O δρόμος που από την Άρτα καταλήγει στο Συρράκο των 1.200 μέτρων υψόμετρο δεν είναι εύκολος. Στροφές και ακόμα περισσότερες στροφές, γκρεμοί πίσω από το προστατευτικό τοιχάκι, κάποιες πέτρες από κατολισθήσεις, τριγύρω υπέροχα βουνά που καλούν να τα θαυμάσει κανείς. Όμως, ο οδηγός καλό θα είναι να μείνει συγκεντρωμένος στο τιμόνι, αν θέλει να απολαύσει το τοπίο μπορεί πάντα να κάνει μικρές στάσεις. Εμείς ήμασταν τυχεροί σε αυτό, γιατί η ημέρα ήταν μεν χειμερινή αλλά ο καιρός που συναντήσαμε ηλιόλουστος και έτσι απολαύσαμε το τοπίο των Τζουμέρκων.
Aφήνουμε το αυτοκίνητο έξω από το χωριό, διότι εντός του Συρράκου δεν επιτρέπονται αυτοκίνητα. Η μοναδική είσοδος στο χωριό είναι ένα πέτρινο γεφύρι, για να μας υπενθυμίσει ότι είμαστε στην Ήπειρο. Τα σπίτια, παλαιά αρχοντικά και σύγχρονα, μοιάζουν σκαρφαλωμένα σε μια πλαγιά –ζεστή όσο πέφτει πάνω ο μεσημεριανός ήλιος, παγωμένη το βράδυ. Τα αρχοντικά είναι διώροφα και τριώροφα κτήρια, με τοίχους φτιαγμένους από τη χαρακτηριστική γκρίζα ασβεστολιθική πέτρα. Το ίδιο υλικό, χρησιμοποιείται και για τις στέγες.
Από το Συρράκο, κατάγονται μια σειρά οπλαρχηγών της Επανάστασης, ο ποιητής Κώστας Κρυστάλλης, ο Ιωάννης Κωλέττης, πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας, η οικογένεια Ζαλοκώστα αλλά και ένα όνομα που συνδέθηκε με την πολυτέλεια σε παγκόσμιο επίπεδο, ο επιχειρηματίας Σωτήριος Boύλγαρης, ιδρυτής του οίκου BVLGARI.
Οι Καλαρρύτες και η Μονή Κηπίνας
Η χαράδρα του Καλαρρύτικου ποταμού χωρίζει τους Καλαρρύτες από το Συρράκο και ενώ σε ευθεία γραμμή, τα δύο χωριά απέχουν μεταξύ τους 1 χιλιόμετρο, στην πραγματικότητα απαιτείται δύσκολη οδήγηση σε στροφές για 23 χιλιόμετρα και περίπου 45 λεπτά για να φθάσει κανείς από το ένα χωριό στο άλλο.
Αν το κατάλυμά σας βρίσκεται σε ένα από τα δύο χωριά, ο πιο ευχάριστος τρόπος για να επισκεφθείτε το διπλανό χωριό είναι μέσω του μονοπατιού που τα συνδέει. Κάποιοι από μας τον επιλέξαμε σε μια διαδρομή περίπου 2 ωρών που άξιζε κάθε στιγμή της. Στους Καλαρρύτες μας περίμενε η υπόλοιπη παρέα με το αυτοκίνητο και μετά από μια βόλτα και καφέ στο χωριό συνεχίζουμε στο αυτοκίνητο.
Πολύ κοντά στους Καλαρρύτες, η λαξευμένη στο βράχο Μονή Κηπίνας, που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, είναι ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής. Εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική ομορφιά της αλλά και με την πανοραμική θέα που προσφέρει. Είναι σκαρφαλωμένη εκεί ψηλά με τα κρυστάλλινα νερά του Καλαρρύτικου και την καταπράσινη χαράδρα του να απλώνονται από κάτω της και τις ολόλευκες κορυφές να υψώνονται γύρω της. Η πρόσβαση στο μοναστήρι γίνεται μόνο από ένα ξύλινο κινητό γεφυράκι που όταν ανοίγει δημιουργεί καταπακτή στον γκρεμό κάτω από τη μονή.
Τα Πράμαντα είναι το επόμενο χωριό που θα συναντήσουμε. Βρίσκονται σε υψόμετρο 780 μέτρων και είναι το μεγαλύτερο χωριό, έδρα του δήμου Βορείων Τζουμέρκων. Η πλατεία του θυμίζει Ζαγοροχώρια με την πέτρα να κυριαρχεί, ακόμα και στη στέγη της σημαντικής εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής. Δίπλα της, ο μεγάλος πλάτανος προσφέρει σκιά (το καλοκαίρι) στα τραπεζάκια του καφενείου, ενώ ακούμε και τον ήχο από τα τρεχούμενα νερά γύρω από την πλατεία.
Από εκεί βλέπουμε την επιβλητική Στρογγούλα, μία από τις πιο εντυπωσιακές κορυφές των ελληνικών βουνών, η οποία έχει ύψος 2.112 μέτρα και οι χιονισμένοι όγκοι της ξεχωρίζουν ακόμα και ανάμεσα από τα σύννεφα. Στα Πράμαντα υπάρχουν αρκετές επιλογές για φαγητό και καφέ. Όμως, αν θέλετε να ανεβείτε ακόμα πιο ψηλά για καλύτερη θέα και έχετε εμπιστοσύνη στο αυτοκίνητό σας, οδηγείστε τον χωματόδρομο μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο Πραμάντων που βρίσκεται σε απόσταση 5,5 χιλιομέτρων από το χωριό.
Συνεχίζοντας προς Μελισσουργούς, το τοπίο λίγο αλλάζει με τα ελατοδάση να γίνονται συχνότερα και να δικαιώνουν αυτούς που αναφέρονται στα Τζουμέρκα ως «μικρή Ελβετία». Στη μεγάλη πλατεία δεσπόζει ένα μεγάλο πλατάνι ενώ λίγο πιο κάτω υπάρχουν βρύσες με καθαρό, τρεχούμενο νερό από πάμπολλες πηγές. Στους Μελισσουργούς λειτουργεί επίσης ορειβατικό καταφύγιο λίγο πιο πάνω από το χωριό, το οποίο εκτός από διαμονή, προσφέρει φαγητό και καφέ με εντυπωσιακή θέα.
Μια σχετικά εύκολη πεζοπορία είναι αυτή που οδηγεί στο Κεφαλόβρυσο, έναν από τους μεγαλύτερους καταρράκτες στην Ελλάδα. Έχει μήκος 350 μέτρα και θα δείτε το νερό να κυλάει ανάμεσα στα κάθετα επιβλητικά βράχια. Ανάλογα με την εποχή, ο καταρράκτης θα έχει πολλά ή λίγα νερά. Εμείς βρεθήκαμε εδώ χειμώνα αλλά τους καλοκαιρινούς μήνες θα δείτε αρκετούς περιπατητές να έχουν έρθει εδώ με τα μαγιό τους και να βουτούν.
Τα Άγναντα, ο Καταρράκτης και το Γεφύρι της Πλάκας
Μισή ώρα από τους Μελισσουργούς, στα Άγναντα, οι λάτρεις της πεζοπορίας θα ενθουσιαστούν καθώς η ανηφορική διαδρομή ως το Λόφο του Γυμνασίου, που διασχίζει σχεδόν όλο το πετρόκτιστο χωριό, καταλήγει σε ένα σημείο με υπέροχη θέα. Πολύ κοντά στα Άγναντα, ο Καταρράκτης-χωριό που πήρε το όνομά του από τον ύψους 110 μέτρων καταρράκτη του– προσφέρεται επίσης για βόλτες στα λιθόκτιστα δρομάκια του.
Σε απόσταση δέκα λεπτών οδήγησης έξω από το χωριό, βρίσκεται το ξύλινο, ειδικά κατασκευασμένο μονοπάτι που οδηγεί στον καταρράκτη. Περπατώντας είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε το τοπίο από κάθε πιθανή γωνιά. (Tip: Εμείς δεν ήμασταν τυχεροί αλλά επιστρέφοντας αν βρείτε ανοιχτό το κιόσκι στην αρχή της διαδρομής, πιάστε θέση για καφέ ή μαγειρευτό φαγητό μετά πανοραμικής θέας).
Πριν αποχαιρετήσουμε τα Τζουμέρκα μετά από ένα γεμάτο τριήμερο, επισκεφθήκαμε ένα σημείο που συμβολίζει τον «αδάμαστο» χαρακτήρα της περιοχής: το διάσημο γεφύρι της Πλάκας. Το 2015 σε μία μεγάλη κακοκαιρία το τόξο της γέφυρας κατέρρευσε αλλά ξαναφτιάχτηκε το 2020 μετά από πρωτοβουλία Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Η ιδιαιτερότητα της κατασκευής αυτής είναι πως έγινε με τα ίδια υλικά και τις τεχνικές που χρησιμοποίησαν πριν 150 χρόνια ο πρωτομάστορας Κώστας Μπέκας και οι τεχνίτες του.
Μαστοριά, πέτρα, χώμα, επιμονή, προσπάθεια. Όλα αυτά συν ένα εκπληκτικό φυσικό τοπίο χαρακτηρίζουν τα Τζουμέρκα: ένας υπέροχος ορεινός προορισμός για τον οποίο, όμως, θα χρειαστείτε υπομονή στην οδήγηση για να τον ανακαλύψετε καλά. Επιφυλασσόμαστε να έρθουμε εδώ ξανά το καλοκαίρι για rafting, για ακόμα περισσότερες πεζοπορικές επιλογές αλλά και να να επισκεφθούμε και τα υπόλοιπα αξιοθέατα όπως το Σπήλαιο της Ανεμότρυπας και τα υπόλοιπα σημαντικά χωριά όπως το Αθαμάνιο και το Βουλγαρέλι.
Μερικά tips για μια εκδρομή με αυτοκίνητο στα Τζουμέρκα
Εξυπακούεται πως μια εκδρομή στην ορεινή Ελλάδα το χειμώνα προϋποθέτει έναν καλό έλεγχο στο αυτοκίνητο πριν ξεκινήσετε.
Εξίσου σημαντικό είναι να έχετε μαζί σας αλυσίδες ή χιονοκουβέρτες ακόμα και αν το μετεωρολογικό δελτίο δεν προμηνύει πως θα τις χρειαστείτε.
Στα βόρεια Τζουμέρκα δεν υπάρχουν πολλά πρατήρια καυσίμων επομένως καλό θα είναι να ξέρετε πάντα πόσα καύσιμα έχετε στο ντεπόζιτό σας και να ενημερωθείτε για τις ώρες λειτουργίας τους.
Από τα βόρεια Τζουμέρκα ξεκινά (ή καταλήγει ανάλογα ποια κατεύθυνση ακολουθείτε) η ορεινότερη ασφαλτοστρωμένη διαδρομή της Ελλάδας, το πέρασμα του Μπάρου. Φυσικά τώρα το χειμώνα είναι κλειστό αλλά αν βρεθείτε στην περιοχή από την άνοιξη και μετά αξίζει να ζήσετε την εμπειρία της οδήγησης σε 1.900 μέτρα υψόμετρο, ειδικά αν οδηγείτε μοτοσικλέτα. Περισσότερα για αυτό τον εκπληκτικής ομορφιάς δρόμο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Ειδικά την άνοιξη και το καλοκαίρι αξίζει να επισκεφθείτε τα Τζουμέρκα με ένα τετρακίνητο όχημα καθώς η περιοχή προσφέρεται για offroading.
Διαβάστε ακόμα:
Τρίκαλα Κορινθίας: Καλό φαγητό, αρχαία ιστορία και η ανείπωτα όμορφη λίμνη Δόξα
Αρτοτίνα, Πενταγιοί, Κροκύλειο: Τα χωριά ησυχαστήρια της Φωκίδας
Βουργαρέλι: Ένα από τα ωραιότερα ορεινά χωριά των Τζουμέρκων
