Το πρωινό φως διαπερνά τις φυλλωσιές των δέντρων καθώς το αυτοκίνητό μας ανηφορίζει στους δρόμους στο όρος της Ροδόπης. Περνάμε από τα ορεινά πατατοχώραφα του Παρανεστίου Δράμας, όπου η γη χαρίζει την περίφημη πατάτα της περιοχής, με προορισμό την καρδιά του βουνού.
Στο μονοπάτι των υλοτόμων
Εδώ, στις απόκρημνες πλαγιές της οροσειράς, συναντάμε τους αφανείς ήρωες του δάσους, τους υλοτόμους. Ο Τάσος Αναστασιάδης, ο οδηγός μας σε αυτή την περιπέτεια, μας καθοδηγεί μέσα από μονοπάτια που μόνο οι γνώστες του βουνού ξέρουν. Μετά από περίπου μια ώρα πεζοπορίας, φτάνουμε στην «κορμοπλατεία»- ένα ξέφωτο που λειτουργεί ως υπαίθρια προσωρινή αποθήκη των δασικών θησαυρών.
Πρωινό στην κορμοπλατεία
Ο Χασάν και ο πατέρας του Ραμαζάν μάς υποδέχονται στο διάλειμμα του πρωινού τους κολατσιού. Ζεσταίνουν το ψωμί στη φωτιά που σιγοκαίει, μοιράζονται μαζί μας λίγο χαλβά. Κάθονται δίπλα σε επιβλητικές στοίβες ξύλων, που μοιάζουν με φυσικά γλυπτά μέσα στο δάσος. Η εικόνα είναι επιβλητική: σειρές από στοιβαγμένους και τεμαχισμένους κορμούς δέντρων, μάρτυρες της σκληρής δουλειάς που γίνεται εδώ.
Μια οικογενειακή παράδοση
«Το δάσος είναι το σπίτι μας εννιά μήνες το χρόνο», μας λέει ο Ραμαζάν, ενώ ο γιος του Χασάν γνέφει καταφατικά. Μαζί με τον άλλο γιο, τον Χουσεΐν, αποτελούν μέρος μιας οικογενειακής παράδοσης που συνεχίζεται για γενιές. Από τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο, η ζωή τους ρυθμίζεται από τους κύκλους του δάσους. Κατεβαίνουν στο χωριό τους, το Ρεύμα, μόνο την Πέμπτη το απόγευμα για να μείνουν στο χωριό την Παρασκευή, που για εκείνους είναι η μέρα ξεκούρασης, και για να ανεφοδιαστούν και να δουν τις οικογένειές τους.
Η τέχνη της υλοτομίας -Στόχος η υγεία του δάσους
Υπό την καθοδήγηση του τοπικού δασαρχείου, επιλέγουν προσεκτικά ποια δέντρα θα κοπούν: οξιές, βελανιδιές, πεύκα και έλατα. Κάθε κοπή είναι μελετημένη, με στόχο την υγεία του δάσους και τη βιώσιμη διαχείρισή του. Είναι μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της ανθρώπινης παρέμβασης και της φυσικής ανανέωσης του δάσους.
Θέα από ψηλά
Ξαφνικά, ένας ήχος διακόπτει τη συζήτηση. Το drone του Κωστή, του φωτογράφου μας, υψώνεται πάνω από την κορμοπλατεία, αποτυπώνοντας από ψηλά το μεγαλείο της σκηνής. «Πατέρα, έλα να δεις τα ξύλα μας από ψηλά!» φωνάζει ενθουσιασμένος ο Χασάν στον Ραμαζάν. Στα μάτια τους καθρεφτίζεται η περηφάνια για τη δουλειά τους. Του δίνουν όλοι μαζί οδηγίες προς τα που να πετάξει. Εκείνος αναζητά τα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ευτυχώς το επιστρέφει και συνεχίζουμε.
Τα ξύλα που βλέπουμε γύρω μας θα δημοπρατηθούν σύντομα. Άλλα θα γίνουν καυσόξυλα για να ζεστάνουν σπίτια τον χειμώνα, άλλα θα μετατραπούν σε χρήσιμη ξυλεία και κάποια θα χρησιμοποιηθούν ως κολώνες. Κάθε κορμός έχει τη δική του ιστορία και προορισμό.
Οι κρυμμένοι θησαυροί του δάσους
Η περιπλάνησή μας συνεχίζεται λίγο ψηλότερα από την κορμοπλατεία, όπου το δάσος αποκαλύπτει τους κρυμμένους θησαυρούς του. Ανάμεσα στη σκιά των δέντρων, μανιτάρια ξεπροβάλλουν σαν μικροί φρουροί του υπεδάφους, ενώ άγριες αχλαδιές στέκουν περήφανες, μάρτυρες μιας άγριας ομορφιάς που επιμένει να επιβιώνει. Το βλέμμα μου πέφτει σε δέντρα που δεν έχω ξανα-αντικρίσει, το καθένα με τη δική του μοναδική σιλουέτα και φυλλωσιά -μια ζωντανή υπενθύμιση της απέραντης βιοποικιλότητας που κρύβει μέσα της η Ροδόπη, αυτή η αρχέγονη οροσειρά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης.
Καθώς ο ήλιος ανεβαίνει ψηλότερα στον ουρανό, αφήνουμε πίσω μας την κορμοπλατεία με ένα βαθύτερο σεβασμό για τους ανθρώπους που αφιερώνουν τη ζωή τους στο δάσος. Οι υλοτόμοι της Ροδόπης δεν είναι απλώς εργάτες – είναι οι φύλακες ενός αιώνιου κύκλου ζωής, που διατηρεί τη λεπτή ισορροπία μεταξύ ανθρώπου και φύσης.
Διαβάστε ακόμα:
Εξερευνώντας τα αληθινά χρώματα της Φύσης: Μια ξεχωριστή πεζοπορική διαδρομή στο Παρανέστι Δράμας
Μια απρόσμενη συνάντηση στην Πρασινάδα Δράμας: Η κυρία Σοφία και ο θησαυρός της αυλής της
Σταυρούπολη: Ο κρυμμένος θησαυρός της Ξάνθης
