Στο γραφικό Μασούρι της Καλύμνου, ένα νησί με βαθιές ρίζες στην τέχνη της σπογγαλιείας, ο 90χρονος Γιάννης Μαγριπλής στέκεται ως ζωντανή ιστορία. Με μάτια γαλάζια σαν τη θάλασσα που τον ανέθρεψε και χέρια που ακόμη δουλεύουν ακούραστα, μας υποδέχεται στο εργαστήριο σφουγγαριών της οικογένειάς του. «Καλώς όρισες στον κόσμο της σπογγαλιείας», λέει με ένα ζεστό χαμόγελο, καθώς αρχίζει να ξετυλίγει το νήμα της ζωής του. Η ιστορία του είναι ένα ταξίδι που ξεκινά από τα φτωχικά παιδικά χρόνια στην Κάλυμνο και απλώνεται σε τρεις ηπείρους.

11

«Όταν ξεκίνησα…»

«Ήμουν πολύ νέος όταν ξεκίνησα. Αγράμματος», θυμάται. «Πήγα μόνο στις 4 πρώτες τάξεις του Δημοτικού και στα 17 μου χρόνια έφυγα για Αυστραλία». Εκεί, έμεινε εννέα χρόνια, δουλεύοντας αρχικά ως εργάτης και αργότερα ως οδηγός ταξί, μαζεύοντας χρήματα και μαθαίνοντας αγγλικά «στο δρόμο», όπως λέει χαρακτηριστικά.

Η εμπλοκή του στην αγορά των σφουγγαριών

Η επιστροφή του στην Ελλάδα το 1963 σηματοδότησε την αρχή της πορείας του στο εμπόριο σφουγγαριών. «Γνώρισα εδώ κάποιον, τον Αντώνη Μακρή, ανιψιό του μεγάλου έμπορα σφουγγαριών, Βουβάλη. Με προέτρεψε, επειδή γνώριζα και αγγλικά, να ασχοληθώ με το εμπόριο», αφηγείται. Το πρώτο του ταξίδι τον οδήγησε στην Αλικαρνασσό, όπου αγόρασε 400 κιλά σφουγγάρια. Από εκεί, η επιχειρηματική του «οδύσσεια» τον έφερε αντιμέτωπο με τις προκλήσεις της ευρωπαϊκής αγοράς στη Γερμανία και τελικά, τον οδήγησε στην Αμερική.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(399067)
      ["id"]=>
      int(399067)
      ["title"]=>
      string(28) "Πλησιάζει τα 90-6"
      ["filename"]=>
      string(39) "Πλησιάζει-τα-90-6-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(725029)
      ["url"]=>
      string(88) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(113) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/i-aionia-techni-tis-spoggalieias-o-gian/attachment/plisiazei-ta-90-6/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(44) "Photo: Κωστής Αγγελόπουλος"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(17) "plisiazei-ta-90-6"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(399054)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-09-16 08:27:36"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-09-16 10:53:41"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1707)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-200x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(200)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(90) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-768x1152.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1152)
        ["large"]=>
        string(90) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-683x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(683)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(88) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-scaled.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(88) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-6-scaled.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1366)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Κωστής Αγγελόπουλος
Photo: Κωστής Αγγελόπουλος
		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(399071)
      ["id"]=>
      int(399071)
      ["title"]=>
      string(28) "Πλησιάζει τα 90-4"
      ["filename"]=>
      string(32) "Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(3406792)
      ["url"]=>
      string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
      ["link"]=>
      string(113) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/i-aionia-techni-tis-spoggalieias-o-gian/attachment/plisiazei-ta-90-4/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(44) "Photo: Κωστής Αγγελόπουλος"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(17) "plisiazei-ta-90-4"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(399054)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-09-16 08:28:27"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-09-16 10:53:51"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(0)
      ["height"]=>
      int(0)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(1)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(1)
        ["medium"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(1)
        ["medium-height"]=>
        int(1)
        ["medium_large"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(1)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1)
        ["large"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(1)
        ["large-height"]=>
        int(1)
        ["1536x1536"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1)
        ["2048x2048"]=>
        string(81) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-4.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Κωστής Αγγελόπουλος
Photo: Κωστής Αγγελόπουλος

Τα ταξίδια στην Αμερική

«Έμπαινα στο αυτοκίνητο και ταξίδευα χιλιάδες μίλια», θυμάται με νοσταλγία. «Ξεκινούσα από τη Νέα Υόρκη και έχοντας πάρει ένα μεγάλο αυτοκίνητο, τα φόρτωνα και ταξίδευα. Πήγαινα στη Βοστώνη, στη Φιλαδέλφεια, στο Ντιτρόιτ, στο Κλίβελαντ, στη Μινεάπολη, στο Μισούρι, στο Σικάγο». Ο κύριος Μαγριπλής μιλάει με πάθος για την ποιότητα των ελληνικών σφουγγαριών: «Το φυσικό σφουγγάρι είναι ό,τι καλύτερο. Είναι ζωντανός οργανισμός», τονίζει. Αυτή η πεποίθηση τον οδήγησε να ταξιδέψει στον κόσμο, προωθώντας τα καλύμνικα σφουγγάρια. «Δεν ήταν εύκολο», παραδέχεται, «αλλά είχαμε πάθος. Ξέραμε ότι τα σφουγγάρια μας ήταν τα καλύτερα στον κόσμο».

Οι κίνδυνοι και οι δυσκολίες

Ωστόσο, η ιστορία της σπογγαλιείας δεν είναι μόνο μια ιστορία επιτυχίας. Ο κύριος Γιάννης μιλάει για τις δυσκολίες και τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν οι δύτες αλλά και για τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στη δεκαετία του ’80. «Το ’86, εμφανίστηκαν μεγάλα προβλήματα στα σφουγγάρια. Ο πυθμένας της θάλασσας καταστράφηκε», θυμάται με λύπη. Παρά τις προκλήσεις, συνεχίζει να εργάζεται στο εργαστήριό του, διαμορφώνοντας τα ακατέργαστα σφουγγάρια σε έργα τέχνης. «Κοίτα», λέει δείχνοντας ένα σφουγγάρι που μόλις τελείωσε. «Αυτό μπορεί να καταλήξει σε ένα σπίτι στη Νέα Υόρκη, ή σε ένα ξενοδοχείο στο Παρίσι. Είναι ένα κομμάτι της Καλύμνου που ταξιδεύει στον κόσμο».

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(399077)
      ["id"]=>
      int(399077)
      ["title"]=>
      string(29) "Πλησιάζει τα 90-13"
      ["filename"]=>
      string(33) "Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(13700201)
      ["url"]=>
      string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
      ["link"]=>
      string(114) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/i-aionia-techni-tis-spoggalieias-o-gian/attachment/plisiazei-ta-90-13/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(44) "Photo: Κωστής Αγγελόπουλος"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(18) "plisiazei-ta-90-13"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(399054)
      ["date"]=>
      string(19) "2024-09-16 08:29:32"
      ["modified"]=>
      string(19) "2024-09-16 10:54:07"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(0)
      ["height"]=>
      int(0)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(1)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(1)
        ["medium"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(1)
        ["medium-height"]=>
        int(1)
        ["medium_large"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(1)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1)
        ["large"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(1)
        ["large-height"]=>
        int(1)
        ["1536x1536"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1)
        ["2048x2048"]=>
        string(82) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2024/09/Πλησιάζει-τα-90-13.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
Photo: Κωστής Αγγελόπουλος
Ο Γιάννης Μαγριπλής/Photo: Κωστής Αγγελόπουλος

Οικογενειακή παράδοση

Η παράδοση της οικογένειας Μαγριπλή στα σφουγγάρια δεν σταματά στον κύριο Γιάννη. Ο γιος του, Νικόλας, είναι παρών στη συζήτησή μας και συνεχίζει με επιτυχία την οικογενειακή επιχείρηση, διατηρώντας ζωντανή την τέχνη και το εμπόριο των σφουγγαριών. Μάλιστα, και ο εγγονός του κυρίου Γιάννη, επίσης Γιάννης, βρίσκεται εδώ, σηματοδοτώντας την τρίτη γενιά της οικογένειας που εμπλέκεται στην παραδοσιακή αυτή τέχνη.

Καθώς ο ήλιος δύει πίσω από την Τέλενδο, ο κύριος Γιάννης Μαγριπλής στέκεται στην αυλή του εργαστηρίου, περιτριγυρισμένος από δεκάδες σφουγγάρια και την οικογένειά του. Η ιστορία του είναι ένα ζωντανό παράδειγμα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, της επιμονής και του πάθους για ποιότητα. Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που, παρά τις αντιξοότητες, κατάφερε να κάνει τα καλύμνικα σφουγγάρια γνωστά σε όλο τον κόσμο, διατηρώντας ζωντανή μια παράδοση αιώνων -μία παράδοση που τώρα περνάει με ασφάλεια στα χέρια των επόμενων γενεών.

Διαβάστε ακόμα:

Ο γιατρός που έγινε μελισσοκόμος: Μια βιωματική συνάντηση στην Κάλυμνο

Κάλυμνος: Το νησί των δυτών, από τα σκάφανδρα στη σύγχρονη κατάδυση

Φτιάχνοντας Φύλλα και Κράμπενα σε μια αυλή στην Κάλυμνο