Όλα τα μαγευτικά στοιχεία που ανάγουν την Κρήτη σε κορυφαίο προορισμό παγκοσμίως – ο μοναδικός πολιτισμός, η μακραίωνη ιστορία, οι γοητευτικές πόλεις-λιμάνια, τα αυθεντικά χωριά, η ασυναγώνιστη γαστρονομία, οι σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, το θεαματικό φυσικό ανάγλυφο, οι εκθαμβωτικές παραλίες και, πάνω από όλα, η γνήσια και ζεστή φιλοξενία που αγκαλιάζει ολόψυχα τον ταξιδιώτη – προσφέρονται απλόχερα από το Ρέθυμνο κάθε εποχή του χρόνου.
Με τη γοητευτική αύρα άλλων εποχών που αποπνέει, τον καλοδιατηρημένο ιστορικό της χαρακτήρα και τον ασύγκριτο αέρα ρομαντισμού που απλώνεται από το Ενετικό λιμάνι μέχρι τα αρχιτεκτονικά διαμάντια της Παλιάς Πόλης με τα βενετσιάνικα κτίσματα και μνημεία, η πανέμορφη πόλη της Κρήτης, που βρίσκεται μεταξύ των διάσημων Χανίων και Ηρακλείου, διατηρεί τη δική της ξεχωριστή ταυτότητα και κλέβει τις εντυπώσεις. Ο επισκέπτης, αφήνεται στη νοσταλγική αύρα και βιώνει αυθεντικές κρητικές παραδόσεις, εντυπωσιάζεται από την ανέγγιχτη φύση και συγκινείται με τα αφηγήματα της ιστορίας, απολαμβάνει τη θεσπέσια κρητική γαστρονομία και ανακαλύπτει πανέμορφα χωριά.
Από το Ενετικό λιμάνι με τον πολυφωτογραφημένο φάρο και τα πολυάριθμα καφέ, των οποίων τα φώτα αντικατοπτρίζονται στα γαλήνια νερά, μέχρι το φρούριο που δεσπόζει στον λόφο του Παλαιόκαστρου, και από τις μαγευτικές παραλίες με τα κρυστάλλινα νερά μέχρι τα ιστορικά μοναστήρια, τους αιωνόβιους ελαιώνες και την επιβλητική φιγούρα του αγέρωχου Ψηλορείτη, το Ρέθυμνο γοητεύει και συναρπάζει, προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες. Θεωρείστε δεδομένο ότι θα ξανάρθετε.
Γιατί να πάτε τον Νοέμβριο
Όταν τα πρωτοβρόχια και η σταδιακή υποχώρηση της θερμοκρασίας είναι η καθημερινότητα για την υπόλοιπη Ελλάδα, η Κρήτη εξακολουθεί να απολαμβάνει τα δώρα και προνόμια της θέσης της στο χάρτη: ήπιο καιρό, περισσότερους βαθμούς Κελσίου και ηλιόλουστες μέρες, που επιτρέπουν -τουλάχιστον για τους πιο αποφασισμένους- μερικές βουτιές ακόμη στις θεαματικές της παραλίες.
Έντονο θα είναι και το πολιτιστικό στίγμα του τελευταίου μήνα του φθινοπώρου, με το 7ο Φεστιβάλ Τέχνης ΝΣ 2024 να έχει ήδη ξεκινήσει στις 8 Οκτωβρίου και να συνεχίζεται ως τις 8 Δεκεμβρίου. Στα πλαίσιά του, όποιος βρεθεί στο Ρέθυμνο τον Νοέμβριο μπορεί να επισκεφθεί εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, να πάρει μέρος σε εικαστικές δράσεις και να παρακολουθήσει θεατρικές παραστάσεις.
Τι να κάνετε
Μπορεί οι κοσμοπολίτικες παραλίες του βορρά και οι παραδεισένιοι κόλποι του νότου να μην είναι η προτεραιότητα αυτή την εποχή, όμως τις μέρες που ο ήλιος λάμπει στον κρητικό ουρανό, μια αναζωογονητική βουτιά στην 12 χλμ. ακτή της ίδιας της πόλης του Ρεθύμνου γίνεται πραγματικά δελεαστική. Υπάρχουν βέβαια πολυάριθμες άλλες εμπειρίες, συνυφασμένες με την ιστορία και τις παραδόσεις του Ρεθύμνου, τόσο στην πόλη όσο και στην ευρύτερη περιφέρεια, που αποδεικνύουν ότι και στο Ρέθυμνο οι συναρπαστικές δραστηριότητες δεν εξαντλούνται στην ακτογραμμή του.
Η περιήγηση στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου -ένα ταξίδι στο χρόνο, με τις καλοδιατηρημένες ενετικές αναφορές πανταχού παρούσες- εντυπωσιάζει σε κάθε βήμα, σε κάθε σοκάκι, και σε κάθε ιστορικό αρχοντικό όπου πέφτει το βλέμμα. Ξεκινήστε από το βενετσιάνικο φρούριο της Φορτέτζας, σήμα κατατεθέν του Ρεθύμνου από τα τέλη του 16ου αιώνα, οπότε και χτίστηκε για την ενίσχυση της άμυνας της πόλης, στον λόφο του Παλαιοκάστρου, όπου βρισκόταν η αρχαία ακρόπολη, στα δυτικά της σημερινής πόλης. Απολαύστε την πανοραμική θέα από τον προμαχώνα του, που φτάνει έως το γραφικό ενετικό λιμάνι. Εκεί δεσπόζει ένα ακόμη αναγνωρίσιμο τοπόσημο, ο 9 μέτρων φάρος, που κατασκευάστηκε από τους Αιγυπτίους τη δεκαετία του 1830, απαραίτητη στάση για φωτογραφίες και ιδιαίτερα ρομαντική εικόνα στα μενεξεδιά ηλιοβασιλέματα του Ρεθύμνου.
Ο περίπατος στο ιστορικό κέντρο της αρχαίας μινωικής πόλης-κράτους Ρίθυμνα αποκαλύπτει εντυπωσιακά μνημεία που μαρτυρούν την πλούσια ιστορία της περιοχής: η Μεγάλη Πόρτα (Porta Guora), τμήμα των οχυρωματικών τειχών της πόλης, η Ενετική Κρήνη Rimondi του 17ου αιώνα με το κομψό σχέδιό της και τον θυρεό της οικογένειας του διοικητή Αλβίζε Ριμόντι, η καλοδιατηρημένη βενετσιάνικη Λότζια από την περίοδο της Ενετοκρατίας, η εκκλησία της Κυρίας των Αγγέλων με την πολυκύμαντη ιστορία της, καθώς και το Τζαμί του Γαζή Χουσεΐν Πασά, γνωστό ως Τζαμί Νερατζέ. Το τελευταίο συμπυκνώνει ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του Ρεθύμνου, καθώς, από καθολικό μονής του τάγματος των Αυγουστινιανών με το όνομα Σάντα Μαρία, μετατράπηκε σε τζαμί κατά την Οθωμανική κυριαρχία και λειτουργεί σήμερα ως ωδείο της πόλης. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το Τζαμί Καρά Μουσά Πασά, κοντά στην πλατεία του Αγνώστου Στρατιώτη, που διακρίνεται από τον ψηλότερο μιναρέ της πόλης και τους τρεις θόλους του.
Το σκηνικό στην παλιά πόλη ολοκληρώνεται με ενδιαφέροντα μουσειακά εκθέματα, ξεκινώντας από τη μόνιμη συλλογή περίπου 700 έργων, η οποία καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής εικαστικής δημιουργίας από το 1950 έως σήμερα και εκτίθεται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης. Το μουσείο στεγάζεται σε ένα ιστορικό ενετικό κτίριο που αποτέλεσε, στις αρχές του 20ού αιώνα, έναν από τους πρώτους βιομηχανικούς χώρους του νησιού, λειτουργώντας ως εργοστάσιο σαπουνιού έως τη δεκαετία του ’70.
Ιστορίες από την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των Κρητών αφηγείται με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα τρόπο το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο επίσης στεγάζεται σε ένα ιστορικό ενετικό κτίριο στο κέντρο της παλιάς πόλης. Μάλλινα και μεταξωτά υφαντά, δαντέλες και κεντήματα, αντικείμενα καλαθοπλεκτικής και κεραμικής, εργαλεία καλλιέργειας και συγκομιδής δημητριακών, όπως και αντικείμενα που σχετίζονται με το ζύμωμα του ψωμιού και τα παραδοσιακά επαγγέλματα, εκτίθενται με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο στις πέντε αίθουσές του.
Εκ των ουκ άνευ είναι βέβαια και η επίσκεψη στα Αρχαιολογικά Μουσεία. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου, στην Παλιά Πόλη, στεγάζεται στο καθολικό του ενετικού ναού του Αγίου Φραγκίσκου και φιλοξενεί ευρήματα που ανασκάφηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ρεθύμνου, κυρίως από τη μινωική και την αρχαία περίοδο. Το Μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου Ελεύθερνας, αντίστοιχα, παρουσιάζει τα αποτελέσματα τριακονταετών ανασκαφών στην αρχαία πόλη της Ελεύθερνας και θεωρείται ισάξιο με τα μουσεία της Ολυμπίας, των Δελφών και της Βεργίνας.
Τέλος, πίσω στο Ρέθυμνο, το Παλαιοντολογικό Μουσείο, που λειτουργεί ως παράρτημα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, παρουσιάζει τη γεωλογική εξελικτική πορεία της Κρήτης σε βάθος 300 εκατομμυρίων ετών. Εντυπωσιάζει με τους νάνους κρητικούς ελέφαντες, τους νάνους ιπποπόταμους και τα ροπαλοφόρα ελάφια του Ρεθύμνου, ενώ γαληνεύει με τους κήπους 2,5 στρεμμάτων, γεμάτους από πλατάνια, νεραντζιές, ελιές, χαρουπιές, κρητικούς φοίνικες, αγριοτριανταφυλλιές, λεβάντες, δίκταμο και άλλα φυτά που ευδοκιμούν στην Κρήτη.
Περιδιαβαίνοντας την Παλιά Πόλη, μην χάσετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε τις αυθεντικές όψεις της, να βρείτε καλαίσθητα παραδοσιακά μαγαζάκια και εργαστήρια ντόπιων καλλιτεχνών, να παρατηρήσετε τους Ρεθυμνιώτες στην καθημερινότητά τους, ακολουθώντας τους, για παράδειγμα, ως τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο του Αλεξανδράκη, ηλικίας άνω των δύο αιώνων, για να δοκιμάσετε το πρωινό που προτιμούν – φρεσκοψημένο τσουρεκάκι με μυζήθρα – και να προμηθευτείτε τραγανά παξιμαδάκια και μοσχοβολιστά κουλουράκια. Επίσης, πιάστε κουβέντα μαζί τους στα παραδοσιακά καφενεία, τσουγκρίζοντας φυσικά με κρητική ρακή.
Εκτός πόλης, μοναστήρια μεγάλης ιστορικής αξίας βρίσκονται διάσπαρτα στο ρεθυμνιώτικο τοπίο, που χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή μορφολογική ποικιλία. Συγκίνηση και θαυμασμό προκαλεί η ιστορική Ιερά Μονή Αρκαδίου, τόσο ως αρχιτεκτονικό μνημείο, με ιστορία που ξεπερνά τα 1.000 χρόνια και ένα αξιοθαύμαστο αναγεννησιακό σχέδιο που ενσωματώνει ρωμαϊκά και μπαρόκ στοιχεία, όσο και ως σύμβολο της κρητικής αντίστασης και αυτοθυσίας κατά την Τουρκοκρατία.
Διάστικτη από ιστορικές εκκλησίες είναι και η περιοχή του Αμαρίου, γεμάτη γραφικότητα από την κοιλάδα που περιβάλλεται από τα βουνά Κέδρο και Ψηλορείτη και από μικρά χωριουδάκια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Εδώ, ανάμεσα σε αναζωογονητικές πεζοπορίες και αρχαιολογικά ευρήματα, θα θαυμάσετε την εκκλησία της Αγίας Άννας – τον παλαιότερο ναό της Κρήτης – με τοιχογραφίες του 1225, τη Μονή Ασωμάτων, που ιδρύθηκε πριν από τον 13ο αιώνα, και το βυζαντινό παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής.
Το δε μεγαλείο της φύσης αντιλαμβάνεται κανείς στα Ανώγεια, το ορεινό παραδοσιακό χωριό όπου βρίσκεται το μεγάλης αρχαιολογικής σπουδαιότητας σπήλαιο Ιδαίον Άντρον, κι όπου σύμφωνα με τη μυθολογία ανατράφηκε ο Δίας, με την είσοδό του να σηματοδοτούν τρεις επιβλητικοί σταλακτίτες. Στον ίδιο οικισμό, ξακουστό ως γενέτειρα του Νίκου Ξυλούρη, θα ξαποστάσετε στο καφενείο «ο Μίχαλος» όπου θα γλυκαθείτε με σπιτικό γαλακτομπούρεκο και θα επισκεφθείτε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη για να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες του 12ου αιώνα. Αξιοθαύμαστα σπήλαια είναι και τα Σφεντόνι και Μελιδονίου στα Ζωνιανά και στον Γεροπόταμο αντίστοιχα, ενώ κορυφαία εμπειρία αποτελεί η εξωτικής ομορφιάς Πρέβελη με τον αξιοθαύμαστο υδροβιότοπο που σχηματίζεται από το θεαματικό Κουρταλιώτικο Φαράγγι, μια λίμνη όπου ζουν νεροχελώνες και ένα πανέμορφο φοινικόδασος μπροστά στην παραλία, που μάλιστα είναι και το δεύτερο μεγαλύτερο της Μεγαλονήσου.
Διαβάστε ακόμα:
Ρέθυμνο: Οι εμπειρίες σε μια από τις γοητευτικότερες πόλεις της Ελλάδας
Αποστολή στην ορεινή Κρήτη: Η νεαρή οινοποιός που άφησε την Αθήνα για να ζήσει στη Λαμπινή Ρεθύμνου
Αμάρι: Σε αυτή την περιοχή του Ρεθύμνου κυριαρχούν τα γραφικά χωριά και η υπέροχη φύση
