Ένα οδοιπορικό ταξίδι στον Δρόμο του Μεταξιού αποτελεί για έναν ταξιδιώτη όνειρο ζωής. Ο δρόμος του Μεταξιού ήταν ένα αρχαίο δίκτυο εμπορικών δρόμων που συνέδεε ανατολή και Δύση από το 130 π.Χ. έως το 1453. Με αφετηρία την αρχαία πρωτεύουσα της Κίνας, τη Σιάν, τα καραβάνια φορτωμένα με εμπορεύματα κυρίως με μετάξι, διέσχιζαν ορεινά περάσματα, καυτές έρημους και οάσεις για να φτάσουν μέχρι την Κωνσταντινούπολη, που ήταν η κύρια διαδρομή, καλύπτοντας απόσταση 12.000 χλμ. Από τον δρόμο αυτό διακινήθηκαν όχι μόνο εμπορεύματα, αλλά και ιδέες, πολιτισμοί, θρησκείες, γλώσσες και παραδόσεις. Ο Βουδισμός για παράδειγμα, εξαπλώθηκε στην Κίνα και την Ιαπωνία μέσω του Δρόμου του Μεταξιού. Ένα τέτοιο ταξίδι λοιπόν στην εκπληκτική αυτή διαδρομή εντυπωσιάζει και τον πιο προχωρημένο ταξιδιώτη.

18

Χίβα

Ο δικός μας Δρόμος του Μεταξιού ξεκινάει από την Χίβα, την Τρίτη πόλη του Δρόμου του Μεταξιού μετά την Μπουχάρα και την Σαμαρκάνδη. Η Χίβα βρίσκεται ανάμεσα σε δύο έρημους. Από νότια την έρημο Karakum (Μαύρη άμμος) και βόρεια την έρημο Kyzylkum (Κόκκινη άμμος). Ήταν ο τελευταίος σταθμός των καραβανιών πριν διασχίσουν την μεγάλη έρημο Karakum που βρίσκεται στο σημερινό Τουρκμενιστάν, για να φτάσουν στην Περσία. Σημείο έλξης της πόλης είναι το Ιτσάν Καλά, που είναι η παλιά πόλη περιτειχισμένη από μεγαλοπρεπή πήλινα τείχη με 4 πύλες και με δεκάδες τζαμιά, μεντρεσέ, χαμάμ και μαυσωλεία στο εσωτερικό της. Ήταν η πρώτη περιοχή του Ουζμπεκιστάν που έγινε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(364329)
      ["id"]=>
      int(364329)
      ["title"]=>
      string(1) "1"
      ["filename"]=>
      string(14) "1-1-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(951120)
      ["url"]=>
      string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(88) "https://www.travel.gr/experiences/oyzmpekistan-taxidi-stin-kardia-toy-d/attachment/1-59/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(190) "Μιναρές «Ισλάμ Χότζα», σύμβολο της αρχαίας πόλης της Χίβα, στον Δρόμο του  Μεταξιού/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(4) "1-59"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(364251)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:14:40"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:22:01"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1859)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-218x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(218)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-768x1058.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1058)
        ["large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-743x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(743)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-1115x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1115)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/1-1-1487x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1487)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Μιναρές «Ισλάμ Χότζα», σύμβολο της αρχαίας πόλης της Χίβα, στον Δρόμο του Μεταξιού/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης
Χίβα: Γλυπτό καραβανιού κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού, μπροστά από τα παλιά τείχη της πόλης/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης

Ξεκινάμε από την παλιά πόλη. Περπατώντας στα στενά πέτρινα σοκάκια βλέπουμε τον ημιτελή Kalta Minor Minaret ύψους 29 μ. Συνεχίζουμε στο παλάτι Tosh-Hovli των ηγεμόνων της Χίβα διακοσμημένο με τιρκουάζ κεραμικά πλακάκια και στη συνέχεια το τζαμί Juma που στηρίζεται σε 213 ξύλινες κολώνες. Το απόγευμα κατευθυνόμαστε στην βόρεια πύλη για να ανέβουμε και να περπατήσουμε στα πήλινα τείχη. Είναι η ώρα που βασιλεύει ο ήλιος και τα πήλινα τείχη παίρνουν μια χρυσοκόκκινη απόχρωση. Καθώς βλέπω από ψηλά την υπέροχη αυτή πόλη σκέφτομαι ότι η Χίβα είναι ένα ταξίδι στον χρόνο. Ό,τι έχεις φανταστεί για την Ανατολή το βλέπεις εδώ. Το βράδυ πάμε για φαγητό στο Terasse Café με θέα τα φωτισμένα μνημεία της Χίβα, ενώ κάτω στην πλατεία ανάμεσα στους μεντρεσέδες και τα τζαμιά, μουσικοί και χορευτές, ντυμένοι παραδοσιακά, δίνουν παράσταση.

Την επόμενη μέρα πάμε στο Kuhna Ark, το παλάτι των εμίρηδων. Συνεχίζουμε την περιπλάνησή μας στα στενά σοκάκια της Χίβα. Στον δρόμο, συναντάμε ένα γάμο και μετά έναν άλλο. Γυναίκες με φλοράλ φορέματα και κεφαλομάντηλα να χορεύουν και άνδρες να τις συνοδεύουν. Πάμε στην ανατολική πύλη. Ένα μεγάλο θολωτό πέρασμα με τεράστιες ξύλινες σκαλιστές πόρτες. Στον ίδιο χώρο λειτουργούσε για τρεις αιώνες μέχρι και το 1873 το σκλαβοπάζαρο της Χίβα. Στο θολωτό πέρασμα υπάρχουν κόγχες που φυλασσόταν οι σκλάβοι, τους οποίους έφερναν φυλές του Τουρκμενιστάν και του Καζακστάν. Στις 18:30 φεύγουμε με τρένο για Μπουχάρα διασχίζοντας την έρημο Kyzylkum. Το ταξίδι μας είναι γεμάτο από εικόνες της κεντροασιατικής υπαίθρου με γιούρτες (νομαδικές σκηνές) δίπλα στον αρχαίο Ώξο ποταμό (Amu Darya) και καμήλες. Φθάνουμε στην Μπουχάρα το πρωί της επόμενης μέρας.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(364333)
      ["id"]=>
      int(364333)
      ["title"]=>
      string(1) "3"
      ["filename"]=>
      string(14) "3-2-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(994259)
      ["url"]=>
      string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(88) "https://www.travel.gr/experiences/oyzmpekistan-taxidi-stin-kardia-toy-d/attachment/3-62/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(144) "Χίβα. Παραδοσιακοί μουσικοί μπροστά στο  φρούριο  «Kuhna  Arc»/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(4) "3-62"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(364251)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:16:46"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:21:48"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1666)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-195x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(195)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-768x1180.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1180)
        ["large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-666x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(666)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-1000x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1000)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/3-2-1333x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1333)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Χίβα. Παραδοσιακοί μουσικοί μπροστά στο φρούριο «Kuhna Arc»/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης
Μεντρεσές «Nodir Devonbegi» (1620). Μία από τις τρεις μνημειακές κατασκευές που περιβάλλουν την κεντρική πλατεία «Laby Hauz» (στην δεξαμενή) στην Μπουχάρα/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης

Μπουχάρα

Η Μπουχάρα, μία από τις παλαιότερες πόλεις της Κεντρικής Ασίας περιτριγυρισμένη από την έρημο Kyzylkum (Κόκκινη έρημος), υπήρξε το επίκεντρο Περσικού πολιτισμού κι ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά πολιτιστικά κέντρα της Κεντρικής Ασίας. Ξεκινάμε την ξενάγησή μας από την παλιά πόλη. Περνώντας μέσα από θολωτά πολύβουα παζάρια, φτάνουμε στο Lyabi Hauz. Πρόκειται για την κεντρική πλατεία της Μπουχάρα, χτισμένη γύρω από μια τεχνητή λιμνούλα (παλιά δεξαμενή του 1620) με το άγαλμα του Νασρεντίν Χότζα στη μια πλευρά της. Το Lyabi Hauz είναι το επίκεντρο ενός υπέροχου αρχιτεκτονικού συνόλου, το οποίο αποτελείται από τον Kukeldash Madrasah, από τα μεγαλύτερα ισλαμικά σπουδαστήρια, το Nadir Divanbegi, ένα κατάλυμα για πλανόδιους Σούφι και ένα μικρότερο μεντρεσέ στην δυτική πλευρά της δεξαμενής.

Η πλατεία διατηρεί το παλιό της στυλ παρά την βραδινή ποπ μουσική και την οικογενειακή ατμόσφαιρα διασκέδασης. Συνεχίζουμε στο Poi-Kalyan, ένα θρησκευτικό συγκρότημα στην καρδιά της Μπουχάρα. Περιλαμβάνει δύο μεντρεσέδες και τον μιναρέ Kalyan, ύψους 40 μ. ή αλλιώς τον «Πύργο του θανάτου», καθώς από εκεί έριχναν τους καταδικασμένους. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της Μπουχάρα είναι το Arc Fortress. Ένα φρούριο που χτίστηκε τον 5ο αιώνα μ.Χ. στο οποίο κατοικούσαν οι εμίρηδες της Μπουχάρα από τον 5ο αιώνα μ.Χ. έως την κατάληψη της πόλης από τον κόκκινο στρατό το 1920.

Κάτω από την Ακρόπολη βρίσκεται η δημόσια πλατεία Registan, όπου συγκεντρωνόταν κόσμος για να ακούσει τις βασιλικές διακηρύξεις που προαναγγέλλονταν από τεράστιους χάλκινους σωλήνες. Το βράδυ πάμε για φαγητό στο Lyabi Haus, καθώς είναι το τέλειο μέρος για αν δεις τον αυθεντικό τοπικό πολιτισμό. Η βραδιά μας κλείνει στο παλιό καραβάν -σαράι Divan Beghi για να παρακολουθήσουμε παραδοσιακή μουσική και χορευτικές εκδηλώσεις. Ο χώρος πλημμυρίζει από ουζμπέκικη μουσική και η σκηνή που βρίσκονται οι χορευτές γεμίζει από χορευτικές φιγούρες. Την επόμενη μέρα πάμε να επισκεφθούμε το θερινό ανάκτορο του τελευταίου εμίρη της Μπουχάρα, Sayyid Mir Muhammad Alim Khan (1911- 1920) και τη νεκρόπολη Chor Bakr με τους οικογενειακούς τάφους των σεΐχηδων. Το απόγευμα φεύγουμε με τρένο υψηλών ταχυτήτων, τo Afrosiyob για Σαμαρκάνδη. Η απόσταση είναι 220 χλμ. και την διανύουμε σε μιάμιση ώρα.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(364342)
      ["id"]=>
      int(364342)
      ["title"]=>
      string(1) "7"
      ["filename"]=>
      string(14) "7-2-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1240598)
      ["url"]=>
      string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(88) "https://www.travel.gr/experiences/oyzmpekistan-taxidi-stin-kardia-toy-d/attachment/7-29/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(123) "«Bibi Hanum» Τέμενος του 15ου αιώνα στην Σαμαρκάνδη/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(4) "7-29"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(364251)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:21:43"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-05-09 09:22:34"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1844)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(64) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-216x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(216)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-768x1066.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1066)
        ["large"]=>
        string(65) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-737x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(737)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-1106x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1106)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(66) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/05/7-2-1475x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1475)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
«Bibi Hanum» Τέμενος του 15ου αιώνα στην Σαμαρκάνδη/Photo: Γαβριήλ Χαλκίδης
Σαμαρκάνδη/Photo: Unsplash

Σαμαρκάνδη

Φθάνουμε στο ξενοδοχείο αργά το απόγευμα. Αν και ο ήλιος έχει πέσει αποφασίζουμε να πάμε μια βόλτα στην πλατεία Registan, την καρδιά της πόλης της Σαμαρκάνδης, η οποία είναι κατάμεστη από κόσμο. Η πλατεία Registan θεωρήθηκε κόμβος της Τιμουριδικής Αναγέννησης. Πλαισιώνεται από τρεις μεντρεσέδες (πνευματικά ιδρύματα για όσους αναζητούσαν να μελετήσουν το Ισλάμ): τον Ulugbek, Tilla Kari και τον Shirdor, κεντημένοι με γαλάζια πλακάκια και τιρκουάζ τρούλους. Καθώς έχει νυχτώσει, τα φώτα που πέφτουν πάνω στις μεντρεσέδες δημιουργούν ένα απίστευτο σκηνικό. Ο κόσμος παρακολουθεί το παιχνίδι με τους φωτισμούς, τρώγοντας παγωτό ή μαλλί της γριάς ενώ τα παιδάκια παίζουν αμέριμνα στην πλατεία. Η βραδιά κλείνει με ένα υπέροχο δείπνο σε ένα παλιό ρωσικό κτίριο που έχει μετατραπεί σε εστιατόριο, στην ρωσική πλευρά της πόλης, κοντά στο ξενοδοχείο που μένουμε.

Την επόμενη μέρα πάμε να γνωρίσουμε την Σαμαρκάνδη. Μια πόλη-θρύλος, πρωτεύουσα της Σογδιανής, που το ελληνικό όνομά της ήταν Μαράκανδα, όταν την κατέλαβε ο Μ. Αλέξανδρος το 329 π.Χ. Είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου, γνωστή για τα αρχιτεκτονικά της μνημεία. Κόμβος στον Δρόμο του Μεταξιού, ισοπεδώθηκε από τον Τζένγκις Χαν το 1220. Το 1370 ο Ταμερλάνος
κατέστησε την Σαμαρκάνδη πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας του, η οποία εκτεινόταν από την Ινδία ως την Τουρκία. Ξεκινάμε από την πλατεία Registan που ήταν το εμπορικό κέντρο της Μεσαιωνικής Σαμαρκάνδης. Το παράδοξο είναι όταν η Σαμαρκάνδη έγινε πρωτεύουσα το 1920 της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, οι Σοβιετικοί, παρά τα αντιθρησκευτικά τους αισθήματα ήταν εκείνοι που αποκατέστησαν το μεγαλύτερο τμήμα της πλατείας.

Βγαίνουμε από την πλατεία και ακολουθούμε τον πεζόδρομο που συνδέει την πλατεία με το Τέμενος της Μπιμπί Χανούμ που χρίστηκε το 1404 προς τιμήν της αγαπημένης συζύγου του Ταμερλάνου. Δίπλα βρίσκεται το παζάρι Σιάμπ. Συνεχίζουμε στο μεγαλοπρεπές μαυσωλείο Γκουρ Εμίρ. Εδώ, βρίσκεται ο τάφος του Ταμερλάνου, όπως επίσης και το μέρος ανάπαυσης για τους γιους του και τους εγγονούς του. Το δε κτίριο με το σμαραγδί τρούλο αποτέλεσε πρότυπο για το Ταζ Μαχάλ. Στο βορειοανατολικό τμήμα της Σαμαρκάνδης βρίσκεται η νεκρόπολη Σαχ-ι-Ζίντα που αποτελείται από μια σειρά εκλεπτυσμένων τάφων με λαμπερά χρώματα.

Η μέρα κλείνει με την επίσκεψή μας στο μουσείο Afrasiab, αφιερωμένο στην ιστορία της Σαμαρκάνδης, το οποίο βρίσκεται κοντά στους λόφους του αρχαίου οικισμού Afíasiab, έναν από τους μεγαλύτερους αρχαιολογικούς χώρους του κόσμου. Από τα πιο σημαντικά εκθέματα του μουσείου είναι οι τοιχογραφίες του παλατιού της Σαμαρκάνδης, του 7ου αιώνα μ.Χ., που απεικονίζουν τους τέσσερις κύριους πολιτισμούς που επέδρασαν στην Κεντρική Ασία εκείνη την εποχή: Κινέζικο, Περσικό, Ινδικό και Τούρκικο με παραστάσεις από την καθημερινή ζωή του παλατιού.

Κάπου εδώ το ταξίδι μας στις σημαντικές αυτές πόλεις του Δρόμου του Μεταξιού, στην Κεντρική Ασία, τελειώνει. Ένα ταξίδι στο Ουζμπεκιστάν είναι τελικά ένα ταξίδι στο χρόνο.

Διαβάστε ακόμα:

Ουζμπεκιστάν: Ένα σαγηνευτικό ταξίδι στην Κεντρική Ασία

City Break στην Τιφλίδα: Εκεί που η Ευρώπη συναντιέται με την Ασία

Έφεσος: Η αρχαία πόλη-διαμάντι της Μικράς Ασίας