Ταξίδι ζωής στην Κούβα

Αβάνα

Η Αβάνα είναι ένα απέραντο μουσείο. Ο συνδυασμός εντυπωσιακών κτιρίων της Ισπανικής αποικιοκρατικής εποχής, τα πολύχρωμα οικοδομικά τετράγωνα σοβιετικού τύπου και τα vintage αυτοκίνητα κάνουν την Αβάνα μια πόλη ατμοσφαιρική. Κάθε γωνιά της πόλης είναι ένας πίνακας που περιμένει να τη φανταστεί κανείς. Μία πόλη στα πρόθυρα πολλών αλλαγών ήταν αυτό που έλεγε ο οδηγός του ταξί που ερχόμασταν από το αεροδρόμιο για το ξενοδοχείο: «Πρέπει να δείτε την Κούβα τώρα πριν να είναι πολύ αργά».

Tην επόμενη μέρα ξεκινάμε την επίσκεψή μας στην Αβάνα με μια βόλτα στην παλιά πόλη, Havana Vieja, η οποία ιδρύθηκε από τους Ισπανούς το 1519. Τα πολλά μπαρόκ και νεοκλασικά μνημεία την έχουν καταστήσει Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1982. Περπατάμε ανάμεσα σε έναν λαβύρινθο από αποικιακά σπίτια και λιθόστρωτους δρόμους που αντηχούν ρυθμική κουβανέζικη μουσική. Τα όμορφα παστέλ κτίρια θυμίζουν άλλες αποικιακές πόλεις, όπως είναι η Γρανάδα στην Νικαράγουα, η Αντίγκουα στη Γουατεμάλα και το Σαν Χουάν στο Πούερτο Ρίκο.

Φθάνουμε στην πλατεία του καθεδρικού ναού San Cristobal de la Habana γεμάτη από κόσμο. Εκεί, συναντάμε πολλούς ντόπιους, οι οποίοι ασκούν μια θρησκεία που ονομάζεται Santeria, μια αφρο-καραϊβική θρησκεία που αναπτύχθηκε στην Κούβα μετά το δουλεμπόριο του Ατλαντικού του 16ου έως τον 19ο αιώνα και η οποία συνδυάζει πτυχές της θρησκείας της Δυτικής Αφρικής με τον Χριστιανισμό. Συνεχίζουμε στην Plaza Vieja, μια όμορφη πλατεία που περιβάλλεται με αποικιακά κτίρια όπου το κουβανέζικο μπαρόκ φωλιάζει δίπλα στο art-nouveau εμπνευσμένο από τον Γκαουντί. Κατά την διάρκεια του καθεστώτος του Batista κατασκευάστηκε εδώ ένας υπόγειος χώρος στάθμευσης, αλλά ευτυχώς αυτό το τερατούργημα κατεδαφίστηκε το 1996. Η περιοχή εδώ είναι γεμάτη από μπαρ, εστιατόρια και καφέ.

Κάνουμε μια στάση και πάμε στο El Escorial που σερβίρει, όπως μας πληροφορούν, τον καλύτερο καφέ της πόλης και δοκιμάζουμε café cubano. Καθώς βλέπω την πλατεία συγκινούμαι με την ιδέα ότι εδώ κάποτε έδρασαν ο Τσε Γκεβάρα και ο Φιντελ Κάστρο. Λίγα μέτρα πιο πέρα βρίσκεται το ιστορικό ξενοδοχείο «Ambos Mundos» που χτίστηκε το 1925. Ένας hot τουριστικός προορισμός καθώς εδώ έμενε ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ για επτά χρόνια τη δεκαετία του 1930 και στο οποίο έγραψε το μυθιστόρημά του «Για ποιον χτυπά η καμπάνα». Από το μπαλκόνι του δωματίου του στον 5ο όροφο απολάμβανε την θέα της παλιάς πόλης και του λιμανιού στο οποίο ψάρευε συχνά. Σήμερα, το δωμάτιο στο οποίο έμενε, μετατράπηκε σε ένα μικρό μουσείο.

Το βράδυ πάμε σε ένα παραδοσιακό εστιατόριο Paladar που σερβίρει νόστιμη τοπική κουζίνα. Το Paladar είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στην Κούβα για να προσδιορίσει εστιατόρια που δημιουργούνται και διευθύνονται από αυτοαπασχολούμενος και σερβίρουν τοπική κουζίνα. Η βραδιά μας κλείνει στο διάσημο για το μοχίτο του μπαρ La Bodeguita del Medio. Πολλοί συγγραφείς, καλλιτέχνες και διασημότητες ήταν από τους μόνιμους θαμώνες του μπαρ όπως ο Χέμινγουεϊ, o Pablo Neruda και ο Σαλβαδόρ Αλιέντε. Πριν επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο μας κάνουμε μια βόλτα στην παλιά πόλη. Η φασαρία στις πλατείες, η μουσική που ακούγεται από τα πολλά μπαρ και η μυρωδιά του καπνού από τα πούρα σε κάνουν να νιώσεις αυτή την πόλη.

Τη δεύτερη μέρα πάμε να συναντήσουμε την επαναστατική ιστορία της Κούβας. Ξεκινάμε από το Μουσείο Επανάστασης, το οποίο εστιάζει στα γεγονότα πριν, κατά την διάρκεια και αμέσως μετά την Κουβανική επανάσταση. Παρουσιάζει την ιστορία της σύγχρονης Κούβας φορτωμένης με μια μεγάλη δόση αντιαμερικανικού αισθήματος και κομμουνιστικής προπαγάνδας. Εκτός από τις πειστικές εκθέσεις του κουβανικού εθνικισμού, το μουσείο φιλοξενεί ένα τανκ που χρησιμοποιήθηκε από τον Φιντέλ Κάστρο κατά την διάρκεια εισβολής των ΗΠΑ στον Κόλπο των Χοίρων το 1961 όπου η Κουβανική επανάσταση έδωσε ένα γερό μάθημα στον Βορειοαμερικανικό ιμπεριαλισμό κι ένα αντίγραφο του γιοτ Granma, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά μαχητών της Κουβανικής Επανάστασης από το Μεξικό στην Κούβα τον Νοέμβριο του 1956 για την ανατροπή του καθεστώτος Batista.

Συνεχίζουμε στην Plaza de la Revolution με τις γιγαντιαίες προσόψεις των επαναστατών Τσε Γκεβάρα και Καμίλο Σιενφουέγκος σε δημόσια κτίρια της πλατείας. Κάτω από την εικόνα του Τσε βρίσκεται η φράση «Hasta la victoria siempre» (πάντα μέχρι τη νίκη), ένα πολιτικό σύνθημα που έγραψε ο Τσε Γκεβάρα στην αποχαιρετιστήρια επιστολή του προς τον Φιντέλ Κάστρο.

Η Plaza de la Revolution είναι ένας τόπος μεγάλης ιστορικής αξίας, καθώς υπήρξε σκηνή πολλών γεγονότων την Κουβανικής Επανάστασης, κυρίως όμως για πολλές από τις ομιλίες του Φιντέλ Κάστρο.
Κάνουμε μια βόλτα γύρω από την πλατεία με τη μελωδία του «Guantanamera» να γεμίζει τους δρόμους γύρω από την πλατεία και στη συνέχεια πάμε στον παραθαλάσσιο δρόμο Malecon που εκτείνεται οκτώ χιλιόμετρα από την Havana Vieja στο σύγχρονο τμήμα της πόλης που λειτουργεί ως πεζόδρομος. Για τους τουρίστες, η Παλιά Αβάνα μπορεί να είναι η καρδιά και η ψυχή της πόλης, αλλά για τους Κουβανούς είναι το El Malecon που πολλές φορές ονομάζεται «ο μεγαλύτερος καναπές του κόσμου». Εδώ, Κουβανοί και τουρίστες έρχονται για μπάνιο, ψάρεμα και βόλτα. Τα βράδια όταν ο ήλιος δύει, φίλοι, ζευγάρια και ολόκληρες οικογένειες μαζεύονται για να κλείσουν τη μέρα με ένα μπουκάλι ρούμι και ποπ κορν κάτω από τους ήχους της Κουβανέζικης μουσικής. Εμείς προτιμήσαμε να κλείσουμε την μέρα μας στο αγαπημένο στέκι του Χέμινγουεϊ, διάσημο για το νταϊκίρι του, «El Florida».

Βινιάλες

Το ταξίδι μας συνεχίζεται δυτικά, στην επαρχία Pinal del Rio και συγκεκριμένα στην κοιλάδα Vinales. Βρίσκεται περίπου 2,5 ώρες από την Αβάνα και είναι μια περιοχή γεμάτη φυσική ομορφιά με όμορφους λόφους, φυτείες καπνού και επίπεδες πεδιάδες. Εκτός από τους χαρακτηριστικούς κωνικούς βράχους και την κοκκινοκαφέ γη, η περιοχή εδώ είναι γνωστή για τις φυτείες καπνού και τα περίφημα εργοστάσια πούρων Αβάνας.

Φθάνουμε σε αυτή την εντυπωσιακή κοιλάδα με μία Chrysler του 1949, χωρίς κλιματιστικό, με οδηγό τον Jose, έναν πολύ φιλικό και ομιλητικό Κουβανό, ο οποίος μας προτείνει να μείνουμε σε ένα «Casa Particular», στο οποίο μένει μια οικογένεια Κουβανών που επιτρέπεται να νοικιάζει δωμάτια σε τουρίστες. Μένοντας σε ένα τέτοιο σπίτι νιώθεις ότι είσαι μέλος της οικογένειάς τους και εμπλέκεσαι έτσι στον πολιτισμό της Κούβας γρηγορότερα. Ο οικοδεσπότης του σπιτιού αναλαμβάνει να μας οργανώσει μια εκδρομή στην Vuelta Baja, μια κορυφαία περιοχή καπνοκαλλιέργειας. Επισκεπτόμαστε μια τοπική φυτεία καπνού.

Εκεί, μας εξηγούν τον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας και στη συνέχεια την διαδικασία δημιουργίας των πούρων. Μόλις τα φύλλα του καπνού φτάσουν σε πλήρη ωρίμανση, τα μαζεύουν και τα κρεμούν σε ειδικούς αχυρώνες, όπου στεγνώνουν για μήνες. Αφού αποστραγγιστεί όλη η υγρασία από τα φύλλα η Κουβανική κυβέρνηση παίρνει το 90% των φύλλων και οι καπνοκαλλιεργητές μόνο το 10%, στους οποίους επιτρέπει να κατασκευάσουν πούρα και να τα πουλήσουν από τα σπίτια τους σε τουρίστες. Στο τέλος της ξενάγησης μας προσφέρουν εξαιρετικής ποιότητας ρούμι με τη συνοδεία πούρων. Στο τέλος, αφού έχουμε καταναλώσει αρκετό ρούμι, προσπαθούν να μας πουλήσουν τα διάσημα κουβανέζικα πούρα σε μειωμένες τιμές, όπως μας λένε. Την επόμενη μέρα το πρωί κάνουμε πεζοπορία στην υπέροχη ύπαιθρο της κοιλάδας Vinales και το απόγευμα φεύγουμε για Τρινιδάδ.

Τρινιδάδ

Το Τρινιδάδ είναι μία γοητευτική πόλη, διάσημη κάποτε για τις φυτείες ζαχαροκάλαμου, την αποικιακή αρχιτεκτονική της και το δουλεμπόριο. Ευτυχώς, οι σκλάβοι δεν υπάρχουν σήμερα, αλλά οι φυτείες ζαχαροκάλαμου στην Valle de los Ingenios, 10 χλμ. μακριά, εξακολουθούν να υπάρχουν. Το Τρινιδάδ ήταν από τους πρώτους κουβανικούς οικισμούς που ιδρύθηκαν από τους Ισπανούς το 1500. Η πλούσια κληρονομιά της πόλης οφείλεται κυρίως στην έκρηξη της βιομηχανίας της ζάχαρης το 1700, η οποία δημιούργησε μια ομάδα ντόπιων βαρόνων. Ο πλούτος της άλλοτε κραταιάς πόλης φαίνεται ακόμα και σήμερα. Φανταστικά ανακαινισμένα και διατηρημένα σπίτια στο κέντρο της παλιάς πόλης μαρτυρούν αυτή την δόξα των περασμένων ημερών. Σήμερα, θεωρείται πόλη-μουσείο με υπέροχη αποικιακή αρχιτεκτονική κληρονομιά από τον 18ο αιώνα. Ιδιαίτερα τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια της, οι μεγαλοπρεπείς εκκλησίες και οι φανταστικές αυλές του δίνουν μοναδική αποικιακή ατμόσφαιρα.

Περπατώντας στους δρόμους νιώθεις το αυθεντικό κουβανέζικο πνεύμα. Μια βόλτα στην ινσταγκραμική Plaza Major είναι ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, στην εποχή της αποικιοκρατίας.
Οι δύο μέρες που περάσαμε στο Tρινιδαδ ήταν αξέχαστες. Βυθιστήκαμε στην αποικιακή γοητεία της πόλης και χαλαρώσαμε στις πλατείες της με τα μοχίτο στο χέρι. Αντί να γεμίσουμε το πρόγραμμά μας με πράγματα που πρέπει να δούμε και να κάνουμε, προτιμήσαμε να απολαύσουμε πιο χαλαρά την ατμόσφαιρα αυτής της πολύχρωμης πόλης.

Βαραδέρο

Η τελευταία μας στάση είναι το Βαραδέρο, μία από τις πιο όμορφες Κουβανικές παραλίες και ένας από τους σημαντικότερους προορισμούς της Καραϊβικής. Η παγκοσμίου φήμης παραλία στο Varadero είναι μια έκταση 20 χλμ. ξανθής άμμου. Η διαφάνεια των νερών του, οι γαλάζιοι τόνοι της θάλασσας, το ζεστό κλίμα, η βλάστηση και τα φυσικά τοπία το κάνουν ένα αξέχαστο παραθαλάσσιο θέρετρο. Δεν είναι τυχαίο ότι ένας από τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής ήταν ο Αλ Καπόνε. Μένουμε στο δυτικό άκρο του Varadero για μια πιο αυθεντική εμπειρία, καθώς είναι γεμάτο από ντόπιους τουρίστες μακριά από τις σειρές με ομπρέλες παραλίας.

Φεύγοντας την επόμενη μέρα για το αεροδρόμιο σκέφτομαι ότι ανεξάρτητα από τις σκέψεις κάποιου, απέναντι στην κληρονομιά του Κάστρο, μια επίσκεψη στην Κούβα θα αφήσει μια μόνιμη εντύπωση.

Διαβάστε ακόμα:

Αβάνα: Στην πρωτεύουσα της Κούβας ο χρόνος έχει σταματήσει

Ταξίδι ζωής στην Κούβα: Εδώ ο χρόνος έχει σταματήσει

Κεντρική Αμερική: Οδοιπορικό σε Παναμά-Κόστα Ρίκα-Νικαράγουα