Πάσχα στη Χίο, εκεί όπου η εξοχή μοσχοβολά. Ένας τόπος με μοναδικά χωριά για να επισκεφθείτε, ενδιαφέροντα έθιμα για να παρακολουθήσετε, εκκλησίες και μοναστήρια για μια κατανυκτική Μεγάλη Εβδομάδα, καλό φαγητό και πολλές επιλογές διαμονής.
Αν θέλετε να βρίσκεστε στο επίκεντρο των εξελίξεων, θα μείνετε στην πόλη της Χίου, που βρίσκεται στα ανατολικά του νησιού. Εδώ εντοπίζεται ο πιο οργανωμένος οικισμός, με το πλεονέκτημα ότι απέχει μόλις δέκα λεπτά από τον Βροντάδο -εκεί όπου «χτυπά» η καρδιά της Ανάστασης: ο διάσημος ρουκετοπόλεμος. Αν, πάλι, προτιμάτε κάτι πιο γραφικό, μπορείτε να μείνετε στο Πυργί, τα Μεστά, τη Βολισσό, τον Κάμπο ή σε όποιο άλλο σημείο σας τραβά η καρδιά.
Το Πυργί απέχει 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Χίου και 32 χιλιόμετρα από τον Βροντάδο. Είναι ίσως το πιο πολυφωτογραφημένο χωριό του νησιού -και όχι άδικα. Διαθέτει μια μοναδική μεσαιωνική αρχιτεκτονική, που σπάνια συναντά κανείς αλλού. Οι Γενοβέζοι, στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν και να οργανώσουν τους διασκορπισμένους οικισμούς της μαστίχας, τους συνένωσαν και δημιούργησαν ένα ισχυρό τείχος γύρω τους. Αυτό, όμως, που πραγματικά εντυπωσιάζει στο Πυργί είναι τα διακοσμητικά μοτίβα στα σπίτια του χωριού -τα περίφημα «ξυστά». Γεωμετρικά, σκουρόχρωμα σχέδια πάνω σε λευκές επιφάνειες, που κάνουν το χωριό να μοιάζει σχεδόν ψυχεδελικό. Στις βόλτες σας, βάλτε στη λίστα και τον ναό των Αγίων Αποστόλων του 13ου αιώνα.
Τα Μεστά απέχουν 36 χλμ. από τη Χίο και είναι ένας ακόμη μεσαιωνικός οικισμός, πανέμορφος και καλοδιατηρημένος. Σχεδόν εξ ολοκλήρου πέτρινο, το χωριό μοιάζει παραμυθένιο: μικρά, θολωτά τούνελ που ενώνουν γειτονιές και άλλα που δεν οδηγούν πουθενά, καθώς είχαν σχεδιαστεί για να παραπλανούν τους εχθρούς, ξύλινες πόρτες και μικρά παράθυρα, στενά καλντερίμια, πυργόσπιτα και κυκλικοί πύργοι στις γωνίες του χωριού. Ένας πέτρινος λαβύρινθος, στον οποίο σίγουρα θα θελήσετε να χαθείτε.
Η Βολισσός, από την άλλη, απέχει 38 χλμ. από την πόλη της Χίου -απόσταση που σε χρόνο μεταφράζεται περίπου σε 50 λεπτά, καθώς το οδικό δίκτυο του νησιού είναι αρκετά φιδογυριστό. Βρίσκεται στα βορειοδυτικά και είναι χτισμένη στην πλαγιά ενός λόφου που αγναντεύει το Αιγαίο. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα γραφικό οικισμό, πετρόχτιστο στο μεγαλύτερο μέρος του, με μια όμορφη πλατεία, ιδανική για ανοιξιάτικο άραγμα με σούμα, το τοπικό ποτό, και κουβέντα με τους ντόπιους. Αξίζει και μια βόλτα στο βυζαντινό κάστρο, ακριβώς πάνω από το χωριό, για λίγη ιστορία αλλά και μοναδική θέα.
Αν τώρα θέλετε να ξυπνάτε και να κοιμάστε με το μεθυστικό άρωμα των εσπεριδοειδών, τότε θα πάτε προς το χωριό Κάμπος, εδώ όπου βρίσκονται οι πορτοκαλαιώνες, και όχι μόνο, του νησιού. Μάλιστα, πολλοί από αυτούς είναι περιφραγμένοι με πέτρινες μάντρες -άλλες ψηλότερες, άλλες χαμηλότερες- μέσα στις οποίες κρύβονται, πολλές φορές, πανέμορφες επαύλεις του περασμένου αιώνα, κάποιες ίσως και παλαιότερες.
Σε τελείως διαφορετικό ύφος, η Λαγκάδα είναι ένα μικρό ψαροχώρι στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Μπορεί να της λείπει εκείνη η μυσταγωγική, μεσαιωνική ατμόσφαιρα του Πυργιού, των Μεστών και της Βολισσού, έχει όμως μια άλλη γοητεία, πιο «ανοιχτή» και πιο ανάλαφρη. Εδώ μπορείτε να χαλαρώσετε στα παραλιακά καφέ με τον ήχο του κύματος, αγναντεύοντας απέναντι τις Οινούσσες. Καταμεσής του νησιού και πάνω σε λόφο, βρίσκεται και το γραφικό χωριό του Αγίου Γεωργίου Συκούση, με όμορφη θέα και σύμβολό του τον βυζαντινό ναό του Αγίου Γεωργίου του 11ου αιώνα, ο οποίος έδωσε και το όνομα στο χωριό. Πιο νότια, στη γειτονιά των Μεστών, το μικρό χωριό Ολύμποι είναι κι αυτό ένα από τα όμορφα πέτρινα χωριά του νησιού.
Η Μεγάλη Εβδομάδα βρίσκει τα χωριά, τις εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα ξωκλήσια της Χίου γεμάτα από κόσμο. Σε μερικά από αυτά, μάλιστα, πραγματοποιούνται ιδιαίτερα θρησκευτικά έθιμα, όπως η Τελετή του Ιερού Νιπτήρος τη Μεγάλη Τετάρτη, στην Ιερά Μητρόπολη Χίου, όπου γίνεται αναπαράσταση της σκηνής κατά την οποία ο Ιησούς πλένει τα πόδια των 12 Αποστόλων. Τη Μεγάλη Παρασκευή, οι επιτάφιοι από τις ενορίες της πόλης της Χίου συναντιούνται στην κεντρική πλατεία, σε μια πραγματικά κατανυκτική ατμόσφαιρα. Το Μεγάλο Σάββατο, στα Μεστά και στις Καρυές, τηρείται συνήθως το έθιμο του «φανού»: καίνε δηλαδή ένα ομοίωμα του Ιούδα την ώρα της Ανάστασης.
Στο ερειπωμένο χωριό της Κυδιάντας Λαγκάδας, το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, οι κάτοικοι ψάλλουν μόνοι τους τον δικό τους επιτάφιο θρήνο, καθώς δεν υπάρχει ιερέας ή ψάλτης. Ένας θρήνος που απηχεί το συναίσθημα του ξεριζώματος από τον τόπο τους. Σε κάποια άλλα χωριά, την Τρίτη του Πάσχα γίνεται περιφορά των εικόνων στους δρόμους και τους αγρούς, για να αγιαστεί ο τόπος.
Αυτό που όμως τραβά το ενδιαφέρον ντόπιων και επισκεπτών είναι φυσικά ο ρουκετοπόλεμος στο χωριό Βροντάδος. Κάθε χρόνο οι ετοιμασίες γίνονται με άκρα μυστικότητα και το εάν θα πραγματοποιηθεί το έθιμο ή όχι είναι κάτι που δεν είναι πάντα γνωστό και σίγουρα δεν είναι ποτέ επίσημα γνωστό. Ωστόσο, ο κόσμος το περιμένει και μέχρι στιγμής πάντα οι εκκλησίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής ανταλλάσσουν «πυρά» σε ένα πραγματικά εντυπωσιακό έθιμο. Αν θέλετε να δείτε την ανταλλαγή ρουκετών σε όλο της το μεγαλείο μπορείτε να βγείτε λίγο εκτός οικισμού, προς το όρος Αίπος, και να απολαύσετε το θέαμα από ψηλά.
Στις «οπωσδήποτε» επισκέψεις στο νησί είναι φυσικά και η Νέα Μονή Χίου (Τηλ: 2271079391). Θα τη βρείτε στην ενδοχώρα του νησιού, σε ύψωμα σε μια πευκόφυτη πλαγιά του Προβατείου Ορους. Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας εδώ είναι πραγματικά υποβλητικές. Για την ιστορία τώρα, το Καθολικό άρχισε να χτίζεται στα μέσα περίπου του 11ου αιώνα και έχει μεγάλης αξίας ψηφιδωτά αντιπροσωπευτικά δείγματα του τύπου της αυστηρής βυζαντινής τέχνης, μάλιστα η μονή ανήκει στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1990.
Άλλα σημαντικά προσκυνήματα του νησιού είναι ο Άγιος Μηνάς (Τηλ.: 22710 31555), στην κορυφή ενός λόφου κοντά στο χωριό Νεοχώρι. Το μοναστήρι, που ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα, έχει συνδέσει την ιστορία του με τη γνωστή Σφαγή της Χίου το 1822, όταν οι Τούρκοι έσφαξαν και έκαψαν 3.000 Χιώτες που είχαν καταφύγει εκεί για να σωθούν. Στο μοναστήρι μπορείτε να παρακολουθήσετε τις ακολουθίες.
Σημαντική επίσης είναι η Μονή Μουνδών, αφιερωμένη στη μνήμη του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, κοντά στο χωριό Διευχά. Η ίδρυσή της πιθανολογείται στα Βυζαντινά χρόνια, ενώ οι εντυπωσιακές αγιογραφίες που διασώζονται χρονολογούνται στον 19ο αιώνα.
Εξίσου σημαντική είναι και η Μονή Μυρσινιδίου (Τηλ.: 22710 92780), λίγο έξω από τον Βροντάδο. Είναι αφιερωμένη στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα και προσφέρει όμορφη θέα προς τη θάλασσα. Και εδώ οι ακολουθίες έχουν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Έχετε όμως κατά νου πως τα μοναστήρια συνήθως διατηρούν διαφορετικά ωράρια για τις λειτουργίες, οπότε είναι καλό να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά πριν τα επισκεφθείτε
Διαβάστε ακόμα:
Η πολυσυλλεκτική κουζίνα της Χίου
Χίος: Ένα γαστρονομικό οδοιπορικό στο νησί των αρωμάτων
Βρουλίδια: Η παραλία της Χίου με τα λευκά βράχια που αντικρίζει το απέραντο γαλάζιο
