Οι ψηλές κορυφές του Αθέρα, τα βαθιά δασωμένα φαράγγια, τα τρεχούμενα νερά και οι πηγές, οι παραλίες και οι σπηλιές, οι παράξενοι βράχοι και η κυρίαρχη θάλασσα, οι θερμές πηγές και οι ξεχασμένες λιμνούλες μέσα στο δάσος, το οροπέδιο που χάνεται μέσα στο σύννεφο. Και ανάμεσά τους, αρχαίοι ναοί, πύργοι, κάστρα και βυζαντινά μοναστήρια, γοητευτικά ερείπια, ξεχασμένα ξωκλήσια, γραφικά ορεινά χωριά – τα έργα των ανθρώπων που μόχθησαν αιώνες πολλούς για να κερδίσουν τη ζωή τους.
Το σύγχρονο πρόσωπο της Ικαρίας μπορεί να φέρει τα σημάδια της αλλαγής, το πνεύμα του τόπου όμως βρίσκεται ακόμη εδώ: στους ικαριώτικους ρυθμούς των ανθρώπων, στην τραγουδιστή τους διάλεκτο, στην αυτάρκεια των παραδοσιακών νοικοκυριών, στο καριώτικο μπρούσκο κρασί που κουβαλάει μέσα του τα πλούσια αρώματα της γης του νησιού και το πνεύμα του θεού Διονύσου, που εδώ εξακολουθεί να υπάρχει και να χαϊδεύει αυτάρεσκα τα γένια του, κοιτάζοντας τα νιάτα να χορεύουν στα πανηγύρια.
Διαδρομή 1: Οροπέδιο Εριφή προς φράγμα Χάλαρης 2,8 χιλιόμετρα / 50΄
Στο σημείο εκκίνησης, πάνω στο χωματόδρομο, θα βρεθείτε μπροστά σε πλήθος ξύλινων πινακίδων που σας κατευθύνουν σε διάφορα μονοπάτια της περιοχής. Ακολουθώντας τα κόκκινα σημάδια πάνω στους βράχους και τα δέντρα, θα αφήσετε πίσω σας το δρόμο μπαίνοντας σε ένα γκριζοπράσινο τοπίο. Το ίχνος του μονοπατιού δεν είναι αρκετά σαφές, αλλά η σήμανση είναι καλή και δεν αφήνει περιθώρια λάθους. Όταν φτάσετε στα 900 μέτρα υψόμετρο, θα αντικρίσετε μπροστά σας μεγάλες εκτάσεις καλυμμένες με φτέρες. Κατηφορίζοντας, θα συναντήσετε πεύκα τα οποία προσθέτουν την ξεχωριστή μυρωδιά τους στα αρώματα του βουνού, ενώ στο βάθος φαίνεται η θάλασσα. Το μονοπάτι θα σας βγάλει σε ασφαλτόδρομο και ύστερα σε άλλο ένα σταυροδρόμι μονοπατιών. Ακολουθείτε την πινακίδα που σας κατευθύνει στο φράγμα Χάλαρης. Θα περάσετε δίπλα από κάποια μελίσσια και θα βρεθείτε ξανά στη σηματοδοτημένη διαδρομή που καταλήγει στην τεχνητή λίμνη. Αν θέλετε να συνεχίσετε προς το φαράγγι της Χάλαρης, θα προχωρήσετε για λίγο προς τα δεξιά, ώσπου να συναντήσετε τη σχετική πινακίδα που βρίσκεται στην άκρη του φράγματος.
Διαδρομή 2: Φαράγγι της Χάλαρης – Παραλία Νας 8 χιλιόμετρα / 5 ώρες
Στο δεξί άκρο του φράγματος θα δείτε μια πινακίδα που σηματοδοτεί την αφετηρία του μονοπατιού. Ακολουθώντας τα κόκκινα σημάδια, θα αφήσετε πίσω σας την τεχνητή λίμνη και θα μπείτε στο φαράγγι της Χάλαρης. Η περιοχή είναι μια όαση πρασίνου. Στα 1600 μέτρα από το σημείο εκκίνησης θα συναντήσετε έναν ασφαλτόδρομο τον οποίο και διασχίζετε για να συνεχίσετε απέναντι, στην προέκταση του μονοπατιού, ακολουθώντας πάντα τα κόκκινα σημάδια. Κάτω από τη σκιά των δέντρων θα σας συνοδεύει σταθερά το κελάρυσμα του νερού. Σε 1500 μέτρα φτάνετε σε μια διακλάδωση με ξύλινες πινακίδες, το ένα σκέλος της οποίας οδηγεί στον Προφήτη Ηλία και ύστερα από 500 μέτρα μετατρέπεται σε δρόμο. Το κυρίως μονοπάτι ακολουθεί πορεία προς τον Να και, όπως σας πληροφορεί η πινακίδα, θα χρειαστείτε 4 ώρες περπάτημα από αυτό το σημείο. Μετά από 1300 μέτρα θα συναντήσετε άλλη μια διακλάδωση, η δεξιά κατεύθυνση της οποίας οδηγεί στον καταρράκτη Ραξούνια, μια παράκαμψη που αξίζει να κάνετε καθώς το τοπίο γύρω από τον καταρράκτη είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Προσοχή μόνο, γιατί τα βράχια είναι απόκρημνα.
Συνεχίζοντας στην κανονική πορεία σας προς τον Να, φτάνετε στην περιοχή Διπόταμα. Εδώ ακολουθείτε την κοίτη του φαραγγιού και απολαμβάνετε ένα από τα ομορφότερα τμήματα του μονοπατιού. Σε πολλά σημεία σχηματίζονται μικρές βάθρες που κρατούν νερό ακόμα και τους πιο ζεστούς μήνες, προσφέροντας τη δροσιά τους στους πεζοπόρους. Με λίγη τύχη και παρατηρητικότητα, ίσως διακρίνετε καβουράκια και χέλια στις όχθες τους. Διασχίζοντας το φαράγγι θα περάσετε αρκετές φορές μέσα από την κοίτη και σε κάποιο σημείο θα πρέπει να κατεβείτε χρησιμοποιώντας ένα σχοινί που έχει δεθεί εκεί ακριβώς γι’ αυτό το σκοπό. Πλατάνια, πικροδάφνες και βατραχάκια θα σας συνοδεύσουν μέχρι την επόμενη διακλάδωση, το αριστερό σκέλος της οποίας ανηφορίζει σε ένα μονοπάτι που καταλήγει σε δρόμο που οδηγεί στην Προεσπέρα.
Το κύριο μονοπάτι διασχίζει μια παλιά πέτρινη γέφυρα και συνεχίζει βατό, ξεκάθαρο και σηματοδοτημένο. Ανηφορίζοντας θα δείτε τα πρώτα σπίτια του οικισμού του Αγίου Δημήτριου. Από εκεί το μονοπάτι προς Να συνεχίζει παράλληλα με το φαράγγι. Προχωρώντας, σε 1500 μέτρα φτάνετε σε ακόμα μια διακλάδωση. Το ένα σκέλος της πηγαίνει προς την κοίτη του ποταμού και στη συνέχεια βγαίνει στο χωματόδρομο μπροστά από τις ταβέρνες, ενώ το άλλο θα σας βγάλει πάλι σε χωματόδρομο που μετατρέπεται σε τσιμεντόδρομο για να καταλήξει επίσης στον Να.
Διαδρομή 3: Κάμπος – Μονή Θεοκτίστης – Φαράγγι Μύρσωνα 10,6 χιλιόμετρα / 4 ώρες
Επίσημα το μονοπάτι ξεκινάει από τον Εύδηλο – η αφετηρία βρίσκεται στην κάτω πλατεία του χωριού – όμως ώσπου να φτάσετε στην παραλία του Κάμπου βαδίζετε αναγκαστικά πάνω στον κεντρικό ασφαλτόδρομο, δίπλα στα διερχόμενα αυτοκίνητα, και αυτό δεν δικαιολογεί τον όρο «μονοπάτι» στη σχετική σήμανση. Φτάνοντας στον Κάμπο, ακολουθείτε τις ταμπελίτσες και βγαίνετε στον κεντρικό ασφαλτόδρομο, με κατεύθυνση προς Ράχες. Περπατάτε για λίγο στην άσφαλτο και στη συνέχεια, ακολουθώντας τα σημάδια, μπαίνετε σε μονοπατάκι που ανηφορίζει στα δεξιά σας. Θα περάσετε δίπλα από τα ερείπια του αρχαίου Ωδείου και στη συνέχεια θα μπείτε σε χωματόδρομο που γίνεται τσιμεντόδρομος και περνάει δίπλα από το μουσείο με την αρχαιολογική συλλογή και το παμπάλαιο ξωκλήσι της Αγίας Ειρήνης.
Μετά το ξωκλήσι το μονοπάτι συνεχίζει μέσα σε πυκνή βλάστηση, όπου η σηματοδότηση είναι αρκετά καλή. Ανηφορίζοντας στην πλαγιά, έπειτα από 1300 μέτρα θα συναντήσετε μια διακλάδωση, όπου στρίβετε δεξιά. Το αριστερό σκέλος πηγαίνει προς το Φραντάτο, αλλά το μονοπάτι έχει κλείσει. Η δεξιά κατεύθυνση βγάζει σ’ έναν ασφαλτόδρομο, όπου ακολουθείτε την κατεύθυνση προς Φραντάτο όπως λέει και το ταμπελάκι. Σε 500 μέτρα θα στρίψετε δεξιά στο χωματόδρομο προς Μονή Θεοκτίστης.
Για να φτάσετε στη Μονή, μπορείτε να περπατήσετε στο μονοπάτι κάτω από τη σκιά των δέντρων, αλλά υπάρχει και δρόμος. Μια στάση ενδείκνυται για να θαυμάσετε τη Μονή και να απολαύσετε φρέσκους λουκουμάδες και πίτες. Τα σημάδια συνεχίζουν πίσω από το κτίριο της Μονής.
Ακολουθώντας τα θα βρεθείτε μέσα στο δάσος, αλλά αναπόφευκτα, θα ξαναβγείτε σε χωματόδρομο, από τον οποίο μπορείτε να συνεχίσετε προς Μονή Μουντέ και Ράχες. Στο χωματόδρομο τα σημάδια αραιώνουν αισθητά και πρέπει να είστε αρκετά παρατηρητικοί. Ένα ξύλινο ταμπελάκι πάνω σ’ ένα δέντρο επισημαίνει τη συνέχεια του μονοπατιού. Φτάνετε σε μια διακλάδωση, το αριστερό σκέλος της οποίας πηγαίνει προς Μάραθο και Φραντάτο (βγάζει σε δρόμο), ενώ το δεξιό, το οποίο θα ακολουθήσετε, οδηγεί προς Λαψαχάδες, Μονή Μουντέ και Ράχες. Στην πορεία θα διασχίσετε ένα χείμαρρο και εκεί θέλει λίγη προσοχή, γιατί το μονοπάτι χάνεται μέσα στην πυκνή βλάστηση. Σύντομα όμως γίνεται πάλι βατό και ορατό και τα σημάδια σας οδηγούν στην επόμενη διακλάδωση. Όπως γράφει και η πινακίδα, η αριστερή κατεύθυνση οδηγεί στον Άγιο Θεολόγο, και η δεξιά προς Λαψαχάδες, Άγιο Μάρκο και Ράχες.
Ακολουθώντας το δεξιό σκέλος θα βγείτε πάλι σ’ έναν χωματόδρομο που έπειτα από 200 μέτρα διακλαδίζεται. Το ένα σκέλος πηγαίνει στη Μονή Μουντέ, ενώ το άλλο κατεβαίνει στο φαράγγι του Μύρσωνα. Ακολουθώντας τα σκόρπια σημάδια, θα συναντήσετε την ταμπέλα που σηματοδοτεί την έξοδο από το χωματόδρομο και την αφετηρία του μονοπατιού που οδηγεί στο φαράγγι. Το μονοπάτι είναι ορατό, βατό και όμορφο. Βαδίζετε ανάμεσα στα δέντρα ώσπου να βγείτε για ακόμα μια φορά στον ασφαλτόδρομο. Τον διασχίζετε και ακολουθείτε τα σημάδια που δείχνουν την προέκταση του μονοπατιού. Έχετε οπτική επαφή με την κοίτη του φαραγγιού και στο βάθος μπορείτε να διακρίνετε τον τελικό σας προορισμό, την παραλία της Μεσαχτής. Διασχίζετε την κοίτη και φτάνετε στο ερείπιο ενός πετρόχτιστου σπιτιού. Το μονοπάτι ακολουθεί ένα τσιμεντένιο αυλάκι με τρεχούμενο νερό και σε λίγο φτάνει στο τέρμα του, δίπλα από το ξενοδοχείο «Ikaros Star». Περπατάτε για λίγο στον τσιμεντόδρομο και βρίσκεστε στον κεντρικό ασφαλτόδρομο και στο Γιαλισκάρι.
Διαδρομή 4: Αρέθουσα – Δοκίμι (κορυφογραμμή) 3 χιλιόμετρα / 1 ώρα
Ανηφορίζετε τον τσιμεντόδρομο δίπλα από το ναό της Αγίας Μαρίνας, στην Αρέθουσα, ακολουθώντας τα σποραδικά κόκκινα σημάδια. Σιγά σιγά απομακρύνεστε από τα σπίτια, ώσπου να δείτε – στα αριστερά σας και κάπως πιο έξω από το δρόμο – μια πινακίδα που σηματοδοτεί την αφετηρία του μονοπατιού. Ευδιάκριτο και βατό, το μονοπάτι ανηφορίζει με ωραία θέα στα αριστερά προς τη θάλασσα. Βγαίνετε και περπατάτε για 800 μέτρα σε ένα χωματόδρομο ώσπου να ξαναβρείτε τη συνέχεια του μονοπατιού στα αριστερά σας. Η βλάστηση είναι αρκετά πυκνή και κατά τόπους δυσκολεύει λίγο την πορεία.
Περνώντας ανάμεσα από ψηλές φτέρες, βλέπετε τις κεραίες στην κορυφή αριστερά σας. Για ακόμα μια φορά θα βγείτε σε χωματόδρομο, όπου η σήμανση εξαφανίζεται. Υπάρχει ένα πολύ αχνό σημάδι πάνω σ’ ένα βραχάκι στην άλλη μεριά του δρόμου. Για να βρείτε τη συνέχεια του μονοπατιού, θα κατευθυνθείτε προς τον πετρόχτιστο τοίχο που φαίνεται καθώς κοιτάτε την κορυφή απέναντι από το δρόμο. Εκεί βρίσκεται και ένας επίσης πετρόχτιστος χώρος αναψυχής. Από εκεί συνεχίζετε ανηφορικά, με νοτιοδυτική κατεύθυνση. Σε κάποιο σημείο οι φτέρες πυκνώνουν και τα σημάδια εξαφανίζονται, οπότε θα πρέπει να είστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί για να μην χάσετε το μονοπάτι. Θα συναντήσετε έναν χωματόδρομο τον οποίο διασχίζετε και συνεχίζετε ανηφορικά, ακολουθώντας τα σημάδια. Το μονοπάτι θα σας βγάλει στην κορυφογραμμή, όπου θα συναντήσετε μια ξερολιθιά. Εδώ υπάρχει και μια πόρτα (άνοιγμα) στη λιθοδομή, από την οποία κατέβαινε παλιά μονοπάτι προς τον Χρυσόστομο. Σήμερα όμως το μονοπάτι αυτό είναι φραγμένο από τη βλάστηση και δεν έχει σηματοδότηση. Από το σημείο αυτό, αν στρίψετε ανατολικά, θα κατευθυνθείτε προς το Καψαλινό Κάστρο και το Μαυράτο, ενώ η δυτική κατεύθυνση θα σας οδηγήσει στην Πούντα και στο Κάστρο του Κοσκινά. Αν κουραστήκατε, μπορείτε απλώς να σταθείτε και να απολαύσετε τη μαγευτική θέα που σας προσφέρει η κορυφή.
Διαδρομή 5: Μαυράτο – Καψαλινό Κάστρο (κορυφογραμμή) 3 χιλιόμετρα / 1 ώρα
Το μονοπάτι ξεκινάει επίσημα από τον κεντρικό ασφαλτόδρομο στο Μαυράτο, στο σημείο όπου βρίσκεται και μια μεγάλη πινακίδα με πληροφορίες για τον προϋπολογισμό και τις τεχνικές λεπτομέρειες του έργου. Ανηφορίζοντας στον τσιμεντόδρομο, προσπερνάτε ένα εκκλησάκι και βλέπετε στα αριστερά σας μια πιο σεμνή πινακίδα, που σας κατευθύνει προς το Καψαλινό Κάστρο. Περνάτε μια καλοφτιαγμένη πόρτα που οδηγεί στο νεκροταφείο και συνεχίζετε για λίγο ακόμη στον τσιμεντόδρομο. Αν ακολουθήσετε τα σημάδια, στα 400 μέτρα θα βγείτε στο κανονικό μονοπάτι που σκαρφαλώνει ομαλά στην πλαγιά. Σε κάποιο σημείο οι φτέρες έχουν σκεπάσει τα πάντα, και για να βρείτε τη συνέχεια του μονοπατιού θα πρέπει να κοιτάξετε λίγο μακρύτερα. Το ίχνος του διακρίνεται ψηλότερα, χαραγμένο στην πλαγιά.
Ανηφορίζετε σταθερά με πανέμορφη θέα στα αριστερά σας. Όλο το πέλαγος ανοίγεται μπροστά σας και ανάλογα με τον καιρό και την ορατότητα, μπορείτε να διακρίνετε τους Φούρνους, την Πάτμο και τους Αρκιούς, ενώ το Καψαλινό Κάστρο δεσπόζει πάνω στο ύψωμα στα δεξιά σας. Συνεχίζοντας στη φυσική προέκταση του μονοπατιού, θα διασχίσετε την κορυφογραμμή μέσα σε ένα υπέροχο τοπίο με πανοραμική θέα, ώσπου να συναντήσετε το κυρίως μονοπάτι των κορυφογραμμών που συνεχίζει προς Πούντα και Κάστρο Κοσκινά.
Διαδρομή 6: Καραβόσταμο – Τσολιάς – Πούντα – Άγιος Δημήτριος (κορυφογραμμή) 16,4 χιλιόμετρα / 8 ώρες
Το μονοπάτι ξεκινά από τον κεντρικό δρόμο, περίπου 3 χιλιόμετρα μετά το Καραβόσταμο, με κατεύθυνση προς τον Άγιο Κήρυκο. Αρχικά θα περπατήσετε σε ανηφορικό και καλοδιατηρημένο μονοπάτι, και ύστερα από 700 μ. φτάνετε σε διακλάδωση, το δεξιό σκέλος της οποίας σας οδηγεί σε 100 μέτρα στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Συνεχίζοντας αριστερά σ’ αυτή τη διακλάδωση, θα ανηφορίσετε μέσα στο πυκνό δάσος από κουμαριές. Σε κάποια δύσκολα σημεία θα σας καθοδηγήσουν τα γνωστά κόκκινα σημάδια. Έπειτα από 3 χιλιόμετρα θα συναντήσετε μια σκουριασμένη πινακίδα που σας υποδεικνύει τη συνέχεια του μονοπατιού προς Καψαλινό Κάστρο. Περίπου 1800 μέτρα πιο πάνω, στην τοποθεσία Μαύρος Λούρος, θα συναντήσετε μια δεύτερη ταμπέλα που υποδεικνύει τρεις κατευθύνσεις. Ανατολικά προς Μαυράτο, δυτικά προς Αρέθουσα και πίσω προς την αφετηρία, το Καραβόσταμο. Εσείς θα ακολουθήσετε δυτική πορεία από την κορυφογραμμή, για να καταλήξετε στην ψηλότερη κορυφή του νησιού, από όπου θα απολαύσετε εξαιρετική θέα προς όλα τα σημεία του ορίζοντα.
Το μονοπάτι συνεχίζει σε πετρώδες έδαφος, χωρίς σαφή χάραξη και σηματοδότηση, προσεγγίζοντας τη δύσβατη κορυφή του Τσολιά, την οποία θα προσπεράσετε παρακάμπτοντας τον πρώτο βράχο που θα σας φράξει το δρόμο από αριστερά, και πάνω από το όριο του δάσους, λίγο χαμηλότερα από την κορυφή. Το μονοπάτι γίνεται πολύ στενό και περνάει ανάμεσα από δύο απόκρημνους βράχους, στο σημείο που οι ντόπιοι ονομάζουν Κακό Καταβασίδι. Από το όνομά του και μόνο καταλαβαίνετε ότι χρειάζεται πολλή προσοχή και πείρα, γιατί το μονοπάτι αυτό περνάει από γκρεμούς και σημεία στα οποία θα βρεθείτε εκτεθειμένοι. Αφού τελικά προσπεράσετε τον Τσολιά, θα ακολουθήσετε την κορυφογραμμή (μονοπάτι δεν υπάρχει, αλλά το έδαφος είναι ομαλό) για ακόμα 2,5 χιλιόμετρα, ώσπου να καταλήξετε στην τοποθεσία Δοκίμι, όπου μπορείτε να συνεχίσετε στα μονοπάτια που οδηγούν στην Αρέθουσα και το Χρυσόστομο.
Ακολουθώντας πάντα την κορυφογραμμή, έπειτα από 1,4 χιλιόμετρα θα περάσετε πάνω από το ξωκλήσι του Αγίου Ευσταθίου. Σας χωρίζουν 4,5 χιλιόμετρα από το τέρμα της διαδρομής, κατά την οποία θα περάσετε από την κορυφή Πούντα από όπου αρχίζετε να κατηφορίζετε. Θα συναντήσετε έναν χωματόδρομο τον οποίο διασχίζετε κάθετα για να συνεχίσετε σε μονοπάτι που καταλήγει στο ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου, πάνω στον κεντρικό δρόμο που ενώνει τη Μεσσαριά με τη νότια πλευρά της Ικαρίας.
Διαδρομή 7: Άγιος Δημήτριος – Αμμούδια – Μαγγανίτης 11,8 χιλιόμετρα / 5 ώρες
Το μονοπάτι αποτελεί τη συνέχεια της Διαδρομής 6 και μέρος της διάσχισης της κορυφογραμμής του νησιού. Θα ξεκινήσετε απέναντι από τον Άγιο Δημήτριο, ανηφορίζοντας μέσα σε ρεματιά στο μικρό πρινοδάσος και θα ακολουθήσετε το σηματοδοτημένο – με κόκκινη και πράσινη μπογιά – μονοπάτι. Σιγά σιγά θα εισχωρήσετε στο υπεραιωνόβιο Δάσος του Ράντη, κρατώντας δυτική πορεία μέχρι την τοποθεσία Σταυρί στην οποία φτάνετε έπειτα από 1,7 χιλιόμετρα. Εκεί θα συναντήσετε διακλάδωση όπου έχετε δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να στρίψετε αριστερά (νότια) και να ακολουθήσετε το κατηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στην απότομη πλαγιά κάτω από το ύψωμα του Παπουτσοκρύφτη.
Το μονοπάτι γίνεται σιγά σιγά πιο ομαλό, διασχίζει την πλαγιά και περνάει κοντά από τον Προφήτη Ηλία. Περίπου 700 μέτρα από τον Προφήτη Ηλία, θα συναντήσετε μια περίφραξη με πόρτα, την οποία θα ανοίξετε και θα βρεθείτε μπροστά σε μια πηγή όπου μπορείτε να δροσιστείτε. Από εκεί κατηφορίζετε ομαλά προς τον τσιμεντόδρομο που οδηγεί στα τελευταία σπίτια του Μαγγανίτη. Η δεύτερη επιλογή σας είναι να στρίψετε δεξιά (δυτικά) στη διακλάδωση και να ανηφορίσετε την πλαγιά ώσπου να φτάσετε στην κορυφή του Παπουτσοκρύφτη. Από εδώ θα κατηφορίσετε προς το πρώτο πλάτωμα που θα συναντήσετε, όπου καταλήγει και ένας χωματόδρομος. Το μονοπάτι συνεχίζει ανηφορικά, με ασαφή σηματοδότηση, αλλά αν ακολουθήσετε σταθερή πορεία πάνω στη ράχη, δεν θα συναντήσετε δυσκολίες.
Αφού περάσετε την κορυφή του Μεγάλοφου, θα κατηφορίσετε ανάμεσα στους παράξενους στρογγυλούς ογκόλιθους και θα ακολουθήσετε τα γιδόστρατα, που θα σας οδηγήσουν τελικά στη θέση Αμμούδια. Εκεί μπορείτε να ξαποστάσετε στη μικρή καλύβα – το Σπιτάκι της Μαμής, όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι. Η πινακίδα προς Μαγγανίτη σας κατευθύνει νότια. Κατηφορίζετε σε βατό μονοπάτι που συχνά οριοθετείται από ξερολιθιές και έχει σκαλοπάτια. Στη συνέχεια στρίβετε ανατολικά και προσπερνάτε μια υδατοδεξαμενή, ενώ στο βάθος φαίνεται ο Μαγγανίτης. Συνεχίζετε λοιπόν σε μονοπάτι που σταδιακά μπαίνει στην πευκόφυτη πλαγιά και χωρίς πολλά προβλήματα καταλήγει στα πρώτα σπίτια του Μαγγανίτη.
Διαδρομή 8: Άγιος Δημήτριος – Πούντα – Βαρδαράδες – Τσαπατάτος – Χρυσόστομος 7,6 χιλιόμετρα / 2 ώρες 30΄
Το μονοπάτι αποτελούσε την κύρια οδό επικοινωνίας της δυτικής Ικαρίας με τον Άγιο Κήρυκο και σε πολλά σημεία του έχει πετρόχτιστα σκαλάκια και γεφυράκια. Από το ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου, διασχίζετε την πλαγιά με ανατολική κατεύθυνση, ώσπου να βρεθείτε στη βάση της ορθοπλαγιάς της Πούντας, όπου οι έμπειροι αναρριχητές δοκιμάζουν τις ικανότητές τους. Από εκεί συνεχίζετε σε περιποιημένο και βατό μονοπάτι μέχρι τη διακλάδωση που θα συναντήσετε περίπου 1 χιλιόμετρο μετά την κόψη της Πούντας. Το δεξιό σκέλος οδηγεί στην Πλαγιά, αλλά εσείς συνεχίζετε αριστερά. Θα προσπεράσετε ένα ερειπωμένο χωριό, μια πηγή και ύστερα από 1,5 χιλιόμετρα θα βρεθείτε στον οικισμό Βαρδαράδες όπου μπορείτε να δροσιστείτε. Συνεχίζοντας με σταθερά ανατολική κατεύθυνση, θα φτάσετε στο νεόκτιστο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, από όπου συνεχίζει ένα καλοδιατηρημένο μονοπάτι που καταλήγει στον μικρό οικισμό των Τσαπατάτων ύστερα από 1 χιλιόμετρο. Από εκεί και πέρα, ένας βατός χωματόδρομος θα σας οδηγήσει έπειτα από 1,5 χλμ. στον κεντρικό επαρχιακό δρόμο κοντά στη Βαώνη, από όπου μπορείτε εύκολα να προσεγγίσετε τα πρώτα σπίτια του Χρυσοστόμου.
Διαδρομή 9: Εριφή – Άγιος Ισίδωρος 6 χιλιόμετρα / 2 ώρες
Το πρώτο χιλιόμετρο της διαδρομής είναι πάνω σε αδιέξοδο χωματόδρομο ο οποίος φεύγει νοτιοδυτικά της Εριφής, με γενική κατεύθυνση προς Καρκινάγρι. Η αφετηρία του μονοπατιού βρίσκεται πλάι σε μια στάνη. Τα κόκκινα σημάδια που μέχρι τώρα βλέπατε πάνω στο δρόμο, τώρα κατηφορίζουν στο πλάι μιας ξερολιθιάς, στα αριστερά σας. Τα ακολουθείτε και προσπερνάτε έναν χοντρό μαύρο σωλήνα που προφανώς εξυπηρετεί το πότισμα των ζώων. Το σκέλος αυτό είναι απλά μια παράκαμψη της στροφής του δρόμου, όπως θα έχετε ήδη αντιληφθεί. Βγαίνοντας πάλι στο δρόμο, ανηφορίζετε για λίγα μέτρα και βλέπετε στα αριστερά το κόκκινο σημάδι που σας δείχνει τη συνέχεια του μονοπατιού. Διασχίζετε την κοίτη ενός ρυακιού και στη συνέχεια το τοπίο «ανοίγει» και πάλι, γεγονός που δυσκολεύει τη σηματοδότηση. Θα συναντήσετε έναν παράξενο σωρό από βράχους που θυμίζουν μεξικάνικο τοπίο, τον οποίο και θα προσπεράσετε από δεξιά. Κάπου εκεί θα δείτε και τον επόμενο κούκο που σας καθοδηγεί στη συνέχεια του μονοπατιού.
Μετά το σωρό των βράχων, φτάνετε σε μια διακλάδωση. Το αριστερό σκέλος που κατηφορίζει έχει μόνο κάποιους κούκους για σήμανση, ενώ αυτό που θα σας οδηγήσει στον Άγιο Ισίδωρο συνεχίζει ευθεία και ανηφορικά, με σήμανση από κούκους και κόκκινα στίγματα. Η σήμανση δεν διακρίνεται μέσα στις φτέρες, γι’ αυτό πρέπει να στοχεύσετε ευθεία απέναντι σας, σχετικά μακριά, κάποιους κούκους που φαίνονται καθαρά. Αφού περάσετε αριστερά από άλλον ένα σωρό παράξενων βράχων, θα παρατηρήσετε ότι τα σημάδια πυκνώνουν και έπειτα από λίγο σας φέρνουν μπροστά σ’ ένα μαντρί. Μετά το μαντρί, ακολουθείτε τα σημάδια πάνω σ’ έναν δύσβατο χωματόδρομο που συνεχίζει να κατηφορίζει μέχρι το σημείο που ο δρόμος συναντάει πάλι το μονοπάτι, στα αριστερά όπως κατεβαίνετε, σε σημείο όπου υπάρχει και σχετική πινακίδα «Προς Άγιο Ισίδωρο». Το μονοπάτι έχει καλή σηματοδότηση αλλά άσχημο τελείωμα, μιας και τερματίζει απότομα, σε ένα σημείο που βρίσκεται περίπου 2,5 μέτρα πάνω από το δρόμο και πρέπει να επινοήσετε κάποιο τρόπο για να κατεβείτε.
Διαδρομή 10: Άγιος Ισίδωρος – Καρκινάγρι 3 χιλιόμετρα / 1 ώρα
Το μονοπάτι αυτό αποτελεί την παλιά οδό επικοινωνίας της νοτιοδυτικής ενδοχώρας με τα παράλια. Στο μεγαλύτερο μέρος του είναι ένα πλακόστρωτο καλντερίμι και προσφέρει πολύ όμορφη θέα. Αφού κατεβείτε μερικά μέτρα από τον Άγιο Ισίδωρο, περπατώντας μέσα σε ένα τσιμεντοστρωμένο ρείθρο, στο τέρμα του στρίβετε δεξιά σε ευδιάκριτο μονοπάτι, όπως υποδεικνύει και η σχετική πινακίδα που βρίσκεται στο σημείο. Περίπου 50 μέτρα πιο κάτω, θα συναντήσετε την πρώτη διακλάδωση του μονοπατιού. Το δύσβατο αριστερό σκέλος κατευθύνεται κατηφορικά προς την περιοχή Κουμαρό και είναι σηματοδοτημένο μόνο με κούκους. Εσείς συνεχίζετε ευθεία στην ίδια ισοϋψή, αναζητώντας τα κόκκινα σημάδια. Λίγο πιο κάτω και πριν βγείτε στο ξέφωτο, θα δείτε μια κόκκινη βούλα στον κορμό ενός πουρναριού που επιβεβαιώνει πως βρίσκεστε στο σωστό δρόμο. Αμέσως μετά, μπαίνετε στο απείραχτο από τους αιώνες καλντερίμι. Έχει αρκετά απότομη κλίση, αλλά σε γενικές γραμμές άψογη βατότητα. Πλησιάζοντας στον πολιτισμό, θα πρέπει να περάσετε μια διπλή ποριά, η οποία φράζει τη διαδρομή. Συνεχίζοντας, θα βρεθείτε σε μια διακλάδωση, το δεξιό σκέλος της οποίας οδηγεί στον οικισμό Μαγκουράτο, ενώ ευθεία οδηγεί στο Καρκινάγρι.
Για την Ικαρία η TERRAIN έχει εκδώσει έναν λεπτομερέστατο πεζοπορικό χάρτη στην κλίμακα 1:35.000 στον οποίο αποτυπώνονται όλα τα μονοπάτια του νησιού, όλες οι παραλίες, τα ξωκλήσια, τα μοναστήρια και όλα τα αξιοθέατα, με μέγιστη ακρίβεια. Θα τον βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα στην Ικαρία και στην Αθήνα, ή μπορείτε να τον προμηθευτείτε εδώ: http://www.terrainmaps.gr/#products.
Μπορείτε επίσης να τον «κατεβάσετε» σε ηλεκτρονική μορφή στο κινητό σας από την ιστοσελίδα της Avenza Maps (www.avenzamaps.com)
Διαβάστε ακόμα:
Πρέσπες: Πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές δίπλα στις όχθες, τις πλαγιές και τα χωριά
Αλόννησος: Οι τοπ πεζοπορικές διαδρομές στο καταπράσινο νησί των Βορείων Σποράδων
Κύθνος: 13 πεζοπορικές διαδρομές στο νησί με την αρχέγονη γοητεία
