Μια ωραία φθινοπωρινή διαδρομή στα παράλια της Αρκαδίας με θέα στον Αργολικό κόλπο. Περνάει από παραθαλάσσια θέρετρα και καταλήγει στον οικισμό του Λεωνιδίου με τον φημισμένο Κοκκινόβραχο που αγαπούν οι αναρριχητές.
Γεμίζουμε το όχημά μας με βενζίνη, παίρνουμε εξοπλισμό παραλίας, trekking ή αναρρίχησης, και ξεκινάμε για να γνωρίσουμε παράλιους μεγάλους και μικρούς οικισμούς στην ακτογραμμή του Αργολικού κόλπου και του Μυρτώου πελάγους. Έχουν στην «πλάτη» τους τους δασωμένους ορεινούς όγκους του Πάρνωνα του οποίου οι ανατολικές απολήξεις φθάνουν κοντά στη θάλασσα. Θα περάσουμε από το Παράλιο Άστρος, τον Τυρό, διάφορους μικρότερους οικισμούς με ωραίες παραλίες -όπως το Αρκαδικό Χωριό, το Κρυονέρι, το Ζαρίτσι, ο Τσέρφος, το Τηγάνι- τα γραφικά ψαροχώρια Πούλιθρα και Σαμπατική και τον πανέμορφο Φωκιανό.
Με παρακάμψεις θα δούμε την Έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού και τον υγρότοπο του Μουστού. Θα καταλήξουμε στο ιστορικό Λεωνίδιο της Τσακωνιάς, όπου υπάρχουν πολύ καλές προτάσεις διαμονής, μουσεία, αξιοθέατα. Είναι παράδεισος για τους αναρριχητές από όλο τον κόσμο -μάλιστα τον Οκτώβριο ξεκινάει η καλύτερη εποχή για το σπορ και στις 1-3 Νοεμβρίου διεξάγεται το Φεστιβάλ Αναρρίχησης, οπότε η πολυεθνική κοινότητα των αναρριχητών θα πλημμυρίσει τον οικισμό, δίνοντάς του μια εντελώς διαφορετική όψη.
Αφετηρία το Παράλιο Άστρος
Εάν ξεκινήσετε από την Αθήνα, μπορείτε να επιλέξτε την πιο σύντομη διαδρομή μέσω Άργους, από το οποίο το Παράλιο Άστρος απέχει 30 χλμ. Στο Κίβερι θα δείτε την ακτογραμμή το περίγραμμα της οποίας θα ακολουθήσετε μέχρι τον πρώτο σας προορισμό, το Παράλιο Άστρος, μια κωμόπολη που είναι κτισμένη (με τον συνήθη νεοελληνικό τρόπο) επάνω στον Αργολικό κόλπο και είναι γνωστός παραθεριστικός προορισμός.
Νότια από τον κλειστό κόλπο με το μικρό λιμάνι και τις ψαρόβαρκες απλώνεται η μεγάλη παραλία Καλλιστώ, οργανωμένη στο μεγαλύτερο μέρος της, που φθάνει ως την περιοχή Πόρτες. Στα βόρεια, είναι η επίσης οργανωμένη παραλία Ατσίγγανος, με ρηχά νερά, άμμο και ψιλό βότσαλο. Το δημοφιλές θέρετρο έχει εξελίξει τις υποδομές και τις υπηρεσίες του στους τομείς της διαμονής, του φαγητού, της διασκέδασης. Την εικόνα του ομορφαίνει το μεσαιωνικό κάστρο που θα δείτε δίπλα στο λιμάνι. Είναι κτισμένο στο λεγόμενο Νησί, τον λόφο που βάφτισε τον οικισμό επειδή το σχήμα του μοιάζει με άστρο.
Το φρούριο έκτισε (ή τελειοποίησε) το 1256 ο πρίγκιπας Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος, αποκαλώντας το Castello della estella. Αρκετά χρόνια αργότερα εξελίχθηκε σε ισχυρό αμυντικό συγκρότημα που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε πολεμικές συγκρούσεις της εποχής και χρησιμοποιήθηκε από τους Έλληνες στις μάχες τους κατά των στρατευμάτων του Ιμπραήμ στην Τουρκοκρατία. Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι, εύποροι έμποροι του εξωτερικού, αποφάσισαν να επιστρέψουν στην πατρίδα και να συμμετάσχουν στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Εγκαταστάθηκαν στο κάστρο, το επισκεύασαν και έκτισαν εκεί τις τρεις κατοικίες τους.
Στις μέρες μας από το κάστρο σώζεται τμήμα του οχυρωματικού περιβόλου κι ένας από τους οχυρούς πύργους. Διατηρούνται, επίσης, ερείπια των κατοικιών των Ζαφειρόπουλων και από την κορυφή του λόφου η θέα είναι πανοραμική. Μετά την παραλία Πόρτες (4 χλμ. από το Παράλιο Άστρος), απλώνεται ο υγρότοπος Μουστού, ένα οικοσύστημα που δημιουργείται από τα νερά των ποταμών Τάνου και Βρασιάτη. Αποτελεί μέρος του Οικολογικού Πάρκου Πάρνωνα -Υγρότοπου Μουστού και ταυτίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του με την περιοχή που περιλαμβάνεται στον εθνικό κατάλογο του δικτύου Natura 2000.
Η έπαυλη Ηρώδη του Αττικού
Με μια μικρή παράκαμψη περίπου 8 χλμ. από το Παράλιο Άστρος θα ανακαλύψετε ένα άγνωστο στους περισσότερους αξιοθέατο της περιοχής: Τα ερείπια της ‘Επαυλης του Ηρώδη του Αττικού. Η ιστορία της είναι η εξής: Ο πατέρας του Ηρώδη διέθετε μια μικρή έπαυλη στην περιοχή της Εύας (κώμη που άκμασε τον 2ο αιώνα) και την οποία έκτισε ο ίδιος, ή ο δικός του πατέρας. Στα χρόνια του Ηρώδη η έπαυλη επεκτάθηκε σημαντικά -ενδεχομένως στο πρότυπο εκείνης του Αδριανού στο Τίβολι της Ιταλίας. Ο Ηρώδης Αττικός ευεργέτησε την περιοχή της Εύας με την αναδιαμόρφωση της έπαυλης, κοσμώντας την με γλυπτά και αφιερώματα. Tα ερείπια καλύπτουν περισσότερα από 20.000 τ.μ. Με τις ανασκαφικές έρευνες έχουν έρθει στην επιφάνεια διάφορες οικοδομικές φάσεις -η πιο πρόσφατη από τις οποίες ανάγεται στον 5ο αι. και η πρωιμότερη στον 2ο αι. Μεταξύ πολλών άλλων που ανακαλύφθηκαν είναι τα θαυμάσια ψηφιδωτά δάπεδα στους διαδρόμους γύρω από την αυλή.
Ο Λούκιος Βιβούλιος Ίππαρχος Τιβέριος Κλαύδιος Αττικός Ηρώδης υπήρξε σπουδαία και πολυσχιδής προσωπικότητα του 2ου αι. και αφιέρωσε μέρος της μεγάλης περιουσίας των γονέων του για να λαμπρύνει την πόλη των Αθηνών. Όπως γνωρίζουμε, μεταξύ άλλων, ανακαίνισε το Παναθηναϊκό Στάδιο στην Αθήνα (140-144) και έκτισε το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, επάνω στα ερείπια προηγούμενου που καταστράφηκε το 15 π.Χ. (Κατά καιρούς ο χώρος είναι κλειστός οπότε πριν πάτε τηλεφωνήστε στον δήμο βόρειας Κυνουρίας στο 27553 60100).
Στην παραλία του Τυρού
Συνεχίζοντας προς τα νότια θα κάνετε μια πολύ όμορφη παραθαλάσσια διαδρομή στην επαρχιακή οδό Άστρους-Λεωνιδίου, από τις πιο ωραίες στην Πελοπόννησο. Ο δρόμος ακολουθεί το γεωγραφικό ανάγλυφο περνώντας από ορμίσκους και μικρούς οικισμούς με ωραίες παραλίες, όπως το Αρκαδικό Χωριό, το Κρυονέρι, με εκτεταμένη παραλία και beach bar, η Ελιά, ο Τσέρφος με ταβέρνα και κάμπινγκ, το Ζαρίτσι και άλλοι ορμίσκοι πιο δυσπρόσιτοι (Μουλάς, Αυλάκι). Κάντε λοιπόν τις επιλογές σας, και σταματήστε σε όποια σας φανεί ιδανική. Στη συνέχεια, θα περάσετε από το Τηγάνι, μια ωραία οργανωμένη παραλία με βότσαλο, γαλαζοπράσινα νερά και δέντρα που φτάνουν κοντά στην ακρογιαλιά. Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται η παραλία του Τυρού.
Ο σημερινός Τυρός αναφέρεται από τον Παυσανία ως «κόμη μετά λιμένος αλιέων». Έχει και σήμερα ψαρολίμανο και τον περιβάλλει καταπράσινο τοπίο. Οι δεμένες βάρκες και τα σπίτια με τις κεραμοσκεπές, παραπέμπουν σε νησιωτικό οικισμό. Η βοτσαλωτή παραλία, κατά μήκος της οποία απλώνεται πεζόδρομος, εκτείνεται σε 2 χλμ. Επάνω από το λιμανάκι, στον λόφο του κάστρου της Λυγαριάς, έχουν βρεθεί λείψανα αρχαίας πόλης και κυκλώπειων τειχών. Μετά τον λόφο υψώνονται τρεις ανεμόμυλοι και από κάτω λάμπουν τα γαλαζοπράσινα νερά της Λυγαριάς, μιας ωραιότατης παραλίας όπου το μπάνιο είναι πραγματική απόλαυση. Έχει άμμο και ψιλό βότσαλο και την περιβάλλουν ελιές.
Ο Άνω Τυρός είναι αμφιθεατρικά κτισμένος και έχει θέα στη θάλασσα. Από εκεί μπορείτε να κάνετε πεζοπορικές διαδρομές προς το οροπέδιο της Παλιοχώρας. Στα βορειοδυτικά του υψώνεται το βυζαντινό κάστρο του Οριόντα (Ρέοντα). Γύρω του υπήρχε ο οχυρωμένος οικισμός, που εγκαταλείφθηκε τον 17ο αι. επειδή οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στον υπό ανάπτυξη τότε Πραστό. Ο Τυρός και τα γύρω χωριά αποτελούν τμήμα της ιστορικής Τσακωνιάς.
Από τη Σαμπατική στην Πλάκα Λεωνιδίου, τα Πούλιθρα και τον Φωκιανό
Συνεχίζοντας τη διαδρομή σας προς τα νότια, στα 11 χλμ. από τον Τυρό θα κάνετε στάση για να χαζέψετε από ψηλά την εικόνα του παραλιακού οικισμού της Σαμπατικής, με το απάνεμο μικρό λιμάνι όπου δένουν ψαρόβαρκες. Είναι πολύ γνωστή στην περιοχή για την εξαιρετική παραλία της με τα πεντακάθαρα πρασινογάλανα νερά και το λευκό βότσαλο. Σε απόσταση αναπνοής θα βρείτε ταβερνάκια που σερβίρουν φρέσκο ψάρι και θαλασσινά, καφενεία και καταλύματα. Το δεύτερο ψαροχώρι της περιοχής, κοντά στην Σαμπατική είναι το Λιβάδι. Η παραλία του έχει βότσαλο και άμμο.
Ο δρόμος στη συνέχεια κυκλώνει την Πλάκα, το επίνειο του Λεωνιδίου, ένα λιμανάκι με δεμένες βάρκες και μικρά σκάφη, που αναπαύεται στις απολήξεις του Πάρνωνα. Έχει μια παραλία στην εσωτερική του πλευρά, που είναι οργανωμένη και μια ακόμη στην εξωτερική του πλευρά, μεγάλη και οργανωμένη κατά σημεία. Τα νερά είναι πεντακάθαρα και στο νότιο τμήμα της υπάρχει εύκολη πρόσβαση στις υποδομές του οικισμού. Λειτουργούν ψαροταβέρνες, beach bars κ.ά.
Νότια από το Λεωνίδιο βρίσκεται ένας από τους ωραιότερους παραλιακούς προορισμούς της Αρκαδίας, τα Πούλιθρα. Το ψαρολίμανο είναι σχεδόν ανέγγιχτο από τον τουρισμό και προστατεύεται από τις δασωμένες πλαγιές του Πάρνωνα. Η παραλία είναι απάνεμη, με πεντακάθαρα νερά και βότσαλο και γύρω λειτουργούν ταβερνάκια.
Μετά τα Πούλιθρα, κάνοντας μια πολύ όμορφη διαδρομή 26 χλμ. με αρκετές στροφές που περνάει από το τσακώνικο οροπέδιο, θα φθάσετε στον Φωκιανό. Είναι μια παραλία-καλλονή, χωρίς πολύ κόσμο. Ο κόλπος είναι απόμερος και κλειστός, με διάφανα νερά και άσπρα βότσαλα, λίγες ομπρέλες-ξαπλώστρες που βγάζουν τα ταβερνάκια, και ελάχιστα καταλύματα. Περιβάλλεται από κατάφυτο τοπίο.
Το Λεωνίδιο, μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πόλη
Χαρακτηρισμένο ως Παραδοσιακός Οικισμός από το 1977, το Λεωνίδιο είναι πρωτεύουσα νότιας Κυνουρίας και Τσακωνιάς. Είναι κτισμένο στην εύφορη κοιλάδα του Δαφνώνα, κάτω από εντυπωσιακούς βράχους με κόκκινο χρώμα που έχουν γίνει σπουδαίο αναρριχητικό πεδίο. Η παλιά γειτονιά του αποτελεί έναν λαβύρινθο από σοκάκια και παλιά σπίτια και έχει στο επίκεντρό της την Αγία Κυριακή.
Στον οικισμό διατηρούνται πυργόσπιτα των αρχών του 19ου αι. Ξεχωρίζει το εξαιρετικά αναστηλωμένο αρχοντικό Τσικαλιώτη του 1808, με τα αξιοθαύμαστα βιτρό, που λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος. Βόρεια της πλατείας, σε λιθόκτιστο οίκημα τσακώνικης αρχιτεκτονικής, στεγάζεται το δημαρχείο και το Αρχείο της Τσακωνιάς, μια «κιβωτός» γνώσης για τον λαϊκό πολιτισμό και την τσακώνικη διάλεκτο. Τα τσακώνικα μάλιστα διδάσκονται στο Λεωνίδιο, μαζί με την υφαντική τέχνη, και τα μαθήματα απευθύνονται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας.
Στο κέντρο του Λεωνιδίου, σε κτίριο του 1859, λειτουργεί ο ωραίος εκθεσιακός χώρος της Φάμπρικας Πολιτισμού (www.fabbricaofculture.gr). Τα καλοκαίρια οργανώνεται το πολύ ενδιαφέρον φεστιβάλ Melitzazz. Και το Μεγάλο Σάββατο του Πάσχα υψώνονται στον ουρανό χιλιάδες αναμμένα αερόστατα -ένα έθιμο γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Εδώ και χρόνια χάρη στους εντυπωσιακούς βράχους της περιοχής, το Λεωνίδιο έχει γίνει και αναρριχητικός προορισμός. Στην περιοχή υπάρχουν πολλές αναρριχητικές διαδρομές με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας και λειτουργούν σχολές εκμάθησης. Στη διάρκεια του Αναρριχητικού Φεστιβάλ που διοργανώνεται 1-3 Νοεμβρίου, το Λεωνίδιο γεμίζει με αναρριχητές από όλο τον κόσμο. Οργανώνεται από την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τον Δήμο Νότιας Κυνουρίας (climbinleonidio.com).
Να πούμε, τέλος, ότι κοντά στο Λεωνίδιο βρίσκονται δύο σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, οι μονές Έλωνας και Αγίου Νικολάου Σίντζας. Πέρα από τις άλλες τσακώνικες γεύσεις που αξίζει να δοκιμάσετε – όπως οι δίπλες, οι χυλοπίτες, τα λαζάνια, τα τυροκομικά, οι λουκουμάδες- στα μέρη αυτά θα απολαύσετε τις περίφημες μελιτζάνες. Το μικροκλίμα της περιοχής του Λεωνιδίου εδώ και πολλά χρόνια ευνόησε την καλλιέργεια της γλυκιάς Τσακώνικης μελιτζάνας με το μοβ χρώμα, που συγκαταλέγεται μεταξύ των 107 προϊόντων της Ελλάδας με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.). Με όποιο τρόπο και αν χρησιμοποιηθούν ή μαγειρευτούν -σε μουσακά, μελιτζανοσαλάτα, μπριάμ, μαζί με κρέατα, τηγανητές-, είναι πεντανόστιμες.
Διαμονή
Περιοχή Παραλίου Άστρους
Προτιμήστε να ψάξετε μέσω της Αirbnb, καθώς τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα έχουν αισθητική παλαιότερων δεκαετιών. Μερικές επιλογές:
Blue Horizon: μια μικρή και καλοφτιαγμένη μονάδα, με πισίνα, μοντέρνα διακόσμηση στις σουίτες και προσόν τις βεράντες ή τις αυλές με το γρασίδι που έχουν πανοραμική θέα στη θάλασσα.
Sun and Sea Apartment: ένα μοντέρνο διαμέρισμα στο Παράλιο Άστρος με καλή αισθητική και θέα στη θάλασσα.
Arokaria Studio: ένα πλήρως εξοπλισμένο σπίτι με μεγάλη βεράντα.
Στα Πούλιθρα
Βυζαντινόν: πέτρινο παραδοσιακό ξενοδοχείο, πολύ κοντά στη βοτσαλωτή παραλία του οικισμού, με στούντιο και πλήρως εξοπλισμένα διαμερίσματα με κουζίνα, που έχουν μπαλκόνια.
Στη Σαμπατική
Sampatiki Suites: το μικρό ξενοδοχείο είναι κτισμένο σε έναν λόφο με θέα στη θάλασσα, με καλόγουστη μοντέρνα διακόσμηση, πισίνα και χώρο ευεξίας. Έχει τρεις τύπους ευρύχωρων σουιτών με πλήρως εξοπλισμένες κουζίνες.
Λεωνίδιο
Αρχοντικό Χιώτη: σε κτίριο του 1864, κάτω από τον Κοκκινόβραχο του Λεωνιδίου, όπου έχουν γίνει έργα αποκατάστασης, ώστε να διατηρηθούν τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και να προστατευτούν τα κειμήλια. Διαθέτει πισίνα και κήπους με χειροποίητα ζωγραφιστά πλακάκια και οι παροχές είναι πολυτελείς. Τα διαφόρων τύπων δωμάτια -κάποια με ζωγραφιστά ταβάνια και king size κρεβάτια – έχουν αυθεντικά έπιπλα και διακοσμητικά αντικείμενα του αρχικού οικοδομήματος.
Αgroktima Guesthouse: δέκα πολύ όμορφα παραδοσιακά σπίτια με αυλές και τζάκια. Είναι φτιαγμένα με πέτρα και ξύλο και πλήρως εξοπλισμένα. Το αγρόκτημα έχει ελιές, βιολογικές καλλιέργειες, ροδιές πορτοκαλιές κ.ά. Ζεστή φιλοξενία από τον Σαράντο και την Αγγελική που έχουν τον ξενώνα, στον οποίο επιτρέπουν και τα κατοικίδια.
Αρχοντικό Χατζηπαναγιώτη: τεσσάρων αστέρων ξενώνας, με πετρόκτιστα, παραδοσιακά διακοσμημένα δωμάτια που έχουν τζάκι, στρώματα Coco-Mat, λευκά είδη Guy Laroche και καλλυντικά Apivita. Υπάρχει γυμναστήριο, καφέ-μπιστρό και προσφέρονται υπηρεσίες ομορφιάς. Πολύ ωραίες είναι οι πέτρινες επιπλωμένες αυλές.
Indigo Leonidion: αναπαλαιωμένο πέτρινο κτίριο με κήπους και εξοπλισμένα δωμάτια που έχουν καθιστικό και βεράντες.
Διαβάστε ακόμα:
Φτιάχνοντας πλακόπιτες πάνω στη σιδερένια πλάκα, στην Αρκαδία
