Αν σε μία πόλη ταιριάζει περισσότερο το φθινόπωρο, αυτή είναι σίγουρα η Κωνσταντινούπολη. Χρώματα, μυρωδιές και εικόνες κάτω από τον μελαγχολικό συννεφιασμένο ουρανό συνθέτουν το σκηνικό της πόλης που ζει μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Παίρνοντας το λεωφορείο που διασχίζει την πολύβουη οδό του Κεράτιου, λίγο πιο πάνω από το άτυπο λιμανάκι, όπου τα πολίτικα φέρι μποτ-λεωφορεία αφήνουν κόσμο που διασχίζει την μία πλευρά του Κεράτιου προς την άλλη, βρίσκεται το Μπαλάτ. Γνωστή και ως Μπαλατάς για τους Ρωμιούς -παλαιότερα και Φανάρι και ακόμα παλαιότερα Παλάτιον- η γραφική γειτονιά με τα χρωματιστά σπίτια και τις απότομες ανηφόρες που πραγματικά «κόβουν την ανάσα» είναι μία ζωντανή αρτηρία βγαλμένη από το παρελθόν στην καρδιά της παλιάς πόλης.
Ευρέως γνωστό ως έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το Μπαλάτ-Φανάρι, όπως λέγεται σήμερα στα τουρκικά, είναι μία από τις λίγες, αν όχι και η μοναδική, συνοικία της αχανούς Κωνσταντινούπολης που συνδυάζει με τον πιο ισορροπημένο τρόπο τη γραφικότητα και τη μελαγχολία. Αναπαλαιωμένα πολύχρωμα σπίτια, από τη μία, και ετοιμόρροπες πολυκατοικίες της Μπελ Επόκ, από την άλλη, συνθέτουν το αστικό τοπίο μίας αινιγματικής γειτονιάς που προσπαθεί να βρει ξανά τα πατήματά της μετά τα απανωτά ιστορικά σοκ που βίωσε. Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό, όμως, μικρή ακτίνα αισιοδοξίας είναι οι μικρές πήλινες γλαστρούλες που γεμίζουν τα μικρά μπαλκονάκια και τις σφραγισμένες πόρτες που κοιτάζουν στα λιθόστρωτα καλντερίμια.
Λίγο πιο μέσα στα στενά του Μπαλάτ, βρίσκεται το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Νούμερο ένα αξιοθέατο για όλους τους τουρίστες στην Πόλη, το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι η έδρα της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη για περισσότερο από 15 αιώνες. Αν και, βέβαια, η σημερινή εικόνα του Πατριαρχείου δεν έχει καμία σχέση με τη μυθική αίγλη της Ρωμανίας, ο μικρός πατριαρχικός ναός του Αγίου Γεωργίου μαζί με την πατριαρχική κατοικία -δείγμα μιας πολύ παλαιότερης φάσης της πολίτικης αρχιτεκτονικής- δίνουν στο Μπαλάτ-Φανάρι την πολύ χαρακτηριστική αύρα που μόνο, όταν το επισκεφθείτε, θα την νιώσετε.
Αφήνοντας το Πατριαρχείο και λίγα στενά πιο κάτω, έρημες πολυκατοικίες με πολυτελείς προσόψεις που κάποτε κατοικούνταν από Ρωμιούς και Αρμένιους μοιάζουν να έχουν παραδοθεί αμαχητί στην φθορά του χρόνου. Σφραγισμένα παράθυρα με κόντρα πλακέ και ερμητικά κλειδωμένες πόρτες συνθέτουν το σκηνικό της μελαγχολικής και ρομαντικής γειτονιάς, όπου συνεχώς ξεφυτρώνουν μαγαζιά με τουριστικά και παλαιοπωλεία. Μάλιστα, λένε ότι στα παλαιοπωλεία του Μπαλάτ είναι γραμμένη μια διαφορετική ιστορία της Πόλης, η ιστορία των αντικειμένων της. Εδώ, θα βρει κανείς οτιδήποτε από παλιές καρέκλες του μπαρμπέρη μέχρι σπάνιες πορσελάνινες παιδικές κούκλες του 19ου αιώνα. Φυσικά, ούτε λόγος για τα βινύλια, τα πικάπ και τα παλιά περιοδικά του ‘50 που γεμίζουν τις κούτες πλάι στο δρόμο.
Όμως, αυτό που αξίζει σίγουρα στο Μπαλάτ είναι τα μικρά vintage καφέ που αναβιώνουν, έστω και στο ελάχιστο, κάτι από την χαμένη αίγλη της ιστορικής συνοικίας. Μικρά τραπεζάκια στα πεζοδρόμια, όπου μπορεί κανείς -μόνος ή με παρέα- να απολαύσει τσάι και καφέ πλάι στους δρόμους της ατμοσφαιρικής συνοικίας είναι η τέλεια επιλογή για μία γρήγορη ανάσα μέσα στο ψυχρό και υγρό κλίμα της Πόλης.
Μια ανηφόρα πιο πάνω στην κορυφή ενός λόφου -μάλλον ενός εκ των επτά που απαρτίζουν τη χερσόνησο της παλιάς Πόλης- ξεπροβάλλει η Μεγάλη του Γένους Σχολή. Γνωστή και ως το Κόκκινο Σχολείο στα τουρκικά εξαιτίας του μπαρόκ ρυθμού με τα χαρακτηριστικά κόκκινα τούβλα, η Μεγάλη του Γένους Σχολή είναι το πρώτο σχολείο μετά την Άλωση της Πόλης και πολύ περισσότερο, το σχολείο που έδωσε σάρκα και οστά στην σύγχρονη ελληνική διανόηση, όπως την ξέρουμε σήμερα. Αν και η σιδερένια πόρτα σπάνια είναι ανοιχτή, παρά μόνο όταν οι λιγοστοί μαθητές έρχονται και φεύγουν, δεν χάνετε τίποτα να χτυπήσετε το κουδούνι. Ποιος ξέρει; Μπορεί να σας ανοίξουν και να κάνετε μια σύντομη βόλτα στο μικρό τσιμεντένιο προαύλιο και να θαυμάσετε για λίγο την μαγευτική θέα προς τον Κεράτιο με φόντο τους ουρανοξύστες στο Σισλί και στο Λεβέντ.
Βγαίνοντας από την πίσω πόρτα, μην ξεχάσετε να κοιτάξετε στα αριστερά σας, όπου αν είστε παρατηρητικοί, θα καταλάβετε πως βλέπετε την Παναγία την Μουχλιώτισσα. Η μονίμως κλειδωμένη εκκλησία είναι η μοναδική βυζαντινή εκκλησία που σώζεται ατόφια ακριβώς από την εποχή των Παλαιολόγων. Κατηφορίζοντας στο κυκλικό καλντερίμι, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε και τη Βουλγαρική Εκκλησία, με το εντυπωσιακό μπαρόκ κτίριο, το οποίο με φόντο την Μεγάλη του Γένους Σχολή δημιουργεί ένα εκπληκτικό φωτογραφικό καρέ που θα θέλετε οπωσδήποτε στο ταξιδιωτικό σας άλμπουμ.
Διαβάστε ακόμα:
Κινστέρνες: Οι υπόγειες δεξαμενές-παλάτια της Κωνσταντινούπολης
Κωνσταντινούπολη: Πού θα δοκιμάσετε το καλύτερο φαγητό στη Μητρόπολη των δύο κόσμων
Η λυτρωτική εμπειρία του Χαμάμ στην Κωνσταντινούπολη