Η πόλη της Λιβαδειάς είναι γνωστή για τις σούβλες της, μικρές και μεγάλες. Και μόνο στο άκουσμα του ονόματος της πόλης το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι τα ξακουστά σουβλάκια της. Είναι η πόλη που τιμά όλα αυτά που λέμε «κοψίδια» και αγαπάμε πολύ εμείς οι Βοιωτοί. Συνήθως, τα συνοδεύουμε με χόρτα, πατάτες τηγανητές, τζατζικάκι σκορδάτο, χωριάτικη και κρασάκι φυσικά ή παγωμένη μπίρα τα καλοκαίρια. Απλά άλλα τόσο συγκλονιστικά νόστιμα!
Η Λιβαδειά λοιπόν, που μετρά χρόνια ιστορίας στις σούβλες αναβιώνει κάθε χρόνο το Πάσχα το έθιμο του «Λάκκου». Οι προετοιμασίες για το ψήσιμο του αρνιού ξεκινούν λίγες μέρες πριν, με το σφάξιμο ή την επιλογή του κατάλληλου αρνιού καθώς και τη συλλογή των κλημάτων για τη φωτιά. Στη συνέχεια, το Μεγάλο Σάββατο γίνεται η επιλογή του σημείου όπου θα στηθεί ο λάκκος, είτε αυτό είναι μια άκρη στην αυλή και στον κήπο, ένα σημείο της γειτονιάς ή της πλατείας, καθώς οι Λιβαδιώτες συνηθίζουν να ψήνουν παρέα. Τα κλήματα κάνουν λοφάκια και είναι έτοιμα για να τα ανάψουν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα με την λαμπάδα της Αναστάσεως, νωρίς νωρίς γιατί η φωτιά θέλει να κάτσει για να γίνουν τα κάρβουνα.
Μόλις η θράκα είναι έτοιμη, μπαίνει «πάνω» το αμνοερίφιο. Το κοκορέτσι και το κοντοσούβλι θα βγουν πρώτα και θα αποτελέσουν τα μεζεδάκια πριν το κυρίως γεύμα. Το τραπέζι πλάι από τη σούβλα είναι γεμάτο με πίτες, αυγά, κρασί και μπίρα αλλά και πασχαλινά κουλουράκια, τσουρέκι και καφέ για όσους ξυπνάνε κάπως πιο αργά. Όταν το ψήσιμο έχει μπει σε «σειρά» και τα πρώτα κοκορέτσια βγαίνουν από τη σούβλα, αρχίζουν οι επισκέψεις από λάκκο σε λάκκο για ευχές και τσουγκρίσματα.
Το έθιμο όμως δεν αναβιώνει μόνο στις γειτονιές, ο Δήμος για ακόμα μια χρονιά στις πηγές της Κρύας θα στήσει λάκκους όπου ανήμερα το Πάσχα θα ψηθούν αρνιά σε μια μεγάλη γιορτή με κέρασμα για όλους τους επισκέπτες, η οποία θα συνοδεύεται από παραδοσιακές μουσικές με τον Γιάννη Καψάλη στο μικρόφωνο. Το γλέντι όμως δεν σταματά εκεί, το βράδυ στις 20:30, στην Κεντρική Πλατεία, θα γίνει γλέντι με παραδοσιακούς χορούς από τους Συλλόγους «Χορονός», «Χορευτικό Λαογραφικό Όμιλο Λειβαδιάς» και τον «Σύλλογο Σαρακατσαναίων Βοιωτίας» ενώ τη Δευτέρα του Πάσχα στις 20:00, στην Κεντρική Πλατεία επίσης, θα γίνει συναυλία με τον Κώστα Καραφώτη και την Ελεάνα Παπαϊωάννου.
Για μία πιο μεγαλοπρεπή Ανάσταση γεμάτη πυροτεχνήματα θα πάτε στη Μητρόπολη της Λιβαδειάς, στον Άγιο Γεώργιο και την Αγία Παρασκευή, αν όμως θέλετε μια πιο ήσυχη κατάσταση, προτιμήστε τις μικρότερες εκκλησίες. Υπάρχουν επίσης και δύο κοντινά μοναστήρια όπου μπορείτε να ζήσετε μια άκρως κατανυκτική Ανάσταση. Από την μία, η μονή Λυκούρεση αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, πάνω από τη Χαιρώνεια, μόλις 10 χλμ. μακριά από το κέντρο της πόλης.
Ο ναός χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και εντυπωσιάζει με τους εννέα τρούλους του. Μάλιστα το 1821 υπήρξε ορμητήριο του Αθανασίου Διάκου για την απελευθέρωση της Λιβαδειάς. Στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Λιβαδειάς, μεταξύ των χωριών Λαφύστι και Άγιος Γεώργιος, στα 8 χλμ. από το κέντρο της πόλης, η Ανάσταση είναι επίσης μια μοναδική εμπειρία (23:15 -02:30).
Αν θέλετε να κάνετε μια όμορφη βόλτα πάρτε το πλακόστρωτο πλάι στο ποτάμι, στην Κρύα και ανηφορίστε προς το σύγχρονο ανοιχτό θέατρο της πόλης. Είναι μια όμορφη διαδρομή που περνά από το σημείο που βρισκόταν το μαντείο του Τροφωνίου Διός, ένα υπόγειο κλιβανοειδές κτίσμα, που το μόνο που έχει πλέον σωθεί είναι οι εσοχές στα βράχια που χρησιμοποιούνταν κατά πάσα πιθανότητα για τα αναθήματα των πιστών. Η διαδρομή γίνεται ουσιαστικά μέσα στο φαράγγι που διατρέχει ο ποταμός Έρκυνας. Αν αντέχετε αξίζει να ανεβείτε τα περίπου 700 -ίσως και παραπάνω- σκαλοπάτια, προς το εκκλησάκι της Αγίας Ιερουσαλήμ ψηλά στο βράχο που χαρίζει απίθανη θέα, ωστόσο τα τελευταία σκαλοπάτια θέλουν αρκετή προσοχή.
Για τσουρεκάκια θα πάτε στον φούρνο «Γουριώτης» κοντά στην Κρύα, ο ίδιος μάλιστα έχει φτιάξει και την προτομή της νύμφης Έρκυνας στις Πηγές της Κρύας καθώς η γλυπτική είναι το χόμπι του (Στρ. Ιωάννου 40, Τηλ: 2261028218), στο αρτοποιείο «Γιατζιτζόγλου» (Λεωφ. Αθηνών 114, Τηλ: 2261028091), στου «Τσεσμετζή» (Λεωφ. Αθηνών 134, Τηλ: 2261027410), στου «Παπασπύρου» (Λεωφ. Αθηνών 27, Τηλ: 2261026737) και στου «Πολύταρχου» (Καραγιαννοπούλου 105, Τηλ: 2261024277). Για γλυκά το «Delice» (Αισχύλου, Τηλ: 2261181100), οι «Χάριτες» (Παπασπύρου 105, Τηλ: 2261025236) και το «Cookies & More» (Ι. Λάππα 8, Τηλ: 2261400022) είναι από τα πιο γνωστά.
Διαμονή
Levadia Hotel: προσεγμένο κλασικού ύφους ξενοδοχείο.
Διεύθυνση: Λεωφ. Παπασπύρου 4, Τηλ: 2261023611
Ξενοδοχείο Φίλιππος: στην είσοδο της πόλης, διαθέτει άνετα δωμάτια σε κλασικό ύφος.
Διεύθυνση: Τέρμα Δ, Παπασπύρου, Τηλ: 2261089710
Aegli Suites: σουίτες με απλή αλλά προσεγμένη διακόσμηση που διαθέτουν και κουζινάκι.
Διεύθυνση: Καραγιαννοπούλου 47, Τηλ: 6982400088).
Φαγητό
Τα Κοψίδια: προσεγμένος χώρος που σερβίρει μπριζόλες, μπιφτέκια, παϊδάκια, κοντοσούβλι, κοκορέτσι κ.ά.
Διεύθυνση: Στρατηγού Ιωάννου 105, Τηλ: 2261 088100
Καλλίγευστον: όμορφος χώρος με μενού που κινείται μεταξύ της τοπικής, ελληνικής και διεθνής κουζίνας.
Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 19, Τηλ: 2261023338
Ταβέρνα ο Νώντας: λίγο έξω από την πόλη, κλασική ταβέρνα που στο μενού φιγουράρουν ανάμεσα σε άλλα τα παϊδάκια και το κοντοσούβλι.
Διεύθυνση: 2ο χλμ. Π.Ε.Ο. Λιβαδειάς Αθήνας, Τηλ: 2261025422
Παλιάτσος: χαριτωμένο μεζεδοπωλείο που σερβίρει κλασικά αλλά και πιο σύγχρονα μεζεδάκια.
Διεύθυνση: Έρκυνας 5, Τηλ: 2261089664
Οινικές επιλογές στη Βοιωτία
*Από την Λίλλυ Χαλικιά
Η πρώτη αναφορά για τα κρασιά της Βοιωτίας και συγκεκριμένα της Κοιλάδας των Μουσών γίνεται από τον Ησίοδο, ο οποίος περιγράφει ένα λιαστό, πορφυρό, πληθωρικό κρασί, 2800 χρόνια πριν. Πλέον υπάρχουν δεκάδες μικρά και μεγάλα οινοποιεία με αξιόλογα κρασιά που μπορεί κανείς να πιει τώρα ή να κρατήσει στο κελάρι του με βασικές ποικιλίες της περιοχής όπως το γνωστό λευκό Σαββατιανό και το λιγότερο γνωστό ερυθρό, αλλά εξόχως νόστιμο Μούχταρο.
Ο Ορειβάτης του οινοποιείου Ακριώτου, προέρχεται από την αμπελουργική ζώνη Πλαταιών Βοιωτίας με το Σαββατιανό εδώ να ζυμώνει αυθόρμητα, παραμένοντας 18 μήνες στις οινολάσπες για να δώσει ένα κρασί με κιτρινοπράσινο χρώμα, έντονη μύτη, βοτανική και μέτρια φρουτώδη αφήνοντας το στόμα δροσερό και γεμάτο.
Και πάμε στην επίμαχη Ρετσίνα. Συνυφασμένη με το οινοποιείο Μαλαματίνα. Το Rezine 2303 είναι ένας οίνος κατά παράδοση αποκλειστικά από Σαββατιανό, οινοποιημένο σε τσιμεντένιες δεξαμενές παράγοντας ένα κρασί πολύπλοκο, φίνο, με διακριτικό άρωμα πεύκου και δενδρολίβανου.
Ανεβαίνοντας λίγο βορειοδυτικά, φτάνουμε στους πρόποδες του Παρνασσού όπου βρίσκεται το οινοποιείο Αργυρίου και διαλέγουμε Μαλαγουζιά που μας δίνει πλούσια μύτη, ιδιαίτερα αρωματική, με νότες πυρηνόκαρπων, εσπεριδοειδών και λευκών λουλουδιών συνθέτοντας ένα απολαυστικό κρασί.
Συνεχίζουμε με το Μούχταρο και κατηφορίζουμε προς την Θήβα, στο ένα (ONE) και μοναδικό ομώνυμο αμπελώνα του Κτήματος Σαμαρτζή με σταφύλια που προορίζονται για την παραγωγή ροζέ κρασιού, με χρώμα και άρωμα συμπυκνωμένου τριαντάφυλλου, άγριας φράουλας με υψηλή οξύτητα και σώμα που θυμίζει καραμέλα τσάρλεστον.
Εκεί, στην Κοιλάδα των Μουσών βρίσκεται και το Κτήμα Μουσών από το οποίο επιλέγουμε το Μούχταρο, ένα πολύ νόστιμο ερυθρό κρασί με βαθύ πορφυρό χρώμα, πλούσιο άρωμα μαγειρεμένου δαμάσκηνου, φράουλας και μαύρων φρούτων που ακολουθεί στο στόμα. Απαλές ταννίνες, αρκετή οξύτητα και μακρά επίγευση.
Κλείνουμε με ένα απόσταγμα από το Lost Lake Distillery. Το μυστήριο γύρω από το όνομά του κρύβει τη χαμένη λίμνη που αποξηράθηκε προκειμένου να χαρίσει τη θέση της στην καλλιέργεια. Το Last Battle1829 είναι αφιερωμένο στη Μάχη της Πέτρας, την τελευταία που δόθηκε για να σφραγίσει την Ελληνική Επανάσταση του 1821, και όπως η περιοχή της Ρούμελης λειτουργούσε ως στρατηγικός διάδρομος που ενώνει τη Νότια με τη Βόρεια Ελλάδα, έτσι και οι διαφορετικές ποικιλίες Ασύρτικο, Sauvignon Blanc, Κουντούρα, Μούχταρο και Μαλαγουζιά αφού αποσταχθούν ξεχωριστά, ενώνονται, για να παλαιώσουν τρία χρόνια σε γαλλικά βαρέλια δίνοντας αυτό το σπάνιο τσίπουρο.
Διαβάστε ακόμα:
Χαλκίδα-Λιβαδειά-Γαλαξίδι: Διαδρομή σε ισορροπία στεριάς και θάλασσας
Στις Πηγές της Κρύας στη Λιβαδειά -Τεράστια πλατάνια, καταρράκτες, λιθόστρωτα δρομάκια
