χάνονται στον Μεσαίωνα, στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο το όνομα Λιμποβίσι φανερώνει ότι η ίδρυσή του σχετίζεται με τη μαζική έλευση Σλάβων στην Πελοπόννησο. Εκείνο που ξέρουμε με περισσότερη βεβαιότητα είναι οι μέρες ακμής που γνώρισε κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, αφού στα βενετικά κατάστιχα καταγράφεται πληθυσμός 500 κατοίκων το 1711.
Η διασύνδεση με τους Κολοκοτρωναίους ανάγεται στον Τριανταφυλλάκο Τζεργίνη. Ο τελευταίος ζούσε στο χωριό Κότσικας (στα όρια με τη μεσσηνιακή επικράτεια) και ήρθε σε δύσκολη θέση μετά την ανεπιτυχή εξέγερση κατά των Τούρκων την οποία πυροδότησε η παρουσία του Γενουάτη ναύαρχου Ανδρέα Ντόρια στην Πελοπόννησο, καθώς είχε λάβει ενεργό μέρος. Αναγκάστηκε έτσι να εκπατριστεί στα 1532, καταφεύγοντας στο Λιμποβίσι.
Με τα χρόνια, η οικογένεια που δημιούργησε εκεί εγκατέλειψε το επώνυμο Τζεργίνης. Για λίγο ίσως υιοθέτησαν το Μπότσικας, πριν κατασταλάξουν στο Κολοκοτρώνης –πιθανότατα από μετάφραση αλβανικού χαρακτηρισμού της εποχής (μπιθεγκούρας) για κάποιον που έχει πολύ σφιχτά οπίσθια. Υπολογίζεται ότι μέχρι τα χρόνια του Γέρου του Μοριά το Λιμποβίσι είχε στεγάσει 12 γενιές Κολοκοτρωναίων.
Η οικογένεια διατήρησε τις φιλο-επαναστατικές τάσεις του προπάτορά της και το διάστημα 1770-1771 ανακατεύτηκε σε μια νέα εξέγερση, κατά τα λεγόμενα Ορλωφικά. Όταν καταπνίχθηκε, τα ασκέρια των Αλβανών που χρησιμοποίησε η τότε οθωμανική διοίκηση κατέστρεψαν ολοσχερώς το σπίτι των Κολοκοτρωναίων στο Λιμποβίσι. Στη συνέχεια το ανοικοδόμησε ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, πατέρας του θρυλικού στρατηλάτη. Ο Θεόδωρος μεγάλωσε λοιπόν εκεί και βρήκε έπειτα σημαντική στήριξη από τους Λιμποβισιώτες, ιδιαίτερα σε κρίσιμες στιγμές της Επανάστασης του 1821.
Μετά την Επανάσταση ο πληθυσμός αποφάσισε να εγκαταλείψει το χωριό, μετοικώντας μαζικά στον ημιορεινό οικισμό Κατσίμπαλη (είναι ο Κατσίμπαλης και όχι η Κατσίμπαλη, όπως κάποιες φορές αναγράφεται), στα 400 μέτρα υψόμετρο.
Το σημερινό Λιμποβίσι
Στις δικές μας μέρες ελάχιστα χαλάσματα δείχνουν ότι κάποτε έστεκε εκεί ένα κραταιό χωριό. Ο χώρος καταλαμβάνεται πλέον από ένα πλάτωμα, διαμορφωμένο σε μικρό πάρκο, από όπου η θέα στα γύρω βουνά είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Ξεχωριστή παρουσία έχει όμως και το υδάτινο στοιχείο, αφού στο πετρόκτιστο πλάτωμα υπάρχουν πηγές με άφθονο, δροσερό νερό, προερχόμενο από τα υψώματα του Μαινάλου. Επιπλέον, ο σύγχρονος επισκέπτης θα βρει και μια ορεινή περιπατητική διαδρομή στα λημέρια των Κολοκοτρωναίων.
Τα μόνα οικοδομήματα που αντανακλούν το παλιό Λιμποβίσι είναι το ανακατασκευασμένο σπίτι των Κολοκοτρωναίων (το οποίο λειτουργεί ως μουσείο) και η παλιά εκκλησία του Αϊ-Γιάννη. Σε αυτά έχει προστεθεί κι ένα σύγχρονο οίκημα στο οποίο διαμένουν οι φύλακες του μουσείου, αλλά κι ένα κτήριο όπου από το 2005 λειτουργεί το καφέ-αναψυκτήριο «Το Λιμποβίσι» (ως δημοτική επιχείρηση) για τους επισκέπτες του ιστορικού χώρου που θέλουν λίγο να ξαποστάσουν, απολαμβάνοντας το τοπίο. Εκεί θα βρείτε και παραδοσιακά προϊόντα της ορεινής Αρκαδίας.
Το σπίτι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη δεν είναι το αυθεντικό. Ανακατασκευάστηκε όμως με προσοχή, βάσει των διαθέσιμων μαρτυριών, δίπλα ακριβώς στην αρχική θέση –όπου διασώζονται πλέον μόνο ερείπια από τα θεμέλια. Η ανέγερση έγινε το 1990, με δαπάνες του βιομηχάνου Παναγιώτη Αγγελόπουλου, ο οποίος κατάγεται από την ορεινή Αρκαδία. Έκτοτε λειτουργεί ως ανοιχτό μουσείο, φιλοξενώντας σύγχρονο εικονογραφικό υλικό γύρω από τη ζωή και τη δράση του Γέρου του Μοριά. Στον περίβολό του, επίσης, στήθηκε και ανδριάντας του στρατηγού.
Μοναδικό αυθεντικό κτίσμα από το παλιό Λιμποβίσι είναι λοιπόν ο Αϊ-Γιάννης. Πρόκειται για μονόκλιτη βασιλική αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, η οποία διατηρεί ακόμα την ιστορική της καμπάνα, που χρονολογείται στα 1831. Με τον καιρό η εκκλησία υπέστη πολλές κακότεχνες μετασκευές, ωστόσο το 2002 η οικογένεια Αγγελόπουλου πρόσφεραν δωρεά ώστε να αναπαλαιωθεί με πρότυπο την παλαιότερή της μορφή. Κάθε χρόνο, το διήμερο 28-29 Αυγούστου, στήνεται εκεί μεγάλο πανηγύρι με αφορμή τη γιορτή του αγίου, το οποίο συγκεντρώνει κόσμο από πολλά γειτονικά μέρη της ορεινής Αρκαδίας.
Διαβάστε ακόμα:
Αυτό είναι το ψηλότερο κατοικημένο χωριό της Πελοποννήσου
