Αν και το Πήλιο είναι ένας από τους πιο πολυσύχναστους προορισμούς της χώρας μας –τόσο τον χειμώνα, όσο και το καλοκαίρι– πολλοί εκπλήσσονται όταν ακούν ότι στις νότιες απολήξεις του υπάρχει ένα όμορφο νησάκι με κρυστάλλινα νερά, κατάφυτο από ελαιόδεντρα, στο οποίο ζουν ακόμα και αγριογούρουνα.
Το μπέρδεμα, μάλιστα, δείχνει να γίνεται ακόμα μεγαλύτερο από το γεγονός ότι είναι άλλο το Τρίκερι κι άλλο το Παλαιό Τρίκερι. Ευρισκόμενο στο τελείωμα της χερσονήσου της Μαγνησίας, σε ελάχιστη απόσταση από τη θάλασσα, το Τρίκερι –με το γραφικό λιμάνι της Αγίας Κυριακής– είχε για αιώνες τον χαρακτήρα νησιού, καθώς ήταν ευκολότερα προσβάσιμο μέσω του Παγασητικού κόλπου, παρά από την ορεινή ενδοχώρα.
Αυτό έπαψε ωστόσο να ισχύει από τη δεκαετία του 1970 κι έπειτα, καθώς φτιάχτηκε χερσαίος δρόμος, οπότε βαθμιαία ο προσανατολισμός του οικισμού άλλαξε. Αλλά η φήμη παρέμεινε ζωντανή, οπότε πολλοί από όσους έτυχε να ακούσουν για κάποιο νησί στο νότιο Πήλιο θεωρούσαν ότι πρόκειται για μια παρεξήγηση γύρω από το Τρίκερι. Εντούτοις το νησί υπάρχει: βρίσκεται στην είσοδο του Παγασητικού και λέγεται Παλαιό Τρίκερι, ώστε να ξεχωρίζει από το παραθαλάσσιο χωριό.
Πώς θα πάτε και πώς θα μετακινηθείτε πάνω στο νησί
Λίγο πριν φτάσετε στο Τρίκερι, θα διακρίνετε μια πινακίδα που γράφει Αλογόπορος. Στρίβοντας δεξιά, θα ακολουθήσετε έναν παράδρομο που σε περίπου 10 λεπτά θα σας βγάλει στην ομώνυμη παραλία. Εκεί θα παρκάρετε το όχημά σας και θα επιβιβαστείτε σε θαλάσσιο ταξί για να περάσετε στο Παλαιό Τρίκερι. Θα σας πάρει μόλις 5 λεπτά και είναι ο μοναδικός τρόπος πρόσβασης, παρεκτός βέβαια και διαθέτετε δικό σας σκάφος.
Το Παλαιό Τρίκερι έχει έκταση 2,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα και κατοικείται από 86 ανθρώπους (σύμφωνα με την απογραφή του 2011), οι οποίοι ζουν στο ομώνυμο ψαροχώρι, που είναι και ο μοναδικός οικισμός στο νησί. Το τοπίο του είναι καταπράσινο, γεμάτο ελαιώνες, με βλάστηση αρκετά πυκνή, η οποία θυμίζει πολύ αυτήν της απέναντι ακτής. Το ψηλότερο σημείο φτάνει στα 129 μέτρα υψόμετρο.
Σημειώστε ότι στο νησί δεν κυκλοφορούν καθόλου αυτοκίνητα. Είναι άλλωστε περιττά, αφού μπορείτε να το περπατήσετε όλο πολύ εύκολα, αν θελήσετε να πεζοπορήσετε πέρα από τα όρια του οικισμού. Ακόμα και με χαλαρό ρυθμό δεν θα σας πάρει πάνω από 4 ώρες, αν και η σήμανση των μονοπατιών είναι αρκετά υποτυπώδης σε ορισμένα σημεία.
Το ιστορικό παρελθόν
Ο τόπος ήταν γνωστός ήδη από την αρχαιότητα, ορισμένοι θεωρούν μάλιστα ότι εκεί βρισκόταν η Κικύνηθος που αναφέρει ο Όμηρος –πράγμα που σημαίνει ότι το νησί ήταν κατοικημένο ήδη από τα μυκηναϊκά χρόνια. Οι ανασκαφές έχουν επιβεβαιώσει ότι εκείνη την εποχή υπήρχε πράγματι κάτι σαν εμπορικός σταθμός στη σημερινή θέση Καβάκι, δεν έχουν βρει όμως κανένα ίχνος πόλης: χρονικά, τα αμέσως επόμενα αρχιτεκτονικά λείψανα ανάγονται στην κλασική και στην ελληνιστική περίοδο.
Το Παλαιό Τρίκερι συνέχισε πάντως να υφίσταται ως οικισμός μέχρι και τα μέσα περίπου του 17ου αιώνα, όταν ο πληθυσμός του αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει λόγω επιδρομών από Αλγερινούς και Βέρβερους πειρατές, μετοικώντας στα ηπειρωτικά της Μαγνησίας. Από τους δικούς του κατοίκους ιδρύθηκε τότε το Τρίκερι, οπότε το νησί έμεινε πλέον γνωστό ως Παλιό Τρίκερι. Βαθμιαία, με την εξάλειψη της πειρατείας, κάποιοι επέστρεψαν.
Το Παλαιό Τρίκερι περιήλθε στο ελληνικό κράτος το 1881. Η ήρεμη ζωή του διαταράχθηκε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, καθώς ήδη από το 1948 επιλέχθηκε από τις αρχές ως τόπος εξορίας γυναικών με αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις. Αυτό σταμάτησε τελικά το 1953, ωστόσο το γεγονός άφησε έντονο αποτύπωμα στην τοπική ιστορία και σφυρηλάτησε σχέσεις οι οποίες ακόμα κρατάνε: κάθε χρόνο, στα μέσα Ιουνίου, όσες από τις παλιές εξόριστες βρίσκονται εν ζωή επιστρέφουν στο Παλιό Τρίκερι και καταθέτουν στεφάνι σε αναμνηστική πλάκα που έχει στηθεί στον οικισμό.
Το σύγχρονο τουριστικό προφίλ
Παρά τη γειτνίασή του με το νότιο Πήλιο, το Παλιό Τρίκερι δεν δείχνει να συμμερίζεται την τουριστική ανάπτυξη που χαρακτηρίζει τα ορεινά και παραθαλάσσια χωριά του Βουνού των Κενταύρων. Παραμένει έτσι «εκτός ραντάρ»: ένας προορισμός με χαμηλό προφίλ, ο οποίος δεν απευθύνεται σε όσους αναζητούν ταξιδιωτικές ανέσεις και πολυσύχναστους προορισμούς.
Αντιθέτως, θα ευχαριστήσει κυρίως εκείνους που επιδιώκουν αποδράσεις σε ήσυχα μέρη και αρκούνται σε λίγα και βασικά πράγματα –ειδικά μετά το κλείσιμο του μοναδικού μίνι μάρκετ. Οι πιο υπομονετικοί και παρατηρητικοί ίσως δουν και αγριογούρουνα να τριγυρνούν ανάμεσα στους ελαιώνες. Κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς έφτασαν στο νησί, πάντως είναι βέβαιο ότι υπάρχει ένας τέτοιος μικρός πληθυσμός.
Όλα αυτά, πάντως, δεν σημαίνουν ότι το νησί διώχνει τον δυνητικό επισκέπτη ή ότι είναι κατάλληλο μόνο για ημερήσια εκδρομή. Θα εντοπίσετε δηλαδή και κάποια ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στο Παλαιό Τρίκερι, τα οποία έχουν ζήτηση κάθε χρόνο, από τον ερχομό της άνοιξης ως το τέλος του καλοκαιριού. Επίσης, ειδικά αν αγαπάτε τα θαλασσινά, τα ψαροταβερνάκια του οικισμού εγγυώνται ότι θα βρείτε πολλά ολόφρεσκα καλούδια, απευθείας από τα ντόπια καΐκια. θα γευτείτε λ.χ. σαλάχι, χταπόδι ψητό ή κρασάτο, φούσκες (όστρακα που δύσκολα αλιεύονται), ενώ αναλόγως εποχής και διαθεσιμότητας θα βρείτε και τα ιδιαίτερα χόρτα που στη Μαγνησία λένε τσιτσίραυλα.
Όσο για παραλίες, μπορεί να είναι τέσσερις όλες κι όλες (η Πράσινη Άμμος, η Αγία Σοφία, ο Άγιος Γεώργιος, η Αφέτκα), μα θα σας αποζημιώσουν με τα κρυστάλλινα, καταγάλανα νερά τους. Δεν υπάρχει βέβαια καμιά εκτεταμένη αμμουδιά εδώ. Ωστόσο ο ίσκιος των ελαιόδεντρων, που απλώνονται σχεδόν ως την ακτή, φτάνει και περισσεύει.
Τα αξιοθέατα
Σημαντικότερο αξιοθέατο του νησιού είναι το Μοναστήρι της Ευαγγελίστριας, πάνω στην ψηλότερη κορυφή του νησιού. Στην ίδια τοποθεσία υπήρχε και παλιότερος ναός, ο οποίος κατακάηκε το 755 κατά τη διάρκεια πειρατικής επιδρομής. Αφιερωμένο στην Παναγία, το μοναστήρι εντυπωσιάζει τον επισκέπτη καθώς εξωτερικά θυμίζει φρούριο. Στέκεται εκεί από το 1837, διακρίνεται για την εσωτερική του αυλή με τις γλάστρες, ενώ περιμετρικά σώζονται τα κελιά των μοναχών.
Διαχρονικά, η μονή προσφέρει και δυνατότητα φιλοξενίας (δεν θα σας κοστίσει πάνω από 15 ευρώ τη βραδιά, με τις τουαλέτες να είναι κοινές), σύμφωνα μάλιστα με όσα διηγούνται οι παλιότεροι κάποτε έμεινε εκεί ακόμα και η Γκρέτα Γκάρμπο. Αν σκοπεύετε να δοκιμάσετε την εμπειρία θα πρέπει να το κανονίσετε τηλεφωνικά (24230-55207) πριν βρεθείτε εκεί. Ο λόγος είναι ότι πλέον δεν υπάρχουν μοναχοί, οπότε ο χώρος διατηρείται καθαρός και επισκέψιμος από τις γυναίκες του Παλιού Τρίκερι.
Στην παραλία της Αγίας Σοφίας μπορείτε επίσης να δείτε τα λείψανα της ομώνυμης εκκλησίας, η οποία είναι ακόμα παλαιότερη της Μονής της Ευαγγελίστριας. Χρονολογείται στα παλαιοχριστιανικά χρόνια και είναι χτισμένη ως τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και πρόσκτισμα, ακολουθώντας τα πρότυπα εκείνης της μακρινής εποχής. Πλέον έχει εγκαταλειφθεί, θα παρατηρήσετε μάλιστα ότι εν μέρει έχει καταστραφεί πια από τη θάλασσα.
Όσον αφορά τη νεότερη ιστορία, τέλος, πέρα από την αναμνηστική πλάκα που θυμίζει ότι κάποτε το Παλαιό Τρίκερι υπήρξε τόπος εξορίας, μπορείτε να δείτε το μαγερειό των εκτοπισμένων γυναικών, καθώς και όσα έχουν απομείνει από το υπαίθριο θεατράκι που έφτιαξαν εκεί στα δύσκολα χρόνια μεταξύ 1948 και 1953.
Διαβάστε ακόμα:
Άγιος Γεώργιος Νηλείας: Χειμερινή εκδρομή στο «Ησυχαστήριο του Πηλίου», 20 λεπτά έξω από τον Βόλο
Σαββατοκύριακο στην Τσαγκαράδα
Μηλιές: Το πανέμορφο χωριό που μοιάζει να είναι όλο το Πήλιο σε μικρογραφία
