Ανάμεσα στη Μαύρη και την Κασπία Θάλασσα, στη γειτονιά του Καυκάσου, στα σύνορα με τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία και την Τουρκία απλώνεται η μικρή χώρα της Γεωργίας.
Δεν είναι από τα μέρη εκείνα που ξεχωρίζουν στον τουριστικό χάρτη, σιγά σιγά όμως κάτι αλλάζει και αυτό οφείλεται κυρίως στην αμπελουργία της. Ναι, η Γεωργία έχει μακρά παράδοση στην οινοποιία η οποία μάλιστα μετρά περίπου οκτώ χιλιετίες. Σε ανασκαφές που έγιναν το 2017, ανακαλύφθηκαν στοιχεία οινοποίησης σε έναν νεολιθικό οικισμό στα νοτιοανατολικά της χώρας, αναδεικνύοντας έτσι τη Γεωργία ως μια από τις αρχαιότερες οινοπαραγωγικές περιοχές στον κόσμο.
Ο παραδοσιακός τρόπος οινοποίησης που ακόμη και σήμερα χρησιμοποιείται από πολλούς οινοπαραγωγούς είναι το qvevri, ένα στρογγυλό πήλινο δοχείο με κωνικό πυθμένα που είναι θαμμένο στο έδαφος. Τα σταφύλια, αφού μαζευτούν με το χέρι και πατηθούν στο ειδικό πατητήρι satsnakheli, τοποθετούνται στο qvevri, χωρίς να διαχωριστούν τα στέμφυλα, για να ζυμωθούν. Εκεί θα μείνουν για περίπου έναν χρόνο. Αυτή η τεχνική αποδίδει κεχριμπαρένια λευκά, κόκκινα με γεμάτο σώμα και αρωματικά ημίγλυκα κρασιά.
Η Γεωργία έχει διάφορες ζώνες κρασιού, όπως τους αμπελώνες της περιοχής Samtskhe στα νότια και τους γεμάτους αμπέλια ασβεστολιθικούς βράχους του βορειοδυτικού Lechkhumi. Ωστόσο, το Καχέτι, στα ανατολικά, ξεχωρίζει, καθώς παράγει περίπου το 80% της συνολικής παραγωγής της χώρας, ενώ εδώ καλλιεργούνται πάνω από 80 από τις περίπου 500 αυτόχθονες ποικιλίες αμπελιού.
Μέχρι το 1801, το Καχέτι ήταν Βασίλειο και πέρασε στα χέρια πολλών κατακτητών, όπως των Περσών και των Οθωμανών. Ανεξάρτητα από τους κατακτητές που πέρασαν από τα εδάφη του, το Καχέτι είχε πάντα σταθερό σημείο αναφοράς: τα αμπέλια του. Μάλιστα, τις περιόδους πολέμων έκρυβαν αμπέλια ώστε να μπορούν να τα καλλιεργήσουν ξανά σε περίοδο ειρήνης. Την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης, με την εκβιομηχάνιση της οινοποίησης, κυριάρχησαν ανθεκτικές ποικιλίες, όπως το Saperavi και το Rkatsiteli, ενώ πολλές από τις υπόλοιπες ενδημικές ποικιλίες σταδιακά χάθηκαν. Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ το 1991, η Γεωργία ανέκτησε την ανεξαρτησία της και οι οινοπαραγωγοί άρχισαν να καλλιεργούν ξανά ποικιλίες που είχαν σχεδόν εξαφανιστεί. Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι το Rkatsiteli, το Kakhetian Mtsvane, το Khikhvi, το Kisi και το Saperavi.
Τι κάνει το Καχέτι τόσο δυνατό στην αμπελουργία; Η γεωγραφική του θέση και το κλίμα του. Οι αμπελώνες καλλιεργούνται σε υψόμετρο 250-800 μέτρων, δημιουργώντας ποικιλία μικροκλιμάτων και εδαφών που επηρεάζουν τη γεύση και τα αρωματικά χαρακτηριστικά των κρασιών. Επίσης, η περιοχή δέχεται τον ξηρό αέρα της Κασπίας Θάλασσας και τις υγρές αέριες μάζες της Μαύρης Θάλασσας, γεγονός που συμβάλλει στη μοναδικότητα των κρασιών της. Σήμερα, στο Καχέτι λειτουργούν εκατοντάδες οινοποιεία, από μικρά οικογενειακά έως μεγάλα εμπορικά, που μπορείτε να επισκεφθείτε διασχίζοντας την εξοχή του. Απέχει από την πρωτεύουσα Τιφλίδα μόλις 1,5 ώρα, καθιστώντας το ιδανικό για μια ημερήσια εξόρμηση.
Για παράδειγμα, το οινοποιείο Sesikeli παράγει κρασί ακολουθώντας την αρχαία γεωργιανή παραδοσιακή μέθοδο οινοποίησης που μετρά 8.000 χρόνια εφαρμογής, την Qvevri. Η διαδικασία συνεπάγεται ότι το κρασί ζυμώνεται φυσικά και παλαιώνει διαδοχικά σε μεγάλα πήλινα δοχεία τα οποία ονομάζονται qvevri (42 Giorgi Leonidze St, Telavi 2200, Γεωργία). Μόλις 50 λεπτά μακριά από την Τιφλίδα, το KTW Wine House είναι ένα από τα μεγαλύτερα οινοποιεία στη Γεωργία και την περιοχή του Καυκάσου γενικότερα. Ιδρύθηκε το 2001 και παράγει εκτός από κρασί, κονιάκ και chacha χρησιμοποιώντας παραδοσιακές γεωργιανές τεχνικές σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες (Patardzeuli, Γεωργία). Μια ανάσα από τον ποταμό Kisiskhevi στην επαρχία του Telavi στην πόλη Tsinandali βρίσκεται ένα ακόμα αξιόλογο οινοποιείο, το Shumi Winery.
Το Shumi ιδρύθηκε το 1997 και δεν παράγει μόνο κρασί, αλλά και άλλα υψηλής ποιότητας ποτά και τρόφιμα με βάση το σταφύλι. Επίσης, τα κρασιά του έχουν κερδίσει περισσότερα από 270 αναγνωρισμένα διεθνή βραβεία και σήμερα εξάγονται σε περισσότερες από 27 χώρες σε όλο τον κόσμο (Vil. Tsinandali, Telavi 2200, Γεωργία). Το Κτήμα Vazisubani είναι ένα ακόμα ενδιαφέρον οινοποιείο. Ανήκε στον ευγενή Sulkhan Chavchadaze, πρωτοπόρο στην οινοποίηση που το έχτισε και φύτεψε τους αμπελώνες το 1891. Με την πάροδο του χρόνου, το κτήμα παρήκμασε, αλλά το 2013 ο αμπελώνας ξαναφυτεύτηκε και η παλιά κάβα αποκαταστάθηκε, η δε κατοικία μεταμορφώθηκε σε ένα πανέμορφο boutique ξενοδοχείο με 19 δωμάτια.
Όλα τα κρασιά του κτήματος παρασκευάζονται με γηγενή σταφύλια ζυμωμένα στα qvevris (Vazisubani Estate Kakheti Region, Vazisubani, 1504, Γεωργία). Το οινοποιείο Giuaani είναι επίσης ιδανικό για μια σύντομη εξόρμηση από την Τιφλίδα. Βρίσκεται στο χωριό Manavi στο Sagarejo και εκτός από κάβα, διαθέτει έναν όμορφο κήπο και μια μεγάλη εξωτερική πισίνα. Μάλιστα, η οικογένεια Giuashvili παράγει κρασί από το 1894 ενώ το 2010 ίδρυσε το νέο της οινοποιείο, φτιάχνοντας κρασί από αρχαίες ενδημικές ποικιλίες σταφυλιού (N10, 2nd lane, Sagarejo Region, Village, Manavi, Γεωργία). Δίπλα στον ποταμό Bursa το οινοποιείο Khareba και το σπήλαιο οίνου Kvareli είναι ιδιαίτερα δημοφιλή.
Το οινοποιείο Khareba είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς κρασιού στη Γεωργία. Παράγει 50 είδη κρασιού, αφρώδη οίνο, chacha και λάδι από κουκούτσια σταφυλιού, από 30 διαφορετικές ποικιλίες. Πρόκειται για ένα τεράστιο συγκρότημα που περιλαμβάνει το περίφημο σπήλαιο κρασιού Kvareli, ένα δίκτυο από «τούνελ-κελάρια» λαξευμένα στην πλαγιά του βουνού. Το σπήλαιο χτίστηκε το 1962 και προοριζόταν για καταφύγιο. Ωστόσο, η σταθερή θερμοκρασία (12-16° C όλο το χρόνο) είναι ιδανική για την αποθήκευση κρασιού. Εδώ θα δείτε περισσότερα από 26.000 μπουκάλια στοιβαγμένα σε αυτό το δίκτυο τούνελ συνολικού μήκους 7,7 χλμ., το οποίο κατασκεύασε μάλιστα η ίδια εταιρεία που έφτιαξε το μετρό της Τιφλίδας (Khareva, winery Road, Kvareli, Γεωργία). Η περιοχή του Καχέτι όμως δεν έχει μόνο αμπελώνες να επιδείξει, έχει φύση με πυκνά δάση και καταρράκτες, αλπικές λίμνες και πεδιάδες, μνημεία, ναούς, πύργους, κάστρα, μονοπάτια και όμορφα χωριά.
Από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα που συνδέεται και με την αμπελοοινική κουλτούρα της χώρας είναι το μοναστήρι Alaverdi στην κοιλάδα του ποταμού Alazani. Χτίστηκε τον 11ο αιώνα ως βασιλικό μοναστήρι και αποτελεί ένα εξαίρετο παράδειγμα γεωργιανής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής, αν και η ιστορία του ξεκινά ήδη από τον 6ο αιώνα, όταν ένας από τους Ασσύριους πατέρες, ο Ιωσήφ Αλαβερδέλη, έχτισε εδώ ένα μικρό παρεκκλήσι. Το μοναστηριακό συγκρότημα αποτελείται από μια σειρά από κτίρια όπως τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Γεωργίου, τείχος, καμπαναριό, το παλάτι του Paykar Khan, ένα κελάρι κρασιών καθώς και έναν ιδιόκτητο αμπελώνα που επιτρέπει στους μοναχούς να φτιάχνουν το δικό τους κρασί.
Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Γεωργίου, μάλιστα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα εκκλησιαστικά κτίρια στη Γεωργία με ύψος πάνω από σαράντα μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του τρούλου. Στο εσωτερικό της εκκλησίας θα βρείτε μια σειρά από σημαντικές τοιχογραφίες του 11ου αιώνα, μερικές από τις οποίες ολοκληρώθηκαν πολύ αργότερα μεταξύ 15ου- 17ου αιώνα ενώ χαρακτηριστικά είναι τα διακοσμητικά τσαμπιά σταφυλιών στη στήλη του βωμού που συμβολίζουν τη σημασία της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποίησης στο Καχέτι. Στους αμπελώνες τους οι μοναχοί καλλιεργούν περίπου 80 ποικιλίες αμπελιών που μετατρέπονται σε εξαιρετικά κρασιά τα οποία μπορείτε να δοκιμάσετε στην αίθουσα οινογευσίας.
Το μοναστήρι Bodbe, όπου βρίσκεται και ο τάφος της Αγίας Νίνα αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό θρησκευτικό και ιστορικό αξιοθέατο, όχι μόνο του Καχέτι, αλλά και ολόκληρης της χώρας. Βρίσκεται 2 χιλιόμετρα νότια της γραφικής πόλης Sighnaghi και η διαδρομή μέχρι το μοναστήρι μπορεί να αποτελέσει έναν υπέροχο περίπατο μέσα στην εξοχή. Ο τάφος της Αγίας Νίνο είναι κατά ένα μέρος καλυμμένος με ασήμι και βρίσκεται μέσα σε ένα παρεκκλήσι. Η Αγία Νίνα ήταν χριστιανή ιεραπόστολος, η οποία μετέτρεψε σε χριστιανό τον Γεωργιανό βασιλιά Mirian τον 4ο αιώνα. Σύντομα ο βασιλιάς αποφάσισε να εκχριστιανίσει ολόκληρη τη χώρα με τη βοήθεια της Αγίας Νίνο. Σύμφωνα με τον μύθο, κατά τη διάρκεια της βάπτισης του βασιλιά Mirian, τέσσερα αστέρια εμφανίστηκαν στον ουρανό, τα οποία διασκορπίστηκαν σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Η Αγία Νίνα ακολούθησε ένα από αυτά και βρήκε ένα μέρος στο Καχέτι για μια ήσυχη, σεμνή και απομονωμένη ζωή, όπου και πέθανε λίγα χρόνια αργότερα. Πάνω στον τάφο της χτίστηκε ένας ναός με εντολή του Βασιλιά και σύντομα άνοιξε το γυναικείο μοναστήρι.
Αξίζει και η βόλτα στη μικρή γραφική πόλη Sighnaghi που είναι γεμάτη φιδογυριστά πλακόστρωτα στενά και πέτρινα σπίτια. Είναι χτισμένη σε ύψωμα που της χαρίζει όμορφη θέα στην κοιλάδα του ποταμού Alazani ενώ οι αρχαιολογικές ανασκαφές αποκαλύπτουν ότι η περιοχή έπαιξε σημαντικό ρόλο από την Παλαιολιθική έως και την Εποχή του Χαλκού. Άλλη μια όμορφη πόλη είναι η Telavi, η οποία αποτελεί το διοικητικό κέντρο της περιοχής και ένα από τα μεγαλύτερα αμπελουργικά κέντρα του Καχέτι. Εδώ, θα βρείτε και ένα φρούριο, που ήταν η κατοικία των Καχετών βασιλιάδων.
Το μοναστήρι David Gareji είναι ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα της χώρας και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς παρουσιάζει μοναδικά χαρακτηριστικά. Βρίσκεται κοντά στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν, στις ψηλές πλαγιές των βουνών και πρόκειται ουσιαστικά για ένα σύμπλεγμα σπηλαίων από μοναστήρια, παρεκκλήσια και βοηθητικούς χώρους, τα οποία οι μοναχοί ανέσκαψαν με τα χέρια τους. Είναι ένας μοναδικός συνδυασμός ιστορικής αρχιτεκτονικής, προϊστορικών αρχαιολογικών χώρων και πλούσιων παλαιοντολογικών πεδίων. Τα υπόσκαφα μοναστήρια είναι διακοσμημένα με ξεχωριστές τοιχογραφίες οι παλαιότερες από τις οποίες ανάγονται στον 8ο αιώνα. Το Εθνικό Πάρκο Vashlovani, στο ανατολικότερο τμήμα της χώρας, ξεχωρίζει για το μοναδικό του τοπίο με στέπες, χαμηλή βλάστηση και ορμητικά ποτάμια. Ένα μοναδικό τοπίο, σχεδόν σεληνιακό.
Διαβάστε ακόμα:
City Break στην Τιφλίδα: Εκεί που η Ευρώπη συναντιέται με την Ασία
Βίλνιους: Aνακαλύπτοντας την παλαιότερη μεσαιωνική πόλη που έχει διασωθεί έως τις μέρες μας
«Η Μάνη του Καυκάσου»: Ταξίδι στο Σβανέτι, μία άγνωστη γωνιά της Ευρώπης