«Μεγάλωσα στο κέντρο της Αθήνας, μετά στην Αγγλία, μετά στην Τήνο και μετά κάπου μεταξύ Αθήνας και Τήνου. Δεν ξέρω που πηγαίνω, αλλά μάλλον αυτό θα είναι κάπου κοντά στη θάλασσα». Ο Δημήτρης Καραΐσκος συστήνει την πολυπολιτισμική παρουσία του, στον χώρο και στον χρόνο. Η σχέση του με την Τήνο προδιαγεγραμμένη, όπως όλα τα τυχαία γεγονότα της ζωής μας.
«Η σχέση με την Τήνο προέκυψε τυχαία στις αρχές του ’90, λόγω της πρόσκλησης ενός φίλου, αλλά τελικά κατέληξα να συνδέω τη ζωή μου με αυτήν. Η Τήνος πια αλλάζει, όμως, και τα καλοκαίρια γίνεται αγρίως τουριστική. Το μέτρο χάνεται, και μαζί μ’ αυτό και αρκετή από την παλιά της αθωότητα. Εύχομαι λοιπόν αυτό να μην προκαλέσει τριγμούς στη σχέση μου μαζί της» λέει, βλέποντας το νησί (του) να μεγαλώνει σε φήμη.
Θυμάμαι να πιάνω, πρώτη φορά, την ασπρόμαυρη έκδοση του περιοδικού «Κύμα», κάποιο απόγευμα, στην παραλία Κολυμπήθρα, τη Μεγάλη, κάτω από ένα ψάθινο μανιτάρι. Μπίρα και «Κύμα»αντάμα. Και οι μεγαλοπρεπείς δαντέλες των κυμάτων απέναντι μαζί με τους παφλασμούς να τσεκάρουν το στερεοφωνικό σύστημα του φυσικού ήχου.
-Ποια είναι η ιστορία του περιοδικού Κύμα; Ποια ανάγκη σας οδήγησε στη δημιουργία του;
Με αφορμή την ανακάλυψη του σέρφινγκ στο νησί στα τέλη της δεκαετίας του ’90, σκέφτηκα να κάνω ένα μικρό έντυπο που να δείχνει στιγμές από το σπορ αυτό και γενικότερα τη νησιώτικη και θαλασσινή ζωή. Ξεκίνησε κάπως σαν φανζίν -ένα προσωπικό πρότζεκτ, μια ανεξάρτητη αυτοέκδοση, κάτι που πάντα σκεφτόμουν να κάνω. Το «Κύμα» ξεκίνησε σαν μικρό free press που κυκλοφορούσε στην Τήνο, μια φορά το χρόνο, και παρουσίαζε μη αναμενόμενες ιστορίες από το νησί και προχωρώντας γινόταν ολοένα και πιο πολύ ένα «κανονικό περιοδικό» που αφορούσε όλη τη θαλασσινή Ελλάδα. Πλέον είναι ένα ναυτικό περιοδικό που βγαίνει δύο φορές το χρόνο και παρουσιάζει πρωτότυπες θαλασσινές ιστορίες από την Ελλάδα και τον κόσμο.
-Γιατί ασπρόμαυρο;
Γιατί η Τήνος, όπως και η θάλασσα, έχει στις διάφορες μορφές της έντονες αντιθέσεις και υφές και κοφτερό φως, πράγματα που υποστηρίζει πολύ καλά το ασπρόμαυρο. Επιπλέον, γιατί έτσι μοιάζει σαν κάτι νοσταλγικό και ρομαντικό, κάτι που έρχεται από μια παλαιότερη, πιο όμορφη εποχή.
Αυτή η διαχρονική γοητεία, του αλλοτινού και του γνώριμου, το αιώνιου και του πρόσκαιρου, ενυπάρχουν στο νησί. Για αυτό το λόγο η σύνδεση των επισκεπτών με τον τόπο είναι σφικτή. Πάντα γυρίζει κανείς στην Τήνο.
«Ποιο κομμάτι της Τήνου θέλετε να φωτίσετε μέσα από το “Κύμα”», ρωτάω τον Δημήτρη. «Αυτό που μας αποκαλύπτει τις αμέτρητες ιστορίες του νησιού, που ξεπηδούν, για όποιον θέλει να ψάξει, μέσα από έναν πολύτιμο λαϊκό πολιτισμό αιώνων και από ένα τοπίο που είναι συνεχώς απρόβλεπτο. Είναι ανεξάντλητη σε πρωτότυπα, μη προφανή θέματα, είτε αυτά αφορούν τους τόπους, τους ανθρώπους, είτε την κουλτούρα της», απαντάει.
–Ποιο κομμάτι της Τήνου είναι το δικό σας αγαπημένο;
Ο Τριαντάρος, ο Μπερδεμιάρος, τα Δύο Χώρια και ο Αρνάδος -χωριά που έχουν μεγάλη θέα προς το Νοτιοδυτικό Αιγαίο και, σχεδόν πάντα (ακόμα και με τους νοτιάδες), κάτι το χαρμόσυνο στον αέρα. Υπάρχουν όμως σημεία στα Έξω Μέρη, στο βόρειο τμήμα του νησιού, όπου έρχεσαι σε επαφή με κάτι σχεδόν μεταφυσικό, μυστήριο και απρόβλεπτο.
Και κάπου εκεί, η κουβέντα πήγε πάλι στο περιοδικό και στη βράβευσή του. «Δεν την περίμενα, γιατί πλέον στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί και φανταστικοί γραφίστες που δημιουργούν με εξαιρετικά υψηλά στάνταρ και παράγουν δουλειές πολύ εντυπωσιακές, ιδιαιτέρως ελκυστικές για βράβευση. Στην κεντρική αίθουσα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, η στιγμή που ανέβηκα να παραλάβω την πρώτη διάκριση στα ελληνικά βραβεία γραφιστικής και εικονογράφησης για την κατηγορία των περιοδικών για το 2015, ήταν γεμάτη από αμηχανία και έκπληξη. Είχε όμως και την ικανοποίηση της αναγνώρισης από τους ανθρώπους του χώρου σου και αυτήν την ενθαρρυντική και ζωογόνα επιβράβευση του ότι μια «τρελή» ιδέα που μπορεί να έχεις, μπορείς τελικά όχι μόνο να την υλοποιήσεις μόνος σου, αλλά και με κάποιο τρόπο να αναγνωριστεί», θα πει ο Δημήτρης.
Η έμπνευση που χαρίζει ο τόπος, παραμονεύει στη γωνία και έτσι μοιραία, ξαναπιάνουμε το αγαπημένο θέμα: Η Τήνος. Από εδώ ξεκίνησαν όλα.
-Ποιοι ταξιδιώτες αγαπούν την Τήνο;
Κατά το τελευταίο κύμα δημοφιλίας του νησιού, δηλαδή από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και μετά, φαίνεται πως την αγαπούν όλοι όσοι εκτιμούν τον πολιτισμό, το καλό φαγητό, την ηρεμία μακριά από τα πλήθη -είναι αυτό που λέγεται «καλός τουρισμός». Τον τελευταίο καιρό -τα τελευταία τρία, τέσσερα χρόνια- έχει γοητεύσει όμως και όλους αυτούς που θέλουν να πηγαίνουν στα μέρη που αποτελούν τη «νέα ανακάλυψη»- αυτούς δηλαδή που θέλουν να πηγαίνουν στα μέρη που τους κάνουν να νιώθουν πως «πρωτοπορούν» και ξέρουν κάτι που δεν ξέρουν οι άλλοι. Υπάρχει ήδη ένα κομμάτι τουρισμού που ακυρώνει τη γειτονική Μύκονο ως «κορεσμένη» και επισκέπτεται την Τήνο που βλέπει πια όχι σαν τόπο προσκυνηματικού τουρισμού αλλά ως σύμβολο του «εναλλακτικού/ποιοτικού». Οι τολμηροί ταξιδιώτες, που την ανακάλυψαν (και ανέδειξαν) παλαιότερα, πλέον τρέχουν να κρυφτούν από αυτούς. Δεν είναι όμως μια καινούρια ιστορία αυτή -έχει συμβεί και με άλλα νησιά στο παρελθόν. Η Τήνος πιστεύω πως σώζεται όχι μόνο από το κρίσιμα μεγάλο απότοκο αυτών των πρώτων αποίκων της που την αγάπησαν και από την ποιότητα του εγγενούς πολιτισμού της, αλλά και από την έκταση της και από τους αμέτρητους οικισμούς της (όπως και σε μια μεγάλη πόλη, έτσι και στο νησί αυτό, μπορείς αρκετά καλά, ακόμα, να κρυφτείς επιτυχώς από τα κακώς κείμενα).
-Αν σας ζητούσα να μιλήσετε σε έναν ταξιδιώτη του εξωτερικού για την Τήνο, τι θα του λέγατε;
Θα του έλεγα πως, αν θέλει να ψάξει, στην Τήνο θα βρει ψήγματα μια παλιάς, αθώας κι όμορφης Ελλάδας που χάνεται, μιας Ελλάδας που γλίτωσε από την Τουρκοκρατία και ήρθε, μέσα στα βάθη των αιώνων, σε επαφή με την Ιταλία και τη Γαλλία. Θα του έλεγα πως μπορεί να σταθεί, κάπου σε ένα χωριό στην αρχή ενός ατέλειωτου εύφορου κάμπου, μπροστά σε έναν καθεδρικό που λέγεται Άγιος Ιωσήφ και να νιώσει πως βρίσκεται κάπου στην Νότια Γαλλία ή την Τοσκάνη, ή πως μπορεί να περπατήσει σε καθολικά χωριά που οι γιαγιάδες σε υποδέχονται και σε βάζουν σπίτι τους να σε κεράσουν γλυκό με μια καλοπιστία που δε θυμίζει την πληγωμένη, καχύποπτη Ελλάδα των πολέμων και των διχασμών. Θα τους έλεγα όμως πως μπορεί και να περπατήσει σε μαρμαρένια καλντερίμια στα Έξω Μέρη, και να δει βλέμματα πιο απόμακρα, όπως απόμακρα είναι και τα τοπία εκεί κοντά στο Στενό Τήνου-Άνδρου, στα παλιά λατομεία του κάματου πάνω στην πέτρα και το μάρμαρο. Θα του έλεγα πως στην Τήνο μπορεί να βρει αντιθέσεις, να αφήσει πίσω του ανεκπλήρωτες διαδρομές για την επόμενη φορά (αλλά και την επόμενη) και να βρει, κάτω από το πιο καθαρό φως των Κυκλάδων, τις τελευταίες κρυφές εμφανίσεις του παράδεισου στη γη.
-Πείτε μου τα αγαπημένα σας μαγαζιά στο νησί, να δώσουμε και κάποιες έξτρα πληροφορίες για τη ζωή στην Τήνο.
«Για φαγητό, λοιπόν. Το νησί αυτό είναι “γαστρονομικός προορισμός”, όσο αναμενόμενο και κλισέ κι αν ακούγεται πλέον αυτό, κι έτσι είναι δύσκολο να διαλέξεις. Θα έλεγα, όμως, την παραδοσιακή ταβέρνα στα Δυο Χωριά με τη φοβερή θέα προς το Αιγαίο, το κουτούκι στον Τριαντάρο για τα κεφτεδάκια της κυρά-Λένης, τα ψητά του Ραφιού και την αυθεντική αίσθηση Τηνιακού χωριού από τα παλιά, το “Μικρό Καράβι” στη Χώρα για τον γαλήνιο εσωτερικό του κήπο, το εκλεκτικό του μενού και την γενικότερη ευγένεια του και το “Σαν τ’ αλάτι” στην παραλία του Άγιου Φωκά. Στα Έξω Μέρη, την εξαιρετική πιτσαρία και παστερία “Dough & Shaker” στον Πύργο και την “Μαρίνα” στον Πάνορμο για ψάρι δίπλα στον παλιό μόλο. Τέλος, θα έλεγα και το “Θαλασσάκι” στον Όρμο Υστερνίων, που κι αυτό, πλέον, είναι κάτι αναμενόμενο να πει κανείς, αλλά είναι πάντα απόλαυση να δοκιμάζεις τις απογειωμένες γεύσεις μιας σεφ-καλλιτέχνιδας όπως είναι η Αντωνία Ζάρπα.
»Για ποτό, το παλιό “ναυτικό” μπαρ της Χώρας, τον “Κουρσάρο”, που ανακαινίστηκε πρόσφατα. Ακούω, επίσης, ότι ανοίγει φέτος στον Τριαντάρο κι ένα πολύ ωραίο μέρος για κοκτέιλ, το “Labo Art”.
»Για καφέ, στη Χώρα, σ’ ένα άλλο κλασικό, παλιό “ναυτικό” στέκι, το “Ξέμπαρκο” και στο Prickly Bear σ’ ένα ήρεμο παλιό στενάκι, για καλό εσπρέσο. Επίσης στο “Καπάκι”, στην παλιά πλατεία του χωριού στα Δύο Χωριά.
»Και τέλος, για όλα τα παραπάνω, το πανέμορφο “Τριανταράκι”, στον Τριαντάρο, και φυσικά, το “Tinos Surf Lessons”, στην Μεγάλη Κολυμπήθρα.
