Tην εποχή αυτή που ολοκληρώνεται η μαγική διαδικασία της σηροτροφίας, η εκτροφή μεταξοσκωλήκων για την παραγωγή μεταξιού δηλαδή, είναι μια καλή ευκαιρία να ανηφορίσετε προς το πανέμορφο Σουφλί, για να δείτε live πώς από ένα μικρό αυγό, όσο η κεφαλή μιας καρφίτσας, βγαίνει μια μικρούλα κάμπια που, στη συνέχεια, καταναλώνει 500 κιλά φύλλα μουριάς, αυξάνοντας το βάρος της 10.000 φορές και πλέκοντας στο τέλος ένα κουκούλι μεταξιού μήκους 2.500 μ.
Στο βορειανατολικό άκρο της Ελλάδας, δίπλα στον ποταμό Έβρο και στα σύνορα με την Τουρκία, η σηροτροφία δεν είναι απλά μια γεωργική δραστηριότητα. Είναι μια τέχνη μαγική, που στο Σουφλί απογειώνεται, αποτελώντας κομμάτι της ιστορίας του τόπου και βασική ασχολία των κατοίκων του για δεκαετίες ολόκληρες.
Ο ντόπιος πληθυσμός έχει αναπτύξει μια «ιδιότυπη» σχέση με τους μεταξοσκώληκες, από την εκτροφή και την επεξεργασία τους όσο και την προώθηση των περίφημων σουφλιώτικων μεταξωτών σε όλον τον κόσμο.
Ενημερωτικά, το μετάξι παράγεται από το έκκριμα των αδένων του μεταξοσκώληκα, αφού προηγουμένως έχει καταναλώσει χιλιάδες μουρόφυλλα, όταν αυτός βρίσκεται στη διαδικασία πλέξης του κουκουλιού, από το οποίο θα προκύψει στη συνέχεια η ίνα. Όσο ο μεταξοσκώληκας μεγαλώνει, ζητάει συνεχώς τροφή και στις 35 μέρες αρχίζει να βγάζει το πολύτιμο νήμα από τους αδένες του. Μόλις το κουκούλι ολοκληρωθεί, μαζεύεται, ψήνεται, στεγνώνει και δίνει το μετάξι.
Παλαιότερα το μυστήριο της σηροτροφίας λάμβανε μέρος στα περίφημα «μπιτζικλίκια» γνωστά και ως «κουκουλόσπιτα», με τους μεταξοσκώληκες αραδιασμένους να απολαμβάνουν το γεύμα τους -φύλλα μουριάς- πάνω σε μεγάλα κρεββάτια με σταθερές συνθήκες θερμοκρασίας και εξαερισμού. Σήμερα, η εκτροφή γίνεται σε μεμονωμένους σύγχρονους χώρους, που πληρούν τις αναγκαίες προδιαγραφές.
Βρεθήκαμε στο Σουφλί και συναντήσαμε τον Γιάννη Μπαντιανούδη τον Ηλία Μανάβη, τον Θανάση Κρόκο και τον Βαγγέλη Μπακαλούδη, που ασχολούνται επαγγελματικά με τη σηροτροφία, η οποία φαίνεται να επανακάμπτει -μετά από μια περίοδο παρακμής-, χωρίς βέβαια, να απουσιάζουν τα προβλήματα. Μας παρουσίασαν λεπτό προς λεπτό τη διαδικασία της εκτροφής, πώς από το μικρό σκουληκάκι προκύπτει το μετάξι, επισημαίνοντας παράλληλα τις δυσκολίες.
«Αγαπάμε πάρα πολύ την σηροτροφία. Την κληρονομήσαμε από τους γονείς μας και τους παππούδες μας και συνεχίζουμε. Χαίρομαι που και ο γιος μου συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση» μας λέει ο παραγωγός Γιάννης Μπαντιανίδης, συμπληρώνοντας ωστόσο με νόημα : «υπάρχουν προβλήματα που χρίζουν παρεμβάσεων και λύσεων από την πολιτεία».
«Αγαπάω αυτό που κάνω. Η όλη διαδικασία είναι κάτι μαγικό, αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι εύκολο, αφού απαιτεί πολύωρη χειρωνακτική εργασία» λέει με τη σειρά του ο 25χρονος Θανάσης Κρόκος, που είναι από τα λίγα νέα παιδιά που ασχολούνται με τη σηροτροφία στην περιοχή του Σουφλίου. «Δυστυχώς τα περισσότερα νέα παιδιά φεύγουν από την περιοχή μας» τονίζει.
«Ασχολούμαι με τη σηροτροφία 35 χρόνια. Υπάρχει αγάπη και μεράκι, αλλά και πολλά προβλήματα. Είναι δύσκολο επάγγελμα, θέλει χέρια τα οποία και δεν υπάρχουν στην περιοχή αλλά και εάν τα βρεις κοστίζουν» λέει ο παραγωγός Ηλίας Μανάβης, που τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με μία γαλλική εταιρεία που αξιοποιεί το προϊόν του.
«Ψάχναμε να βρούμε τι μπορούσαμε να κάνουμε με το κουκούλι και το μετάξι και ανακαλύψαμε μια τεχνική στην Κίνα για καθαρισμό του προσώπου από το προϊόν. Μας αρέσει αυτό που κάνουμε και βλέπουμε πως υπάρχει ανταπόκριση» σημειώνει ο νέος παραγωγός Βαγγέλης Μπακαλούδης που εκμεταλλεύεται τα κουκούλια για ευεξία και ομορφιά προσώπου αλλά και για χειροποίητα κομπολόγια και γούρια (FB/ evdaimoniasilkcreations)
Δεν είναι μόνο η live σηροτροφία μια καλή ευκαιρία για να φτάσετε στο Σουφλί. Είναι και τα πολλά μουσεία και συλλογές με θέμα το μετάξι. Επισκεφθείτε τα για να μυηθείτε εύκολα και κατανοητά στην εντυπωσιακή διαδικασία παραγωγής του μεταξιού και της επεξεργασίας που ακολουθεί, ώστε να φτάσουν στα χέρια μας φουλάρια, γραβάτες, πουκάμισα, φορέματα κ.α. με μοναδική αίσθηση.
Πολλά από τα μουσεία μάλιστα αυτήν την εποχή, παρουσιάζουν ζωντανά την εκτροφή μεταξοσκώληκων στους χώρους τους. (Μουσείο Μετάξης δικτύου Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ (Τηλ: 2554023700/www.piop.gr),«Λαογραφικό Μουσείου Σουφλίου – Τα Γνάφαλα» της οικ. Μπουρουλίτη (Τηλ. : 2554024168/www.bourouliti.gr), Μουσείο Τέχνης Μεταξιού (Τηλ. : 2554022371/www.silkmuseum.gr), Αρχοντικό Μπρίκα – Συλλογή Συλλόγου Φίλων της Μετάξης «Η Χρυσαλίδα».
Το Σουφλί εντυπωσιάζει επίσης και για τον αρχιτεκτονικό του πλούτο, που συνδέεται απόλυτα με το μετάξι. Πλούσια αρχοντικά, απόρροια του πλούτου και της ευημερίας των καλών εποχών, εντυπωσιάζουν διάσπαρτα στα λιθόστρωτα στενά που έχουν επιβιώσει στο διάβα των χρόνων. Όπως και τα πανέμορφα «κουκουλόσπιτα», που έχουν διασωθεί και κάποια έχουν αξιοποιηθεί και αναδειχθεί όπως το «μπιτζικλίκι» του Καλέση που κτίστηκε το 1850 και σήμερα στεγάζει το γραφικό ξενοδοχείο «Κουκούλι» (Τηλ.: 2554022400/ www.koukoulihotel.gr) που μπορείτε να επιλέξετε για τη διαμονή σας.
Τέλος στις 21-23 Ιουνίου 2024 η Ένωση Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Σουφλίου και Περιφέρειας, πραγματοποιεί για 2η συνεχή χρονιά το «Φεστιβάλ Μουριάς», με στόχο να γνωρίσουν οι επισκέπτες με τη μουριά και τα προϊόντα της.
Ενημερωτικά ή µουριά είναι ένα δέντρο που τα φύλλα του έχουν τα χαρακτηριστικό να αποτελούν τη µοναδική κατάλληλη τροφή για να εκτραφεί ο µεταξοσκώληκας και να δώσει την πολυτιµότερη φυτική ίνα, το µετάξι. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Πολλά γευστικά προϊόντα μπορούν να παραχθούν και από τον καρπό του φυλλοβόλου δέντρου, που φημίζεται για τη σκιά του.
Έτσι, μαρμελάδα, λικέρ, γλυκό, παγωτό κ.α. προϊόντα από καρπό μουριάς, και τα οποία γενικά δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο, θα έχουν την ευκαιρία να γευτούν οι επισκέπτες του «Φεστιβάλ Μουριάς». Το μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Σουφλίου και Περιφέρειας Ελένη Παπαναστασίου, ετοιμάζει αυτές τις μέρες παρασκευάσματα από καρπό μουριάς, που θα προσφερθούν στη διάρκεια της εκδήλωσης. «Από τη μουριά μπορεί να αξιοποιηθεί και ο νοστιμότατος καρπός της. Θέλουμε να γευτεί ο κόσμος λικέρ, γλυκά, παγωτό από μουριά, προσβλέποντας πως θα βρεθούν άτομα που θα ήθελαν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη μεταποίηση του προϊόντος, γιατί πραγματικά αξίζει» μας λέει.
Σε όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων θα λειτουργούν περίπτερα με τοπικά προϊόντα καθώς και φορέων της περιοχής. Το πρόγραμμα πλαισιώνουν μουσικές και χορευτικές βραδιές, κινηματογραφικές προβολές καθώς και τραπέζια δραστηριοτήτων και παιχνιδιών για παιδιά από το Μουσείο Μετάξης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), Μουσείο Τέχνης Μεταξιού, Γνάφαλα- Λαογραφικό Μουσείο Σουφλίου.
Πληροφορίες :
- FB/eeevsoufliou
- www.soufli.gr
- www.visitsoufli.gr
Διαβάστε ακόμα:
H «Χρυσή Κεφαλή» από τον Έβρο -Γιατί αυτό το πεπόνι είναι μοναδικό στον κόσμο
Σουφλί: Στο φημισμένο Δάσος της Δαδιάς και στο απολιθωμένο δάσος της Λευκίμης
Στη γαλήνια Λίμνη Τυχερού -Ένα μικρό, όμορφο οικοσύστημα στον Έβρο