Η Θράκη είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές της Ελλάδας, με ιστορία που ξεκινά από την προϊστορική εποχή, με έντονη κουλτούρα δύσης και ανατολής, ενδιαφέρουσες διαδρομές, παραδοσιακά χωριά και αρχαιολογικά αξιοθέατα.
Αν στα σχέδιά σας είναι να ταξιδέψετε σε αυτή τη μοναδικά όμορφη περιοχή της χώρας, σημειώστε τα αξιοθέατα που πρέπει να επισκεφθείτε.
Απολιθωμένο δάσος Έβρου
Σε μια περιοχή ανάμεσα στα χωριά Λευκίμη, Φυλακτό και Τυχερό υπάρχουν ευρήματα απολιθωμένου δάσους τα οποία διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. Στην περιοχή της Λευκίμης έχουν βρεθεί απολιθωμένα φύλλα από κανέλα, φοίνικες και δρύες, καθώς επίσης και πολλά κοχύλια, κοράλια, ψάρια, αλλά και δόντια καρχαρία. Το απολιθωμένο δάσος θεωρείται μοναδικό και ανεπανάληπτο γεωλογικό μνημείο, συνδέεται άμεσα με την ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή του Έβρου και μετρά περίπου 35 με 40 εκατομμύρια χρόνια ύπαρξης.
Αν έχετε όρεξη για περπάτημα υπάρχει σηματοδοτημένο μονοπάτι μέσα στο δάσος που σας οδηγεί στα απολιθώματα που βρίσκονται διάσπαρτα σε αυτό. Απολιθώματα υπάρχουν και στα χωριά Φυλακτό και Τυχερό.
Μάλιστα στο Φυλακτό μπορείτε να θαυμάσετε τον κορμό μιας απολιθωμένης βελανιδιάς τουλάχιστον 25 εκατομμυρίων χρόνων, μήκους 20 μ. και διαμέτρου 1,5 μ. Στον εξωτερικό χώρο του Κέντρου Οικοτεχνίας- Χειροτεχνίας Φυλακτού, φυλάσσονται επίσης τμήματα άλλων απολιθωμένων κορμών ενώ στο Κέντρο Πληροφόρησης Τυχερού (2554041840) εκτίθενται σπάνια ευρήματα τροπικής χλωρίδας όπως φύλλα καφεόδεντρου ή καουτσούκ.
Βυζαντινό κάστρο Καλέ Διδυμότειχου
Στο λόφο Καλέ, στην άκρη της πόλης του Διδυμότειχου βρίσκεται το ομώνυμο βυζαντινό κάστρο. Με τη σημερινή του μορφή το κάστρο χρονολογείται τον 6ο αιώνα ωστόσο μέρος των τειχών του μαρτυρά ότι στην ίδια θέση προϋπήρχε κάστρο πριν από τα βυζαντινά χρόνια. Αποτελούσε την έδρα των αυτοκρατόρων Ιωάννη του Γ΄ Παλαιολόγου και του Ιωάννη του Στ΄ Καντακουζηνού και κατακτήθηκε από τους Τούρκους το 1361. Με την κατάκτησή του χάνει ουσιαστικά τη στρατηγική του σημασία και συνεπώς την ανάγκη συντήρησης ενώ μέσα στα χρόνια υπέστη πολλές καταστροφές από τους επιδρομείς όπως αυτές από τους Ρώσους, όταν κατέλαβαν την πόλη, στους ρωσοτουρκικούς πολέμους το 1829 και το 1878. Τα σημερινά τείχη έχουν μήκος κοντά 2 χλμ. και ύψος έως και 12 μ. ενώ ανά διαστήματα υπάρχουν κυκλικοί και τετράγωνοι πύργοι που φτάνουν τους 24 και χρονολογούνται από τα παλαιοχριστιανικά μέχρι και τα οθωμανικά χρόνια.
Σε πολλούς από τους πύργους διατηρούνται ακόμα συμβολικά μοτίβα, μονογράμματα και διακοσμητικά. Το κάστρο διαθέτει πολλά σπήλαια λαξευμένα στον βράχο τα οποία χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες, δεξαμενές ακόμα και ως καταφύγια. Ο δρόμος για να ανέβετε στο κάστρο είναι λιθόστρωτος, ξεκινά από την κεντρική πλατεία και περνά μέσα από τις γειτονιές της πόλης με τα παλιά σπίτια. Διδυμότειχο Έβρου, ανοιχτά καθημερινά, είσοδος ελεύθερη
Κάστρο Πυθίου
Στα σύνορα με την Τουρκία, ελάχιστα μόλις χιλιόμετρα μακριά από τον ποταμό Έβρο, βρίσκεται το μικρό χωριό Πύθιο με ένα εντυπωσιακό κάστρο του 14ου αιώνα. Χτίστηκε από τον Ιωάννη ΣΤ’ Κατακουζηνό όταν ο ίδιος διεκδικούσε το βυζαντινό θρόνο από τον Ιωάννη Γ’ Παλαιολόγο ώστε να ελέγχει την κοιλάδα του Έβρου. Το κάστρο έχει δυο περιβόλους, έναν εσωτερικό και έναν εξωτερικό, οι οποίοι διέθεταν πύργους σε κάθε γωνία. Επίσης στο σημείο που ενώνονται υπάρχουν άλλοι δυο πύργοι που σώζονται μέχρι και σήμερα. Ανάμεσά τους θα δείτε μια εντυπωσιακή τοξωτή είσοδο που συνδέει τους δυο περιβόλους. Ο μεγαλύτερος πύργος είναι τριώροφος, τετράγωνος με μήκος πλευρών 15 μ. και αποτελούσε την κατοικία του του Κατακουζηνού ενώ ο μικρότερος είχε πιθανότατα αμυντικό χαρακτήρα. Αν και αρκετά μεγάλο το κάστρο ήταν από τα πρώτα που κατακτήθηκαν από τους Οθωμανούς Κατατάσσεται στα πρωτοπόρα έργα της φρουριακής βυζαντινής αρχιτεκτονικής η οποία συνδυάζει επιρροές από δύση και Βυζάντιο. Πύθιο Έβρου, ανοιχτά: Τρι., Κυρ. Είσοδος ελεύθερη
Αρχαία Μαρώνεια
Η αρχαία Μαρώνεια θεωρείτο από τις τρεις σημαντικότερες πόλεις της Θράκης μαζί με τα Άβδηρα και την Αίνο. Η πόλη ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. από Χιώτες και γρήγορα εξελίχθηκε σε μια ισχυρή πόλη-κράτος. Πήρε το όνομά της, το πιθανότερο, από τον Μάρωνα ιερέα του Απόλλωνα και ήταν περικυκλωμένη από τείχη μήκους περίπου 10 χλμ. ενώ απλωνόταν σε μια έκταση 4.000 στρεμμάτων από το όρος Ίσμαρος μέχρι το βόρειο Αιγαίο Πέλαγος και τη λιμνοθάλασσα Πτελέα. Μέσα σε αυτή την έκταση, και κυρίως στην περιοχή που εκτείνεται από το λιμανάκι του Αγίου Χαράλαμπου μέχρι και τον Ίσμαρο, υπάρχουν διάφορα μνημεία, άλλα σηματοδοτημένα και άλλα διάσπαρτα, ανάμεσα στους ελαιώνες και τα χωράφια της περιοχής καθώς και στις πλαγιές του βουνού.
Θα χρειαστεί χρόνο και περπάτημα για να δείτε κάποια από τα ερείπια της αρχαίας Μαρώνειας, δεν χρειάζεται όμως να τα δείτε όλα. Τα πιο σημαντικά είναι το αρχαίο θέατρο που χρονολογείται στα ελληνιστικά χρόνια έχει όμως δεχθεί μετατροπές και επί των ρωμαϊκών. Σήμερα σώζονται τρεις σειρές από λίθινο κοίλο, ο κεντρικός και ο πεταλόσχημος αγωγός της ορχήστρας και το κτήριο της ρωμαϊκής σκηνής. Το θέατρο λειτουργούσε μέχρι και τον 4ο αιώνα. Διέθετε μαρμάρινους θρόνους στην πρώτη σειρά που έφεραν χαραγμένα τα ονόματα των αρχόντων ενώ στη ρωμαϊκή εποχή λειτούργησε κυρίως ως αρένα για θηριομαχίες. Κάτω από τις κερκίδες βρέθηκε χτιστός αγωγός ο οποίος μετέφερε τα νερά που κατεβαίναν από το βουνό στη θάλασσα λειτουργώντας ως αντιπλημμυρική εγκατάσταση. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκεται και Ιερό, πιθανόν, του Διονύσου του δεύτερου μισού του 4ου αιώνα π.Χ. καθώς και συγκρότημα κτιρίων δημόσιου χαρακτήρα, μια μεγάλη οικία με εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο, ένα μνημειακό Αδριάνειο Πρόπυλο (2ος αιώνας) και ένα υστερορρωμαϊκό κτίριο μεγάλων διαστάσεων με πλακόστρωτο δρόμο στην περιοχή του λιμανιού που πιθανόν οδηγούσε στην αγορά της Ρωμαϊκής Μαρώνειας. Άλλα αξιόλογα υπολείμματα της πόλης είναι η οχύρωση της ακρόπολης του Αγίου Γεωργίου με την εντυπωσιακή μεγαλιθική πύλη, τα τείχη στην ακρόπολη του Αγίου Αθανασίου, ο βυζαντινός πύργος στο λιμάνι αλλά και τα βυζαντινά ευρήματα βασιλικής εκκλησίας στην Παλαιόχωρα. Στην περιοχή ανάμεσα στη Μαρώνεια και τους Προσκυνητές βρίσκεται και το σπήλαιο που σύμφωνα με τον μύθο κατοικούσε ο Κύκλωπας Πολύφημος που τύφλωσε ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του και χαρτογράφησε το γνωστό ζεύγος σπηλαιολόγων Πετροχείλου, το οποίο όμως δεν είναι επισκέψιμο.
Μαρώνεια Ροδόπης – Λιμανάκι Αγ. Χαράλαμπου, ανοιχτά καθημερινά, η επίσκεψη στο αρχαίο θέατρο πραγματοποιείται κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης, είσοδος ελεύθερη
Τύμβος Μικρής Δοξιπάρας
Πρόκειται για ένα ταφικό μνημείο του 2ου αιώνα μ.Χ. που ανήκει σε μια τετραμελή οικογένεια πλούσιων γαιοκτημόνων, οι οποίοι μετά το θάνατό τους αποτεφρώθηκαν και ενταφιάστηκαν στο ίδιο σημείο. Ο τάφος βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Μικρή Δοξιπάρα, Ζώνη και Χελιδόνα κοντά στον δρόμο που οδηγούσε από την Αδριανούπολη στη Φιλιππούπολη. Το μνημείο περιλαμβάνει τέσσερις μεγάλους λάκκους οι οποίοι περιείχαν τα υπολείμματα των καύσεων τριών ανδρών και μιας γυναίκας καθώς και αντικείμενα που τους συνόδευαν στον κάτω κόσμο όπως πήλινα, γυάλινα και χάλκινα αγγεία, χάλκινους λυχνοστάτες και λυχνάρια, χάλκινα φανάρια, όπλα, κοσμήματα και ξύλινα κιβωτίδια στον ίδιο χώρο έχουν επίσης ταφεί και οι πέντε άμαξες, μαζί με τα άλογα, με τις οποίες μετέφεραν τους νεκρούς στο σημείο ενώ έχουν διατηρηθεί ακόμα και σήμερα μεταλλικά λειτουργικά και διακοσμητικά στοιχεία όπως επίσης και οι σκελετοί των αλόγων. Προς το παρόν, λόγω συντηρήσεως των ευρημάτων ο χώρος είναι κλειστός οπότε πριν τον επισκεφθείτε καλέστε στο τηλέφωνο 2552096033, για να ενημερωθείτε σχετικά.
Μικρή Δοξιπάρα -Ορεστιάδα Έβρου, ανοιχτά καθημερινά (08:30 – 15:30), είσοδος ελεύθερη
Μακεδονικός Τάφος
Ανάμεσα στη Σταυρούπολη και στο χωριό Κομνηνά στην Ξάνθη βρίσκεται ο μεγαλύτερος και εντυπωσιακότερος μακεδονικός τάφος της Θράκης. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και χρονολογείται στο πρώτο μισό του 2ου αιώνα π.Χ. Είναι χτιστός από ντόπιο μάρμαρο, υπόγειος και αποτελείται από εξωτερικό δρόμο, προθάλαμο και κυρίως θάλαμο, οι οποίοι καλύπτονται με καμάρες. Ο προθάλαμος έχει πλάτος 3,13 μέτρων και μήκος 2,12 μέτρων και η είσοδός του, αποτελείται από δύο παραστάδες και υπέρθυρο. Ο κύριος θάλαμος έχει πλάτος 3,13 μέτρων και μήκος 3,15 μέτρων και στο εσωτερικό του υπάρχουν δύο μαρμάρινες κλίνες γωνιακά τοποθετημένες με μαρμάρινα διπλά προσκέφαλα στα δύο άκρα τους, επίσης στα πόδια τους μπορείτε να διακρίνετε και ζωγραφική διακόσμηση η οποία έχει γίνει με την εγκαυστική μέθοδο.
Ο τάφος έχει δυο χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει: το ένα είναι ο στεγασμένος δρόμος που οδηγεί στο εσωτερικό του και το άλλο το γεγονός ότι οι εσωτερικές επιφάνειες των τοίχων δεν καλύπτονται με κονιάματα.
Σταυρούπολη Ξάνθης, επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης (2541051003, 2541051783), είσοδος ελεύθερη.
Φρούριο στην Καλύβα
Το Φρούριο κατασκευάστηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας γύρω στο 340 π.Χ. στη θέση προϋπάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου (9ος-8ος αιώνας π.Χ.) και χρησιμοποιήθηκε από τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, αλλά και από τους Ρωμαίους και τον Ιουστινιανό. Βρίσκεται σε υψόμετρο 627 μέτρων, με εξαιρετική θέα στη γύρω περιοχή, πάνω στο ύψωμα Καλές, βορειοανατολικά της Σταυρούπολης και λίγο έξω από το εγκαταλειμμένο χωριό Καλύβα. Η θέση του ήταν στρατηγικής σημασίας καθώς έλεγχε την κοιλάδα του Νέστου, ενώ είχε οπτική επαφή και με άλλα φρούρια της περιοχής. Σήμερα σώζονται, ανάμεσα σε άλλα ερείπια, δύο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί πύργοι του περίβολού του και πύλες. Από τα πιο σημαντικά ευρήματα που βρέθηκαν είναι μια δεξαμενή, εξαιρετικό δείγμα αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα κάλαθου, βάθος 12 μέτρων και μέγιστη διάμετρο 8 μέτρων και έχει κατασκευαστεί από λαξευτούς γωνιόλιθους επενδυμένους με ισχυρό υδραυλικό κονίαμα.
Σταυρούπολη – Άνω Ιωνικό Ξάνθης, επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης (2541051003, 2541051783), είσοδος ελεύθερη.
Αρχαία Άβδηρα
Η αρχαία πόλη Άβδηρα, βρίσκεται πάνω από το λιμάνι της σημερινής πόλης και είναι μία από τις πιο σημαντικές πόλεις της Θράκης στην αρχαιότητα. Ιδρύθηκε στα μέσα περίπου του 7ου αιώνα π.Χ. από αποίκους Κλαζομενών, μίας ελληνικής πόλης στη χερσόνησο της Ερυθραίας στη Μ. Ασία. Η πόλη, αν και σημαντική στο παρελθόν, έχασε γρήγορα τη δύναμή της λόγω των συχνών συγκρούσεων με τους παλαιότερους κατοίκους της περιοχής τους Θράκες, αλλά και του κλίματός της. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους τάφους της εποχής ανήκουν σε βρέφη με τους αρχαιολόγους να συμπεραίνουν, σύμφωνα και με τη μελέτη του σκελετικού υλικού αλλά και τα έλη της περιοχής, πως οι κάτοικοι προσβάλλονταν σε μεγάλο ποσοστό από την ελονοσία. Αργότερα η πόλη δέχθηκε δεύτερο αποικιστικό κύμα από τους κατοίκους της Τέω, επίσης ελληνικής πόλης, οι οποίοι συγκατοίκησαν με τους Κλαζομένιους και η πόλη γνώρισε ξανά οικονομική άνθηση. Σήμερα σώζεται σημαντικό τμήμα των τειχών της πόλης, ένα ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, νεώσοικος,
κατοικίες -μια από αυτές με ψηφιδωτό δάπεδο που απεικονίζονται δελφίνια-, ερείπια πολυτελούς λουτρού των αυτοκρατορικών χρόνων και ελληνιστικό νεκροταφείο. Από τα Άβδηρα ήταν μεγάλοι πνευματικοί άνδρες της εποχής όπως ο Λεύκιππος, ο Δημόκριτος, ο Πρωταγόρας και ο Ιπποκράτης. Οι εισβολές αλλά και οι γεωμορφολογικές μεταβολές που επέφεραν οι προσχώσεις του Νέστου ανάγκασαν τους κατοίκους να μετακινηθούν νοτιότερα με τη νέα πόλη να χτίζεται σύμφωνα με το Ιπποδάμειο σύστημα. Στη σύγχρονη πόλη των Αβδήρων λειτουργεί και αρχαιολογικό μουσείο που καλύπτει τη χρονική περίοδο από τον 7ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 13ο αιώνα μ.Χ.
Άβδηρα Ξάνθης, ανοιχτά: Δευτ.-Κυρ. 08:30-15:30 Τρ. Κλειστά, είσοδος: 2€
Δέλτα Έβρου
Ο Έβρος είναι το μεγαλύτερο ποτάμι της Βαλκανικής χερσονήσου και το δεύτερο μεγαλύτερο των Βαλκανίων μετά τον Δούναβη, πηγάζει από την οροσειρά Ρίλα της Βουλγαρίας και αποτελεί φυσικό σύνορο με την Τουρκία. Οι εκβολές του στο Θρακικό πέλαγος δημιουργούν ένα από τα σημαντικότερα υγροτοπικά συστήματα της Ευρώπης όπου φιλοξενούνται 47 είδη ψαριών, 350 είδη πουλιών και άλλα τόσα είδη χλωρίδας καθώς και πολλά είδη θηλαστικών, ερπετών και αμφίβιων. Η περιοχή είναι συγκλονιστικής ομορφιάς και μπορείτε να την επισκεφθείτε μόνοι σας (υπάρχουν συγκεκριμένες επιτρεπόμενες για επίσκεψη περιοχές) ακολουθώντας το δίκτυο χωματόδρομων και μονοπατιών του αλλά και να συμμετάσχετε σε οργανωμένη εξόρμηση μέσω φορέων της περιοχής στην οποία συμπεριλαμβάνεται και μια βαρκάδα στον υγρότοπο που είναι μια πραγματικά συγκλονιστική εμπειρία αλλά και παρατήρηση πουλιών με κιάλια και τηλεσκόπια.
Πληροφορίες για τις οργανωμένες εκδρομές μπορείτε να αναζητήσετε στον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου στην Τραϊανούπολη (2551061000) αλλά και στο Τουριστικό Κέντρο Φερών (2555024310).
Ποταμός Νέστος
Ένας επίσης μοναδικός υγρότοπος ανάμεσα στη Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία δημιουργείται από τον ποταμό Νέστο. Όπως και ο Έβρος, πηγάζει από την οροσειρά Ρίλα της Βουλγαρίας και περνώντας από το νομό Δράμας καταλήγει και αυτός στο Θρακικό πέλαγος. Το δέλτα του έχει έκταση 550.000 στρέμματα και μαζί με τις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα αποτελούν το Εθνικό Πάρκο Νέστου. Στις όχθες του, λίγο πριν τις εκβολές του, υπάρχει και το εξαιρετικής ομορφιάς παραποτάμιο δάσος Κοτζά Ορμάν ή Μεγάλο Δάσος, το οποίο παλιότερα άγγιζε τα 125.000 στρέμματα ενώ σήμερα μόλις που ξεπερνά τα 4.000 στρέμματα Στην ευρύτερη περιοχή του δέλτα βρίσκουν καταφύγιο 300 είδη πουλιών, 11 είδη αμφιβίων, πολλά αρπακτικά και ερπετά καθώς και αρκετά είδη ψαριών. Από τα πιο όμορφα κομμάτια του ποταμού θεωρούνται τα «Στενά του Νέστου» ή όπως αλλιώς τα λένε τα «Θρακικά Τέμπη», όπου το ποτάμι ακολουθεί μια φιδογυριστή διαδρομή, ανάμεσα σε πυκνή φύση από τη μια και ψηλά βράχια από την άλλη δημιουργώντας μικρές παραποτάμιες παραλίες. Από την πλευρά των βράχων περνούν οι γραμμές του τραίνου ενώ λίγο πιο πάνω από αυτές υπάρχει ένα μονοπάτι λαξευμένο στα βράχια. Στην περιοχή των Στενών που βρίσκονται κοντά στο χωριό Τοξότες δραστηριοποιούνται και πολλές εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού όπου μπορείτε να κάντε πεζοπορία, κανό, ιππασία ή παρατήρηση πουλιών.
Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου στην Κεραμωτή (2591051831).
Διαβάστε ακόμα:
Λόφος Καστρί: Ο καλύτερα διατηρημένος αρχαίος οικισμός της Ελλάδας
Πρώτη Σερρών: Το γραφικό χωριό του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στους πρόποδες του Παγγαίου
Οι αλπικές λίμνες της Ελλάδας: Μεγαλοπρεπή απομεινάρια των παγετώνων που ονομάζονται και δρακόλιμνες