Ένας πρώην σκηνοθέτης με καριέρα σε κινηματογράφο, τηλεόραση και θέατρο, έδωσε ζωή σε ένα εγκαταλειμμένο καταφύγιο στα δυτικά Τζουμέρκα, παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες.
Κτισμένο σε υψόμετρο 1.660 μ., το Ορειβατικό Καταφύγιο Καταρράκτη φαντάζει σαν αετοφωλιά στην άκρη ενός φυσικού πλατώματος κάτω από το επιβλητικό «Καταφίδι», την ψηλότερη κορυφή των Τζουμέρκων (2.393 μ.).
Η πανοραμική θέα εντυπωσιάζει και κόβει την ανάσα. Πραγματική βίγλα, αφού από το μπαλκόνι του καταφυγίου, διακρίνεις τους επιβλητικούς ορεινούς όγκους της μισής σχεδόν Ηπείρου, φτάνοντας η ματιά έως τον Αμβρακικό Κόλπο και την ακτογραμμή στο Ιόνιο Πέλαγος.
Ο Χρήστος Κορδούλας, έως το 2004, ζούσε και εργαζόταν στην Αθήνα: είναι αυτός που έδωσε και πάλι ζωή στο πέτρινο καταφύγιο, που κτίστηκε τη δεκαετία του 2000 αλλά ουδέποτε ολοκληρώθηκε. Πριν από το 2014, ο ίδιος ήταν ιδιοκτήτης ενός καταστήματος με βιολογικά τρόφιμα στην Άρτα, που όμως έβαλε λουκέτο, λόγω της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, κατά την περίοδο αυτή, μυήθηκε περισσότερο στο βουνό και τα χειμερινά σπορ και κάπου εκεί, και με την προτροπή ενός φίλου, βρέθηκε στα δυτικά Τζουμέρκα και στο Ορειβατικό Καταφύγιο Καταρράκτη, που πέρασε στα χέρια του μετά από δημοπρασία.
Μόνο που η συνέχεια δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολη για τον ίδιο, αφού το κτήριο αντιμετώπιζε μια σειρά από σημαντικά λειτουργικά προβλήματα. «Πούλησα το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που είχα εκείνη τη στιγμή, προκειμένου να έρθει στα χέρια μου το καταφύγιο. Ωστόσο, ήρθα αντιμέτωπος με μια σειρά από προβλήματα. Το κτήριο δεν είχε νερό. Δεν υπήρχαν μηχανολογικά εκτός από τα σώματα του καλοριφέρ. Τα μπάνια ήταν ημιτελή. Δεν υπήρχε καλωδίωση, πίνακες, φώτα κλπ. Ούτε γεννήτρια. Η κουζίνα δεν είχε αποχέτευση. Είχε πολλή υγρασία πράγμα που έδειχνε ότι το κτίριο ήθελε αρμολόγημα, τα παράθυρα ήταν σιδερένια, πράγμα απαγορευτικό για τέτοιο υψόμετρο και έμπαζαν από παντού. Το «κερασάκι», η επενδεδυμένη με σχιστόπλακα σκεπή είχε σαπίσει, ενώ στο χώρο του ύπνου έκανε κάνει ρωγμές και έβαζε νερά. Όλα αυτά τα προβλήματα δεν φαίνονταν με την πρώτη ματιά και μου πήρε χρόνο να τα ανακαλύψω» λέει ο κ.Κορδούλας.
Τα πολλά προβλήματα έφεραν απογοήτευση από τη μία, αλλά και πείσμα για συνέχιση της προσπάθειας από την άλλη. Όταν στο δρόμο του κ. Κορδούλα, βρέθηκε ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης -και οι συνεργάτες του- τα χαμόγελα επέστρεψαν και πάλι στο πρόσωπό του.
«Σε μία συνομιλία μου με τον πρώην υπουργό Στέφανο Τζουμάκα, ο οποίος ενδιαφέρονταν για το καταφύγιο, μου πρότεινε να απευθυνθώ στην Περιφέρεια Ηπείρου. Πραγματικά, και αντιλαμβανόμενος τη σημασία του καταφυγίου για την ανάπτυξη της περιοχής, ο Περιφερειάρχης κ. Καχριμάνης βοήθησε σημαντικά και επιλύθηκαν σειρά προβλημάτων, στα ηλεκτρομηχανολογικά, στην σκεπή και στα κουφώματα. Ο κ. Καχριμάνης είναι άνθρωπος οξύνους. Αντιλαμβάνεται με ποιόν έχει να κάνει, έχει όραμα ο ίδιος, κι έχει από ό,τι έχω καταλάβει, εξαιρετικούς συνεργάτες του οποίους εμπιστεύεται κι αυτοί τον βγάζουν ασπροπρόσωπο. Χωρίς τη βοήθεια του Περιφερειάρχη θα είχα εγκαταλείψει» λέει σημειώνοντας παράλληλα και την υποστήριξη και τη βοήθεια του δημάρχου Κεντρικών Τζουμέρκων κ. Χρήστου Χασιάκου.
«Είναι ο άνθρωπος που με εμπιστεύτηκε αρχικά, δίνοντάς μου μία ευκαιρία και πάνω από όλα, υπήρξε σύμβουλος και αρωγός κάθε στιγμή, και ιδιαίτερα στα άγονα χρόνια του που δεν ήταν δήμαρχος στην περιοχή. Πάνω απ΄ όλα φίλος» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κορδούλας.
Το 2018 ξεκινάει ένας νέος μαραθώνιος προκειμένου να εξασφαλιστούν πόροι για τον εξοπλισμό του καταφυγίου. Το ΕΣΠΑ ήταν μια λύση, αλλά ο κ.Κορδούλας έπρεπε να εξασφαλίσει το 50% των χρημάτων του προγράμματος. Καλοί φίλοι ωστόσο, τον βοήθησαν να ξεπεράσει και αυτόν τον σκόπελο. Άλλοι με χρήματα και προσωπική εργασία, άλλοι κάνοντας δωρεάν τις μελέτες και άλλοι μπαίνοντας ως εγγυητές στην τράπεζα για τη χορήγηση δανείου.
O ίδιος λέει : «Αδυνατώ να περιγράψω πόσο πίσω έβαλα τον εαυτό μου αυτά τα 7 χρόνια για να μπορέσω να τα καταφέρω να κρατήσω ζωντανό το όνειρο και να ζω χωρίς στην ουσία να έχω εισοδήματα όλα αυτά τα χρόνια. Θα πρέπει επίσης να σημειώσω ότι και οι χειμώνες ήταν εναντίον μου, διότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε εργασίες σε αυτό το υψόμετρο και τον δρόμο δεν τον ανοίγανε ούτε καν το Ιούνιο, ειδικά τα πρώτα χρόνια. Έπρεπε να κάνω υπομονή, να πηγαινοέρχομαι Βουλγαρέλι (έδρα δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων), Ιωάννινα (Περιφέρεια Ηπείρου), Αθήνα και Καταφύγιο. Και μέσα σε όλα αυτά, έπρεπε να είμαι και δίπλα στη μητέρα μου που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας και έχασα τον περασμένο Απρίλιο εν μέσω κορωνοιού. Τα lockdown που ακολούθησαν μας δημιούργησαν νέα προβλήματα στην έναρξη λειτουργίας του καταφυγίου. Τελικά ανοίξαμε τον περασμένο Ιούνιο».
Το Ορειβατικό Καταφύγιο Καταρράκτη άνοιξε επιτέλους τις πόρτες του για το κοινό και του λάτρεις του βουνού και της φύσης. Η προσπάθεια ωστόσο του διαχειριστή του να καταστήσει το κτήριο ενεργειακά αυτόνομο συνεχίζεται, μια και σήμερα οι ανάγκες του εξυπηρετούνται από γεννήτρια πετρελαίου.
Όπως λέει με νόημα ο κ. Κορδούλας, η ενεργειακή αυτονομία του καταφυγίου, θα επιτρέψει τη μόνιμη λειτουργία του με ότι αυτό συνεπάγεται για την τοπική ανάπτυξη, αφού θα επιτρέψει την ανάπτυξη πολύπλευρων δραστηριοτήτων εναλλακτικού τουρισμού στην περιοχή.
«Η ενεργειακή αυτονομία θα δώσει στο καταφύγιο την δυνατότητα να λειτουργεί σχεδόν όλο το χρόνο. Διαφορετικά δεν μπορείς να είσαι εκεί αν δεν έχεις κρατήσεις. Η θέση του καταφυγίου σ’ αυτό το μέσο υψόμετρο (1.660 μ.), και προσβάσιμο με δρόμο -θα ασφαλτοστρωθεί το καλοκαίρι- του δίνει τη δυνατότητα να μένει ανοιχτό και τον χειμώνα. Οπότε με επίνειο το καταφύγιο, θα αναπτυχθούν χειμερινές δραστηριότητες όπως το ορειβατικό σκι, η παγοαναρρίχηση και οι σχολές χειμερινού βουνού. Επιπρόσθετα σε μικρή απόσταση βρίσκεται καταρράκτης και αναρριχητικό πεδίο. Για τους συμμετέχοντες όλα βρίσκονται κυριολεκτικά δίπλα τους. Δεν υπάρχει άλλο σημείο στα Τζουμέρκα που να έχει όλα αυτά. Ακόμη και οικογένειες θα μπορούν να έρχονται να παίξουν τα παιδιά τους με τα έλκηθρα, να δουν τη απέραντη θέα προς κάθε κατεύθυνση, να πάρουν μια ιδέα από το βουνό και τη χαρά που σου προξενεί η επαφή μαζί του. Ακόμη το καταφύγιο βρίσκεται σχεδόν στη μέση της οροσειράς κι από αυτό ξεκινούν μονοπάτια προς κάθε κατεύθυνση. Αυτό το καθιστά ελκυστικό για τους πεζοπόρους. Όλα αυτά σημαίνουν άνθρωποι στην περιοχή και όφελος για όλη την τοπική κοινωνία που στην ουσία, σε αυτή την πλευρά του βουνού βρίσκεται σε μαρασμό. Το καταφύγιο είναι σημαντικό για την περιοχή κι απορώ πως δεν το αντιλαμβάνονταν τόσα χρόνια οι τοπικοί άρχοντες» λέει.
Για την τοποθέτηση ηλιακών πάνελ στο καταφύγιο, απαιτούνται 16.000 ευρώ. Η προσπάθεια συγκέντρωσης χρημάτων, έχει ξεκινήσει μέσω ελληνικής πλατφόρμας crowdfunding (διαδικτυακή μικροχρηματοδότηση). Μπορεί ο καθένας μας να συνεισφέρει οικονομικά, βοηθώντας -ξεκινώντας από 20 ευρώ- την προσπάθεια του κ. Κορδούλα και λαμβάνοντας ανταποδοτικά διανυκτερεύσεις με πρωϊνό και γεύματα στο καταφύγιο.
Ενημερωθείτε εδώ για την crowdfunding πρωτοβουλία
Πολλά έχουν αλλάξει από το 2014 όταν ξεκίνησε η προσπάθεια του κ. Κορδούλα, να διασώσει και να δώσει και πάλι ζωή σε ένα πέτρινο καταφύγιο. Όπως λέει με σαρκαστική διάθεση όλα αυτά τα χρόνια την υπόθεση του καταφυγίου την αντιμετώπισε σαν «ταινία». «Αυτό άλλωστε ξέρω να κάνω. Όπως έλεγε και ο Λουίς Μπουνιουέλ έκανα εικόνες τα όνειρά μου. Το καταφύγιο όπως και οι ταινίες είναι αυθύπαρκτο, ήταν εκεί πριν από εμένα και θα βρίσκεται εκεί για δίνει χαρά και μετά από εμένα. Θα είμαι όμως πάντα αυτός που το έβαλε σε λειτουργία. Και το σημαντικότερο όλων ίσως είναι το ότι κατάφερα να πάρει το όνομα του Μπάμπη Τσουπρά, ενός τεράστιου αλπινιστή που χάθηκε στο Daulagiri στα Ιμαλάια το 1998 και ήταν από την Άρτα. Τι άλλο να γυρέψεις;».
Το Ορειβατικό Καταφύγιο Καταρράκτη βρίσκεται 11 χλμ ανατολικά του ομώνυμου χωριού. Απέχει 58 χλμ (1 ώρα και 36 λεπτά) από την Άρτα και 69 χλμ (1 ώρα και 55 λεπτά) από τα Ιωάννινα. Παραμένει ανοιχτό κατά τη διάρκεια του χειμώνα, φιλοξενώντας τους λάτρεις του ορειβατικού σκι, της παγοαναρρίχησης, και σχολές χειμερινού βουνού, καθιστώντας το απόλυτο ορμητήριο ορειβατικής δραστηριότητας στα υψίπεδα του δυτικών Τζουμέρκων, όλες τις εποχές του χρόνου.
Το καταφύγιο είναι σύγχρονο, μονωμένο και ασφαλές, με υποδομή και εξοπλισμό που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αντίστοιχα καταφύγια της Ευρώπης. Αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα κυρίων χώρων: στο πρώτο επίπεδο, σε έναν ενιαίο χώρο, βρίσκεται η κουζίνα, ο χώρος προσωπικού, η τραπεζαρία, και το καθιστικό με το τζάκι.
Στο δεύτερο, ο χώρος ύπνου, τα μπάνια, και ο χώρος του διαχειριστή. Το καταφύγιο υδρεύεται από μια αρχαία φυσική πηγή που βρίσκεται στα 1850m με υπόγειο δίκτυο παρέχοντας του αυτονομία.
Πληροφορίες
- www.katarraktismountainrefuge.com
- www.giveandfund.com/giveandfund/project/katarraktis-refuge
- Τηλ. Επικοινωνίας : 6972771295
